Uppbygging strandar hjá sveitarfélögunum Óli Kristján Ármannsson skrifar 10. september 2013 07:00 Landsnet segir uppbyggingu flutningskerfis raforku hökta vegna andstöðu sveitarfélaga við lagningu háspennulína. Fréttablaðið/Vilhelm Illa hefur gengið að styrkja flutningskerfi raforku, að sögn Guðmundar Inga Ásmundssonar aðstoðarforstjóri Landsnets. „Framkvæmdir hafa verið strand hjá okkur,“ segir hann. Ekki strandi þó á fjárveitingum heldur komist fyrirtækið ekki í gegn um leyfisveitingaferilinn. Í gær var birt skýrsla sem unnin var fyrir Landsnet og sýnir þjóðhagslegan kostnað við að gera ekkert fyrir flutningskerfið. Sá kostnaður er sagður hlaupa á milljarðatugum næstu áratugi. Landsnet hefur unnið að tveimur verkefnum undanfarið sem styrkja eiga flutningskerfið, en það eru svokölluð Suðurnesjalína 2 og Blöndulína 3. Guðmundur Ingi Ásmundsson „Þar hafa verið miklar deilur, þótt ég vonist til þess að úr greiðist von bráðar á Suðurnesjum þar sem hefur verið kærumál í gangi.“ Blöndulína hafi hins vegar verið í biðstöðu í fimm ár og sjái ekki fyrir endann á því. „Við vorum með áform uppi um að byggja þrjár línur. Alveg frá Blönduvirkjun í Fljótsdalsstöð í gegn um Akureyri og tengja svo í framhaldinu landshlutana.“ Síðan hafi þörf fyrir aukna orku á Norðausturlandi orðið meiri en spár hafi gert ráð fyrir þannig að fyrirtækið velti fyrir sér hvort ekki þurfi að bregðast hraðar við. „Við vorum bara í síðustu viku að fjalla um þann möguleika að taka línu yfir hálendið og flýta undirbúningi að henni,“ segir hann, en þar er um að ræða svokallaða Sprengisandslínu, sem yrði 220 kílóvolt að stærð. „En það er kannski skjótvirkasta og tæknilega besta lausnin.“ Með slíkum framkvæmdum segir Guðmundur Ingi alls ekki lagt í of mikla flutningsgetu, líkt og gagnrýnendur hafi haldið fram. „Það er mjög mikilvægt að hafa sterkt flutningsöryggi, sérstaklega út frá umhverfissjónarmiðum.“ Ragnheiður Elín Árnadóttir Til dæmis tapist mikil orka ef flutningskerfi séu veik og þá þurfi jafnvel að virkja meira. „Svo nýtast virkjanir svo illa en við erum og höfum verið með í kerfinu ónýtta orku.“ Það hafi komið berlega í ljós í fyrravetur þegar komið hafi til skerðinga í raforkukerfinu á Norðausturhorni landsins um leið og til hafi verið næg orka á Suðvesturhorni sem ekki var hægt að flytja austur vegna þess hve flutningskerfið er veikt. „Svo náttúrlega ef koma náttúruhamfarir þá er ekki að sökum að spyrja.“ Guðmundur segir gert ráð fyrir því að endurnýja byggðalínukerfið allt á 220 kílóvolta spennu. „Ef við myndum velja lægri spennu á línuna, 130 kílóvolt, þá myndum við kannski komast upp í að ráða við ástandið eins og það er í augnablikinu, en undan því myndi fjara mjög fljótt.“ Þá þurfi líka sterkar línur til að koma í veg fyrir miklar spennusveiflur í kerfinu. „Þetta snýst líka um að bæta gæðin á rafmagninu.“ Í viðtali við fréttastofu fagnar Ragnheiður Elín Árnadóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, skýrslunni sem unnin var fyrir Landsnet og segir umræðu um orkuöryggi og þjóðhagslegt mikilvægi hafa setið á hakanum. Þá segist hún ætla að leggja áherslu á orkumál á komandi þingi og kveðst opin fyrir þeirri hugmynd að lagðar verði raflínur í gegnum hálendið til að sameina raforkukerfin á milli landshluta. Hluti af áróðri fyrir Sprengisandslínu Gunnar Hörður Guðmundsson er formaður Landverndar. Forsendur í skýrslu sem unnin var fyrir Landsvirkjun um framtíðaruppbyggingu flutningskerfis raforku halda ekki vatni, að mati Guðmundar Harðar Guðmundssonar, formanns Landverndar. „Hvar er að fara fram á það að ekkert verði gert í uppbyggingu raforkukerfisins næstu áratugina?“ spyr hann. „Þetta er hluti af áróðri fyrir Sprengisandslínu sem Landsnet leggur nú til,“ bætir Guðmundur við. Flutningsgeta hennar eigi að vera miklu meiri en þurfi vegna fiskimjölsverksmiðja á Austurlandi. Framkvæmdin mæti andstöðu bæði í náttúruverndarhreyfingunni og hjá samtökum í ferðaþjónustu. „Sjálfsagt er að auka afhendingaröryggi, og sama á við um Suðurnes, og leggja viðbótarlínu, en hún þarf ekki að vera stóriðjulína. Í það minnsta þyrfti þá að vera öruggt að á Suðurnesjum komi á endanum stjóriðja.“ Í áætlunum Landsnets er annars vegar gert ráð fyrir Norðurlínu sem verið hefur strand í fimm ár og hins vegar Sprengisandslínu. Báðar áætlanir gera ráð fyrir því að orkuafhending verði ótrygg á hluta landsins. Samkvæmt þeirri síðarnefndu verður þó bara Norðvesturland og Vestfjarðakjálki á slíku svæði. Hér að ofan má sjá Suðurnesjalínu 2 og Blöndulínu 3 á öðru kortinu, en Sprengisandslínu á hinu. Suðurnesjalína 2 Mest lesið Hinn almenni borgari þurfi ekki að dæla í sig steinefnum Neytendur Blár Opal seldist á fimmtán þúsund Neytendur MAST varar við ólöglegu innihaldsefni í fæðubótarefni Neytendur Leiðtogakulnun: Þegar yfirmaðurinn er alveg búinn á því Atvinnulíf Danir höndla ekki kóresku pakkanúðlurnar Viðskipti erlent Ekki lengur hægt að sjá hvað aðrir „læka“ Viðskipti erlent „Sársaukafullt að sjá“ IKEA vasa dýrari í Góða hirðinum Neytendur Níu manns sagt upp hjá Veitum Atvinnulíf Festi fær að kaupa Lyfju Neytendur Lætur mál gegn OpenAI niður falla Viðskipti erlent Fleiri fréttir Húsnæði B5 auglýst til leigu enn og aftur Selja höfuðstöðvarnar sem voru rýmdar vegna myglu „Betur borgandi ferðamenn“ enginn bjargvættur ferðaþjónustunnar Vetrarþjónustan þungur baggi á borginni Gerður Björt nýr framkvæmdastjóri rekstrarþjónustu Wise Kristján Andrésson gengur til liðs við Arion banka Running Tide segir upp öllu starfsfólki á Íslandi Stefnt á að virkjun Hvalár geti hafist eftir tvö ár Bjór, bingó og bíó í Vinabæ á ný Frederiksen víkur fyrir Bird Áhöfnum tveggja skipa Þorbjarnar sagt upp Sigurður Tómasson til liðs við Origo Hrefna og Unnur til Novum Easyjet flýgur frá Akureyri til Manchester í vetur 500 manns sóttu um störf hjá OCHE Reykjavík Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Skuldar þrotabúi föður síns fleiri milljarða Fleiri farþegar og betri nýting Gengu frá 135 milljarða samningi um endurfjármögnun skulda Fjárfesta fyrir þrjá milljarða í Reykjanesbæ og Hafnarfirði Ein og hálf milljón farþega á fyrstu fimm mánuðum ársins Ingibjörg Ösp yfir nýrri rekstrarráðgjöf Expectus Þrír nýir stjórnendur hjá Festi „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Fjórir sérfræðingar til liðs við Helix Vilhjálmur Hilmarsson nýr hagfræðingur Visku Heimtu hlutinn úr helju og verða stærstu einkafjárfestarnir Varar við þenslu á byggingamarkaði Ráðinn tækni- og þróunarstjóri Defend Iceland Bein útsending: Ásgeir og Arnór sitja fyrir svörum Sjá meira
Illa hefur gengið að styrkja flutningskerfi raforku, að sögn Guðmundar Inga Ásmundssonar aðstoðarforstjóri Landsnets. „Framkvæmdir hafa verið strand hjá okkur,“ segir hann. Ekki strandi þó á fjárveitingum heldur komist fyrirtækið ekki í gegn um leyfisveitingaferilinn. Í gær var birt skýrsla sem unnin var fyrir Landsnet og sýnir þjóðhagslegan kostnað við að gera ekkert fyrir flutningskerfið. Sá kostnaður er sagður hlaupa á milljarðatugum næstu áratugi. Landsnet hefur unnið að tveimur verkefnum undanfarið sem styrkja eiga flutningskerfið, en það eru svokölluð Suðurnesjalína 2 og Blöndulína 3. Guðmundur Ingi Ásmundsson „Þar hafa verið miklar deilur, þótt ég vonist til þess að úr greiðist von bráðar á Suðurnesjum þar sem hefur verið kærumál í gangi.“ Blöndulína hafi hins vegar verið í biðstöðu í fimm ár og sjái ekki fyrir endann á því. „Við vorum með áform uppi um að byggja þrjár línur. Alveg frá Blönduvirkjun í Fljótsdalsstöð í gegn um Akureyri og tengja svo í framhaldinu landshlutana.“ Síðan hafi þörf fyrir aukna orku á Norðausturlandi orðið meiri en spár hafi gert ráð fyrir þannig að fyrirtækið velti fyrir sér hvort ekki þurfi að bregðast hraðar við. „Við vorum bara í síðustu viku að fjalla um þann möguleika að taka línu yfir hálendið og flýta undirbúningi að henni,“ segir hann, en þar er um að ræða svokallaða Sprengisandslínu, sem yrði 220 kílóvolt að stærð. „En það er kannski skjótvirkasta og tæknilega besta lausnin.“ Með slíkum framkvæmdum segir Guðmundur Ingi alls ekki lagt í of mikla flutningsgetu, líkt og gagnrýnendur hafi haldið fram. „Það er mjög mikilvægt að hafa sterkt flutningsöryggi, sérstaklega út frá umhverfissjónarmiðum.“ Ragnheiður Elín Árnadóttir Til dæmis tapist mikil orka ef flutningskerfi séu veik og þá þurfi jafnvel að virkja meira. „Svo nýtast virkjanir svo illa en við erum og höfum verið með í kerfinu ónýtta orku.“ Það hafi komið berlega í ljós í fyrravetur þegar komið hafi til skerðinga í raforkukerfinu á Norðausturhorni landsins um leið og til hafi verið næg orka á Suðvesturhorni sem ekki var hægt að flytja austur vegna þess hve flutningskerfið er veikt. „Svo náttúrlega ef koma náttúruhamfarir þá er ekki að sökum að spyrja.“ Guðmundur segir gert ráð fyrir því að endurnýja byggðalínukerfið allt á 220 kílóvolta spennu. „Ef við myndum velja lægri spennu á línuna, 130 kílóvolt, þá myndum við kannski komast upp í að ráða við ástandið eins og það er í augnablikinu, en undan því myndi fjara mjög fljótt.“ Þá þurfi líka sterkar línur til að koma í veg fyrir miklar spennusveiflur í kerfinu. „Þetta snýst líka um að bæta gæðin á rafmagninu.“ Í viðtali við fréttastofu fagnar Ragnheiður Elín Árnadóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, skýrslunni sem unnin var fyrir Landsnet og segir umræðu um orkuöryggi og þjóðhagslegt mikilvægi hafa setið á hakanum. Þá segist hún ætla að leggja áherslu á orkumál á komandi þingi og kveðst opin fyrir þeirri hugmynd að lagðar verði raflínur í gegnum hálendið til að sameina raforkukerfin á milli landshluta. Hluti af áróðri fyrir Sprengisandslínu Gunnar Hörður Guðmundsson er formaður Landverndar. Forsendur í skýrslu sem unnin var fyrir Landsvirkjun um framtíðaruppbyggingu flutningskerfis raforku halda ekki vatni, að mati Guðmundar Harðar Guðmundssonar, formanns Landverndar. „Hvar er að fara fram á það að ekkert verði gert í uppbyggingu raforkukerfisins næstu áratugina?