Fullt af litlum ljótum leyndarmálum magnús guðmundsson skrifar 3. maí 2015 09:00 Björn Þorláksson og sonur hans, Starkaður Björnsson, komu suður í vikunni til þess að fagna útgáfu bókarinnar. Fréttablaðið/Pjetur Fyrr í vikunni kom út bókin Mannorðsmorðingjar? Faglegar og persónulegar pælingar um stöðu fjölmiðlunar á Íslandi eftir Björn Þorláksson, blaðamann til fjölda ára og ritstjóra Akureyrar vikublaðs. Björn segir að drifkrafturinn að því að skrifa þessa bók hafi í raun verið vilji til umbóta. „Staðan á fjölmiðlamarkaði í dag er að mínu mati mjög erfið. Nánast fordæmalaus og ég hef því miklar áhyggjur af stöðu gagnrýnnar blaðamennsku á Íslandi. Mér fannst mikilvægt að ræða þessi tabú sem liggja yfir fjölmiðlaheiminum í dag. Þessi hagsmunamál sem snúa að viðskiptalegum og pólitískum hagsmunum meðal annars. En þessi bók hefði aldrei verið skrifuð ef ég hefði ekki notið ómetanlegrar aðstoðar og hvatningar frá Þorbirni Broddasyni og Silju Aðalsteinsdóttur. Það vantaði bók þar sem blaðamaður stígur fram og segir frá öllum litlu ljótu leyndarmálunum. Gagnrýnin fjölmiðlun litast í of miklum mæli af hóphyggju, liðaskiptingu og of mikilli meðvirkni gagnvart þeim sem kemur það illa að frétt sé skrifuð. Það kann ekki góðri lukku að stýra. Til þess að rjúfa þetta ástand, með vonina um umbætur að leiðarljósi, þá þarf ég að sjálfsögðu að leggja niður mín vopn og hleypa út öllum þeim beinagrindum sem er að finna í mínum skáp. Þannig að það má alveg segja að ég fórni mér í þessa bók.“ Björn segir að hann sé ekki lengur hræddur við afleiðingar þess að ástunda gagnrýna blaðamennsku óháð eigendum og pólitík. „Nei, þetta eru orðin mörg leyndarmál á löngum ferli frá miðlum á borð við 365, RÚV og DV. Vegna þess að innan ritstjórna þrífast leyndarmál. En stóra málið er að skilyrðin fyrir gagnrýnni blaðamennsku eru erfið og ég er líka hugsi yfir því hversu reynsluleysið er víða mikið. Engu að síður er ég sannfærður um að verðleikar muni fylgja einstaklingum. Að gagnrýninn og góður blaðamaður muni alltaf vera eftirsóknarverður þegar upp er staðið og fá vinnu. En án umræðu og breytinga erum við að steyta á skeri.“ Björn hefur á orði að í liðinni viku hafi til að mynda verið ágætis dæmi um mikilvægi sjálfstæðis í blaðamennsku þegar Kolbeinn Óttarsson Proppé blaðamaður á Fréttablaðinu setti fram gagnrýni á Jón Ásgeir Jóhannesson, eiganda 365, fyrir grein sem hann birti í blaðinu síðastliðinn mánudag. „Kolbeinn er hetja vikunnar. Það hafa fleiri en hann tekið sénsinn í gegnum tíðina en með ýmsum afleiðingum. Blaðamannastéttin og almenningur verða að vera sterkari en svo að eigendur eða aðrir komi sínu að. Það er nefnilega dálítið almennings að reyna að þroska sitt læsi. Lesa í það hvenær blaðamenn eru að vinna með almenningshagsmuni í huga og þarna liggur ábyrgð. Þess vegna er bókin hugsuð sem samtal á milli blaðamanns og hins eignalausa aðila, þ.e. almennings. Reyndar er ég ekki viss um hvort er mikilvægara fyrir almenning, að fordæma slæma blaðamennsku eða vinna með því sem vel er gert.