Geta íþróttir bjargað mannslífum? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar 29. janúar 2025 10:02 Þann 9. og 10. apríl fara fram hér á landi tveir landsliðsleikir Íslands og Ísraels í handbolta. Þegar þetta er skrifað er fátt sem bendir til þess að íslensku landsliðskonurnar íhugi að sniðganga leikinn til að mótmæla yfirstandandi þjóðarmorði Ísraels á Palestínufólki. Fyrir því get ég helst ímyndað mér tvær grundvallarástæður: 1) Stelpurnar okkar tilheyra hópi fólks sem hlæja með ísraelskum hermönnum í myndböndum þar sem þeir herma til dæmis eftir gráti palestínsk drengs sem hefur misst móður sína í sprengjuárás.Ég hef séð hluti undanfarið ár sem ég bjóst ekki við að upplifa á minni lífsleið svo ég get ekki útilokað þetta. En mér finnst það samt í hæsta máta ólíklegt. 2) Hin ástæðan sem mér dettur í hug er ótti.Það er ástæða sem ég skil fullkomlega. Það er aldrei auðvelt að vera fyrstur til að grípa inn í ofbeldi. Af hverju, geta landsliðskonurnar okkar fyllilega spurt sig, þurfum við að taka skref sem ekkert alþjóðlegt íþróttasamband, ekkert ríki, enginn stjórnmálaleiðtogi, hefur þorað að taka? Sem karlalandsliðið í fótbolta þorði ekki að taka í fyrra? Þegar slík ákvörðun myndi gera okkur að skotspóni stærstu og öflugustu áróðursmaskínu í heimi? Því við skulum ekkert fara í grafgötur með það að afleiðingin af því að sniðganga leikinn yrði stormur af kalíberi sem Íslendingar þekkja ekki. En á móti skulum við leiða hugann að því hvað andóf við Ísraelsríki hefur í för með sér fyrir Palestínufólk. Það getur verið svipt lífinu, horft upp á börnin sín svipt lífinu, heimili sitt lagt í rúst, verið handtekið án dóms og laga og haldið árum saman, auk pyntinga, illrar meðferðar og kynferðisofbeldis.Fyrir Ísraela sem synda á móti straumnum í heimalandi sínu geta afleiðingarnar verið lögregluofbeldi, fangelsun, sektir, atvinnumissir og félagsleg útskúfun. Afleiðingarnar fyrir íslenskar handboltakonur yrðu vissulega stormur en hann myndi ganga yfir. Hvað er hún að tjá sig, spyrjið þið kannski, hún sem þarf ekki að taka þessum afleiðingum? Og það er auðvitað rétt. En ég myndi standa við bakið á ykkur allan tímann. Ég og yfirgnæfandi meirihluti Íslendinga. Við erum fólkið ykkar og við yfirgefum ykkur ekki þegar þið takið erfiðar ákvarðanir. Er þetta sanngjarnt fyrir okkur, sem höfum lagt hart að okkur og náð árangri á heimsmælikvarða, spyrjið þið. Strákarnir fengu að spila sína handboltaleiki í friði þó Ísrael sé alveg jafn mikill aðili að karlamótinu. Þeir bara drógu Ísrael ekki sem andstæðing. Af hverju þarf tilviljun að ráða öllu fyrir okkur?Og það er líka hárrétt. Þetta er ákvörðun sem skipuleggjendur mótsins hefðu átt að taka en ekki þið.En þið fenguð þennan bolta. Og þetta yrði ekki í fyrsta sinn sem samtakamáttur íslenskra kvenna myndi áorka því sem enginn hélt að væri hægt. Eftir 25 ár munu afar fáir muna í hvaða sæti þið lentuð í þessari keppni. Ekki frekar en fólk mun muna hvað Íslendingar almennt, frá ráðherrum til rafvirkja, var að gera árið 2025. En þetta myndi ekki gleymast. Hvað getum við gert? Það fer auðvitað enginn beint úr kyrrstöðu í 100 kílómetra á klukkustund. Hér eru því nokkur smærri skref sem íslenskar landsliðskonur geta tekið, en líka við hin: 1) Að tala saman um Palestínu. Við hinar leikmennina, við handboltasambandið, við hin landsliðin sem taka þátt í keppninni. Við getum gert mjög lítið ein en við erum ekki ein.2) Kynna sér rannsókn Washington Post á morðinu á Hind Rajab (birt 