Langafi Friðriks komst lífs af eftir hrakningar á fjöllum: „Tilveran breyttist mikið“ Sunna Karen Sigurþórsdóttir skrifar 22. nóvember 2016 11:58 Örlögin biðu Björgvins þegar hann komst aftur til byggða. Úr varð stór fjölskylda. „Örlagadísirnar spinna oft sinn sérstæða vef.“ Þetta segir í umfjöllun Morgunblaðsins frá árinu 2001 þar sem rifjaðar eru upp gamlar minningar úr Mývatnssveit. Þar er fjallað um Björgvin Árnason, bónda í Garði, sem í eftirleitarferð lenti í mikilli stórhríð á Miðfelli í Mýtvatnssveit á jólaföstu árið 1917. Björgvin var úti í sex daga en gróf sig í fönn á meðan versta veðrið gekk yfir. Björgvin er langaafi Friðriks Rúnars Garðarssonar, rjúpnaskyttunnar sem leitað var að í tvo sólarhringa í aftakaveðri á Einarsstöðum á Héraði, um nýliðna helgi. Björgvin var í för með manni sem eflaust flestir kannast við, fjallahetjunni svokölluðu, eða Benedikt Sigurjónssyni, sem alla tíð var kallaður Fjalla-Bensi.„Manninn, sem vetur eftir vetur hefir farið einn síns liðs fram á öræfin, til þess að leita hinna týndu sauða, og bjarga þeim. Manninn, sem er söguhetjan í bók Gunnars Gunnarssonar, „Aðventa”, segir í grein eftir Sigurð Kristjánsson í Fálkanum árið 1940.Urðu þeim til lífs að hafa grafið sig í fönnina Stefán Björgvin Björnsson, frændi Friðriks Rúnars, þekkir sögu afa síns, Björgvins, vel, enda áttu hrakningar Björgvins eftir að breyta tilveru hans töluvert. „Þetta var árið 1917 þegar afi fór í eftirlit með Fjalla-Bensa. Þeir þekktu þetta svæði vel en það var mjög erfitt yfirferðar; úfið hraunið og sandurinn, og að ganga í þessu á sauðskinnsskóm var náttúrulega ekkert skemmtiefni. Þeir villtust aldrei en það munaði ekki miklu,“ segir Stefán. „Þetta var í nóvember, komið fram á jólaföstu, og þeir vissu að það væri löng ferð fyrir höndum. Það var auðvitað tóm vitleysa að fara svona illa búinn, alveg hræðilegt raunar. Þeir voru bara í þessum sauðskinnsskóm og að vísu ullarsokkum en þetta var enginn fatnaður. Það sem bjargaði mönnum í þá tíð var að þeir áttu gott forystufé. Það eru alveg undraverð dýr, forystukindin. Aðstæður urðu hins vegar þannig að þeir áttu erfitt með að komast leiðar sinnar og grófu sig í fönn mörgum sinnum á leiðinni.“ Stefán segir það hafa orðið þeim félögum til lífs að hafa grafið sig í fönnina, þar sem þeir héldu á sér og kindunum hita. „Þeir byggðu snjóhús og fundu nokkrar kindur og tóku inn í snjóhúsið. Þeir hlóðu upp snjókögglum og tóku kindurnar inn með sér til að hita upp og halda lífi í þeim, og það tókst að halda öllum lífi. Þeir höfðu síðan spað, eins og það var kallað, eða frosið kjöt. Þeir voru með eitt kerti með sér til að þíða upp og komust í Herðubreiðarlindir til þess að ná sér í vatn að drekka, en það var ekkert mikið meira en það. Þeir voru nánast orðnir matarlausir þegar þeir loks komust til byggða,“ segir Stefán, en sumar kindurnar höfðu þá gefist upp.Hjúkrunarkonan varð eiginkonan Björgvin kól illa á báðum fótum og missti nokkrar tær. „Afi missti tærnar, en vinstri fótur var mun verri en sá hægri. Hann var rúmliggjandi í eitthvað á aðra viku eftir þetta.