“ Mest lesið „Endurtek í sífellu: Ég vil ekki deyja, ég vil ekki deyja“ Áskorun Tíminn sem fór í að ræða perra inni í hreyfingunni með ólíkindum Lífið Átta ára með sinn eigin bíl á bílasýningu á Akureyri Lífið „Þetta lag minnir mig alltaf á að hafa tapað Idolinu“ Lífið „Gaman hvað verið er að tala fallega um samstarfsfólkið mitt“ Bíó og sjónvarp Inga Tinna og Logi greina frá kyni barnsins Lífið „Ég hef aldrei reynt að verða nokkur skapaður hlutur“ Tónlist „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Segir hjálminum að þakka að hann sé á lífi Lífið Tengdasonur Íslands trúðaði Simon Cowell upp úr skónum Bíó og sjónvarp Fleiri fréttir „Þetta lag minnir mig alltaf á að hafa tapað Idolinu“ Tíminn sem fór í að ræða perra inni í hreyfingunni með ólíkindum Átta ára með sinn eigin bíl á bílasýningu á Akureyri Heilmikil skemmtidagskrá og samsöngur á Þingvöllum í dag Inga Tinna og Logi greina frá kyni barnsins Segir hjálminum að þakka að hann sé á lífi Krakkatían: Níu líf, karfan og víkingar Hvers vegna tölum við um bongóblíðu? Tólf klukkustunda gjörningur í Hörpu í dag Torfbærinn í Vesturbænum sem stóð fram á níunda áratuginn Bubbi hrærður: Trúir því að Níu líf muni á endanum vakna að nýju Fréttatía vikunnar: Skúlptúrar, ráðherrarifrildi og EM Arnar Þór selur Arnarneshöllina Á 90 þúsund servíettur í Hafnarfirði Heiður Ósk og Davíð eru nýtt par Fékk skyndihugmynd og er nú í blómahafi heima fyrir Einstakur Fender Telecaster í Hljóðfærahúsinu Fólk ferðist alla leið frá Ástralíu til að sækja Víkingahátíðina Tignarleg miðbæjaríbúð Helgu Ólafs til sölu Íslensk lopapeysa flutt milli heimsálfa vegna mestu eftirsjár ævinnar Breytti hænsnahúsi í verkstæði sitt Teknóhátíð á Radar alla helgina Enn neisti hjá Bad Bunny og Kendall Jenner Banjóleikari frá Nashville með Baggalúti og Sinfó Hugsar hlýtt til áranna í Los Angeles Aníta Briem og Hafþór eiga von á barni Selur húsið í Garðabæ eftir kaupin á glæsihúsi Ingu Lindar Sjö daga afmælissæla í Reykjanesbæ Þrjú hundruð börn reyna að dorga furðulegasta fiskinn Bara 33 ára og lífið á eftir að koma í ljós Sjá meira
Fyrr í vikunni kom út bókin Mannorðsmorðingjar? Faglegar og persónulegar pælingar um stöðu fjölmiðlunar á Íslandi eftir Björn Þorláksson, blaðamann til fjölda ára og ritstjóra Akureyrar vikublaðs. Björn segir að drifkrafturinn að því að skrifa þessa bók hafi í raun verið vilji til umbóta. „Staðan á fjölmiðlamarkaði í dag er að mínu mati mjög erfið. Nánast fordæmalaus og ég hef því miklar áhyggjur af stöðu gagnrýnnar blaðamennsku á Íslandi. Mér fannst mikilvægt að ræða þessi tabú sem liggja yfir fjölmiðlaheiminum í dag. Þessi hagsmunamál sem snúa að viðskiptalegum og pólitískum hagsmunum meðal annars. En þessi bók hefði aldrei verið skrifuð ef ég hefði ekki notið ómetanlegrar aðstoðar og hvatningar frá Þorbirni Broddasyni og Silju Aðalsteinsdóttur. Það vantaði bók þar sem blaðamaður stígur fram og segir frá öllum litlu ljótu leyndarmálunum. Gagnrýnin fjölmiðlun litast í of miklum mæli af hóphyggju, liðaskiptingu og of mikilli meðvirkni gagnvart þeim sem kemur það illa að frétt sé skrifuð. Það kann ekki góðri lukku að stýra. Til þess að rjúfa þetta ástand, með vonina um umbætur að leiðarljósi, þá þarf ég að sjálfsögðu að leggja niður mín vopn og hleypa út öllum þeim beinagrindum sem er að finna í mínum skáp. Þannig að það má alveg segja að ég fórni mér í þessa bók.