Verðbólgan eykur á vanda Seðlabankans Óli Kristján Ármannsson skrifar 26. maí 2011 00:00 við leifsstöð á Keflavíkurflugvelli Greining Íslandsbanka segir að hækkun flugfargjalda til útlanda, annan mánuðinn í röð, hafi komið á óvart. Nú hafi fargjöld í millilandaflugi hækkað um nærri 50 prósent frá febrúarbyrjun. Fréttablaðið/valli Tólf mánaða verðbólga stendur nú í 3,4 prósentum, samkvæmt mælingu Hagstofunnar. Hækkun vísitölu neysluverðs frá fyrra mánuði nemur 0,94 prósentum. Verðbólgan er heldur meiri en spáð hafði verið. Greining Íslandsbanka spáði 0,6 prósentum, greiningardeild Arion banka og IFS greining 0,7 prósentum og markaðsvísir MP banka spáði 0,8 prósentum. Í umfjöllun Greiningar Íslandsbanka kemur fram að margt leggist á eitt í verðbólgu mánaðarins. Tíu prósenta hækkun á gjöldum fyrir heitt vatn og frárennsli og 15,5 prósenta hækkun á flugfargjöldum til útlanda vegi þungt, en hækkun flugfargjalda annan mánuðinn í röð hafi komið á óvart. „Sá liður hefur nú hækkað um nærri 50 prósent frá febrúarbyrjun. Þá hækkaði matvara talsvert meira en við höfðum búist við.“ Í markaðsvísi MP banka í gær er sagt að búast megi við áframhaldandi hækkun á tólf mánaða verðbólgu næstu mánuði. Sagt er líklegt að hún fari yfir 4,5 prósent seinni part sumars. Þá segir Greining Íslandsbanka að mælingin viti tæpast á gott fyrir stjórnvöld. „Nýlokið er gerð kjarasamninga þar sem settir voru fyrirvarar um litla verðbólgu næstu misserin. Eru samningarnir uppsegjanlegir ef verðbólga verður ekki undir 2,5 prósenta markmiði Seðlabankans yfir árið 2012.“ Í Markaðspunktum Arion banka segir svo að verðbólguþróunin feli í sér verulegan vanda fyrir Seðlabankann. „Mun Seðlabankinn hækka vexti ofan í þann efnahagsslaka sem er til staðar? Að mati Greiningardeildar er Seðlabankinn hins vegar að kljást við margfalt stærra vandamál (en þann verðbólgukúf sem gengur nú yfir) en það snýr að trúverðugleika peningastefnunnar.“ Seðlabankinn sé enn einu sinni „lentur í því“ að fara inn í verðbólguskeið án nægilegs trúverðugleika. „Í því ástandi hefur vaxtahækkun takmörkuð áhrif á væntingar almennings og markaðsaðila, þar með taldar verðbólguvæntingar. Má því velta fyrir sér hversu mikil (ef einhver) áhrifin yrðu af vaxtahækkun á verðbólgu næstu misserin. Í raun er hægt að færa rök fyrir því að vaxtahækkun yrði til þess fallin að hafa verðbólguhvetjandi áhrif.“ Kjósi peningastefnunefnd Seðlabankans ekki að bregðast fyrr við er næstu vaxtaákvörðunar að vænta hjá Seðlabankanum 15. júní. Mest lesið „Við erum að bæta við atvinnustoð í samfélaginu“ Viðskipti innlent Loksins, mathöllin og fleiri staðir fá nýja rekstraraðila Viðskipti innlent Rukkuð vegna þegar greiddra bílastæða og fá engin svör Neytendur „Ekki mistök“ að brauð með engu kostaði tvö þúsund krónur Neytendur Kristján og Leó kaupa Landsbankahúsið á tæpa þrjá milljarða Viðskipti innlent Gáfust upp á Facebook og opna verslun fyrir notaðar íþróttavörur Viðskipti innlent Stærsti olíufundur Evrópu í áratug í Póllandi Viðskipti erlent Sjómönnum sagt upp: Skipulagsbreytingar vegna veiðigjalda Viðskipti innlent Svona verður hægt að horfa á enska boltann í vetur Neytendur Vaxtalækkun í ágúst sé nánast útilokuð Viðskipti innlent Fleiri fréttir Loksins, mathöllin og fleiri staðir fá nýja rekstraraðila „Við erum að bæta við atvinnustoð í samfélaginu“ Kristján og Leó kaupa Landsbankahúsið á tæpa þrjá milljarða Sjómönnum sagt upp: Skipulagsbreytingar vegna veiðigjalda Vaxtalækkun í ágúst sé nánast útilokuð Opnuðu loks Hygge eftir 245 daga bið Verðbólgan hjaðnar á ný Gáfust upp á Facebook og opna verslun fyrir notaðar íþróttavörur Endurskipuleggja reksturinn „í vinsemd og virðingu“ Tekjur jukust um helming milli ára Hátt í þrjátíu sagt upp hjá Play Gengið rétti lítillega úr kútnum en hefur aldrei verið lægra Róðurinn þungur en hefur ekki áhyggjur af Play HBO Max streymisveitan komin til Íslands Gengi Play í frjálsu falli Alþjóðlegt bílafyrirtæki kaupir Öskju og systurfélög Búast við tveggja milljarða tapi Samruninn muni taka langan tíma Orri til liðs við Íslandsbanka Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Erlendir farþegar á bak við 81 prósent tekna Icelandair Auður leiðir nýja samsteypu á íslenskum markaði Virði Icelandair hrapar eftir uppgjör „Við erum alls ekki í nokkru stríði“ Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Vaka stýrir Collab Hagnaður Arion flaug fram úr væntingum Fjárfestar í sjávarútvegi fari að líta annað Hvenær er skynsamlegt að taka út viðbótalífeyrissparnað? Stígur til hliðar vegna „ólíkrar sýnar“ á breytingar Sjá meira
