Aflögufærir, hafið samband við söngskóla í neyð Gunnar Guðbjörnsson skrifar 16. júní 2025 07:18 Það er sorglegt að þurfa að auglýsa flygil eins af okkar þekktustu tónskáldum til sölu í þeim tilgangi að fjármagna launagreiðslur kennaranna við Söngskóla Sigurðar Demetz (SSD) en þetta neyddist ég til að gera á föstudag. Enn hefur enginn kaupandi sett sig í samband en um miðjan dag í gær áttaði ég mig á því, að ég hafði hvorki tilkynnt netfang né símanúmer. Það geri ég í lok þessarar greinar. Árangur SSD er góður og ástæða til að gleðjast yfir mörgu. Aldrei fyrr, í bráðum 30 ára sögu SSD, hefur tekist að laða jafnmarga gesti á vorsýningar nemenda hans eins og í ár. Meira en 1500 áhorfendur komu á sýningar okkar á Nýja sviði Borgarleikhússins, í leikhúsi leikfélags Kópavogs og í sal SSD í Ármúla. Alls stunduðu um 50 nemendur nám í óperu- og söngleikjadeildum skólans í vetur. Að lokinni útskrift halda margir nemendanna áfram námi í listaháskólum heima og erlendis. Söngvarar frá skólanum starfa við erlend óperuhús en síðari ár hefur einnig fjölgað í hópi atvinnuleikara sem sótt hafa nám í SSD. Nemendur úr skólanum hafa haslað sér völl í sviðslistatengdum fögum en ávinningurinn af starfsemi skólans felst ekki síst í þeim gæðum sem hann skilar fólki í valdeflingu og sjálfstrausti. Gildir þá einu hvert starf þeirra verður að lokum. Til dæmis er algengt að nemendur í söng- og leiklist fái áhuga á að styðja ungt fólk og vinna í félagslega kerfinu. Jákvæð áhrif söngs og söngnáms á andlega líðan hafa verið staðfest með rannsóknum og okkar eigin könnun meðal nemenda hefur einnig gefið afgerandi niðurstöður. Fjöldi nemanda er með greiningu af einhverju tagi, ADHD, kvíða, þunglyndi, einhverfu og þar fram eftir götunum. Þeir telja námið í SSD jákvætt í glímu þeirra og að það hjálpi þeim. Ferill þeirra að námi loknu er óræk sönnun þess. SSD hefur í samstarfi við Menntaskólann við Sund áform um stofnun menntaskólabrauta, þar á meðal heilsueflandi söngbrautar. Tilgangurinn með SSD er nefnilega ekki eingöngu að búa í haginn fyrir blómlegar nýjar kynslóðir af óperusöngvurum, söngleikjasöngvurum og leikurum heldur að eignast í framtíðinni músíkþerapista og kórstjóra með þekkingu á heilsueflingu gegnum söng og kennara í valdeflandi leiklistarkennslu. Það yrði okkar framlag til að mæta nýjum áskorunum í íslensku samfélagi. Hvers vegna hrannast þá óveðursskýin upp? Ég ætla að gera tilraun til að útskýra það í fáum orðum. Kennslan er að stórum hluta fjármögnuð með framlagi ríkisins samkvæmt samkomulagi sem gert var við sveitarfélögin árið 2011 um eflingu tónlistarnáms. Lengst af hefur framlagið engan veginn dugað til að greiða alla kennsluna. Reykjavík hefur í 14 ár ekkert lagt til kennslukostnaðar á efri stigum tónlistarnáms. Kjarabætur kennara eru ákveðnar án aðkomu SSD og án samsvarandi leiðréttingar á framlögum. Eftir launahækkun kennara í febrúar á þessu ári er staðan sú að upphæðin sem við fáum í okkar hlut hrekkur rétt fyrir um 70% af raunkostnaði kennslu. Tónlistarkennslu á að fjármagna úr opinberum rekstri og ekki er leyfilegt samkvæmt lögum að nýta skólagjöldin til að greiða kennslukostnað. Hjá því verður þó ekki komist og það hefur verið raunin síðan gert var svokallað samkomulag um eflingu tónlistarnáms. Undanfarin misseri hefur sífellt hallað á ógæfuhliðina og nú duga skólagjöld ekki lengur til. Það þarf að borga margt annað en kennaralaun líka. Er því augljóst að það stefnir í lokun skólans, fyrr en síðar. Á nýliðnu skólaári var hallinn 10 milljónir króna og stefnir í að verða 15 milljónir eða meira á því næsta. Skólinn neyðist til að skera niður nemendafjölda enda er kennslukostnaður að mestu fólginn í greiðslu launa til kennslu í einkatímum. Við þetta skerðast skólagjaldatekjur og hengingarólin um háls SSD herðist. Kjarabætur eru því öfugmæli séu framlög til kennslukostnaðar ekki tryggð. Að óbreyttu gæti farið svo að loka yrði skólanum að loknum næsta vetri, 30 ára afmælisvetrinum. Lokaður skóli gerir engum gagn og því verð ég greinilega að leita nýrra leiða til að fjármagna námið í SSD, a.m.k. að hluta. Flygill Jórunnar er enn falur en allir sem eru aflögufærir og treysta sér til að veita okkur fjárhagsstuðning geta sent mér línu á netfangið gunnar@songskoli.is eða slegið á þráðinn í síma 6634239. Höfundur er skólastjóri Söngskóla Sigurðar Demetz ses. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Tónlistarnám Mest lesið Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason Skoðun Leysum heimatilbúinn vanda á húsnæðismarkaði Jóhanna Klara Stefánsdóttir Skoðun Fyrirhugað böl við Bústaðaveg og Blesugróf Sveinn Þórhallsson Skoðun Við þurfum að tala saman Páll Rafnar Þorsteinsson Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson Skoðun Fjölbreytt námsmat Steinn Jóhannsson Skoðun Að þvælast fyrir atvinnurekstri - á þeim forsendum sem henta Ólafur Stephensen Skoðun Skoðun Skoðun Þreytt og drullug börn Guðmundur Finnbogason skrifar Skoðun Betri kvikmyndaskóli Þór Pálsson skrifar Skoðun Fyrirhugað böl við Bústaðaveg og Blesugróf Sveinn Þórhallsson skrifar Skoðun Fjölbreytt námsmat Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Að þvælast fyrir atvinnurekstri - á þeim forsendum sem henta Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Margföldun þjóðarverðmæta: Meira virði úr sömu orku Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar Skoðun Þegar skoðanir drepa samtalið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Leysum heimatilbúinn vanda á húsnæðismarkaði Jóhanna Klara Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við þurfum að tala saman Páll Rafnar Þorsteinsson skrifar Skoðun Veðmál í fótbolta – aðgerðir áður en skaðinn verður Birgir Jóhannsson skrifar Skoðun Hataðu mig af því að ég er í Viðreisn, ekki af því að ég er hommi Oddgeir Georgsson skrifar Skoðun Símafrí á skólatíma Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ömurlegur fyrri hálfleikur – en er enn von? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Vitund, virðing og von: Jafningjastuðningur í brennidepli Nína Eck skrifar Skoðun Hingað og ekki lengra – Um þögnina sem styður ofbeldi Halldóra Sigríður Sveinsdóttir skrifar Skoðun Ein saga af sextíu þúsund Halldór Ísak Ólafsson skrifar Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson skrifar Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir skrifar Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson skrifar Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Bataskólinn – fyrir þig? Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson skrifar Skoðun Samstarf um loftslagsmál og grænar lausnir Sigurður Hannesson,Nótt Thorberg skrifar Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Grunnstoðir sveitarfélagsins efldar til muna Sandra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Laugarnestangi - til allrar framtíðar Líf Magneudóttir skrifar Sjá meira
Það er sorglegt að þurfa að auglýsa flygil eins af okkar þekktustu tónskáldum til sölu í þeim tilgangi að fjármagna launagreiðslur kennaranna við Söngskóla Sigurðar Demetz (SSD) en þetta neyddist ég til að gera á föstudag. Enn hefur enginn kaupandi sett sig í samband en um miðjan dag í gær áttaði ég mig á því, að ég hafði hvorki tilkynnt netfang né símanúmer. Það geri ég í lok þessarar greinar. Árangur SSD er góður og ástæða til að gleðjast yfir mörgu. Aldrei fyrr, í bráðum 30 ára sögu SSD, hefur tekist að laða jafnmarga gesti á vorsýningar nemenda hans eins og í ár. Meira en 1500 áhorfendur komu á sýningar okkar á Nýja sviði Borgarleikhússins, í leikhúsi leikfélags Kópavogs og í sal SSD í Ármúla. Alls stunduðu um 50 nemendur nám í óperu- og söngleikjadeildum skólans í vetur. Að lokinni útskrift halda margir nemendanna áfram námi í listaháskólum heima og erlendis. Söngvarar frá skólanum starfa við erlend óperuhús en síðari ár hefur einnig fjölgað í hópi atvinnuleikara sem sótt hafa nám í SSD. Nemendur úr skólanum hafa haslað sér völl í sviðslistatengdum fögum en ávinningurinn af starfsemi skólans felst ekki síst í þeim gæðum sem hann skilar fólki í valdeflingu og sjálfstrausti. Gildir þá einu hvert starf þeirra verður að lokum. Til dæmis er algengt að nemendur í söng- og leiklist fái áhuga á að styðja ungt fólk og vinna í félagslega kerfinu. Jákvæð áhrif söngs og söngnáms á andlega líðan hafa verið staðfest með rannsóknum og okkar eigin könnun meðal nemenda hefur einnig gefið afgerandi niðurstöður. Fjöldi nemanda er með greiningu af einhverju tagi, ADHD, kvíða, þunglyndi, einhverfu og þar fram eftir götunum. Þeir telja námið í SSD jákvætt í glímu þeirra og að það hjálpi þeim. Ferill þeirra að námi loknu er óræk sönnun þess. SSD hefur í samstarfi við Menntaskólann við Sund áform um stofnun menntaskólabrauta, þar á meðal heilsueflandi söngbrautar. Tilgangurinn með SSD er nefnilega ekki eingöngu að búa í haginn fyrir blómlegar nýjar kynslóðir af óperusöngvurum, söngleikjasöngvurum og leikurum heldur að eignast í framtíðinni músíkþerapista og kórstjóra með þekkingu á heilsueflingu gegnum söng og kennara í valdeflandi leiklistarkennslu. Það yrði okkar framlag til að mæta nýjum áskorunum í íslensku samfélagi. Hvers vegna hrannast þá óveðursskýin upp? Ég ætla að gera tilraun til að útskýra það í fáum orðum. Kennslan er að stórum hluta fjármögnuð með framlagi ríkisins samkvæmt samkomulagi sem gert var við sveitarfélögin árið 2011 um eflingu tónlistarnáms. Lengst af hefur framlagið engan veginn dugað til að greiða alla kennsluna. Reykjavík hefur í 14 ár ekkert lagt til kennslukostnaðar á efri stigum tónlistarnáms. Kjarabætur kennara eru ákveðnar án aðkomu SSD og án samsvarandi leiðréttingar á framlögum. Eftir launahækkun kennara í febrúar á þessu ári er staðan sú að upphæðin sem við fáum í okkar hlut hrekkur rétt fyrir um 70% af raunkostnaði kennslu. Tónlistarkennslu á að fjármagna úr opinberum rekstri og ekki er leyfilegt samkvæmt lögum að nýta skólagjöldin til að greiða kennslukostnað. Hjá því verður þó ekki komist og það hefur verið raunin síðan gert var svokallað samkomulag um eflingu tónlistarnáms. Undanfarin misseri hefur sífellt hallað á ógæfuhliðina og nú duga skólagjöld ekki lengur til. Það þarf að borga margt annað en kennaralaun líka. Er því augljóst að það stefnir í lokun skólans, fyrr en síðar. Á nýliðnu skólaári var hallinn 10 milljónir króna og stefnir í að verða 15 milljónir eða meira á því næsta. Skólinn neyðist til að skera niður nemendafjölda enda er kennslukostnaður að mestu fólginn í greiðslu launa til kennslu í einkatímum. Við þetta skerðast skólagjaldatekjur og hengingarólin um háls SSD herðist. Kjarabætur eru því öfugmæli séu framlög til kennslukostnaðar ekki tryggð. Að óbreyttu gæti farið svo að loka yrði skólanum að loknum næsta vetri, 30 ára afmælisvetrinum. Lokaður skóli gerir engum gagn og því verð ég greinilega að leita nýrra leiða til að fjármagna námið í SSD, a.m.k. að hluta. Flygill Jórunnar er enn falur en allir sem eru aflögufærir og treysta sér til að veita okkur fjárhagsstuðning geta sent mér línu á netfangið gunnar@songskoli.is eða slegið á þráðinn í síma 6634239. Höfundur er skólastjóri Söngskóla Sigurðar Demetz ses.
Skoðun Ábyrg umfjöllun um sjálfsvíg – erum við öll ritstjórar? Guðrún Jóna Guðlaugsdóttir,Tómas Kristjánsson skrifar
Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar
Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar