Nýbygging Landspítalans og Háskóla Íslands - af hverju? Sigurður Guðmundsson skrifar 7. september 2011 12:00 Bygging nýs húss yfir sameiginlega starfsemi Landspítalans og Háskóla Íslands á sér langan aðdraganda. Umræða hófst fyrir alvöru fyrir tæpum 15 árum í aðdraganda sameiningar sjúkrahúsanna í Reykjavík sem varð um mitt ár 2000. Um 2-3 árum síðar var hinni nýju spítalabyggingu valinn staður á Grænuborgartúni, á lóð Landspítalans við Hringbraut. Nálægð við háskólann vó þar mjög þungt. Meginrök fyrir sameiningu spítalanna á sínum tíma, að minnsta kosti í huga starfsmanna, voru efling starfsemi spítalans, að bæta þjónustu hans við sjúklinga og að styðja hann og styrkja sem vísindastofnun og kennslustofnun. Með öðrum orðum var tilgangurinn sá að efla spítalann sem háskólasjúkrahús. Nákvæmlega sömu rök hníga að byggingu nýs húss yfir sameiginlega starfsemi hans og háskólans. Þau snúa ekki að því að blanda saman sementi, möl, sandi og vatni og búa til steypu heldur að gera stofnunum kleift að blanda saman starfsemi sinni enn frekar, styrkja samstarf og samvinnu til að efla þjónustu, rannsóknir og kennslu. Sameiningu spítalanna er ekki lokið, og lýkur ekki fyrr en starfsemin er öll komin undir sama þak. Landspítalinn starfar nú á 17 stöðum í um 100 húsum, og sex heilbrigðisdeildir háskólans starfa á 13 stöðum, allt frá Hofsvallagötu að Eirbergi á Landspítalalóð. Um er að ræða stærstu vinnustaði landsins. Á Landspítala vinna um 5.000 manns, og við Háskóla Íslands eru nú um 14.000 stúdentar og um 1.000 fastráðnir kennarar og starfsmenn. Þar af starfa við Heilbrigðisvísindasvið skólans um 2.500 manns, þar með taldir stúdentar. Samstarf Landspítala og Háskóla ÍslandsSamstarf þessara stofnana á sér langa sögu og byggir á sameiginlegum hagsmunum stofnananna beggja, hagsmunum þeirra sem þær eiga að þjóna og í reynd samfélagsins alls. Samstarfið hefur verið mjög gjöfult. Stofnanirnar geta í raun ekki án hvor annarrar verið. Það hefur á margan hátt verið burðarás þróunar heilbrigðisþjónustu hérlendis á liðinni öld. Það hefur leitt til mjög öflugrar menntunar heilbrigðisstarfsfólks, sem stenst kollegum sínum í nálægum löndum fyllilega snúning og gott betur. Slíkt er ekki sjálfsagt, hvorki hjá stórum þjóðum né smáum. Að þessu þarf að hlúa. Árangur á sviði rannsókna í heilbrigðisvísindum er í fremstu röð þegar horft er til nálægra landa. Sú staðreynd er að mínu mati mun merkilegri en silfurverðlaun í handbolta, með djúpstæðri virðingu fyrir boltanum. Kominn er tími til að íslensk þjóð geri sér grein fyrir þessu. Þetta er ekki síst merkilegt fyrir þá sök að aðföng og fjármögnun til háskólans og þessa vísindastarfs er miklum mun minna en í háskólum nágrannalanda. Þessi árangur er hvorki sjálfsagður né eilífur, heldur mjög brothættur, og að honum þarf að hlúa. Síðast en ekki síst hefur rannsóknasamstarf stofnananna leitt til vaxandi nýsköpunar og stofnunar sprotafyrirtækja. Við erum einungis í burðarliðnum hér, og á næstu árum og áratugum má vænta af þessum vettvangi mikillar eflingar íslensk atvinnulífs, ef ekkert bjátar á. Af hverju þurfum við nýtt hús?Heilbrigðisþjónustan og þekkingin sem hún byggir á er sífellt að breytast og þróast og kröfur til hennar vaxa. Nýjar faggreinar verða til, aðrar hverfa. Margar sérgreinar munu blandast hver inn í aðra, sameinast. Markmið þjónustunnar verður ætíð að beinast að sjúklingum, ekki þörfum þeirra sem þar vinna. Við þurfum því að skilja mikilvægi þess að lækka múra milli fag- og sérgreina. Þess vegna þarf fólk að koma saman, vinna saman að rannsóknum, kennslu og