Svör við atvinnuumsóknum – Ákall til atvinnurekenda Valgerður Rut Jakobsdóttir skrifar 6. nóvember 2024 14:02 Flest höfum við þurft og eigum eftir að þurfa á einhverjum tímapunkti í lífinu að leggja inn atvinnuumsókn, í þeim tilgangi að reyna að landa starfi. Þetta gæti verið draumastarfið eða starf sem við ákveðum að sækja um af því að það hentar vel aðstæðum okkar hverju sinni. Að sækja um starf er í mörgum tilfellum meira en að segja það. Atvinnurekendur gera sífellt meiri kröfur um hæfni umsækjenda, til dæmis í tengslum við færni í mannlegum samskiptum og góða tölvufærni. Þar að auki búum við nú í fjölmenningarsamfélagi sem þýðir að samskipti geta reynst flóknari því að tungumálin eru orðin fleiri og atvinnurekendur gera gjarnan kröfu á góða íslenskukunnáttu, enskukunnáttu eða hvoru tveggja. Margir atvinnurekendur hafa þó gefið þeim hópi fólks sem hvorki talar íslensku né ensku tækifæri til að komast inn á vinnumarkaðinn og fyrir það ber að þakka. Fólk í atvinnuleit Í upplýsingum úr þjóðhagsspá í nóvember kemur fram að atvinnuleysi samkvæmt vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu Íslands var að meðaltali 3,6% á fyrstu níu mánuðum ársins og gert er ráð fyrir að það aukist og verði að meðaltaltali 4,1% á næsta ári. Í starfi mínu sem ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun hitti ég reglulega fólk sem er í atvinnuleit. Það geta verið margvíslegar ástæður fyrir því að fólk er án atvinnu. Sumir hafa misst starf sitt óvænt, sem getur verið mikið áfall. Aðrir hafa verið í starfi þar sem ráðning þeirra var tímabundin og ráðningartímabilinu lokið. Einnig er ákveðinn hópur af fólki sem hefur sagt starfi sínu lausu og leitar nú á önnur mið og enn aðrir hafa aldrei unnið áður á íslenskum vinnumarkaði en vilja gjarnan komast í starf sem allra fyrst. Vinna og hugsun að baki hverrar atvinnuumsóknar Það getur verið krefjandi fyrir hvern sem er að fara í gegnum ferlið sem fylgir því að reyna að landa starfi og það eru ýmis atriði sem þarf að hafa í huga að þegar kemur að því að leggja inn atvinnuumsókn. Ráðgjafar Vinnumálastofnunar leggja mikið upp úr því að hvetja fólk til þess að vanda til verka og bjóða upp á leiðsögn og stuðning fyrir þá sem vilja. Það þarf að byrja á því að uppfæra ferilskrá eða jafnvel gera ferilskrá frá grunni. Ferilskrá er eitt mikilvægasta verkfærið í atvinnuleitinni. Í henni reynir fólk að draga fram alla sína reynslu, hæfni og styrkleika og margir eyða miklum tíma í að gera ferilskrána eins góða og mögulegt er. Þetta finnst mörgum erfitt, einfaldlega vegna þess að fólk á misjafnlega auðvelt með að þekkja og gera grein fyrir eigin hæfni og styrkleikum, hvað þá að koma þeim niður á blað. Staðreyndin er þó sú að allir hafa einhverja hæfni og reynslu fram að færa og þess vegna er ferilskráin mikilvæg, eins konar markaðssetning á sjálfum sér. Margir leggja einnig mikla vinnu í að skrifa kynningarbréf samhliða atvinnuumsóknum sínum, en megin markmið kynningarbréfa er að sannfæra ráðningaraðila um hvað það er sem umsækjandi getur gert fyrir þá. Það er því ljóst oft fer mikill tími, vinna og sjálfsígrundun í að koma þessum upplýsingum niður á blað í þeim tilgangi að sannfæra vinnuveitendur um hvers vegna þeir ættu að ráða viðkomandi í vinnu. Vonir og væntingar eftir hverja og eina atvinnuumsókn Þegar horft er til þeirra atriða sem hér hefur verið fjallað um, er rétt að vekja athygli á því að hverri og einni starfsumsókn ætti að taka fagnandi. Vinnuveitendur þekkja vel hversu dýrmætt það er að næla í góðan starfskraft og það er mikilvægt fyrir atvinnulífið að halda hjólum þess gangandi. Það þýðir að við hljótum að vilja sjá alls konar fólk sækja