“ Stefán bætir við að það hafi verið miklir fagnaðarfundir þegar þeir Fjalla-Bensi og Björgvin skiluðu sér loks heim. „Tilveran breyttist mikið þegar þeir skiluðu sér,“ segir hann, líkt og fram kemur í grein Morgunblaðsins. „Björgvin komst skemmdur af kali til Möðrudals við illan leik ásamt Bensa, lá þar alllengi, var hjúkrað vel, en missti eitthvað af tám. Þegar til Reykjahlíðar kom á heimleiðinni biðu örlögin hans þar, því þar tók við hjúkruninni Stefanía Þorgrímsdóttir (1888-1954). Hún varð eiginkona Björgvins.“ Og þannig spinna örlagadísirnar sinn sérstæða vef, en Björgvin og Stefanía stofnuðu síðar saman fjölskyldu. Stefán segir karlmennina í ættinni mikil hraustmenni. Hann hafi því ekki haft miklar áhyggjur af frænda sínum um helgina. „Ég sat nú bara heima en vissi að hann myndi hafa það af. Hann á að geta verið í fönn ef hann grefur sig en hann var kannski ekki með nein verkfæri til þess að grafa gott snjóhús. Til þess þarf hann náttúrulega góða reku, góðan stunguspaða, þá er hægt að stinga snjóköggla og hlaða upp í kringum sig. Hann á líka að vita allt um það að grafa sig í fönn við svona aðstæður þannig að ég var ekkert mjög hræddur um hann,“ segir Stefán, afskaplega stoltur af frænda sínum. Veiðimanni á rjúpu bjargað Tengdar fréttir „Ég brotnaði aldrei niður eða svoleiðis“ 440 björgunarsveitarmenn af nær öllu landinu tóku þátt í leitinni að Friðriki Rúnari Garðarssyni sem týndist við rjúpnaveiðar á föstudag. 20. nóvember 2016 18:30 Ólýsanleg tilfinning að sjá ljósin á vélsleðanum Friðrik Rúnar Friðriksson fannst í morgun eftir að hafa orðið viðskila við vini sína á rjúpnaveiðum á föstudag. 20. nóvember 2016 15:34 Bróðir Friðriks Rúnars: „Takk allir“ Stefán segist vera þakklátur öllum sem tóku þátt í leitinni að Friðriki, sem fannst í dag eftir umfangsmikla leit. 20. nóvember 2016 21:18 Notaði rjúpuna sem kodda í snjóbyrginu 450 björgunarsveitarmenn víða af landinu leituðu um helgina að rjúpnaskyttu sem skilaði sér ekki af skytteríi á föstudagskvöld. Maðurinn fannst heill á húfi í gærmorgunn eftir tvær nætur í snjóbyrgjum. 21. nóvember 2016 06:00 Mest lesið Tónlistarmaðurinn Róbert Örn er fallinn frá Innlent Einn umdeildasti kennari landsins lætur af störfum Innlent Enok sakfelldur Innlent Ellý Katrín hefur kvatt þennan heim Innlent „Forsætisráðherra með dólg og svo rokinn úr salnum í fýlu“ Innlent Piparúði á mótmælendur barst að þingmönnum Pírata Innlent Framkoman eftir flogið niðurlægjandi og meiðandi Innlent Lögregluaðgerð á veitingastað í miðbænum Innlent Grunur um mansal á Gríska húsinu Innlent „Ég kem ekki nálægt þessum málum aftur“ Innlent Fleiri fréttir Fleiri aðildarfélög BSRB semja við ríkið Sérsveitin kölluð til vegna byssu sem reyndist leikfang Borða með puttunum á Hellu Eigandi Gríska hússins: „Erum við einhver mafía?