Varnarlínur heimilanna Margrét Kristmannsdóttir og Andrés Magnússon skrifar 12. júlí 2011 11:16 Bændasamtökin kynntu fyrir nokkrum dögum lágmarkskröfur Bændasamtaka Íslands í viðræðum við Evrópusambandið svokallaðar varnarlínur sem eru sjö talsins. SVÞ, Samtök verslunar og þjónustu, gera ekki athugasemdir við þessar varnarlínur Bændasamtakanna, enda hverjum í sjálfsvald sett að setja sér markmið. SVÞ gerir þó athugasemd við þá varnarlínu sem áfram heimilar íslenskum stjórnvöldum að leggja tolla á búvörur frá ESB. Samtök verslunar og þjónustu telja rétt, í ljósi yfirlýsinga Bændasamtakanna sem innihalda markmið um frelsi og réttindi sér til handa, að samtökin séu minnt á að ganga ekki gróflega á frelsi og réttindi annarra þegna þessa lands. En áður en lengra er haldið er rétt að halda því til haga hverju núverandi landbúnaðarkerfi er að skila. Í núverandi kerfi búa íslenskir skattgreiðendur við eitt dýrasta landbúnaðarkerfi í heimi og íslenskir neytendur við eitt hæsta landbúnaðarverð í heimi. Í kerfi sem er þannig uppbyggt mætti ætla að sama kerfi skilaði bændum einhverju í aðra hönd fyrir því væri jú bændaforystan að berjast, en það er öðru nær. Bændur eru láglaunastétt þar sem atvinnutekjur bænda eru þær lægstu þegar atvinnutekjur í helstu atvinnugreinum eru bornar saman. Það verður því að teljast nokkuð undarlegt að Bændasamtökin vilji slá skjaldborg utan um kerfi sem allir tapa á - skattgreiðendur, neytendur en ekki síst bændur sjálfir. Þetta getur vart verið sú framtíðarsýn sem bændur sjá sér og sínum til handa?Andrés Magnússon, framkvæmdastjóri SVÞ.Mynd/Stefán KarlssonEn á það skal lögð áhersla að íslensk verslun styður íslenskan landbúnað en getur ekki stutt óbreytt landbúnaðarkerfi til þess er það einfaldlega of dýrt og of gallað. Vaxandi gagnrýni á núverandi landbúnaðarkerfi mun þó ekki síður koma frá íslenskum skattgreiðendum og íslenskum neytendum sem munu gera vaxandi kröfu um lægri skattbyrði og lægra matarverð enda vega landbúnaðarvörur rúm 40% í matarkörfu íslenskra heimila. Íslenskir bændur og íslenskar landbúnaðarafurðir eru á mörgum sviðum í fremstu röð og munu um ókomna framtíð eiga samleið með íslenskum neytendum, enda vilja Íslendingar sjá öflugan íslenskan landbúnað. Hins vegar veltur björt framtíð bænda á að þeir. eins og allur annar atvinnurekstur, átti sig á hvar styrkleikar þeirra og veikleikar liggja og hvar framtíðarvaxtarmöguleikarnir eru. Þeir eru ekki margir Íslendingarnir sem væru til í að skipta út íslenska lambakjötinu, splunkunýjum kartöflum og fersku grænmeti svo eitthvað sé nefnt. Hins vegar væru mun fleiri til í að kaupa ódýrt innflutt kjúklinga- og svínakjöt enda skiptir færri máli hvar slíkar verksmiðjur eru staðsettar svo lengi sem þær uppfylla allar heilbrigðis- og gæðakröfur. Framleiðsla á svína- og kjúklingakjöti á enda miklu meira skylt við iðnaðarframleiðslu en hefðbundinn landbúnað og því leikur enginn vafi á að verið er að fórna meiri hagsmunum fyrir minni með því að vernda þennan iðnað fyrir innflutningi. Við þekkjum það í versluninni að neytendum stendur til boða "sama" vara á mjög ólíku verði. Neytendur geta keypt ódýr og dýr raftæki, ódýran og dýran fatnað, ódýran og dýran húsbúnað og svo mætti áfram telja. Og neytendur vilja