um alls konar störf, vegna þess að þarfir hvers og eins fyrirtækis eru misjafnar og þegar vöntun er á starfsfólki hlýtur það að þykja eftirsóknarvert að hafa úr mörgum umsækjendum að velja. Það er því fyrirtækjum og vinnuveitendum í hag að fólk í atvinnuleit leggi inn hjá þeim starfsumsóknir. Mikilvægt að hafa alltaf í huga að á bak við hverja og eina starfsumsókn er manneskja sem hefur lagt vinnu og hugsun í sína atvinnuumsókn. Það felst ákveðin berskjöldun í því að treysta fólki fyrir sínum persónulegu upplýsingum og eftir að umsóknin er lögð inn hefst ákveðið tímabil vonar og væntinga hjá fólki. Atvinnuleysi eitt og sér getur haft mikil áhrif á sjálfstraustið, sem getur jafnvel farið að dvína eftir því sem líður á og ekkert breytist. Þetta gæti hent hvern sem er, og atvinnuleysi spyr ekki alltaf um stöðu fólks, menntun eða starfsreynslu. Stuðlum að því að fólk hafi vilja til þess að sækja um störf Reynsla mín eftir fjöldann allan af viðtölum við fólk er sú að margir greina frá því að atvinnuleitin sé orðin þeim ansi þungbær, og stór hluti ástæðunnar sé skortur á viðbrögðum atvinnurekenda við starfsumsóknum þeirra. Fólk greinir frá vonleysi og eins og gefur að skilja getur þetta haft í för með sér mikla höfnunartilfinningu. Ég biðla því til atvinnurekenda að taka þetta tiltekna atriði til umhugsunar; að öllum atvinnuumsóknum sem þeim berast sé svarað. Þessar umsóknir geta verið alls konar, með eða án ferilskrár, með góðum og ekki jafn góðum ferilskrám, á íslensku eða ensku og lengi mætti telja. Það sem er sammerkt með þessum umsóknum er manneskjan á bakvið þær, sem bíður og vonast eftir svari. Svarið þarf ekki að vera ítarlegt, en það er hægt að semja staðlað svar sem hægt er að nota að hverju sinni. Í svarinu væri fólk upplýst um að umsókn sé móttekin og þeim í leiðinni þakkað fyrir sýndan áhuga á því að starfa hjá fyrirtækinu. Einnig kæmi fram hver staða fyrirtækisins væri, hvort ekki sé verið að ráða inn að svo stöddu eða að ráðning hafi nú þegar átt sér stað. Svörin þjóna ákveðnum tilgangi, að gefa væntingum og voninni svör, þrátt fyrir að svarið hafi ekki verið „já, þú fékkst starfið“. Höfundur er sérfræðingur og ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinnumarkaður Mest lesið Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Í minningu körfuboltahetja Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Húsnæðisbæturnar sem hurfu Ragnar Sigurður Kristjánsson skrifar Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hjartans mál í kennslu Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Hunsuðu menntamálin – en ætla nú að bjarga þeim Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Sporin þín Valtýr Soffía Sigurðardóttir skrifar Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Sjallar og lyklaborðið Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun „Stóra fallega frumvarpið“ hans Trump Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Verndun vatns og stjórn vatnamála Ólafur Arnar Jónsson,Sigurður Guðjónsson skrifar Skoðun Gegn hernaði hvers konar Gunnar Björgvinsson skrifar Skoðun Hvers vegna sífellt fleiri sækjast eftir einveru Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þriggja stiga þögn Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Nú þarf að gyrða sig í brók Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Lesblindir og stuðningur í skólum Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun Rýnt í stöðu kvenna með örorkulífeyri Huld Magnúsdóttir skrifar Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar Skoðun Olíuleit á Drekasvæði - tilvistarleit Halldór Reynisson skrifar Skoðun Kosningar í september Guðveig Lind Eyglóardóttir skrifar Skoðun Þegar orkuöflun er sett á ís - dæmið frá Suður-Afríku Hallgrímur Óskarsson skrifar Skoðun Framtíð nemenda í Kópavogi í fyrsta sæti Halla Björg Evans skrifar Skoðun Skýr stefna um málfrelsi Róbert H. Haraldsson skrifar Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Sjá meira
Flest höfum við þurft og eigum eftir að þurfa á einhverjum tímapunkti í lífinu að leggja inn atvinnuumsókn, í þeim tilgangi að reyna að landa starfi. Þetta gæti verið draumastarfið eða starf sem við ákveðum að sækja um af því að það hentar vel aðstæðum okkar hverju sinni. Að sækja um starf er í mörgum tilfellum meira en að segja það. Atvinnurekendur gera sífellt meiri kröfur um hæfni umsækjenda, til dæmis í tengslum við færni í mannlegum samskiptum og góða tölvufærni. Þar að auki búum við nú í fjölmenningarsamfélagi sem þýðir að samskipti geta reynst flóknari því að tungumálin eru orðin fleiri og atvinnurekendur gera gjarnan kröfu á góða íslenskukunnáttu, enskukunnáttu eða hvoru tveggja. Margir atvinnurekendur hafa þó gefið þeim hópi fólks sem hvorki talar íslensku né ensku tækifæri til að komast inn á vinnumarkaðinn og fyrir það ber að þakka. Fólk í atvinnuleit Í upplýsingum úr þjóðhagsspá í nóvember kemur fram að atvinnuleysi samkvæmt vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu Íslands var að meðaltali 3,6% á fyrstu níu mánuðum ársins og gert er ráð fyrir að það aukist og verði að meðaltaltali 4,1% á næsta ári. Í starfi mínu sem ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun hitti ég reglulega fólk sem er í atvinnuleit. Það geta verið margvíslegar ástæður fyrir því að fólk er án atvinnu. Sumir hafa misst starf sitt óvænt, sem getur verið mikið áfall. Aðrir hafa verið í starfi þar sem ráðning þeirra var tímabundin og ráðningartímabilinu lokið. Einnig er ákveðinn hópur af fólki sem hefur sagt starfi sínu lausu og leitar nú á önnur mið og enn aðrir hafa aldrei unnið áður á íslenskum vinnumarkaði en vilja gjarnan komast í starf sem allra fyrst. Vinna og hugsun að baki hverrar atvinnuumsóknar Það getur verið krefjandi fyrir hvern sem er að fara í gegnum ferlið sem fylgir því að reyna að landa starfi og það eru ýmis atriði sem þarf að hafa í huga að þegar kemur að því að leggja inn atvinnuumsókn. Ráðgjafar Vinnumálastofnunar leggja mikið upp úr því að hvetja fólk til þess að vanda til verka og bjóða upp á leiðsögn og stuðning fyrir þá sem vilja. Það þarf að byrja á því að uppfæra ferilskrá eða jafnvel gera ferilskrá frá grunni. Ferilskrá er eitt mikilvægasta verkfærið í atvinnuleitinni. Í henni reynir fólk að draga fram alla sína reynslu, hæfni og styrkleika og margir eyða miklum tíma í að gera ferilskrána eins góða og mögulegt er. Þetta finnst mörgum erfitt, einfaldlega vegna þess að fólk á misjafnlega auðvelt með að þekkja og gera grein fyrir eigin hæfni og styrkleikum, hvað þá að koma þeim niður á blað. Staðreyndin er þó sú að allir hafa einhverja hæfni og reynslu fram að færa og þess vegna er ferilskráin mikilvæg, eins konar markaðssetning á sjálfum sér. Margir leggja einnig mikla vinnu í að skrifa kynningarbréf samhliða atvinnuumsóknum sínum, en megin markmið kynningarbréfa er að sannfæra ráðningaraðila um hvað það er sem umsækjandi getur gert fyrir þá. Það er því ljóst oft fer mikill tími, vinna og sjálfsígrundun í að koma þessum upplýsingum niður á blað í þeim tilgangi að sannfæra vinnuveitendur um hvers vegna þeir ættu að ráða viðkomandi í vinnu. Vonir og væntingar eftir hverja og eina atvinnuumsókn Þegar horft er til þeirra atriða sem hér hefur verið fjallað um, er rétt að vekja athygli á því að hverri og einni starfsumsókn ætti að taka fagnandi. Vinnuveitendur þekkja vel hversu dýrmætt það er að næla í góðan starfskraft og það er mikilvægt fyrir atvinnulífið að halda hjólum þess gangandi. Það þýðir að við hljótum að vilja sjá alls konar fólk sækja um alls konar störf, vegna þess að þarfir hvers og eins fyrirtækis eru misjafnar og þegar vöntun er á starfsfólki hlýtur það að þykja eftirsóknarvert að hafa úr mörgum umsækjendum að velja. Það er því fyrirtækjum og vinnuveitendum í hag að fólk í atvinnuleit leggi inn hjá þeim starfsumsóknir. Mikilvægt að hafa alltaf í huga að á bak við hverja og eina starfsumsókn er manneskja sem hefur lagt vinnu og hugsun í sína atvinnuumsókn. Það felst ákveðin berskjöldun í því að treysta fólki fyrir sínum persónulegu upplýsingum og eftir að umsóknin er lögð inn hefst ákveðið tímabil vonar og væntinga hjá fólki. Atvinnuleysi eitt og sér getur haft mikil áhrif á sjálfstraustið, sem getur jafnvel farið að dvína eftir því sem líður á og ekkert breytist. Þetta gæti hent hvern sem er, og atvinnuleysi spyr ekki alltaf um stöðu fólks, menntun eða starfsreynslu. Stuðlum að því að fólk hafi vilja til þess að sækja um störf Reynsla mín eftir fjöldann allan af viðtölum við fólk er sú að margir greina frá því að atvinnuleitin sé orðin þeim ansi þungbær, og stór hluti ástæðunnar sé skortur á viðbrögðum atvinnurekenda við starfsumsóknum þeirra. Fólk greinir frá vonleysi og eins og gefur að skilja getur þetta haft í för með sér mikla höfnunartilfinningu. Ég biðla því til atvinnurekenda að taka þetta tiltekna atriði til umhugsunar; að öllum atvinnuumsóknum sem þeim berast sé svarað. Þessar umsóknir geta verið alls konar, með eða án ferilskrár, með góðum og ekki jafn góðum ferilskrám, á íslensku eða ensku og lengi mætti telja. Það sem er sammerkt með þessum umsóknum er manneskjan á bakvið þær, sem bíður og vonast eftir svari. Svarið þarf ekki að vera ítarlegt, en það er hægt að semja staðlað svar sem hægt er að nota að hverju sinni. Í svarinu væri fólk upplýst um að umsókn sé móttekin og þeim í leiðinni þakkað fyrir sýndan áhuga á því að starfa hjá fyrirtækinu. Einnig kæmi fram hver staða fyrirtækisins væri, hvort ekki sé verið að ráða inn að svo stöddu eða að ráðning hafi nú þegar átt sér stað. Svörin þjóna ákveðnum tilgangi, að gefa væntingum og voninni svör, þrátt fyrir að svarið hafi ekki verið „já, þú fékkst starfið“. Höfundur er sérfræðingur og ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun.
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun
Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Er kominn tími til að láta endurmeta brunabótamatið á þínu húsnæði? Heiðrún Jónsdóttir skrifar
Skoðun Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson skrifar
Skoðun Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Fimm af tíu veitingastöðum hættu með hvalkjöt Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Skóli án aðgreiningar – fallegt orðalag en brotakennd framkvæmd Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Skoðun Brot sem fyrnast í höndum lögreglu – hversu mörg í viðbót? Þórhildur Gyða Arnarsdóttir skrifar
Skoðun Heilsufarsmat á vinnustöðum: Góð fjárfesting í heilbrigði og vellíðan starfsfólks Gígja Valgerður Harðardóttir skrifar
Ákall til KKÍ og íslensku íþróttahreyfingarinnar Ragnhildur Hólmgeirsdóttir,Oddný Björg Rafnsdóttir,Svanhildur Anja Ástþórsdóttir,Guðjón Magnússon,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Að saga rótina undan trénu og halda að stofninn vaxi hraðar: hugleiðing um tillögur Viðskiptaráðs Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun
Mikilvægi aðgengis og algildrar hönnunar að byggingum í dag og til framtíðar Þuríður Harpa Sigurðardóttir Skoðun