16. apríl 2024), rannsókn CNN á Hveitifjöldamorðinu (birt 9. apríl 2024) og rannsókn BBC á sprengjuarásum Ísraelshers á svæðið sem hann þvingaði óbreytta borgara á (birt 15. janúar 2025). Það ætti enginn að leggja nafn sitt við opinber samskipti við Ísrael án þess að hafa kynnt sér þetta, að lágmarki.3) Til viðbótar er hægt að kynna sér ýmsar skýrslur frá leiðandi stofnunum í mannréttindum og eftirliti með stríðsglæpum en ég vil nefna tvennt: a) Skýrslu ísraelsku mannúðarsamtakanna B´Tselem á meðferð pólitískra fanga í ísraelskum fangelsum, birt í ágúst 2024. Skýrslan heitir Welcome to Hell og er aðgengileg á vefsíðu þeirra. b) Vitnisburði breska læknisins Nizam Mamode um starf hans á Gaza sem hann veitti fyrir breska þinginu í nóvember 2024.Þetta tvennt ætti hins vegar ekki að skoða nema hafa stað og stund til að gráta.4) Skrifa undir áskorun Íslandsdeildar Amnesty til íslenskra stjórnvalda um að beita sér gegn þjóðarmorðinu með öllum mögulegum ráðum á amnesty.is5) Sýna stuðning með því að fylgja Flóttamannahjálp Palestínu, UNRWA, og Francescu Albanese, fulltrúa Sameinuðu þjóðanna í málefnum Palestínu, á samfélagsmiðlum6) Kynna sér hugmyndafræði sniðgönguhreyfingarinnar á snidganga.is og bdsmovement.net7) Ganga í Félagið Ísland-Palestína8) Þrýsta á okkar fagsamfélag að beita sér gegn þjóðarmorði og aðskilnaðarstefnu í sínu alþjóðlega starfi. Hvort sem það er HSÍ eða annað félag, þá eiga félögin okkar að standa með okkur í baráttu um grundvallar siðferði. En umfram allt, jafnvel þó Ísland beygi sig og mæti Ísraelsríki í þessari keppni, að leita allra mögulegra leiða til að Ísrael verði stöðugt minnt á að það stendur í miðju þjóðarmorði. Að það er ríki sem byggir á aðskilnaðarstefnu. Að þessi keppni verði ekki frí þar sem ríkið fær að láta eins og gjörðir þess séu eðlilegar. Af því að framtíð þar sem við samþykkjum myndirnar sem við sjáum frá Gaza, Vesturbakkanum og A-Jerúsalem er framtíð sem er hættuleg fyrir okkur öll. Ef við gerum þetta saman, þá kannski, vonandi, geta íþróttir bjargað mannslífum á heimsmeistaramótinu í handbolta. Höfundur er sagnfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landslið kvenna í handbolta HSÍ Átök í Ísrael og Palestínu Mest lesið Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Skoðun Lýðræðið í skötulíki! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar Skoðun Til varnar jafnlaunavottun Magnea Marinósdóttir skrifar Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Barnaræninginn Pútín Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Um þjóð og ríki Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Málfrelsi og mörk þess á vettvangi lýðræðisins Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sjókvíaeldi á Íslandi fjarstýrt með gervigreind frá Noregi Ingólfur Ásgeirsson skrifar Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan er vannýtt auðlind Jón Daníelsson skrifar Skoðun Ef Veðurstofan spáði vitlausu veðri í 40 ár, væri það bara í lagi? Björn Ólafsson skrifar Skoðun Hægri sósíalismi Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun 5 ára vegferð að skóla framtíðarinnar – eða ekki! Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Listin að verða fullkomlega ósammála sjálfri sér á mettíma Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Þingmenn auðvaldsins Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Arðgreiðslur í sjávarútvegi: Staðreyndir gegn fullyrðingum Elliði Vignisson skrifar Skoðun Verðugur bandamaður? Steinar Harðarson skrifar Skoðun Við þurfum nýja sýn á stjórnmál okkar - Mamdani-sýn Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Sósíalistaflokkurinn heimilislaus - hvað næst? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Rán um hábjartan dag Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Sjá meira