“ Óttast öryggi barna á leiðinni á golfvöllinn Telur að þetta geti orðið síðasta eldgosið á Sundhnúkareininni Umræða sem eigi ekki við rök að styðjast „Breyttum borgarkerfinu úr valdakerfi í þjónustustofnun“ Hótanir í garð lögreglumanna komnar á borð saksóknara „Þetta er óboðlegt og það á að hafa afleiðingar“ Ungbörn sem fá hnetusmjör fái mun síður hnetuofnæmi Lögregluaðgerð og áhyggjufullir foreldrar í Garðabæ Bein útsending: Þórhildur kynnir skýrslu um stöðu pólitískra fanga Heilsugæsla Suðurlands flytur frá Laugarási á Flúðir Margt þarf að ganga eftir svo hægt sé að segja samningana góða Tónlistarmaðurinn Róbert Örn er fallinn frá Nokkuð mikil gasmengun frá gosinu heldur áfram næstu daga Grunur um mansal á Gríska húsinu Ellý Katrín hefur kvatt þennan heim Ræddu við 26 einstaklinga varðandi vændi og mansal „Ríkisstjórnin verður að hætta að hringja í lögregluna“ Segir reyksprengjum verið kastað og piparúði nauðsynlegur Sundrung á stjórnarheimilinu að koma upp á yfirborðið Lögregluaðgerð á veitingastað í miðbænum Erlendum ríkisborgurum fjölgaði sex sinnum meira en íslenskum Tveir handteknir vegna gruns um mansal á nuddstofu í Reykjavík Deildar meiningar um áfengi og piparúða „Forsætisráðherra með dólg og svo rokinn úr salnum í fýlu“ Sót yfir allri íbúðinni þegar hún kom heim frá útlöndum Mikilvægt að ómenningu sé ekki sýnt umburðarlyndi Sjá meira
„Örlagadísirnar spinna oft sinn sérstæða vef.“ Þetta segir í umfjöllun Morgunblaðsins frá árinu 2001 þar sem rifjaðar eru upp gamlar minningar úr Mývatnssveit. Þar er fjallað um Björgvin Árnason, bónda í Garði, sem í eftirleitarferð lenti í mikilli stórhríð á Miðfelli í Mýtvatnssveit á jólaföstu árið 1917. Björgvin var úti í sex daga en gróf sig í fönn á meðan versta veðrið gekk yfir. Björgvin er langaafi Friðriks Rúnars Garðarssonar, rjúpnaskyttunnar sem leitað var að í tvo sólarhringa í aftakaveðri á Einarsstöðum á Héraði, um nýliðna helgi. Björgvin var í för með manni sem eflaust flestir kannast við, fjallahetjunni svokölluðu, eða Benedikt Sigurjónssyni, sem alla tíð var kallaður Fjalla-Bensi.„Manninn, sem vetur eftir vetur hefir farið einn síns liðs fram á öræfin, til þess að leita hinna týndu sauða, og bjarga þeim. Manninn, sem er söguhetjan í bók Gunnars Gunnarssonar, „Aðventa”, segir í grein eftir Sigurð Kristjánsson í Fálkanum árið 1940.Urðu þeim til lífs að hafa grafið sig í fönnina Stefán Björgvin Björnsson, frændi Friðriks Rúnars, þekkir sögu afa síns, Björgvins, vel, enda áttu hrakningar Björgvins eftir að breyta tilveru hans töluvert. „Þetta var árið 1917 þegar afi fór í eftirlit með Fjalla-Bensa. Þeir