Breyti umgjörð eldsneytismarkaðar í þágu virkari samkeppni Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 4. apríl 2017 10:24 Rannsókn Samkeppniseftirlitsins miðar að því að koma auga á samkeppnishömlur á markaðnum og grípa til aðgerða til að draga úr þeim. Vísir/GVA Samkeppniseftirlitið hefur birt fjögur álit þar sem mælst er til þess við Reykjavíkurborg, umhverfis- og auðlindaráðherra, samgöngu- og sveitastjórnarráðherra og Flutningsjöfnunarsjóð olíuvara að þessir aðilar beiti sér fyrir breytingum á umgjörð eldsneytismarkaðar til að stuðla að virkari samkeppni.Álitin eru birt í tengslum við markaðsrannsókn Samkeppniseftirlitsins á markaðnum. Miðar rannsóknin að því að koma auga á samkeppnishömlur á markaðnum og grípa til aðgerða til að draga úr þeim.Að mati Samkeppniseftirlitsins er stefna og framkvæmd Reykjavíkurborgar til þess fallin að hindra samkeppniVísir/GVAReykjavíkurborg endurskoði stefnu sína Tvö álitanna beinast að skipulagsmálum og úthlutun lóða, en ákvarðanir um þetta geta skipt sköpum í samkeppni á eldsneytismarkaði. Mjög mismunandi er hvort og hvernig litið er til samkeppnissjónarmiða við ákvarðanir sveitarfélaga varðandi þessi atriði. Þótt ráðuneytið hafi túlkað lögin þannig að sveitarfélögum beri að taka tillit til samkeppnissjónarmiða við skipulagsgerð og úthlutun lóða, hefur a.m.k. Reykjavíkurborg ekki talið sér skylt að gera það. Að mati Samkeppniseftirlitsins er stefna og framkvæmd Reykjavíkurborgar til þess fallin að hindra samkeppni. Í skipulagi borgarinnar er kveðið á um að spornað verði við fjölgun bensínstöðva í borginni og miðað við að þeim fjölgi ekki. Þótt undirliggjandi markmið eigi fullan rétt á sér, eru sterkar vísbendingar um að þær leiðir sem borgin hefur valið að þessu markmiði hafi lítil eða jafnvel þveröfug áhrif. Tvö álitanna beinast að skipulagsmálum og úthlutun lóða, en ákvarðanir um þetta geta skipt sköpum í samkeppni á eldsneytismarkaði. Mjög mismunandi er hvort og hvernig litið er til samkeppnissjónarmiða við ákvarðanir sveitarfélaga varðandi þessi atriði. Þótt ráðuneytið hafi túlkað lögin þannig að sveitarfélögum beri að taka tillit til samkeppnissjónarmiða við skipulagsgerð og úthlutun lóða, hefur a.m.k. Reykjavíkurborg ekki talið sér skylt að gera það. Að mati Samkeppniseftirlitsins er stefna og framkvæmd Reykjavíkurborgar til þess fallin að hindra samkeppni. Í skipulagi borgarinnar er kveðið á um að spornað verði við fjölgun bensínstöðva í borginni og miðað við að þeim fjölgi ekki. Þótt undirliggjandi markmið eigi fullan rétt á sér, eru sterkar vísbendingar um að þær leiðir sem borgin hefur valið að þessu markmiði hafi lítil eða jafnvel þveröfug áhrif. Ástæðan er m.a. sú að stefna borgarinnar leiðir til þess að nýir eða smærri aðilar eiga erfitt með að komast inn á markaðinn og vaxa. Þar með minnka líkur á virkara samkeppnislegu aðhaldi gagnvart starfandi félögum, en slík samkeppni gæti knúið starfandi félög til að hagræða og e.a. loka óarðbærum stöðvum. Þess í stað getur stefna borgarinnar leitt til þess að starfandi félög haldi að sér höndum við hagræðingu og lokun stöðva.Vísir/VilhelmUpplýsingamiðlun Flutningsjöfnunarsjóðs skaðar samkeppni Tvö álitanna beinast að upplýsingamiðlun Flutningsjöfnunarsjóðs olíuvara og stjórnskipulagi. Upplýsingamiðlunin felst m.a. í því að sjóðurinn safnar og miðlar til keppinauta á eldsneytismarkaðnum upplýsingum um heildarsölu allra olíufélaganna sem m.a. nýtast félögunum til þess að áætla hlutdeild sína. Eru þessar upplýsingar veittar mánaðarlega. Að mati Samkeppniseftirlitsins er upplýsingamiðlun af þessu tagi ótvírætt skaðleg samkeppni, þegar horft er til þess að eldsneytismarkaðurinn ber ýmis fákeppniseinkenni. Tilmælin beinast einnig að því að samkvæmt lögum um sjóðinn er kveðið á um samstarf keppinauta um tilnefningu stjórnarmanns í sjóðnum, eða að einn fulltrúi sitji í stjórninni frá hverju félagi. Þegar rannsókn eftirlitsins hófst sátu fulltrúar keppinauta saman í stjórninni, en nú er einn stjórnarmaður tilnefndur sameiginlega. Mælist Samkeppniseftirlitið til þess að lögum verði breytt þannig að olíufélögin hafi ekki aðkomu að stjórn sjóðsins.Aðrar mögulegar aðgerðir í kjölfar markaðsrannsóknar Samkeppniseftirlitið hefur