Byggingar í fyrirrúmi 12. júlí 2012 11:00 Ingólfstorg Teikningin sýnir hvernig hugsanlega megi bæta nýtingu Ingólfstorgs og skapa betri tengsl fólks við gömlu timburhúsin við torgið með því að leggja niður bílastæði og götur sem liggja að húsunum í dag. Brynjólfsbúð, gula húsið lengst til hægri, er hér stækkað til þess að styrkja heildarsvip götumyndar og fylla í bil sem nú er. Hægt væri að hafa sérstakt hús þar. Í Fréttablaðinu 2. júlí sl. talar Páll Hjaltason, formaður skiplagsráðs Reykjavíkur, fyrir vinningstillögu í samkeppni sem haldin var um skipulag Ingólfstorgs og nærliggjandi lóða. Tillagan er af sama toga og eldri tillögur frá árinu 2009, en hún er þeirra verst því hún gengur lengst þessara tillagna í auknum byggingum og skerðingu almannarýma á þessu einstaka svæði. Ingólfstorg er vanmetið og vanvirtIngólfstorg er vanmetin auðlind með mikla möguleika en það þarf að bæta það og laga. Ingólfstorg er eina stóra torgið í Reykjavík með gömlum timburhúsum á þrjá vegu. Flest þeirra eru meira en aldargömul. Í þessum timburhúsum, í byggingarstíl þeirra, skipulagi og byggingarefni er fólginn stórmerkur arfur frá byggingarsögu höfuðborgarinnar. Að ekki sé talað um sögu fólksins sem þar hefur búið og starfað. Það sem hefur aukið verðmæti þessa svæðis er einmitt hið stóra torg, sem hefur myndast í áranna rás með húsbrunum og niðurrifi húsa. Það er orðinn hlutur sem óþarft er að trega og óþarft að byggja upp að nýju. Til hefur orðið útisvæði, samkomustaður utandyra, sem er nauðsynlegur stækkandi þjóð. Við torg af þessu tagi blómstrar veitingarekstur með iðandi mannlífi á sumrin. Sú er raunin við Ingólfstorg og Austurvöll. Mikilvægi torganna í höfuðborginni er ekki minna en tónleikasala, kvikmyndahúsa og safna. Opin rými, torg og garðar eru nefnilega helstu verðmæti höfuðborga, auðlind sem víðast er metin að verðleikum. Hagsmunir almennings og umhverfisgæði ekki í fyrirrúmiPáll segir hugmyndir „um þróun miðborgarinnar hafa breyst mikið síðustu áratugi og í dag er lögð aukin áhersla á byggðaverndun ásamt mikilvægi þess að almannahagsmunir og umhverfisgæði séu höfð að leiðarljósi." Í einu atriði er hægt að finna þessum sjónarmiðum stað í tillögunni eða þar sem gert er ráð fyrir að gömlu timburhúsin við Vallarstræti fái að standa. En þá er þeim gæðum spillt með því að byggja upp að þeim stærri hús sem skyggja á þau og rjúfa samband þeirra við hin gömlu húsin við torgið. Heildarmyndin sem nú er hverfur og NASA verður rifið en nýr salur í breyttri mynd byggður í kjallara á sama stað og er hluti hótelsins í Landsímahúsinu. Tónleikastaðurinn sem nú kallast NASA er samkvæmt tillögunni úr sögunni. Það er miður ef svo fer, því staðurinn er einstakur og þarf að varðveita. Þá er vart hægt að sjá almannahagsmuni í því að minnka Ingólfstorg um helming með því að byggja nýbyggingar á suðurhluta þess, á sólríkasta hlutanum. Hvernig dettur mönnum þetta í hug? Þá er leyft að byggja ofan á gamla Landsímahúsið og við það, við Kirkjustræti og við Fógetagarð. Bæði hækkun og stækkun bygginga eykur skuggavarp á Austurvöll, Ingólfstorg og Fógetagarð. Með tillögunni verða til þrjár mjóar götur, með hús á báðar hliðar; Veltusund, Vallarstræti og Kirkjustræti að hluta. Hér er verið að búa til skuggasund, kaldar götur þar sem mannlíf utandyra þrífst ekki. Hve margar stundir mun sólin ríkja við hið nýja Vallarstræti og Veltusund á góðum sumardegi? Eina eða tvær stundir? Ekki eru þetta aukin umhverfisgæði! Umhverfisgæðin eru í besta falli innan dyra í þessari tillögu. Aukið skuggavarp á torg og stræti borgarinnar eru ekki aukin gæði. Þau verðmæti sem felast í hinni sjónrænu heild sem gömlu timburhúsin við Ingólfstorg skapa eru vanvirt í tillögunni. Það ætti frekar að gera þeim hátt undir höfði. Það má gera með því að banna bílaumferð í Veltusundi, Vallarstræti og Hafnarstræti, leggja göturnar af og stækka torgið. Þannig gætu gestir og gangandi og veitingarekendur betur notið og hagnýtt sér gæði torgsins. Vinningstillagan ýtir fólki burt. Miðborg verður að geta boðið upp á stórt og vistlegt torg til samkomuhalds, markaðshalds, tónleika o.s.frv. Ingólfstorg er best til þess fallið. RisahótelMeð tillögunni er gert ráð fyrir stóru hóteli í öllum Landsímahúsunum, viðbyggingu við Kirkjustræti og byggingu þar sem NASA er nú. Hótelið er nú stærra en í fyrri hugmyndum og snýr að Ingólfstorgi, Austurvelli og Fógetagarði. Ekki eru borgarbúar bættari með þessum hótelrisa. Hvað finnst alþingismönnum um þennan nýja nágranna? Væri ekki nær að þingið eignaðist Landsímahúsið og hefði þar skrifstofur í stað þess að byggja nýjar á Alþingisreitnum? Hótel og meðfylgjandi umferð er þegar ráðandi afl og setur sterkt svipmót á allt umhverfið við Ingólfstorg, rútubílar uppi á gangstéttum, fjallajeppar og flugrútur teppa umferð í Aðalstræti og nærliggjandi götum. Ekkert er hugsað fyrir þessu. Við þurfum ekki fleiri hótel við Ingólfstorg og Austurvöll. Viðmið um uppbyggingu í miðborginni?Niðurlagsorð formanns skipulagsráðs eru þessi: „Sú niðurstaða sem samkeppni um Ingólfstorg leiddi af sér [tillagan] varðar veginn fyrir aðra uppbyggingu í miðborginni þar sem fólk á alltaf að vera í fyrirrúmi." Að okkar mati hefur Páll rangt fyrir sér þegar hann fullyrðir að tillagan setji fólk í fyrirrúm. Og alls ekki mega þau orð Páls rætast að tillagan varði veginn fyrir uppbyggingu í miðborginni. Á að byggja á Austurvelli næst? Hvernig getur tillagan varðað uppbyggingu miðborgar til framtíðar? Að okkar mati yrði það alvarlegt menningarslys ef vinningstillagan yrði að veruleika. Þá getum við allt eins fallist á að virkja Gullfoss. Við hvetjum landsmenn alla til þess að kynna sér málið og taka afstöðu til þess hvort hér séu hagsmunir almennings hafðir í fyrirrúmi og hvort þessi tillaga eigi að varða veginn um uppbyggingu í miðborginni. Höfundar eru Eiríkur G. Guðmundsson Helgi Þorláksson Hrefna Róbertsdóttir Ólafur Ásgeirsson sagnfræðingar. Skoðanir Mest lesið Öðruvísi starfsframi: „Davíð, getur þú mætt eftir 30 mínútur?“ Atvinnulíf Íslandsbanki og Skagi í formlegar samrunaviðræður Viðskipti innlent Gengi Skaga rýkur upp Viðskipti innlent Birna Ósk nýr forstjóri Húsasmiðjunnar Viðskipti innlent Eftirlitsstofnanir vara við sýndareignum Neytendur Ráðin framkvæmdastjórar hjá Björgun-Sement Viðskipti innlent Boeing sagt byrjað að þróa arftaka 737 max-þotunnar Viðskipti erlent Jón Skafti nýr forstöðumaður hjá Póstinum Viðskipti innlent Steinhissa á MR og rifjar lúmskt upp sjónvarpsleysið á fimmtudögum Atvinnulíf Fimm prósenta aukning í september Viðskipti innlent Fleiri fréttir Birna Ósk nýr forstjóri Húsasmiðjunnar Jón Skafti nýr forstöðumaður hjá Póstinum Gengi Skaga rýkur upp Ráðin framkvæmdastjórar hjá Björgun-Sement Fimm prósenta aukning í september Íslandsbanki og Skagi í formlegar samrunaviðræður Veitingastaðurinn opinn en lónið opnar síðar Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Sjá meira
Í Fréttablaðinu 2. júlí sl. talar Páll Hjaltason, formaður skiplagsráðs Reykjavíkur, fyrir vinningstillögu í samkeppni sem haldin var um skipulag Ingólfstorgs og nærliggjandi lóða. Tillagan er af sama toga og eldri tillögur frá árinu 2009, en hún er þeirra verst því hún gengur lengst þessara tillagna í auknum byggingum og skerðingu almannarýma á þessu einstaka svæði. Ingólfstorg er vanmetið og vanvirtIngólfstorg er vanmetin auðlind með mikla möguleika en það þarf að bæta það og laga. Ingólfstorg er eina stóra torgið í Reykjavík með gömlum timburhúsum á þrjá vegu. Flest þeirra eru meira en aldargömul. Í þessum timburhúsum, í byggingarstíl þeirra, skipulagi og byggingarefni er fólginn stórmerkur arfur frá byggingarsögu höfuðborgarinnar. Að ekki sé talað um sögu fólksins sem þar hefur búið og starfað. Það sem hefur aukið verðmæti þessa svæðis er einmitt hið stóra torg, sem hefur myndast í áranna rás með húsbrunum og niðurrifi húsa. Það er orðinn hlutur sem óþarft er að trega og óþarft að byggja upp að nýju. Til hefur orðið útisvæði, samkomustaður utandyra, sem er nauðsynlegur stækkandi þjóð. Við torg af þessu tagi blómstrar veitingarekstur með iðandi mannlífi á sumrin. Sú er raunin við Ingólfstorg og Austurvöll. Mikilvægi torganna í höfuðborginni er ekki minna en tónleikasala, kvikmyndahúsa og safna. Opin rými, torg og garðar eru nefnilega helstu verðmæti höfuðborga, auðlind sem víðast er metin að verðleikum. Hagsmunir almennings og umhverfisgæði ekki í fyrirrúmiPáll segir hugmyndir „um þróun miðborgarinnar hafa breyst mikið síðustu áratugi og í dag er lögð aukin áhersla á byggðaverndun ásamt mikilvægi þess að almannahagsmunir og umhverfisgæði séu höfð að leiðarljósi." Í einu atriði er hægt að finna þessum sjónarmiðum stað í tillögunni eða þar sem gert er ráð fyrir að gömlu timburhúsin við Vallarstræti fái að standa. En þá er þeim gæðum spillt með því að byggja upp að þeim stærri hús sem skyggja á þau og rjúfa samband þeirra við hin gömlu húsin við torgið. Heildarmyndin sem nú er hverfur og NASA verður rifið en nýr salur í breyttri mynd byggður í kjallara á sama stað og er hluti hótelsins í Landsímahúsinu. Tónleikastaðurinn sem nú kallast NASA er samkvæmt tillögunni úr sögunni. Það er miður ef svo fer, því staðurinn er einstakur og þarf að varðveita. Þá er vart hægt að sjá almannahagsmuni í því að minnka Ingólfstorg um helming með því að byggja nýbyggingar á suðurhluta þess, á sólríkasta hlutanum. Hvernig dettur mönnum þetta í hug? Þá er leyft að byggja ofan á gamla Landsímahúsið og við það, við Kirkjustræti og við Fógetagarð. Bæði hækkun og stækkun bygginga eykur skuggavarp á Austurvöll, Ingólfstorg og Fógetagarð. Með tillögunni verða til þrjár mjóar götur, með hús á báðar hliðar; Veltusund, Vallarstræti og Kirkjustræti að hluta. Hér er verið að búa til skuggasund, kaldar götur þar sem mannlíf utandyra þrífst ekki. Hve margar stundir mun sólin ríkja við hið nýja Vallarstræti og Veltusund á góðum sumardegi? Eina eða tvær stundir? Ekki eru þetta aukin umhverfisgæði! Umhverfisgæðin eru í besta falli innan dyra í þessari tillögu. Aukið skuggavarp á torg og stræti borgarinnar eru ekki aukin gæði. Þau verðmæti sem felast í hinni sjónrænu heild sem gömlu timburhúsin við Ingólfstorg skapa eru vanvirt í tillögunni. Það ætti frekar að gera þeim hátt undir höfði. Það má gera með því að banna bílaumferð í Veltusundi, Vallarstræti og Hafnarstræti, leggja göturnar af og stækka torgið. Þannig gætu gestir og gangandi og veitingarekendur betur notið og hagnýtt sér gæði torgsins. Vinningstillagan ýtir fólki burt. Miðborg verður að geta boðið upp á stórt og vistlegt torg til samkomuhalds, markaðshalds, tónleika o.s.frv. Ingólfstorg er best til þess fallið. RisahótelMeð tillögunni er gert ráð fyrir stóru hóteli í öllum Landsímahúsunum, viðbyggingu við Kirkjustræti og byggingu þar sem NASA er nú. Hótelið er nú stærra en í fyrri hugmyndum og snýr að Ingólfstorgi, Austurvelli og Fógetagarði. Ekki eru borgarbúar bættari með þessum hótelrisa. Hvað finnst alþingismönnum um þennan nýja nágranna? Væri ekki nær að þingið eignaðist Landsímahúsið og hefði þar skrifstofur í stað þess að byggja nýjar á Alþingisreitnum? Hótel og meðfylgjandi umferð er þegar ráðandi afl og setur sterkt svipmót á allt umhverfið við Ingólfstorg, rútubílar uppi á gangstéttum, fjallajeppar og flugrútur teppa umferð í Aðalstræti og nærliggjandi götum. Ekkert er hugsað fyrir þessu. Við þurfum ekki fleiri hótel við Ingólfstorg og Austurvöll. Viðmið um uppbyggingu í miðborginni?Niðurlagsorð formanns skipulagsráðs eru þessi: „Sú niðurstaða sem samkeppni um Ingólfstorg leiddi af sér [tillagan] varðar veginn fyrir aðra uppbyggingu í miðborginni þar sem fólk á alltaf að vera í fyrirrúmi." Að okkar mati hefur Páll rangt fyrir sér þegar hann fullyrðir að tillagan setji fólk í fyrirrúm. Og alls ekki mega þau orð Páls rætast að tillagan varði veginn fyrir uppbyggingu í miðborginni. Á að byggja á Austurvelli næst? Hvernig getur tillagan varðað uppbyggingu miðborgar til framtíðar? Að okkar mati yrði það alvarlegt menningarslys ef vinningstillagan yrði að veruleika. Þá getum við allt eins fallist á að virkja Gullfoss. Við hvetjum landsmenn alla til þess að kynna sér málið og taka afstöðu til þess hvort hér séu hagsmunir almennings hafðir í fyrirrúmi og hvort þessi tillaga eigi að varða veginn um uppbyggingu í miðborginni. Höfundar eru Eiríkur G. Guðmundsson Helgi Þorláksson Hrefna Róbertsdóttir Ólafur Ásgeirsson sagnfræðingar.
Skoðanir Mest lesið Öðruvísi starfsframi: „Davíð, getur þú mætt eftir 30 mínútur?“ Atvinnulíf Íslandsbanki og Skagi í formlegar samrunaviðræður Viðskipti innlent Gengi Skaga rýkur upp Viðskipti innlent Birna Ósk nýr forstjóri Húsasmiðjunnar Viðskipti innlent Eftirlitsstofnanir vara við sýndareignum Neytendur Ráðin framkvæmdastjórar hjá Björgun-Sement Viðskipti innlent Boeing sagt byrjað að þróa arftaka 737 max-þotunnar Viðskipti erlent Jón Skafti nýr forstöðumaður hjá Póstinum Viðskipti innlent Steinhissa á MR og rifjar lúmskt upp sjónvarpsleysið á fimmtudögum Atvinnulíf Fimm prósenta aukning í september Viðskipti innlent Fleiri fréttir Birna Ósk nýr forstjóri Húsasmiðjunnar Jón Skafti nýr forstöðumaður hjá Póstinum Gengi Skaga rýkur upp Ráðin framkvæmdastjórar hjá Björgun-Sement Fimm prósenta aukning í september Íslandsbanki og Skagi í formlegar samrunaviðræður Veitingastaðurinn opinn en lónið opnar síðar Omnom gjaldþrota og kröfuhafar uggandi Skáluðu fyrir kraftinum sem knýr samfélagið Innbú Play til sölu: Gæti aflað búinu fjórtán milljóna króna Rifjar Ímon-málið upp 17 árum seinna: „Hreint og beint ofbeldi af hálfu opinberra starfsmanna“ Eva og Guðrún nýir forstöðumenn hjá Icelandair Nú er ekki hægt að afskrá flugvélar nema að greiða gjöldin Telur um dulda launahækkun skrifstofufólks að ræða Davíð Ernir til liðs við Athygli Netvís tekur við af SAFT Bein útsending: Er gervigreindin alvöru tækifæri fyrir Ísland? Ísland verði leiðandi í þróun varna og viðskipta á Norðurslóðum Segja falda launauppbót hjá níu af hverjum tíu stofnunum ríkisins „Það er kennitöluflakk í skilgreiningu sinni“ Einar rýfur þögnina: Vísar kenningum um fléttu á bug Bein útsending: Ársfundur atvinnulífsins Spá óbreyttum stýrivöxtum í næstu viku „Hef engar upplýsingar um að eitthvað óeðlilegt hafi átt sér stað“ 208 sagt upp í fimm hópuppsögnum Einn stofnenda Play og Leifur í framkvæmdastjórn Icelandair Eiríkur Orri til Ofar Samkaup eignast 38 prósenta hlut í Kjötkompaní Segir stjórnendur ætla að skilja skuldirnar eftir á Íslandi „Það verður andskoti flókið“ Sjá meira