þekktu þetta svæði vel en það var mjög erfitt yfirferðar; úfið hraunið og sandurinn, og að ganga í þessu á sauðskinnsskóm var náttúrulega ekkert skemmtiefni. Þeir villtust aldrei en það munaði ekki miklu,“ segir Stefán. „Þetta var í nóvember, komið fram á jólaföstu, og þeir vissu að það væri löng ferð fyrir höndum. Það var auðvitað tóm vitleysa að fara svona illa búinn, alveg hræðilegt raunar. Þeir voru bara í þessum sauðskinnsskóm og að vísu ullarsokkum en þetta var enginn fatnaður. Það sem bjargaði mönnum í þá tíð var að þeir áttu gott forystufé. Það eru alveg undraverð dýr, forystukindin. Aðstæður urðu hins vegar þannig að þeir áttu erfitt með að komast leiðar sinnar og grófu sig í fönn mörgum sinnum á leiðinni.“ Stefán segir það hafa orðið þeim félögum til lífs að hafa grafið sig í fönnina, þar sem þeir héldu á sér og kindunum hita. „Þeir byggðu snjóhús og fundu nokkrar kindur og tóku inn í snjóhúsið. Þeir hlóðu upp snjókögglum og tóku kindurnar inn með sér til að hita upp og halda lífi í þeim, og það tókst að halda öllum lífi. Þeir höfðu síðan spað, eins og það var kallað, eða frosið kjöt. Þeir voru með eitt kerti með sér til að þíða upp og komust í Herðubreiðarlindir til þess að ná sér í vatn að drekka, en það var ekkert mikið meira en það. Þeir voru nánast orðnir matarlausir þegar þeir loks komust til byggða,“ segir Stefán, en sumar kindurnar höfðu þá gefist upp.Hjúkrunarkonan varð eiginkonan Björgvin kól illa á báðum fótum og missti nokkrar tær. „Afi missti tærnar, en vinstri fótur var mun verri en sá hægri. Hann var rúmliggjandi í eitthvað á aðra viku eftir þetta.“ Stefán bætir við að það hafi verið miklir fagnaðarfundir þegar þeir Fjalla-Bensi og Björgvin skiluðu sér loks heim. „Tilveran breyttist mikið þegar þeir skiluðu sér,“ segir hann, líkt og fram kemur í grein Morgunblaðsins. „Björgvin komst skemmdur af kali til Möðrudals við illan leik ásamt Bensa, lá þar alllengi, var hjúkrað vel, en missti eitthvað af tám. Þegar til Reykjahlíðar kom á heimleiðinni biðu örlögin hans þar, því þar tók við hjúkruninni Stefanía Þorgrímsdóttir (1888-1954). Hún varð eiginkona Björgvins.“ Og þannig spinna örlagadísirnar sinn sérstæða vef, en Björgvin og Stefanía stofnuðu síðar saman fjölskyldu. Stefán segir karlmennina í ættinni mikil hraustmenni. Hann hafi því ekki haft miklar áhyggjur af frænda sínum um helgina. „Ég sat nú bara heima en vissi að hann myndi hafa það af. Hann á að geta verið í fönn ef hann grefur sig en hann var kannski ekki með nein verkfæri til þess að grafa gott snjóhús. Til þess þarf hann náttúrulega góða reku, góðan stunguspaða, þá er hægt að stinga snjóköggla og hlaða upp í kringum sig. Hann á líka að vita allt um það að grafa sig í fönn við svona aðstæður þannig að ég var ekkert mjög hræddur um hann,“ segir Stefán, afskaplega stoltur af frænda sínum.
Veiðimanni á rjúpu bjargað Tengdar fréttir „Ég brotnaði aldrei niður eða svoleiðis“ 440 björgunarsveitarmenn af nær öllu landinu tóku þátt í leitinni að Friðriki Rúnari Garðarssyni sem týndist við rjúpnaveiðar á föstudag. 20. nóvember 2016 18:30 Ólýsanleg tilfinning að sjá ljósin á vélsleðanum Friðrik Rúnar Friðriksson fannst í morgun eftir að hafa orðið viðskila við vini sína á rjúpnaveiðum á föstudag. 20. nóvember 2016 15:34 Bróðir Friðriks Rúnars: „Takk allir“ Stefán segist vera þakklátur öllum sem tóku þátt í leitinni að Friðriki, sem fannst í dag eftir umfangsmikla leit. 20. nóvember 2016 21:18 Notaði rjúpuna sem kodda í snjóbyrginu 450 björgunarsveitarmenn víða af landinu leituðu um helgina að rjúpnaskyttu sem skilaði sér ekki af skytteríi á föstudagskvöld. Maðurinn fannst heill á húfi í gærmorgunn eftir tvær nætur í snjóbyrgjum. 21. nóvember 2016 06:00 Mest lesið Tónlistarmaðurinn Róbert Örn er fallinn frá Innlent Einn umdeildasti kennari landsins lætur af störfum Innlent Enok sakfelldur Innlent Ellý Katrín hefur kvatt þennan heim Innlent „Forsætisráðherra með dólg og svo rokinn úr salnum í fýlu“ Innlent Piparúði á mótmælendur barst að þingmönnum Pírata Innlent Framkoman eftir flogið niðurlægjandi og meiðandi Innlent Lögregluaðgerð á veitingastað í miðbænum Innlent Grunur um mansal á Gríska húsinu Innlent „Ég kem ekki nálægt þessum málum aftur“ Innlent Fleiri fréttir Fleiri aðildarfélög BSRB semja við ríkið Sérsveitin kölluð til vegna byssu sem reyndist leikfang Borða með puttunum á Hellu Eigandi Gríska hússins: „Erum við einhver mafía?“ Óttast öryggi barna á leiðinni á golfvöllinn Telur að þetta geti orðið síðasta eldgosið á Sundhnúkareininni Umræða sem eigi ekki við rök að styðjast „Breyttum borgarkerfinu úr valdakerfi í þjónustustofnun“ Hótanir í garð lögreglumanna komnar á borð saksóknara „Þetta er óboðlegt og það á að hafa afleiðingar“ Ungbörn sem fá hnetusmjör fái mun síður hnetuofnæmi Lögregluaðgerð og áhyggjufullir foreldrar í Garðabæ Bein útsending: Þórhildur kynnir skýrslu um stöðu pólitískra fanga Heilsugæsla Suðurlands flytur frá Laugarási á Flúðir Margt þarf að ganga eftir svo hægt sé að segja samningana góða Tónlistarmaðurinn Róbert Örn er fallinn frá Nokkuð mikil gasmengun frá gosinu heldur áfram næstu daga Grunur um mansal á Gríska húsinu Ellý Katrín hefur kvatt þennan heim Ræddu við 26 einstaklinga varðandi vændi og mansal „Ríkisstjórnin verður að hætta að hringja í lögregluna“ Segir reyksprengjum verið kastað og piparúði nauðsynlegur Sundrung á stjórnarheimilinu að koma upp á yfirborðið Lögregluaðgerð á veitingastað í miðbænum Erlendum ríkisborgurum fjölgaði sex sinnum meira en íslenskum Tveir handteknir vegna gruns um mansal á nuddstofu í Reykjavík Deildar meiningar um áfengi og piparúða „Forsætisráðherra með dólg og svo rokinn úr salnum í fýlu“ Sót yfir allri íbúðinni þegar hún kom heim frá útlöndum Mikilvægt að ómenningu sé ekki sýnt umburðarlyndi Sjá meira
„Ég brotnaði aldrei niður eða svoleiðis“ 440 björgunarsveitarmenn af nær öllu landinu tóku þátt í leitinni að Friðriki Rúnari Garðarssyni sem týndist við rjúpnaveiðar á föstudag. 20. nóvember 2016 18:30
Ólýsanleg tilfinning að sjá ljósin á vélsleðanum Friðrik Rúnar Friðriksson fannst í morgun eftir að hafa orðið viðskila við vini sína á rjúpnaveiðum á föstudag. 20. nóvember 2016 15:34
Bróðir Friðriks Rúnars: „Takk allir“ Stefán segist vera þakklátur öllum sem tóku þátt í leitinni að Friðriki, sem fannst í dag eftir umfangsmikla leit. 20. nóvember 2016 21:18
Notaði rjúpuna sem kodda í snjóbyrginu 450 björgunarsveitarmenn víða af landinu leituðu um helgina að rjúpnaskyttu sem skilaði sér ekki af skytteríi á föstudagskvöld. Maðurinn fannst heill á húfi í gærmorgunn eftir tvær nætur í snjóbyrgjum. 21. nóvember 2016 06:00