þjónustu. Þannig fer þekkingin fram á við, stundum hægt og stundum í stórum stökkum. Síauknar kröfur eru gerðar til menntunar. Ekki eru kröfurnar minni og framþróunin þegar horft er til rannsókna, bæði þeirra sem snúa að vísindum og þjónustu við sjúklinga. Tækjabúnaður er dýr, og því mikið hagræði að samnýtingu. Hún fæst ekki ef starfsemin er áfram dreifð um allar grundir. Tími einyrkjans í heilbrigðisþjónustu er liðinn, henni er nú sinnt af teymum, samstarf og samvinna eru lykilorð. Búa þarf svo um hnútana að samstarfið verði sjálfsagt frá fyrsta ári í skóla, þannig að mikilvægi þessa samstarfs verði mönnum strax ljóst. Skilyrði þess er að koma fólki saman undir eitt þak. Jafnframt blasir við að alþjóðleg samkeppni í mennta- og vísindamálum fer mjög vaxandi, og samkeppni um starfsfólk er þegar orðin mönnum ljós hér. Þessu verður að mæta. Ekki er viðunandi að standa í stað og láta sem ekkert sé. Það jafngildir hnignun og afturför. Ávinningur fyrir Háskóla ÍslandsMargoft hefur verið bent á ávinning nýbyggingar fyrir starfsemi spítalans. En hver er ávinningur háskólans? Mikilvægt er að koma kennslu fyrir á einum stað. Með því styrkjast möguleikar á samkennslu og samþáttun kennslu í grunnnámi áður en hið eiginlega klíníska nám hefst. Nefndir hafa verið kostir þess að nemendur átti sig strax á því að fleiri stéttir en þeirra eigin sinna sjúklingum. Fagstéttir læra snemma að starfa saman. Mikill styrkur, faglegur og fjárhagslegur, felst í því að koma starfsemi og stoðþjónustu allra deilda og námsbrauta heilbrigðisvísindasviðs á einn stað. Samnýting rannsóknastofa, tækjabúnaðar og starfsfólks býður ekki aðeins upp á fjárhagslega hagræðingu heldur einnig mikil fagleg tækifæri. Nálægð bóklegs náms og grunnrannsókna við klínískt nám og rannsóknir er mjög til þess fallin að efla starfsþjálfun nema og gera þá enn hæfari til að sinna og mæta þeim miklu breytingum sem verða munu í faglegu umhverfi þeirra á næstu árum og áratugum. Að lokum skiptir meginmáli í þessari umræðu að sá hópur landsmanna sem helst hlýtur ávinning af því að samræma starfsemi spítalans og háskólans eru sjúklingar þessa lands. Á þeim er því miður enginn hörgull og verður ekki. Meginmarkmið nýbyggingarinnar er að efla þekkingu, menntun og síðast en ekki síst þjónustu við sjúklinga. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar Skoðun Óður til Sigga sjéní Ingvi Þór Georgsson skrifar Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Örvæntingafullir endó-sjúklingar Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þjóð sem lætur kyrrt liggja? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Umbætur í innkaupum hins opinbera á upplýsingatækni Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Losar Alþingi um leyfisveitinga-flækjuna? Katrín Helga Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Dómsdagur nálgast! Hólmgeir Baldursson skrifar Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar Skoðun Ég og Parkinson – leitin að greiningu og leiðin til betra lífs Guðrún Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna borga foreldrar í Kópavogi mest? Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar Skoðun Aðgengi er lykill að sjálfstæði, þátttöku og virkni Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þetta unga fólk getur bara haldið kjafti Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Kveðjum sjálfhverfa og fyrirsjáanlega manninn Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Hefur ekki náð sér á strik síðan Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? IV. Faglegt mat og ósvaraðar spurningar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Skipulögð glæpastarfsemi er ógn við samfélagið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Við erum 40 árum á eftir Einar Sverrisson skrifar Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Sjá meira
Bygging nýs húss yfir sameiginlega starfsemi Landspítalans og Háskóla Íslands á sér langan aðdraganda. Umræða hófst fyrir alvöru fyrir tæpum 15 árum í aðdraganda sameiningar sjúkrahúsanna í Reykjavík sem varð um mitt ár 2000. Um 2-3 árum síðar var hinni nýju spítalabyggingu valinn staður á Grænuborgartúni, á lóð Landspítalans við Hringbraut. Nálægð við háskólann vó þar mjög þungt. Meginrök fyrir sameiningu spítalanna á sínum tíma, að minnsta kosti í huga starfsmanna, voru efling starfsemi spítalans, að bæta þjónustu hans við sjúklinga og að styðja hann og styrkja sem vísindastofnun og kennslustofnun. Með öðrum orðum var tilgangurinn sá að efla spítalann sem háskólasjúkrahús. Nákvæmlega sömu rök hníga að byggingu nýs húss yfir sameiginlega starfsemi hans og háskólans. Þau snúa ekki að því að blanda saman sementi, möl, sandi og vatni og búa til steypu heldur að gera stofnunum kleift að blanda saman starfsemi sinni enn frekar, styrkja samstarf og samvinnu til að efla þjónustu, rannsóknir og kennslu. Sameiningu spítalanna er ekki lokið, og lýkur ekki fyrr en starfsemin er öll komin undir sama þak. Landspítalinn starfar nú á 17 stöðum í um 100 húsum, og sex heilbrigðisdeildir háskólans starfa á 13 stöðum, allt frá Hofsvallagötu að Eirbergi á Landspítalalóð. Um er að ræða stærstu vinnustaði landsins. Á Landspítala vinna um 5.000 manns, og við Háskóla Íslands eru nú um 14.000 stúdentar og um 1.000 fastráðnir kennarar og starfsmenn. Þar af starfa við Heilbrigðisvísindasvið skólans um 2.500 manns, þar með taldir stúdentar. Samstarf Landspítala og Háskóla ÍslandsSamstarf þessara stofnana á sér langa sögu og byggir á sameiginlegum hagsmunum stofnananna beggja, hagsmunum þeirra sem þær eiga að þjóna og í reynd samfélagsins alls. Samstarfið hefur verið mjög gjöfult. Stofnanirnar geta í raun ekki án hvor annarrar verið. Það hefur á margan hátt verið burðarás þróunar heilbrigðisþjónustu hérlendis á liðinni öld. Það hefur leitt til mjög öflugrar menntunar heilbrigðisstarfsfólks, sem stenst kollegum sínum í nálægum löndum fyllilega snúning og gott betur. Slíkt er ekki sjálfsagt, hvorki hjá stórum þjóðum né smáum. Að þessu þarf að hlúa. Árangur á sviði rannsókna í heilbrigðisvísindum er í fremstu röð þegar horft er til nálægra landa. Sú staðreynd er að mínu mati mun merkilegri en silfurverðlaun í handbolta, með djúpstæðri virðingu fyrir boltanum. Kominn er tími til að íslensk þjóð geri sér grein fyrir þessu. Þetta er ekki síst merkilegt fyrir þá sök að aðföng og fjármögnun til háskólans og þessa vísindastarfs er miklum mun minna en í háskólum nágrannalanda. Þessi árangur er hvorki sjálfsagður né eilífur, heldur mjög brothættur, og að honum þarf að hlúa. Síðast en ekki síst hefur rannsóknasamstarf stofnananna leitt til vaxandi nýsköpunar og stofnunar sprotafyrirtækja. Við erum einungis í burðarliðnum hér, og á næstu árum og áratugum má vænta af þessum vettvangi mikillar eflingar íslensk atvinnulífs, ef ekkert bjátar á. Af hverju þurfum við nýtt hús?Heilbrigðisþjónustan og þekkingin sem hún byggir á er sífellt að breytast og þróast og kröfur til hennar vaxa. Nýjar faggreinar verða til, aðrar hverfa. Margar sérgreinar munu blandast hver inn í aðra, sameinast. Markmið þjónustunnar verður ætíð að beinast að sjúklingum, ekki þörfum þeirra sem þar vinna. Við