hafa þetta val og á meðan sumir velja ódýrt eru aðrir sem velja dýrt og eru oft að fá eitthvað aukalega fyrir svo sem aukin gæði. Það er því á misskilningi byggt þegar Bændasamtök Íslands krefjast varnarlínu sem gengur gegn hagsmunum neytenda og gegn hagsmunum verslunar innar. Hagsmunir landbúnaðarins og neytenda verða að fara saman til að dæmið gangi upp til lengdar að því leyti er landbúnaðurinn ekkert ólíkur öðrum atvinnugreinum í landinu. Þannig byggir framtíð bænda á að þeir uppfylli kröfur íslenskra neytenda með einstökum gæðum og á verði sem neytendur eru tilbúnir að greiða fyrir. Sérstaða íslenskra afurða mun sanna sig á frjálsum markaði. Hvort sem Ísland verður innan eða utan ESB berum við í versluninni engan kvíðboga fyrir framtíð íslenskra bænda ólíkt forystu þeirra sjálfra innan Bændasamtakanna kvíðboga sem landbúnaðarráðherra hefur tekið kröftuglega undir. Enda hefur enginn landbúnaðarráðherra á seinni tímum lagt eins marga steina í götu innflytjenda til að flytja inn landbúnaðarvörur á samkeppnishæfu verði og Jón Bjarnason. Samtök verslunar og þjónustu hafa m.a. litið stjórnsýslu hans það alvarlegum augum að kvörtun hefur verið send til umboðsmanns Alþingis og er beðið niðurstöðu þess erindis. Framtíð bænda byggir ekki á núverandi kerfi. en á meðan landbúnaðarráðherra og forysta bænda sjá óvini í hverju horni verða óumflýjanlegar breytingar mun erfiðari og tímafrekari. Á meðan sitjum við öll uppi með meingallað kerfi, sem allir tapa á. Verslunin og bændur eiga samleið í því að breyta kerfinu til hagsbóta fyrir alla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Andrés Magnússon Margrét Kristmannsdóttir Mest lesið Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Sjá meira
Bændasamtökin kynntu fyrir nokkrum dögum lágmarkskröfur Bændasamtaka Íslands í viðræðum við Evrópusambandið svokallaðar varnarlínur sem eru sjö talsins. SVÞ, Samtök verslunar og þjónustu, gera ekki athugasemdir við þessar varnarlínur Bændasamtakanna, enda hverjum í sjálfsvald sett að setja sér markmið. SVÞ gerir þó athugasemd við þá varnarlínu sem áfram heimilar íslenskum stjórnvöldum að leggja tolla á búvörur frá ESB. Samtök verslunar og þjónustu telja rétt, í ljósi yfirlýsinga Bændasamtakanna sem innihalda markmið um frelsi og réttindi sér til handa, að samtökin séu minnt á að ganga ekki gróflega á frelsi og réttindi annarra þegna þessa lands. En áður en lengra er haldið er rétt að halda því til haga hverju núverandi landbúnaðarkerfi er að skila. Í núverandi kerfi búa íslenskir skattgreiðendur við eitt dýrasta landbúnaðarkerfi í heimi og íslenskir neytendur við eitt hæsta landbúnaðarverð í heimi. Í kerfi sem er þannig uppbyggt mætti ætla að sama kerfi skilaði bændum einhverju í aðra hönd fyrir því væri jú bændaforystan að berjast, en það er öðru nær. Bændur eru láglaunastétt þar sem atvinnutekjur bænda eru þær lægstu þegar atvinnutekjur í helstu atvinnugreinum eru bornar saman. Það verður því að teljast nokkuð undarlegt að Bændasamtökin vilji slá skjaldborg utan um kerfi sem allir tapa á - skattgreiðendur, neytendur en ekki síst bændur sjálfir. Þetta getur vart verið sú framtíðarsýn sem bændur sjá sér og sínum til handa?Andrés Magnússon, framkvæmdastjóri SVÞ.Mynd/Stefán KarlssonEn á það skal lögð áhersla að íslensk verslun styður íslenskan landbúnað en getur ekki stutt óbreytt landbúnaðarkerfi til þess er það einfaldlega of dýrt og of gallað. Vaxandi gagnrýni á núverandi landbúnaðarkerfi mun þó ekki síður koma frá íslenskum skattgreiðendum og íslenskum neytendum sem munu gera vaxandi kröfu um lægri skattbyrði og lægra matarverð enda vega landbúnaðarvörur rúm 40% í matarkörfu íslenskra heimila. Íslenskir bændur og íslenskar landbúnaðarafurðir eru á mörgum sviðum í fremstu röð og munu um ókomna framtíð eiga samleið með íslenskum neytendum, enda vilja Íslendingar sjá öflugan íslenskan landbúnað. Hins vegar veltur björt framtíð bænda á að þeir. eins og allur annar atvinnurekstur, átti sig á hvar styrkleikar þeirra og veikleikar liggja og hvar framtíðarvaxtarmöguleikarnir eru. Þeir eru ekki margir Íslendingarnir sem væru til í að skipta út íslenska lambakjötinu, splunkunýjum kartöflum og fersku grænmeti svo eitthvað sé nefnt. Hins vegar væru mun fleiri til í að kaupa ódýrt innflutt kjúklinga- og svínakjöt enda skiptir færri máli hvar slíkar verksmiðjur eru staðsettar svo lengi sem þær uppfylla allar heilbrigðis- og gæðakröfur. Framleiðsla á svína- og kjúklingakjöti á enda miklu meira skylt við iðnaðarframleiðslu en hefðbundinn landbúnað og því leikur enginn vafi á að verið er að fórna meiri hagsmunum fyrir minni með því að vernda þennan iðnað fyrir innflutningi. Við þekkjum það í versluninni að neytendum stendur til boða "sama" vara á mjög ólíku verði. Neytendur geta keypt ódýr og dýr raftæki, ódýran og dýran fatnað, ódýran og dýran húsbúnað og svo mætti áfram telja. Og neytendur vilja hafa þetta val og á meðan sumir velja ódýrt eru aðrir sem velja dýrt og eru oft að fá eitthvað aukalega fyrir svo sem aukin gæði. Það er því á misskilningi byggt þegar Bændasamtök Íslands krefjast varnarlínu sem gengur gegn hagsmunum neytenda og gegn hagsmunum verslunar innar. Hagsmunir landbúnaðarins og neytenda verða að fara saman til að dæmið gangi upp til lengdar að því leyti er landbúnaðurinn ekkert ólíkur öðrum atvinnugreinum í landinu. Þannig byggir framtíð bænda á að þeir uppfylli kröfur íslenskra neytenda með einstökum gæðum og á verði sem neytendur eru tilbúnir að greiða fyrir. Sérstaða íslenskra afurða mun sanna sig á frjálsum markaði. Hvort sem Ísland verður innan eða utan ESB berum við í versluninni engan kvíðboga fyrir framtíð íslenskra bænda ólíkt forystu þeirra sjálfra innan Bændasamtakanna kvíðboga sem landbúnaðarráðherra hefur tekið kröftuglega undir. Enda hefur enginn landbúnaðarráðherra á seinni tímum lagt eins marga steina í götu innflytjenda til að flytja inn landbúnaðarvörur á samkeppnishæfu verði og Jón Bjarnason. Samtök verslunar og þjónustu hafa m.a. litið stjórnsýslu hans það alvarlegum augum að kvörtun hefur verið send til umboðsmanns Alþingis og er beðið niðurstöðu þess erindis. Framtíð bænda byggir ekki á núverandi kerfi. en á meðan landbúnaðarráðherra og forysta bænda sjá óvini í hverju horni verða óumflýjanlegar breytingar mun erfiðari og tímafrekari. Á meðan sitjum við öll uppi með meingallað kerfi, sem allir tapa á. Verslunin og bændur eiga samleið í því að breyta kerfinu til hagsbóta fyrir alla.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir Skoðun