“ Björn segir að hann sé ekki lengur hræddur við afleiðingar þess að ástunda gagnrýna blaðamennsku óháð eigendum og pólitík. „Nei, þetta eru orðin mörg leyndarmál á löngum ferli frá miðlum á borð við 365, RÚV og DV. Vegna þess að innan ritstjórna þrífast leyndarmál. En stóra málið er að skilyrðin fyrir gagnrýnni blaðamennsku eru erfið og ég er líka hugsi yfir því hversu reynsluleysið er víða mikið. Engu að síður er ég sannfærður um að verðleikar muni fylgja einstaklingum. Að gagnrýninn og góður blaðamaður muni alltaf vera eftirsóknarverður þegar upp er staðið og fá vinnu. En án umræðu og breytinga erum við að steyta á skeri.“ Björn hefur á orði að í liðinni viku hafi til að mynda verið ágætis dæmi um mikilvægi sjálfstæðis í blaðamennsku þegar Kolbeinn Óttarsson Proppé blaðamaður á Fréttablaðinu setti fram gagnrýni á Jón Ásgeir Jóhannesson, eiganda 365, fyrir grein sem hann birti í blaðinu síðastliðinn mánudag. „Kolbeinn er hetja vikunnar. Það hafa fleiri en hann tekið sénsinn í gegnum tíðina en með ýmsum afleiðingum. Blaðamannastéttin og almenningur verða að vera sterkari en svo að eigendur eða aðrir komi sínu að. Það er nefnilega dálítið almennings að reyna að þroska sitt læsi. Lesa í það hvenær blaðamenn eru að vinna með almenningshagsmuni í huga og þarna liggur ábyrgð. Þess vegna er bókin hugsuð sem samtal á milli blaðamanns og hins eignalausa aðila, þ.e. almennings. Reyndar er ég ekki viss um hvort er mikilvægara fyrir almenning, að fordæma slæma blaðamennsku eða vinna með því sem vel er gert.“
Mest lesið „Endurtek í sífellu: Ég vil ekki deyja, ég vil ekki deyja“ Áskorun Tíminn sem fór í að ræða perra inni í hreyfingunni með ólíkindum Lífið Átta ára með sinn eigin bíl á bílasýningu á Akureyri Lífið „Þetta lag minnir mig alltaf á að hafa tapað Idolinu“ Lífið „Gaman hvað verið er að tala fallega um samstarfsfólkið mitt“ Bíó og sjónvarp Inga Tinna og Logi greina frá kyni barnsins Lífið „Ég hef aldrei reynt að verða nokkur skapaður hlutur“ Tónlist „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Segir hjálminum að þakka að hann sé á lífi Lífið Tengdasonur Íslands trúðaði Simon Cowell upp úr skónum Bíó og sjónvarp Fleiri fréttir „Þetta lag minnir mig alltaf á að hafa tapað Idolinu“ Tíminn sem fór í að ræða perra inni í hreyfingunni með ólíkindum Átta ára með sinn eigin bíl á bílasýningu á Akureyri Heilmikil skemmtidagskrá og samsöngur á Þingvöllum í dag Inga Tinna og Logi greina frá kyni barnsins Segir hjálminum að þakka að hann sé á lífi Krakkatían: Níu líf, karfan og víkingar Hvers vegna tölum við um bongóblíðu? Tólf klukkustunda gjörningur í Hörpu í dag Torfbærinn í Vesturbænum sem stóð fram á níunda áratuginn Bubbi hrærður: Trúir því að Níu líf muni á endanum vakna að nýju Fréttatía vikunnar: Skúlptúrar, ráðherrarifrildi og EM Arnar Þór selur Arnarneshöllina Á 90 þúsund servíettur í Hafnarfirði Heiður Ósk og Davíð eru nýtt par Fékk skyndihugmynd og er nú í blómahafi heima fyrir Einstakur Fender Telecaster í Hljóðfærahúsinu Fólk ferðist alla leið frá Ástralíu til að sækja Víkingahátíðina Tignarleg miðbæjaríbúð Helgu Ólafs til sölu Íslensk lopapeysa flutt milli heimsálfa vegna mestu eftirsjár ævinnar Breytti hænsnahúsi í verkstæði sitt Teknóhátíð á Radar alla helgina Enn neisti hjá Bad Bunny og Kendall Jenner Banjóleikari frá Nashville með Baggalúti og Sinfó Hugsar hlýtt til áranna í Los Angeles Aníta Briem og Hafþór eiga von á barni Selur húsið í Garðabæ eftir kaupin á glæsihúsi Ingu Lindar Sjö daga afmælissæla í Reykjanesbæ Þrjú hundruð börn reyna að dorga furðulegasta fiskinn Bara 33 ára og lífið á eftir að koma í ljós Sjá meira