þurfum því að skilja mikilvægi þess að lækka múra milli fag- og sérgreina. Þess vegna þarf fólk að koma saman, vinna saman að rannsóknum, kennslu og þjónustu. Þannig fer þekkingin fram á við, stundum hægt og stundum í stórum stökkum. Síauknar kröfur eru gerðar til menntunar. Ekki eru kröfurnar minni og framþróunin þegar horft er til rannsókna, bæði þeirra sem snúa að vísindum og þjónustu við sjúklinga. Tækjabúnaður er dýr, og því mikið hagræði að samnýtingu. Hún fæst ekki ef starfsemin er áfram dreifð um allar grundir. Tími einyrkjans í heilbrigðisþjónustu er liðinn, henni er nú sinnt af teymum, samstarf og samvinna eru lykilorð. Búa þarf svo um hnútana að samstarfið verði sjálfsagt frá fyrsta ári í skóla, þannig að mikilvægi þessa samstarfs verði mönnum strax ljóst. Skilyrði þess er að koma fólki saman undir eitt þak. Jafnframt blasir við að alþjóðleg samkeppni í mennta- og vísindamálum fer mjög vaxandi, og samkeppni um starfsfólk er þegar orðin mönnum ljós hér. Þessu verður að mæta. Ekki er viðunandi að standa í stað og láta sem ekkert sé. Það jafngildir hnignun og afturför. Ávinningur fyrir Háskóla ÍslandsMargoft hefur verið bent á ávinning nýbyggingar fyrir starfsemi spítalans. En hver er ávinningur háskólans? Mikilvægt er að koma kennslu fyrir á einum stað. Með því styrkjast möguleikar á samkennslu og samþáttun kennslu í grunnnámi áður en hið eiginlega klíníska nám hefst. Nefndir hafa verið kostir þess að nemendur átti sig strax á því að fleiri stéttir en þeirra eigin sinna sjúklingum. Fagstéttir læra snemma að starfa saman. Mikill styrkur, faglegur og fjárhagslegur, felst í því að koma starfsemi og stoðþjónustu allra deilda og námsbrauta heilbrigðisvísindasviðs á einn stað. Samnýting rannsóknastofa, tækjabúnaðar og starfsfólks býður ekki aðeins upp á fjárhagslega hagræðingu heldur einnig mikil fagleg tækifæri. Nálægð bóklegs náms og grunnrannsókna við klínískt nám og rannsóknir er mjög til þess fallin að efla starfsþjálfun nema og gera þá enn hæfari til að sinna og mæta þeim miklu breytingum sem verða munu í faglegu umhverfi þeirra á næstu árum og áratugum. Að lokum skiptir meginmáli í þessari umræðu að sá hópur landsmanna sem helst hlýtur ávinning af því að samræma starfsemi spítalans og háskólans eru sjúklingar þessa lands. Á þeim er því miður enginn hörgull og verður ekki. Meginmarkmið nýbyggingarinnar er að efla þekkingu, menntun og síðast en ekki síst þjónustu við sjúklinga.
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun
Skoðun Nefhjól á Austurvelli – Skiptir öryggi fólks á fjölmennasta svæði landsins ekki máli? Daði Rafnsson,Kristján Vigfússon,Margrét Manda Jónsdóttir,Martin Swift skrifar
Skoðun Álframleiðsla á Íslandi er ekki bara mikilvæg fyrir Ísland Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar
Skoðun Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar
Skoðun Er slysahætta í kringum sorpílátið heima hjá þér? Anna Jóna Kjartansdóttir,Pétur Gísli Jónsson skrifar
Skoðun Sá tapar sem fyrstur nefnir nasistana: gengisfelling orðsins „rasisti“ Birgir Finnsson skrifar
Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Fjórði kafli: Joshua Fought The Battle of Jericho Hannes Örn Blandon skrifar
Skoðun Betri vegir, fleiri lögreglumenn og hægt að komast í meðferð á sumrin Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Austurland skilar verðmætum – innviðirnir þurfa að fylgja Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Miðjumoð í húsnæðismálum og áróður Viðskiptaráðs Jón Ferdínand Estherarson,Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson Skoðun