Efnahagskreppa vofir yfir í Venesúela Sæunn Gísladóttir skrifar 25. maí 2016 07:00 Íbúar Venesúela þurfa að bíða í löngum röðum eftir mat sem hefur fimmfaldast í verði á örskömmum tíma. Nordicphotos/Getty Á sunnudaginn tilkynntu forsvarsmenn Coca-Cola að þeir myndu stöðva framleiðslu á samnefndum drykk í Venesúela vegna sykurskorts. Um þessar mundir nemur verðbólga um sjö hundruð prósentum og matar- og orkuskortur ríkir í landinu. Greiningaraðilar óttast að djúp efnahagskreppa sé yfirvofandi, þörf sé á verulegum efnahagsaðgerðum til að bæta ástandið. Um helgina voru hermenn sendir á allar helstu stöðvar í kringum Caracas, höfuðborg Venesúela, á stærstu heræfingu sem hefur farið fram í landinu. Ríkisstjórnin sagði æfinguna tilkomna vegna hótunar um innrás frá Bandaríkjunum, en talið er líklegra að hún hafi verið haldin vegna núverandi neyðarástands. Í rúmt ár hafa Venesúelabúar lifað við óðaverðbólgu og pólitískar óeirðir. Hillur í matvörubúðum eru tómar, nauðsynleg lyf fást aðeins í takmörkuðum mæli og glæpum fer fjölgandi. Rafmagnsleysi er orðið daglegt brauð og hefur ríkisstjórnin beðið opinbera starfsmenn að mæta einungis á mánudögum og þriðjudögum til að spara rafmagn. Í frétt Al Jazeera um málið segir að um sé að ræða einhverja verstu matar-, orku- og efnahagskreppu í landinu á síðustu áratugum. Meðal þess sem hefur ýtt undir efnahagskreppu í landinu er gríðarleg lækkun á heimsmarkaðsverði á olíu, sem er ein helsta útflutningsafurð landsins. Verð á hráolíu hefur lækkað um rúmlega helming frá síðari hluta ársins 2014. Síðastliðin fimm ár hefur Venesúela flutt inn stóran hluta matvara, en vegna lágs olíuverðs um þessar mundir er gjaldeyrisforði landsins lítill og geta stjórnvöld því ekki haldið innflutningnum áfram. Matarverð hefur fimmfaldast frá því að olíuverð fór að lækka, og dæmi eru um að fólk bíði í röðum í matvörubúðum til að kaupa vörur sem það endurselur svo til að hagnast. AFP-fréttaveitan greinir frá því að hamborgari kosti nú 170 Bandaríkjadali í Venesúela, eða sem nemur 21 þúsund íslenskum krónum. Þetta er hærra en lágmarksmánaðarlaun í landinu. Í síðasta mánuði þurfti að loka Empreas Polar, stærsta brugghúsi Venesúela, vegna skorts á byggi. Ofan á efnahagsóstöðugleika bætist svo pólitískur óstöðugleiki. Mikil ósátt er um forsetann Nicolas Maduro sem tók við eftir fráfall Hugo Chavez árið 2013. Alejandro Velsco, sérfræðingur í sögu Venesúela, segir í samtali við Al Jazeera að hann sé ekki bjartsýnn á framhaldið þar sem stjórnvöld hafi ekki náð að setja fram alvörulausn á efnahagskreppunni, heldur í staðinn einbeitt sér að því að reyna að hækka olíuverð. Stjórnvöld hafa ekki heldur varpað fram hugmyndum um leiðir sem myndu gera ríkið minna háð olíuverði. Vinsældir Maduro fara dvínandi. Á einni viku söfnuðust tvær milljónir undirskrifta á undirskriftalista þar sem hvatt var til afsagnar hans. Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu 25. maíPólitískur óstöðugleiki ríkir í Venesúela og á dögunum fór fram stærsta heræfing í sögu landsins. Fréttablaðið/EPA Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Atvinnulíf Besti svefninn níu mínúturnar á milli snúsa Atvinnulíf Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Viðskipti innlent X-ið hans Musk virðist liggja niðri Viðskipti erlent Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Viðskipti innlent Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Kallar eftir virðingu eftir tollahótanir Trump Viðskipti erlent Hálf öld af ástríðu og kappsemi – Bílabúð Benna fagnar 50 ára afmæli Samstarf Landsbankinn og Arion lækka vexti Neytendur Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Viðskipti innlent Fleiri fréttir X-ið hans Musk virðist liggja niðri Kallar eftir virðingu eftir tollahótanir Trump Hótar Evrópusambandinu og Apple háum tollum Reka forstjóra danska lyfjarisans sem malar gull á Ozempic Gamla nafnið verður nýja nafnið, aftur Íslenskt sund í New York Apple skoðar að stýra snjalltækjum með hugsunum Ofurtollarnir lækkaðir tímabundið Ríkið eignast hlut í Norwegian Hækkanir á Asíumörkuðum Ræða við „hrokafulla“ Kana vegna áhyggja af tollum Trumps Fluttu mun minna til Bandaríkjanna en meira annað Vilja nota geimflaugar til að flytja hergögn hvert sem er Ætlar ekki að deyja í smán og gefur frá sér auðæfin Bretar fyrstir til að semja við Trump Hyggja á opnun nýs Disney-skemmtigarðs í Abú Dabí Hætta við að reka OpenAI í hagnaðarskyni Buffett hættir sem forstjóri við lok árs Minni sala í skugga slæmra efnahagshorfa Sekta TikTok um tæpa áttatíu milljarða Engar viðræður fyrr en Trump fellir niður tolla Mikill samdráttur á pöntunum til kínverskra verksmiðja Kemur til móts við bílaframleiðendur vegna tolla Amazon í samkeppni við SpaceX í geimnum Kalifornía fjórða öflugasta efnahagsríki heims Gefur eftir í tollastríði við Kína ESB sektar Apple og Meta um rúma hundrað milljarða Ætlar að einbeita sér að Tesla eftir slæmt uppgjör Spá minni hagvexti um nær allan heim vegna tolla Bandaríkjastjórnar Ummæli Trumps um „meiriháttar lúser“ leggjast illa í markaðinn Sjá meira
Á sunnudaginn tilkynntu forsvarsmenn Coca-Cola að þeir myndu stöðva framleiðslu á samnefndum drykk í Venesúela vegna sykurskorts. Um þessar mundir nemur verðbólga um sjö hundruð prósentum og matar- og orkuskortur ríkir í landinu. Greiningaraðilar óttast að djúp efnahagskreppa sé yfirvofandi, þörf sé á verulegum efnahagsaðgerðum til að bæta ástandið. Um helgina voru hermenn sendir á allar helstu stöðvar í kringum Caracas, höfuðborg Venesúela, á stærstu heræfingu sem hefur farið fram í landinu. Ríkisstjórnin sagði æfinguna tilkomna vegna hótunar um innrás frá Bandaríkjunum, en talið er líklegra að hún hafi verið haldin vegna núverandi neyðarástands. Í rúmt ár hafa Venesúelabúar lifað við óðaverðbólgu og pólitískar óeirðir. Hillur í matvörubúðum eru tómar, nauðsynleg lyf fást aðeins í takmörkuðum mæli og glæpum fer fjölgandi. Rafmagnsleysi er orðið daglegt brauð og hefur ríkisstjórnin beðið opinbera starfsmenn að mæta einungis á mánudögum og þriðjudögum til að spara rafmagn. Í frétt Al Jazeera um málið segir að um sé að ræða einhverja verstu matar-, orku- og efnahagskreppu í landinu á síðustu áratugum. Meðal þess sem hefur ýtt undir efnahagskreppu í landinu er gríðarleg lækkun á heimsmarkaðsverði á olíu, sem er ein helsta útflutningsafurð landsins. Verð á hráolíu hefur lækkað um rúmlega helming frá síðari hluta ársins 2014. Síðastliðin fimm ár hefur Venesúela flutt inn stóran hluta matvara, en vegna lágs olíuverðs um þessar mundir er gjaldeyrisforði landsins lítill og geta stjórnvöld því ekki haldið innflutningnum áfram. Matarverð hefur fimmfaldast frá því að olíuverð fór að lækka, og dæmi eru um að fólk bíði í röðum í matvörubúðum til að kaupa vörur sem það endurselur svo til að hagnast. AFP-fréttaveitan greinir frá því að hamborgari kosti nú 170 Bandaríkjadali í Venesúela, eða sem nemur 21 þúsund íslenskum krónum. Þetta er hærra en lágmarksmánaðarlaun í landinu. Í síðasta mánuði þurfti að loka Empreas Polar, stærsta brugghúsi Venesúela, vegna skorts á byggi. Ofan á efnahagsóstöðugleika bætist svo pólitískur óstöðugleiki. Mikil ósátt er um forsetann Nicolas Maduro sem tók við eftir fráfall Hugo Chavez árið 2013. Alejandro Velsco, sérfræðingur í sögu Venesúela, segir í samtali við Al Jazeera að hann sé ekki bjartsýnn á framhaldið þar sem stjórnvöld hafi ekki náð að setja fram alvörulausn á efnahagskreppunni, heldur í staðinn einbeitt sér að því að reyna að hækka olíuverð. Stjórnvöld hafa ekki heldur varpað fram hugmyndum um leiðir sem myndu gera ríkið minna háð olíuverði. Vinsældir Maduro fara dvínandi. Á einni viku söfnuðust tvær milljónir undirskrifta á undirskriftalista þar sem hvatt var til afsagnar hans. Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu 25. maíPólitískur óstöðugleiki ríkir í Venesúela og á dögunum fór fram stærsta heræfing í sögu landsins. Fréttablaðið/EPA
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Atvinnulíf Besti svefninn níu mínúturnar á milli snúsa Atvinnulíf Ný forysta Félags kvenna í atvinnulífinu kjörin Viðskipti innlent X-ið hans Musk virðist liggja niðri Viðskipti erlent Högnuðust ríkulega en draga samt saman seglin í heimabyggð Viðskipti innlent Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Kallar eftir virðingu eftir tollahótanir Trump Viðskipti erlent Hálf öld af ástríðu og kappsemi – Bílabúð Benna fagnar 50 ára afmæli Samstarf Landsbankinn og Arion lækka vexti Neytendur Alcoa fellur frá þriggja milljarða króna skaðabótakröfu Viðskipti innlent Fleiri fréttir X-ið hans Musk virðist liggja niðri Kallar eftir virðingu eftir tollahótanir Trump Hótar Evrópusambandinu og Apple háum tollum Reka forstjóra danska lyfjarisans sem malar gull á Ozempic Gamla nafnið verður nýja nafnið, aftur Íslenskt sund í New York Apple skoðar að stýra snjalltækjum með hugsunum Ofurtollarnir lækkaðir tímabundið Ríkið eignast hlut í Norwegian Hækkanir á Asíumörkuðum Ræða við „hrokafulla“ Kana vegna áhyggja af tollum Trumps Fluttu mun minna til Bandaríkjanna en meira annað Vilja nota geimflaugar til að flytja hergögn hvert sem er Ætlar ekki að deyja í smán og gefur frá sér auðæfin Bretar fyrstir til að semja við Trump Hyggja á opnun nýs Disney-skemmtigarðs í Abú Dabí Hætta við að reka OpenAI í hagnaðarskyni Buffett hættir sem forstjóri við lok árs Minni sala í skugga slæmra efnahagshorfa Sekta TikTok um tæpa áttatíu milljarða Engar viðræður fyrr en Trump fellir niður tolla Mikill samdráttur á pöntunum til kínverskra verksmiðja Kemur til móts við bílaframleiðendur vegna tolla Amazon í samkeppni við SpaceX í geimnum Kalifornía fjórða öflugasta efnahagsríki heims Gefur eftir í tollastríði við Kína ESB sektar Apple og Meta um rúma hundrað milljarða Ætlar að einbeita sér að Tesla eftir slæmt uppgjör Spá minni hagvexti um nær allan heim vegna tolla Bandaríkjastjórnar Ummæli Trumps um „meiriháttar lúser“ leggjast illa í markaðinn Sjá meira