“ spyr hann. „Þetta er hluti af áróðri fyrir Sprengisandslínu sem Landsnet leggur nú til,“ bætir Guðmundur við. Flutningsgeta hennar eigi að vera miklu meiri en þurfi vegna fiskimjölsverksmiðja á Austurlandi. Framkvæmdin mæti andstöðu bæði í náttúruverndarhreyfingunni og hjá samtökum í ferðaþjónustu. „Sjálfsagt er að auka afhendingaröryggi, og sama á við um Suðurnes, og leggja viðbótarlínu, en hún þarf ekki að vera stóriðjulína. Í það minnsta þyrfti þá að vera öruggt að á Suðurnesjum komi á endanum stjóriðja.“ Í áætlunum Landsnets er annars vegar gert ráð fyrir Norðurlínu sem verið hefur strand í fimm ár og hins vegar Sprengisandslínu. Báðar áætlanir gera ráð fyrir því að orkuafhending verði ótrygg á hluta landsins. Samkvæmt þeirri síðarnefndu verður þó bara Norðvesturland og Vestfjarðakjálki á slíku svæði. Hér að ofan má sjá Suðurnesjalínu 2 og Blöndulínu 3 á öðru kortinu, en Sprengisandslínu á hinu.
Suðurnesjalína 2 Mest lesið Hinn almenni borgari þurfi ekki að dæla í sig steinefnum Neytendur Blár Opal seldist á fimmtán þúsund Neytendur MAST varar við ólöglegu innihaldsefni í fæðubótarefni Neytendur Leiðtogakulnun: Þegar yfirmaðurinn er alveg búinn á því Atvinnulíf Danir höndla ekki kóresku pakkanúðlurnar Viðskipti erlent Ekki lengur hægt að sjá hvað aðrir „læka“ Viðskipti erlent „Sársaukafullt að sjá“ IKEA vasa dýrari í Góða hirðinum Neytendur Níu manns sagt upp hjá Veitum Atvinnulíf Festi fær að kaupa Lyfju Neytendur Lætur mál gegn OpenAI niður falla Viðskipti erlent Fleiri fréttir Húsnæði B5 auglýst til leigu enn og aftur Selja höfuðstöðvarnar sem voru rýmdar vegna myglu „Betur borgandi ferðamenn“ enginn bjargvættur ferðaþjónustunnar Vetrarþjónustan þungur baggi á borginni Gerður Björt nýr framkvæmdastjóri rekstrarþjónustu Wise Kristján Andrésson gengur til liðs við Arion banka Running Tide segir upp öllu starfsfólki á Íslandi Stefnt á að virkjun Hvalár geti hafist eftir tvö ár Bjór, bingó og bíó í Vinabæ á ný Frederiksen víkur fyrir Bird Áhöfnum tveggja skipa Þorbjarnar sagt upp Sigurður Tómasson til liðs við Origo Hrefna og Unnur til Novum Easyjet flýgur frá Akureyri til Manchester í vetur 500 manns sóttu um störf hjá OCHE Reykjavík Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Skuldar þrotabúi föður síns fleiri milljarða Fleiri farþegar og betri nýting Gengu frá 135 milljarða samningi um endurfjármögnun skulda Fjárfesta fyrir þrjá milljarða í Reykjanesbæ og Hafnarfirði Ein og hálf milljón farþega á fyrstu fimm mánuðum ársins Ingibjörg Ösp yfir nýrri rekstrarráðgjöf Expectus Þrír nýir stjórnendur hjá Festi „Að fara í slag við þessa risa er nánast ómögulegt“ Fjórir sérfræðingar til liðs við Helix Vilhjálmur Hilmarsson nýr hagfræðingur Visku Heimtu hlutinn úr helju og verða stærstu einkafjárfestarnir Varar við þenslu á byggingamarkaði Ráðinn tækni- og þróunarstjóri Defend Iceland Bein útsending: Ásgeir og Arnór sitja fyrir svörum Sjá meira