Skoðun

Réttast að afnema lögin

Mín skoðun - Gunnar Smári Egilsson



Forystumenn stjórnarflokkanna hljóta að velta því fyrir sér hvort ekki sé farsælast að leggja fram frumvarp um afnám fjölmiðlalaganna þegar Alþingi kemur saman á mánudaginn. Í greinargerð þess frumvarps gæti komið fram að setning laganna í vor hefði skapað svo mikla úlfúð í samfélaginu að eðlilegast væri að Alþingi efndi til víðtækara samráðs hagsmunaaðila um endurskoðun lagaumhverfis fjölmiðla.

Fylgjendur laganna frá í vor hafa haldið því fram að meiri samstaða væri um efnisatriði þess en merkja mætti af umræðunni eða í afstöðu almennings samkvæmt skoðanakönnunum. Ef sú er raunin er augljóst að ríkisstjórnin hefur klúðrað ágætu máli með afleitum málatilbúnaði. Það væri því skárri kostur fyrir ráðherrana að bæta málatilbúnaðinn en fórna efnisatriðum frumvarpsins í þjóðaratkvæðagreiðslu, sem án efa mun ekki síður snúast um málatilbúnað ríkisstjórnarinnar en efni frumvarpsins.

Ég er reyndar sannfærður um að þetta sé rangt mat hjá fylgjendum frumvarpsins. Ég held að andstaða fólks við frumvarpið sé vel upplýst afstaða. Hún byggir á augljósum tilgangi laganna; að koma höggi á útgáfufélag Fréttablaðsins og DV og Íslenska útvarpsfélagið. Það hefur komið fram að sjálfstæðismenn ákváðu það snemma á þessu ári að greiða Norðurljósum eins þungt högg og framast var unnt. Þeir óttuðust um fylgi flokksins í komandi kosningum ef þeim tækist ekki að ná flestum fjölmiðlum landsins undir sín áhrif. Af þessum sökum miðaðist málflutningur stjórnarliða lengst af við efnistök miðla Norðurljósa. Þeir bentu á efni sem þeir töldu að kæmi sér illa, sögðu að miðlarnir birtu aðeins efni sem runnið væri undan rifjum eigenda sinna og drógu þá ályktun að eigendurnir héldu úti þessum miðlum til að birta efni sem kæmi ráðherrunum illa. Síðan bættu þeir við yfirlýsingum um að þetta yrði að stöðva.

Þótt fjölmiðlanefnd fulltrúa stjórnarflokkanna hafi dregið upp mynd af lagaumhverfi nágrannalandanna og fleytt á samþykktum Evrópuráðsins lagði hún ekki til að lagt yrði fram það frumvarp sem ríkisstjórnin á endanum kom sér saman um. Enn síður lagði nefndin til að dagblaðsútgáfa yrði gerð leyfisskyld, eins og Davíð Oddsson hafði sett inn í upphafleg frumvarpsdrög sín. Nefnd fulltrúa stjórnarflokkanna bauð upp á ýmsa kosti en virtist helst hallast að eflingu Ríkisútvarpsins. Ríkisstjórnin valdi hins vegar aðeins þau atriði úr tillögum nefndarmanna sem komu Norðurljósum illa. Tilgangur þessarar lagasetningar var þannig augljós.

Stjórnarliðar sóttu þær upplýsingar í samantekt fjölmiðlanefndarinnar um íslenskan fjölmiðlamarkað sem gerði hlut Norðurljósa sem stærstan. Til dæmis lögðu þeir plötuútgáfu og -sölu Skífunnar við annan fjölmiðlarekstur og fengu út að velta Norðurljósa væri tvöföld á við veltu Ríkisútvarpsins og Árvakurs, útgáfufélags Morgunblaðsins. Samkvæmt þessum mælikvarða eru Norðurljós nú eftir sölu Skífunnar aðeins eitt af fjórum tiltölulega jafn stórum fyrirtækjum á íslenskum fjölmiðlamarkaði, þar sem einnig eru mörg smærri en ágætlega stöndug fyrirtæki. Hvað er þá sérstætt við stöðu þessa fyrirtækis sem kallar á sérstaka lagasetningu?

Til að vinna fjölmiðlalögunum fylgi þurfa stjórnarliðar því að sannfæra almenning um að það sé hættulegt íslensku samfélagi ef flestir eða allir fjölmiðlar landsins eru ekki vilhallir núverandi ríkisstjórn -- og þá sérstaklega Sjálfstæðisflokknum. Þótt nokkir sjálfstæðismenn trúi þessu efast ég um að ráðherrarnir nái nokkru sinni að vinna þessari skoðun nægjanlegt fylgi. Af þeim sökum væri réttast af þeim að sætta sig við stöðuna og ógilda fjölmiðlalögin.




Skoðun

Sjá meira


×