Tólf mánaða verðbólga stendur nú í 3,4 prósentum, samkvæmt mælingu Hagstofunnar. Hækkun vísitölu neysluverðs frá fyrra mánuði nemur 0,94 prósentum. Verðbólgan er heldur meiri en spáð hafði verið. Greining Íslandsbanka spáði 0,6 prósentum, greiningardeild Arion banka og IFS greining 0,7 prósentum og markaðsvísir MP banka spáði 0,8 prósentum. Í umfjöllun Greiningar Íslandsbanka kemur fram að margt leggist á eitt í verðbólgu mánaðarins. Tíu prósenta hækkun á gjöldum fyrir heitt vatn og frárennsli og 15,5 prósenta hækkun á flugfargjöldum til útlanda vegi þungt, en hækkun flugfargjalda annan mánuðinn í röð hafi komið á óvart. „Sá liður hefur nú hækkað um nærri 50 prósent frá febrúarbyrjun. Þá hækkaði matvara talsvert meira en við höfðum búist við.“ Í markaðsvísi MP banka í gær er sagt að búast megi við áframhaldandi hækkun á tólf mánaða verðbólgu næstu mánuði. Sagt er líklegt að hún fari yfir 4,5 prósent seinni part sumars. Þá segir Greining Íslandsbanka að mælingin viti tæpast á gott fyrir stjórnvöld. „Nýlokið er gerð kjarasamninga þar sem settir voru fyrirvarar um litla verðbólgu næstu misserin. Eru samningarnir uppsegjanlegir ef verðbólga verður ekki undir 2,5 prósenta markmiði Seðlabankans yfir árið 2012.“ Í Markaðspunktum Arion banka segir svo að verðbólguþróunin feli í sér verulegan vanda fyrir Seðlabankann. „Mun Seðlabankinn hækka vexti ofan í þann efnahagsslaka sem er til staðar? Að mati Greiningardeildar er Seðlabankinn hins vegar að kljást við margfalt stærra vandamál (en þann verðbólgukúf sem gengur nú yfir) en það snýr að trúverðugleika peningastefnunnar.“ Seðlabankinn sé enn einu sinni „lentur í því“ að fara inn í verðbólguskeið án nægilegs trúverðugleika. „Í því ástandi hefur vaxtahækkun takmörkuð áhrif á væntingar almennings og markaðsaðila, þar með taldar verðbólguvæntingar. Má því velta fyrir sér hversu mikil (ef einhver) áhrifin yrðu af vaxtahækkun á verðbólgu næstu misserin. Í raun er hægt að færa rök fyrir því að vaxtahækkun yrði til þess fallin að hafa verðbólguhvetjandi áhrif.“ Kjósi peningastefnunefnd Seðlabankans ekki að bregðast fyrr við er næstu vaxtaákvörðunar að vænta hjá Seðlabankanum 15. júní.
Mest lesið „Við erum að bæta við atvinnustoð í samfélaginu“ Viðskipti innlent Loksins, mathöllin og fleiri staðir fá nýja rekstraraðila Viðskipti innlent Rukkuð vegna þegar greiddra bílastæða og fá engin svör Neytendur „Ekki mistök“ að brauð með engu kostaði tvö þúsund krónur Neytendur Kristján og Leó kaupa Landsbankahúsið á tæpa þrjá milljarða Viðskipti innlent Gáfust upp á Facebook og opna verslun fyrir notaðar íþróttavörur Viðskipti innlent Stærsti olíufundur Evrópu í áratug í Póllandi Viðskipti erlent Sjómönnum sagt upp: Skipulagsbreytingar vegna veiðigjalda Viðskipti innlent Svona verður hægt að horfa á enska boltann í vetur Neytendur Vaxtalækkun í ágúst sé nánast útilokuð Viðskipti innlent Fleiri fréttir Loksins, mathöllin og fleiri staðir fá nýja rekstraraðila „Við erum að bæta við atvinnustoð í samfélaginu“ Kristján og Leó kaupa Landsbankahúsið á tæpa þrjá milljarða Sjómönnum sagt upp: Skipulagsbreytingar vegna veiðigjalda Vaxtalækkun í ágúst sé nánast útilokuð Opnuðu loks Hygge eftir 245 daga bið Verðbólgan hjaðnar á ný Gáfust upp á Facebook og opna verslun fyrir notaðar íþróttavörur Endurskipuleggja reksturinn „í vinsemd og virðingu“ Tekjur jukust um helming milli ára Hátt í þrjátíu sagt upp hjá Play Gengið rétti lítillega úr kútnum en hefur aldrei verið lægra Róðurinn þungur en hefur ekki áhyggjur af Play HBO Max streymisveitan komin til Íslands Gengi Play í frjálsu falli Alþjóðlegt bílafyrirtæki kaupir Öskju og systurfélög Búast við tveggja milljarða tapi Samruninn muni taka langan tíma Orri til liðs við Íslandsbanka Tæpur milljarður í höfundarréttartekjur Erlendir farþegar á bak við 81 prósent tekna Icelandair Auður leiðir nýja samsteypu á íslenskum markaði Virði Icelandair hrapar eftir uppgjör „Við erum alls ekki í nokkru stríði“ Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun Vaka stýrir Collab Hagnaður Arion flaug fram úr væntingum Fjárfestar í sjávarútvegi fari að líta annað Hvenær er skynsamlegt að taka út viðbótalífeyrissparnað? Stígur til hliðar vegna „ólíkrar sýnar“ á breytingar Sjá meira
Plötuðu erlent fyrirtæki til að greiða sér tugi milljóna: Annar sagður hrokafullur en hinn sýndi iðrun