með fyrrnefndum fjórum álitum mælst til aðgerða sem eftirlitið telur brýnt að opinberir aðilar grípi þegar til í því skyni að bæta samkeppni á eldsneytismarkaðnum. Til viðbótar þessu er eftirlitið nú að leita viðhorfa aðila á markaðnum um mögulegar aðgerðir af þeirra hálfu til að tryggja að sem minnstar aðgangshindranir séu inn á markaðinn, einkum á birgða- og heildsölustigi, og stuðla að sjálfstæði keppinauta. Viðbrögð skipulagsyfirvalda við framangreindum tilmælum geta haft þýðingu við úrlausn á þessum þætti málsins. Mest lesið Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Viðskipti innlent Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Viðskipti innlent Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Viðskipti innlent Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Viðskipti innlent Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Viðskipti innlent Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Viðskipti innlent Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Viðskipti innlent AGS leggur til skattahækkanir Viðskipti innlent Eignast Securitas að fullu Viðskipti innlent „Ég var pæja sem vildi ekki vera með ljótan gulan hatt á hausnum“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Gerður ráðin til BBA//Fjeldco Þjóðin hafi tekið rétta ákvörðun í Icesave málinu Úr tveggja milljarða tekjum í fimm en töpuðu þrjátíu Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Eignast Securitas að fullu Netflix, Stöð2+, Prime og Disney greiði til menningar Segja markaðstorg blóðmjólka fyrirtæki Há laun og dýr bjór séu vandamál ÁTVR Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Fóru í fyrsta flugið milli Calgary og Keflavíkurflugvallar Segir að Play sé og verði áfram með höfuðstöðvar á Íslandi Guðmundur tilnefndur til Evrópsku nýsköpunarverðlaunanna 2024 Forstjóri Play íhugar að fljúga frekar til Íslands en frá Base parking gjaldþrota Endurkjörinn formaður og fimm koma ný inn í stjórn Þjónusturof hjá alþjóðlegum birgja Samkaup, Heimkaup og Orkan hefja samrunaviðræður Stefna á opnun fyrsta skammtíma raforkumarkaðarins á næsta ári Bein útsending frá Nýsköpunarviku Sparisjóður hagnaðist um 205 milljónir króna Starfsfólk fær 150 milljónir í hlutabréfum Sjá meira
Samkeppniseftirlitið hefur birt fjögur álit þar sem mælst er til þess við Reykjavíkurborg, umhverfis- og auðlindaráðherra, samgöngu- og sveitastjórnarráðherra og Flutningsjöfnunarsjóð olíuvara að þessir aðilar beiti sér fyrir breytingum á umgjörð eldsneytismarkaðar til að stuðla að virkari samkeppni.Álitin eru birt í tengslum við markaðsrannsókn Samkeppniseftirlitsins á markaðnum. Miðar rannsóknin að því að koma auga á samkeppnishömlur á markaðnum og grípa til aðgerða til að draga úr þeim.Að mati Samkeppniseftirlitsins er stefna og framkvæmd Reykjavíkurborgar til þess fallin að hindra samkeppniVísir/GVAReykjavíkurborg endurskoði stefnu sína Tvö álitanna beinast að skipulagsmálum og úthlutun lóða, en ákvarðanir um þetta geta skipt sköpum í samkeppni á eldsneytismarkaði. Mjög mismunandi er hvort og hvernig litið er til samkeppnissjónarmiða við ákvarðanir sveitarfélaga varðandi þessi atriði. Þótt ráðuneytið hafi túlkað lögin þannig að sveitarfélögum beri að taka tillit til samkeppnissjónarmiða við skipulagsgerð og úthlutun lóða, hefur a.m.k. Reykjavíkurborg ekki talið sér skylt að gera það. Að mati Samkeppniseftirlitsins er stefna og framkvæmd Reykjavíkurborgar til þess fallin að hindra samkeppni. Í skipulagi borgarinnar er kveðið á um að spornað verði við fjölgun bensínstöðva í borginni og miðað við að þeim fjölgi ekki. Þótt undirliggjandi markmið eigi fullan rétt á sér, eru sterkar vísbendingar um að þær leiðir sem borgin hefur valið að þessu markmiði hafi lítil eða jafnvel þveröfug áhrif. Tvö álitanna beinast að skipulagsmálum og úthlutun lóða, en ákvarðanir um þetta geta skipt sköpum í samkeppni á eldsneytismarkaði. Mjög mismunandi er hvort og hvernig litið er til samkeppnissjónarmiða við ákvarðanir sveitarfélaga varðandi þessi atriði. Þótt ráðuneytið hafi túlkað lögin þannig að sveitarfélögum beri að taka tillit til samkeppnissjónarmiða við skipulagsgerð og úthlutun lóða, hefur a.m.k. Reykjavíkurborg ekki talið sér skylt að gera það. Að mati Samkeppniseftirlitsins er stefna og framkvæmd Reykjavíkurborgar til þess fallin að hindra samkeppni. Í skipulagi borgarinnar er kveðið á um að spornað verði við fjölgun bensínstöðva í borginni og miðað við að þeim fjölgi ekki. Þótt undirliggjandi markmið eigi fullan rétt á sér, eru sterkar vísbendingar um að þær leiðir sem borgin hefur valið að þessu markmiði hafi lítil eða jafnvel þveröfug áhrif. Ástæðan er m.a. sú að stefna borgarinnar leiðir til þess að nýir eða smærri aðilar eiga erfitt með að komast inn á markaðinn og vaxa. Þar með minnka líkur á virkara samkeppnislegu aðhaldi gagnvart starfandi félögum, en slík samkeppni gæti knúið starfandi félög til að hagræða og e.a. loka óarðbærum stöðvum. Þess í stað getur stefna borgarinnar leitt til þess að starfandi félög haldi að sér höndum við hagræðingu og lokun stöðva.Vísir/VilhelmUpplýsingamiðlun Flutningsjöfnunarsjóðs skaðar samkeppni Tvö álitanna beinast að upplýsingamiðlun Flutningsjöfnunarsjóðs olíuvara og stjórnskipulagi. Upplýsingamiðlunin felst m.a. í því að sjóðurinn safnar og miðlar til keppinauta á eldsneytismarkaðnum upplýsingum um heildarsölu allra olíufélaganna sem m.a. nýtast félögunum til þess að áætla hlutdeild sína. Eru þessar upplýsingar veittar mánaðarlega. Að mati Samkeppniseftirlitsins er upplýsingamiðlun af þessu tagi ótvírætt skaðleg samkeppni, þegar horft er til þess að eldsneytismarkaðurinn ber ýmis fákeppniseinkenni. Tilmælin beinast einnig að því að samkvæmt lögum um sjóðinn er kveðið á um samstarf keppinauta um tilnefningu stjórnarmanns í sjóðnum, eða að einn fulltrúi sitji í stjórninni frá hverju félagi. Þegar rannsókn eftirlitsins hófst sátu fulltrúar keppinauta saman í stjórninni, en nú er einn stjórnarmaður tilnefndur sameiginlega. Mælist Samkeppniseftirlitið til þess að lögum verði breytt þannig að olíufélögin hafi ekki aðkomu að stjórn sjóðsins.Aðrar mögulegar aðgerðir í kjölfar markaðsrannsóknar Samkeppniseftirlitið hefur með fyrrnefndum fjórum álitum mælst til aðgerða sem eftirlitið telur brýnt að opinberir aðilar grípi þegar til í því skyni að bæta samkeppni á eldsneytismarkaðnum. Til viðbótar þessu er eftirlitið nú að leita viðhorfa aðila á markaðnum um mögulegar aðgerðir af þeirra hálfu til að tryggja að sem minnstar aðgangshindranir séu inn á markaðinn, einkum á birgða- og heildsölustigi, og stuðla að sjálfstæði keppinauta. Viðbrögð skipulagsyfirvalda við framangreindum tilmælum geta haft þýðingu við úrlausn á þessum þætti málsins.
Mest lesið Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Viðskipti innlent Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Viðskipti innlent Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Viðskipti innlent Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Viðskipti innlent Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Viðskipti innlent Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Viðskipti innlent Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Viðskipti innlent AGS leggur til skattahækkanir Viðskipti innlent Eignast Securitas að fullu Viðskipti innlent „Ég var pæja sem vildi ekki vera með ljótan gulan hatt á hausnum“ Atvinnulíf Fleiri fréttir Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Gerður ráðin til BBA//Fjeldco Þjóðin hafi tekið rétta ákvörðun í Icesave málinu Úr tveggja milljarða tekjum í fimm en töpuðu þrjátíu Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Eignast Securitas að fullu Netflix, Stöð2+, Prime og Disney greiði til menningar Segja markaðstorg blóðmjólka fyrirtæki Há laun og dýr bjór séu vandamál ÁTVR Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Fóru í fyrsta flugið milli Calgary og Keflavíkurflugvallar Segir að Play sé og verði áfram með höfuðstöðvar á Íslandi Guðmundur tilnefndur til Evrópsku nýsköpunarverðlaunanna 2024 Forstjóri Play íhugar að fljúga frekar til Íslands en frá Base parking gjaldþrota Endurkjörinn formaður og fimm koma ný inn í stjórn Þjónusturof hjá alþjóðlegum birgja Samkaup, Heimkaup og Orkan hefja samrunaviðræður Stefna á opnun fyrsta skammtíma raforkumarkaðarins á næsta ári Bein útsending frá Nýsköpunarviku Sparisjóður hagnaðist um 205 milljónir króna Starfsfólk fær 150 milljónir í hlutabréfum Sjá meira