Þann 9. og 10. apríl fara fram hér á landi tveir landsliðsleikir Íslands og Ísraels í handbolta. Þegar þetta er skrifað er fátt sem bendir til þess að íslensku landsliðskonurnar íhugi að sniðganga leikinn til að mótmæla yfirstandandi þjóðarmorði Ísraels á Palestínufólki. Fyrir því get ég helst ímyndað mér tvær grundvallarástæður: 1) Stelpurnar okkar tilheyra hópi fólks sem hlæja með ísraelskum hermönnum í myndböndum þar sem þeir herma til dæmis eftir gráti palestínsk drengs sem hefur misst móður sína í sprengjuárás.Ég hef séð hluti undanfarið ár sem ég bjóst ekki við að upplifa á minni lífsleið svo ég get ekki útilokað þetta. En mér finnst það samt í hæsta máta ólíklegt. 2) Hin ástæðan sem mér dettur í hug er ótti.Það er ástæða sem ég skil fullkomlega. Það er aldrei auðvelt að vera fyrstur til að grípa inn í ofbeldi. Af hverju, geta landsliðskonurnar okkar fyllilega spurt sig, þurfum við að taka skref sem ekkert alþjóðlegt íþróttasamband, ekkert ríki, enginn stjórnmálaleiðtogi, hefur þorað að taka? Sem karlalandsliðið í fótbolta þorði ekki að taka í fyrra? Þegar slík ákvörðun myndi gera okkur að skotspóni stærstu og öflugustu áróðursmaskínu í heimi? Því við skulum ekkert fara í grafgötur með það að afleiðingin af því að sniðganga leikinn yrði stormur af kalíberi sem Íslendingar þekkja ekki. En á móti skulum við leiða hugann að því hvað andóf við Ísraelsríki hefur í för með sér fyrir Palestínufólk. Það getur verið svipt lífinu, horft upp á börnin sín svipt lífinu, heimili sitt lagt í rúst, verið handtekið án dóms og laga og haldið árum saman, auk pyntinga, illrar meðferðar og kynferðisofbeldis.Fyrir Ísraela sem synda á móti straumnum í heimalandi sínu geta afleiðingarnar verið lögregluofbeldi, fangelsun, sektir, atvinnumissir og félagsleg útskúfun. Afleiðingarnar fyrir íslenskar handboltakonur yrðu vissulega stormur en hann myndi ganga yfir. Hvað er hún að tjá sig, spyrjið þið kannski, hún sem þarf ekki að taka þessum afleiðingum? Og það er auðvitað rétt. En ég myndi standa við bakið á ykkur allan tímann. Ég og yfirgnæfandi meirihluti Íslendinga. Við erum fólkið ykkar og við yfirgefum ykkur ekki þegar þið takið erfiðar ákvarðanir. Er þetta sanngjarnt fyrir okkur, sem höfum lagt hart að okkur og náð árangri á heimsmælikvarða, spyrjið þið. Strákarnir fengu að spila sína handboltaleiki í friði þó Ísrael sé alveg jafn mikill aðili að karlamótinu. Þeir bara drógu Ísrael ekki sem andstæðing. Af hverju þarf tilviljun að ráða öllu fyrir okkur?Og það er líka hárrétt. Þetta er ákvörðun sem skipuleggjendur mótsins hefðu átt að taka en ekki þið.En þið fenguð þennan bolta. Og þetta yrði ekki í fyrsta sinn sem samtakamáttur íslenskra kvenna myndi áorka því sem enginn hélt að væri hægt. Eftir 25 ár munu afar fáir muna í hvaða sæti þið lentuð í þessari keppni. Ekki frekar en fólk mun muna hvað Íslendingar almennt, frá ráðherrum til rafvirkja, var að gera árið 2025. En þetta myndi ekki gleymast. Hvað getum við gert? Það fer auðvitað enginn beint úr kyrrstöðu í 100 kílómetra á klukkustund. Hér eru því nokkur smærri skref sem íslenskar landsliðskonur geta tekið, en líka við hin: 1) Að tala saman um Palestínu. Við hinar leikmennina, við handboltasambandið, við hin landsliðin sem taka þátt í keppninni. Við getum gert mjög lítið ein en við erum ekki ein.2) Kynna sér rannsókn Washington Post á morðinu á Hind Rajab (birt 16. apríl 2024), rannsókn CNN á Hveitifjöldamorðinu (birt 9. apríl 2024) og rannsókn BBC á sprengjuarásum Ísraelshers á svæðið sem hann þvingaði óbreytta borgara á (birt 15. janúar 2025). Það ætti enginn að leggja nafn sitt við opinber samskipti við Ísrael án þess að hafa kynnt sér þetta, að lágmarki.3) Til viðbótar er hægt að kynna sér ýmsar skýrslur frá leiðandi stofnunum í mannréttindum og eftirliti með stríðsglæpum en ég vil nefna tvennt: a) Skýrslu ísraelsku mannúðarsamtakanna B´Tselem á meðferð pólitískra fanga í ísraelskum fangelsum, birt í ágúst 2024. Skýrslan heitir Welcome to Hell og er aðgengileg á vefsíðu þeirra. b) Vitnisburði breska læknisins Nizam Mamode um starf hans á Gaza sem hann veitti fyrir breska þinginu í nóvember 2024.Þetta tvennt ætti hins vegar ekki að skoða nema hafa stað og stund til að gráta.4) Skrifa undir áskorun Íslandsdeildar Amnesty til íslenskra stjórnvalda um að beita sér gegn þjóðarmorðinu með öllum mögulegum ráðum á amnesty.is5) Sýna stuðning með því að fylgja Flóttamannahjálp Palestínu, UNRWA, og Francescu Albanese, fulltrúa Sameinuðu þjóðanna í málefnum Palestínu, á samfélagsmiðlum6) Kynna sér hugmyndafræði sniðgönguhreyfingarinnar á snidganga.is og bdsmovement.net7) Ganga í Félagið Ísland-Palestína8) Þrýsta á okkar fagsamfélag að beita sér gegn þjóðarmorði og aðskilnaðarstefnu í sínu alþjóðlega starfi. Hvort sem það er HSÍ eða annað félag, þá eiga félögin okkar að standa með okkur í baráttu um grundvallar siðferði. En umfram allt, jafnvel þó Ísland beygi sig og mæti Ísraelsríki í þessari keppni, að leita allra mögulegra leiða til að Ísrael verði stöðugt minnt á að það stendur í miðju þjóðarmorði. Að það er ríki sem byggir á aðskilnaðarstefnu. Að þessi keppni verði ekki frí þar sem ríkið fær að láta eins og gjörðir þess séu eðlilegar. Af því að framtíð þar sem við samþykkjum myndirnar sem við sjáum frá Gaza, Vesturbakkanum og A-Jerúsalem er framtíð sem er hættuleg fyrir okkur öll. Ef við gerum þetta saman, þá kannski, vonandi, geta íþróttir bjargað mannslífum á heimsmeistaramótinu í handbolta. Höfundur er sagnfræðingur.
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Skoðun Stærðfræðikennari sem kann ekki að reikna? (Og getur ekki lært það!) Brynjólfur Þorvarðsson skrifar
Skoðun Íslendingar greiða sama hlutfall útgjalda í mat og Norðurlöndin Margrét Gísladóttir skrifar
Skoðun Heimaþjónusta og velferðartækni: Lykillinn að sjálfbæru heilbrigðiskerfi Auður Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hvers vegna skipta hagsmunir verslanakeðja meira máli en öryggi barna í Ásahverfi Reykjanesbæ? Ólafur Ívar Jónsson skrifar
Skoðun Kjarnorkuákvæðið: Neyðarhemill en ekki léttvægt leikfang popúlista Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Ójafnvægi í jöfnunarkerfinu Anna Sigríður Guðnadóttir,Halla Karen Kristjánsdóttir,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Krónan, Nettó, Hagkaup, Bónus - það er kominn tími á formlega sniðgöngu Helen Ólafsdóttir skrifar
Skoðun Löggæslumál og aðstöðuleysi í Búðardal – ákall um viðbragð og aðgerðir Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar
Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson Skoðun
„Finnst ykkur skrýtið að ég mæti á Austurvöll – Pabba mínum var fórnað á altari niðurskurðar“ Davíð Bergmann Skoðun