Svör við atvinnuumsóknum – Ákall til atvinnurekenda Valgerður Rut Jakobsdóttir skrifar 6. nóvember 2024 14:02 Flest höfum við þurft og eigum eftir að þurfa á einhverjum tímapunkti í lífinu að leggja inn atvinnuumsókn, í þeim tilgangi að reyna að landa starfi. Þetta gæti verið draumastarfið eða starf sem við ákveðum að sækja um af því að það hentar vel aðstæðum okkar hverju sinni. Að sækja um starf er í mörgum tilfellum meira en að segja það. Atvinnurekendur gera sífellt meiri kröfur um hæfni umsækjenda, til dæmis í tengslum við færni í mannlegum samskiptum og góða tölvufærni. Þar að auki búum við nú í fjölmenningarsamfélagi sem þýðir að samskipti geta reynst flóknari því að tungumálin eru orðin fleiri og atvinnurekendur gera gjarnan kröfu á góða íslenskukunnáttu, enskukunnáttu eða hvoru tveggja. Margir atvinnurekendur hafa þó gefið þeim hópi fólks sem hvorki talar íslensku né ensku tækifæri til að komast inn á vinnumarkaðinn og fyrir það ber að þakka. Fólk í atvinnuleit Í upplýsingum úr þjóðhagsspá í nóvember kemur fram að atvinnuleysi samkvæmt vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu Íslands var að meðaltali 3,6% á fyrstu níu mánuðum ársins og gert er ráð fyrir að það aukist og verði að meðaltaltali 4,1% á næsta ári. Í starfi mínu sem ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun hitti ég reglulega fólk sem er í atvinnuleit. Það geta verið margvíslegar ástæður fyrir því að fólk er án atvinnu. Sumir hafa misst starf sitt óvænt, sem getur verið mikið áfall. Aðrir hafa verið í starfi þar sem ráðning þeirra var tímabundin og ráðningartímabilinu lokið. Einnig er ákveðinn hópur af fólki sem hefur sagt starfi sínu lausu og leitar nú á önnur mið og enn aðrir hafa aldrei unnið áður á íslenskum vinnumarkaði en vilja gjarnan komast í starf sem allra fyrst. Vinna og hugsun að baki hverrar atvinnuumsóknar Það getur verið krefjandi fyrir hvern sem er að fara í gegnum ferlið sem fylgir því að reyna að landa starfi og það eru ýmis atriði sem þarf að hafa í huga að þegar kemur að því að leggja inn atvinnuumsókn. Ráðgjafar Vinnumálastofnunar leggja mikið upp úr því að hvetja fólk til þess að vanda til verka og bjóða upp á leiðsögn og stuðning fyrir þá sem vilja. Það þarf að byrja á því að uppfæra ferilskrá eða jafnvel gera ferilskrá frá grunni. Ferilskrá er eitt mikilvægasta verkfærið í atvinnuleitinni. Í henni reynir fólk að draga fram alla sína reynslu, hæfni og styrkleika og margir eyða miklum tíma í að gera ferilskrána eins góða og mögulegt er. Þetta finnst mörgum erfitt, einfaldlega vegna þess að fólk á misjafnlega auðvelt með að þekkja og gera grein fyrir eigin hæfni og styrkleikum, hvað þá að koma þeim niður á blað. Staðreyndin er þó sú að allir hafa einhverja hæfni og reynslu fram að færa og þess vegna er ferilskráin mikilvæg, eins konar markaðssetning á sjálfum sér. Margir leggja einnig mikla vinnu í að skrifa kynningarbréf samhliða atvinnuumsóknum sínum, en megin markmið kynningarbréfa er að sannfæra ráðningaraðila um hvað það er sem umsækjandi getur gert fyrir þá. Það er því ljóst oft fer mikill tími, vinna og sjálfsígrundun í að koma þessum upplýsingum niður á blað í þeim tilgangi að sannfæra vinnuveitendur um hvers vegna þeir ættu að ráða viðkomandi í vinnu. Vonir og væntingar eftir hverja og eina atvinnuumsókn Þegar horft er til þeirra atriða sem hér hefur verið fjallað um, er rétt að vekja athygli á því að hverri og einni starfsumsókn ætti að taka fagnandi. Vinnuveitendur þekkja vel hversu dýrmætt það er að næla í góðan starfskraft og það er mikilvægt fyrir atvinnulífið að halda hjólum þess gangandi. Það þýðir að við hljótum að vilja sjá alls konar fólk sækja um alls konar störf, vegna þess að þarfir hvers og eins fyrirtækis eru misjafnar og þegar vöntun er á starfsfólki hlýtur það að þykja eftirsóknarvert að hafa úr mörgum umsækjendum að velja. Það er því fyrirtækjum og vinnuveitendum í hag að fólk í atvinnuleit leggi inn hjá þeim starfsumsóknir. Mikilvægt að hafa alltaf í huga að á bak við hverja og eina starfsumsókn er manneskja sem hefur lagt vinnu og hugsun í sína atvinnuumsókn. Það felst ákveðin berskjöldun í því að treysta fólki fyrir sínum persónulegu upplýsingum og eftir að umsóknin er lögð inn hefst ákveðið tímabil vonar og væntinga hjá fólki. Atvinnuleysi eitt og sér getur haft mikil áhrif á sjálfstraustið, sem getur jafnvel farið að dvína eftir því sem líður á og ekkert breytist. Þetta gæti hent hvern sem er, og atvinnuleysi spyr ekki alltaf um stöðu fólks, menntun eða starfsreynslu. Stuðlum að því að fólk hafi vilja til þess að sækja um störf Reynsla mín eftir fjöldann allan af viðtölum við fólk er sú að margir greina frá því að atvinnuleitin sé orðin þeim ansi þungbær, og stór hluti ástæðunnar sé skortur á viðbrögðum atvinnurekenda við starfsumsóknum þeirra. Fólk greinir frá vonleysi og eins og gefur að skilja getur þetta haft í för með sér mikla höfnunartilfinningu. Ég biðla því til atvinnurekenda að taka þetta tiltekna atriði til umhugsunar; að öllum atvinnuumsóknum sem þeim berast sé svarað. Þessar umsóknir geta verið alls konar, með eða án ferilskrár, með góðum og ekki jafn góðum ferilskrám, á íslensku eða ensku og lengi mætti telja. Það sem er sammerkt með þessum umsóknum er manneskjan á bakvið þær, sem bíður og vonast eftir svari. Svarið þarf ekki að vera ítarlegt, en það er hægt að semja staðlað svar sem hægt er að nota að hverju sinni. Í svarinu væri fólk upplýst um að umsókn sé móttekin og þeim í leiðinni þakkað fyrir sýndan áhuga á því að starfa hjá fyrirtækinu. Einnig kæmi fram hver staða fyrirtækisins væri, hvort ekki sé verið að ráða inn að svo stöddu eða að ráðning hafi nú þegar átt sér stað. Svörin þjóna ákveðnum tilgangi, að gefa væntingum og voninni svör, þrátt fyrir að svarið hafi ekki verið „já, þú fékkst starfið“. Höfundur er sérfræðingur og ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Vinnumarkaður Mest lesið Þegar óttinn er ekki sannur Sigurður Árni Reynisson Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þegar óttinn er ekki sannur Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir skrifar Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson skrifar Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir skrifar Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason skrifar Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson skrifar Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar Skoðun Stuðningur við nýsköpun í menntun: Leið að betra mati Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Afruglari Þórður Björn Sigurðsson skrifar Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun „Jákvæð viðbrögð“ um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Sjá meira
Flest höfum við þurft og eigum eftir að þurfa á einhverjum tímapunkti í lífinu að leggja inn atvinnuumsókn, í þeim tilgangi að reyna að landa starfi. Þetta gæti verið draumastarfið eða starf sem við ákveðum að sækja um af því að það hentar vel aðstæðum okkar hverju sinni. Að sækja um starf er í mörgum tilfellum meira en að segja það. Atvinnurekendur gera sífellt meiri kröfur um hæfni umsækjenda, til dæmis í tengslum við færni í mannlegum samskiptum og góða tölvufærni. Þar að auki búum við nú í fjölmenningarsamfélagi sem þýðir að samskipti geta reynst flóknari því að tungumálin eru orðin fleiri og atvinnurekendur gera gjarnan kröfu á góða íslenskukunnáttu, enskukunnáttu eða hvoru tveggja. Margir atvinnurekendur hafa þó gefið þeim hópi fólks sem hvorki talar íslensku né ensku tækifæri til að komast inn á vinnumarkaðinn og fyrir það ber að þakka. Fólk í atvinnuleit Í upplýsingum úr þjóðhagsspá í nóvember kemur fram að atvinnuleysi samkvæmt vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu Íslands var að meðaltali 3,6% á fyrstu níu mánuðum ársins og gert er ráð fyrir að það aukist og verði að meðaltaltali 4,1% á næsta ári. Í starfi mínu sem ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun hitti ég reglulega fólk sem er í atvinnuleit. Það geta verið margvíslegar ástæður fyrir því að fólk er án atvinnu. Sumir hafa misst starf sitt óvænt, sem getur verið mikið áfall. Aðrir hafa verið í starfi þar sem ráðning þeirra var tímabundin og ráðningartímabilinu lokið. Einnig er ákveðinn hópur af fólki sem hefur sagt starfi sínu lausu og leitar nú á önnur mið og enn aðrir hafa aldrei unnið áður á íslenskum vinnumarkaði en vilja gjarnan komast í starf sem allra fyrst. Vinna og hugsun að baki hverrar atvinnuumsóknar Það getur verið krefjandi fyrir hvern sem er að fara í gegnum ferlið sem fylgir því að reyna að landa starfi og það eru ýmis atriði sem þarf að hafa í huga að þegar kemur að því að leggja inn atvinnuumsókn. Ráðgjafar Vinnumálastofnunar leggja mikið upp úr því að hvetja fólk til þess að vanda til verka og bjóða upp á leiðsögn og stuðning fyrir þá sem vilja. Það þarf að byrja á því að uppfæra ferilskrá eða jafnvel gera ferilskrá frá grunni. Ferilskrá er eitt mikilvægasta verkfærið í atvinnuleitinni. Í henni reynir fólk að draga fram alla sína reynslu, hæfni og styrkleika og margir eyða miklum tíma í að gera ferilskrána eins góða og mögulegt er. Þetta finnst mörgum erfitt, einfaldlega vegna þess að fólk á misjafnlega auðvelt með að þekkja og gera grein fyrir eigin hæfni og styrkleikum, hvað þá að koma þeim niður á blað. Staðreyndin er þó sú að allir hafa einhverja hæfni og reynslu fram að færa og þess vegna er ferilskráin mikilvæg, eins konar markaðssetning á sjálfum sér. Margir leggja einnig mikla vinnu í að skrifa kynningarbréf samhliða atvinnuumsóknum sínum, en megin markmið kynningarbréfa er að sannfæra ráðningaraðila um hvað það er sem umsækjandi getur gert fyrir þá. Það er því ljóst oft fer mikill tími, vinna og sjálfsígrundun í að koma þessum upplýsingum niður á blað í þeim tilgangi að sannfæra vinnuveitendur um hvers vegna þeir ættu að ráða viðkomandi í vinnu. Vonir og væntingar eftir hverja og eina atvinnuumsókn Þegar horft er til þeirra atriða sem hér hefur verið fjallað um, er rétt að vekja athygli á því að hverri og einni starfsumsókn ætti að taka fagnandi. Vinnuveitendur þekkja vel hversu dýrmætt það er að næla í góðan starfskraft og það er mikilvægt fyrir atvinnulífið að halda hjólum þess gangandi. Það þýðir að við hljótum að vilja sjá alls konar fólk sækja um alls konar störf, vegna þess að þarfir hvers og eins fyrirtækis eru misjafnar og þegar vöntun er á starfsfólki hlýtur það að þykja eftirsóknarvert að hafa úr mörgum umsækjendum að velja. Það er því fyrirtækjum og vinnuveitendum í hag að fólk í atvinnuleit leggi inn hjá þeim starfsumsóknir. Mikilvægt að hafa alltaf í huga að á bak við hverja og eina starfsumsókn er manneskja sem hefur lagt vinnu og hugsun í sína atvinnuumsókn. Það felst ákveðin berskjöldun í því að treysta fólki fyrir sínum persónulegu upplýsingum og eftir að umsóknin er lögð inn hefst ákveðið tímabil vonar og væntinga hjá fólki. Atvinnuleysi eitt og sér getur haft mikil áhrif á sjálfstraustið, sem getur jafnvel farið að dvína eftir því sem líður á og ekkert breytist. Þetta gæti hent hvern sem er, og atvinnuleysi spyr ekki alltaf um stöðu fólks, menntun eða starfsreynslu. Stuðlum að því að fólk hafi vilja til þess að sækja um störf Reynsla mín eftir fjöldann allan af viðtölum við fólk er sú að margir greina frá því að atvinnuleitin sé orðin þeim ansi þungbær, og stór hluti ástæðunnar sé skortur á viðbrögðum atvinnurekenda við starfsumsóknum þeirra. Fólk greinir frá vonleysi og eins og gefur að skilja getur þetta haft í för með sér mikla höfnunartilfinningu. Ég biðla því til atvinnurekenda að taka þetta tiltekna atriði til umhugsunar; að öllum atvinnuumsóknum sem þeim berast sé svarað. Þessar umsóknir geta verið alls konar, með eða án ferilskrár, með góðum og ekki jafn góðum ferilskrám, á íslensku eða ensku og lengi mætti telja. Það sem er sammerkt með þessum umsóknum er manneskjan á bakvið þær, sem bíður og vonast eftir svari. Svarið þarf ekki að vera ítarlegt, en það er hægt að semja staðlað svar sem hægt er að nota að hverju sinni. Í svarinu væri fólk upplýst um að umsókn sé móttekin og þeim í leiðinni þakkað fyrir sýndan áhuga á því að starfa hjá fyrirtækinu. Einnig kæmi fram hver staða fyrirtækisins væri, hvort ekki sé verið að ráða inn að svo stöddu eða að ráðning hafi nú þegar átt sér stað. Svörin þjóna ákveðnum tilgangi, að gefa væntingum og voninni svör, þrátt fyrir að svarið hafi ekki verið „já, þú fékkst starfið“. Höfundur er sérfræðingur og ráðgjafi hjá Vinnumálastofnun.
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun
Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar
Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun