Tími er auðlind - átt þú tíma fyrir barnið þitt? Sabína Steinunn Halldórsdóttir skrifar 4. september 2024 16:01 Mér hefur í gegnum tíðina verið tírætt um samveru og gæðastundir. Ég sé reglulega fallegar tilvitnanir þess efnis að börn muni ekki sinn besta dag við skjáinn - en þau muni sínar bestu stundir með forráðamönnum. Eins tilvitnanir þar sem við fullorðna fólkið erum minnt á að börnin eru mjög stutt ung - lítil og stækki á ógnarhraða. Þá kemur upp í hugann góð setning sem var eitt sinn sögð við mig þegar ég var nokkuð þreytt í móðurhlutverkinu „mundu að dagarnir geta verið langir en árin eru stutt“. Hvað reynist mér best - hvað er mitt mat? Svarið mitt á löngu dögunum er ÚTIVERA - samvera úti í náttúrunni, gæðastund án allra markmiða, engin kvöð um tíma, kílómetra eða ákefð. Bara VERA - tilfellið er að náttúran hefur jákvæð áhrif á heilsuna okkar, sefar kerfin, lækkar hvíldarpúls, lækkar blóðþrýsting, lækkar stress hormón og léttir lund, sérstaklega ef þú mætir náttúrunni í hæglæti með barni. Japanskir vísindamenn hafa um árabil fært heiminum rannsóknir um gildi skógarbaða. Þar í landi má finna heilu skógana sem eru einvörðungu notaðir til slíkra baða. Hér er ekki átt við bað með sápu heldur skóga þar sem markmiðið er hæglæti, faðma tré og taka inn með öllum skynfærunum átta jákvæða orku. Hlusta á náttúruna og heyra hvað hún er að segja, ilma af gróðrinum markvisst, horfa og sjá, finna fyrir undirlagi og áferð allt í kringum okkur. Engin sérstök tæki og tól önnur en líkaminn að draga til sín orku án allra utanaðkomandi áreita, samfélagsmiðla og skarkala mannmergðar. Fjöldi rannsókna hefur sýnt fram á jákvæð áhrif skógarbaða á hina ýmsu lífstílssjúkdóma, þunglyndi, kvíða, stress svo ekki sé talað um svefngæði og fleira og fleira. Skógarbað hefur ekki aðeins jákvæð áhrif á líkamlega og andlega heilsu okkar heldur líka stórkostleg áhrif á félagslega heilsu, tengslamyndun og heildstætt á þroska barna. Tengslamyndun er einmitt ein af forsendum þess að börn þroskist eðlilega. Talið er að fyrstu 3 - 5 árin skipti sköpum og hafi umtalsverð áhrif á allt líf einstaklinga. Katrín Kristjánsdóttir sálfræðingur bendir á mikilvægi tengslamyndunar fyrir heilsu okkar í nýjasta hlaðvarpsþætti "Með lífið í lúkunum" sem Erla Guðmundsdóttir stýrir. Þátturinn er að mínu mati skyldu hlustun. Kristín er hafsjór af upplýsingum og vitnar í fjölda rannsókna sér til stuðnings. Góð tengslamyndun á yngri árum er forsenda þess að barn myndi góð tengsl sjálft á eldri árum. Sem kemur okkur einmitt að loka hnykknum á þessum pistli mínum. Tími, samvera, gæðastund í náttúrunni, skógarbað, er eitt besta verkfærið sem völ er á fyrir tengslamyndun. Þó bæði barn og forráðamaður séu þreytt í lok dags þá hvílir græn náttúran okkur. Gefur tækifæri til að ræða verkefni dagsins, gefa skynfærunum tækifæri til að njóta sín og hreinlega hvílast, endurhlaða sig, og róar taugakerfið. Hér talar konan af reynslu og ávinningurinn er undantekningar laust meiri einbeiting við frjálsan leik þegar heim er komið, minni skjátími ef nokkur, betri svefn, betri matarlyst og betri einbeiting við kvöld lesturinn. Markmið okkar eru misjöfn í lífinu og forsendur misjafnar. Markmið eru af hinu góða fyrir suma og forráðamenn margir hverjir með háleit markmið um svo og svo marga km, tinda og skref daglega. Sumir hafa ekki tíma fyrir slík markmið vegna anna í vinnu og ójöfnuðar í samfélagi okkar. Enn fleiri setja gæðastundir í öndvegi. Hvað sem öllu líður þá erum við öll alltaf að reyna okkar besta - vera nógu góðir forráðamenn og viljum verja tíma með börnunum okkar. Hvet ykkur til að setja gæðastundir í forgang barnanna vegna. Nýta tímann vel þegar þau eru ung því sá tími kemur ekki aftur. Gæðastund innandyra er frábær en úti í náttúrunni fáið þið stærra og meira áreiti fyrir skynfærin ykkar, fyrir heilsu barnanna. Til að breyta hegðun er betra að bæta við einhverju í stað þess að hætta öðru á einum degi. Tíu mínútur í náttúrunni á dag er æðisleg byrjun. Tuttugu mínútur annan hvern dag meiriháttar, 30 mínútur annan hvern dag vikuna þar eftir og þannig bæta í alveg þar til þið getið ekki án gæðasunda verið daglega. Tími er dýrmæt auðlind - munið að njóta en ekki þjóta;) M.ed. íþrótta- og heilsufræðingur með áherslu á heilsu barna. Eigandi Færni til framtíðar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Börn og uppeldi Mest lesið Glæpur eða gjörningur? Sigfús Aðalsteinsson,Baldur Borgþórsson Skoðun Dýrkeypt vinavæðing á vakt lögreglustjórans Ólafur Hauksson Skoðun Börn í biðröð hjá Sýslumanni Helga Vala Helgadóttir Skoðun Svöng Eflingarbörn Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Úr myrkri í von – Saga Grindvíkinga Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun COP30, Ísland, lífsskilyrði og loftslagsvá Kamma Thordarson Skoðun Þak yfir höfuðið er mannréttindi ekki forréttindi Kristján Þórður Snæbjarnarson Skoðun Orkuskiptin heima og að heiman Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Fúsk eða laumuspil? Eva Hauksdóttir Skoðun Fyrir hvað stöndum við? Brynja Hallgrímsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ríkisstjórnin hækkar leigu stúdenta Arent Orri J. Claessen,Viktor Pétur Finnsson skrifar Skoðun Annar í feðradegi…og ég leyfi mér að dreyma Ólafur Grétar Gunnarsson skrifar Skoðun Orkuskiptin heima og að heiman Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Fyrir hvað stöndum við? Brynja Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun COP30, Ísland, lífsskilyrði og loftslagsvá Kamma Thordarson skrifar Skoðun Dýrkeypt vinavæðing á vakt lögreglustjórans Ólafur Hauksson skrifar Skoðun Svöng Eflingarbörn Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Úr myrkri í von – Saga Grindvíkinga Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þak yfir höfuðið er mannréttindi ekki forréttindi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Glæpur eða gjörningur? Sigfús Aðalsteinsson,Baldur Borgþórsson skrifar Skoðun Við erum að vinna fyrir þig Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börn í biðröð hjá Sýslumanni Helga Vala Helgadóttir skrifar Skoðun Sofandaháttur Íslands í nýrri iðnbyltingu Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Byggjum fyrir síðustu kaupendur Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Það sem við segjum er það sem við erum Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Óásættanleg bið, fordómar og aðrar hindranir í kerfinu Helga F. Edwardsdóttir skrifar Skoðun Má bjóða þér einelti? Linda Hrönn Bakkmann Þórisdóttir skrifar Skoðun Fyrir hverja eru ákvarðanir teknar? Helga Þórisdóttir skrifar Skoðun Þá var „útlendingur“ ekki sá sem kom frá framandi heimsálfum Martha Árnadóttir skrifar Skoðun Kann barnið þitt að hjóla? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Er ég Íslendingur? En þú? Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Samkeppni um hagsæld Ríkarður Ríkarðsson skrifar Skoðun Inngilding – eða aðskilnaður? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Húsnæðispakki fyrir unga fólkið og framtíðina Anna María Jónsdóttir skrifar Skoðun Þegar úrvinnsla eineltismála klúðrast Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Virðum réttindi intersex fólks Daníel E. Arnarsson skrifar Skoðun Ha ég? Já þú! Ekki satt! Hver þá? Arna Sif Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Samfélagslegur spegill lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Rétt klukka síðan 1968: Höldum í síðdegisbirtuna Erlendur S. Þorsteinsson skrifar Skoðun Traust, von og tækifæri á Norðausturlandi Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Sjá meira
Mér hefur í gegnum tíðina verið tírætt um samveru og gæðastundir. Ég sé reglulega fallegar tilvitnanir þess efnis að börn muni ekki sinn besta dag við skjáinn - en þau muni sínar bestu stundir með forráðamönnum. Eins tilvitnanir þar sem við fullorðna fólkið erum minnt á að börnin eru mjög stutt ung - lítil og stækki á ógnarhraða. Þá kemur upp í hugann góð setning sem var eitt sinn sögð við mig þegar ég var nokkuð þreytt í móðurhlutverkinu „mundu að dagarnir geta verið langir en árin eru stutt“. Hvað reynist mér best - hvað er mitt mat? Svarið mitt á löngu dögunum er ÚTIVERA - samvera úti í náttúrunni, gæðastund án allra markmiða, engin kvöð um tíma, kílómetra eða ákefð. Bara VERA - tilfellið er að náttúran hefur jákvæð áhrif á heilsuna okkar, sefar kerfin, lækkar hvíldarpúls, lækkar blóðþrýsting, lækkar stress hormón og léttir lund, sérstaklega ef þú mætir náttúrunni í hæglæti með barni. Japanskir vísindamenn hafa um árabil fært heiminum rannsóknir um gildi skógarbaða. Þar í landi má finna heilu skógana sem eru einvörðungu notaðir til slíkra baða. Hér er ekki átt við bað með sápu heldur skóga þar sem markmiðið er hæglæti, faðma tré og taka inn með öllum skynfærunum átta jákvæða orku. Hlusta á náttúruna og heyra hvað hún er að segja, ilma af gróðrinum markvisst, horfa og sjá, finna fyrir undirlagi og áferð allt í kringum okkur. Engin sérstök tæki og tól önnur en líkaminn að draga til sín orku án allra utanaðkomandi áreita, samfélagsmiðla og skarkala mannmergðar. Fjöldi rannsókna hefur sýnt fram á jákvæð áhrif skógarbaða á hina ýmsu lífstílssjúkdóma, þunglyndi, kvíða, stress svo ekki sé talað um svefngæði og fleira og fleira. Skógarbað hefur ekki aðeins jákvæð áhrif á líkamlega og andlega heilsu okkar heldur líka stórkostleg áhrif á félagslega heilsu, tengslamyndun og heildstætt á þroska barna. Tengslamyndun er einmitt ein af forsendum þess að börn þroskist eðlilega. Talið er að fyrstu 3 - 5 árin skipti sköpum og hafi umtalsverð áhrif á allt líf einstaklinga. Katrín Kristjánsdóttir sálfræðingur bendir á mikilvægi tengslamyndunar fyrir heilsu okkar í nýjasta hlaðvarpsþætti "Með lífið í lúkunum" sem Erla Guðmundsdóttir stýrir. Þátturinn er að mínu mati skyldu hlustun. Kristín er hafsjór af upplýsingum og vitnar í fjölda rannsókna sér til stuðnings. Góð tengslamyndun á yngri árum er forsenda þess að barn myndi góð tengsl sjálft á eldri árum. Sem kemur okkur einmitt að loka hnykknum á þessum pistli mínum. Tími, samvera, gæðastund í náttúrunni, skógarbað, er eitt besta verkfærið sem völ er á fyrir tengslamyndun. Þó bæði barn og forráðamaður séu þreytt í lok dags þá hvílir græn náttúran okkur. Gefur tækifæri til að ræða verkefni dagsins, gefa skynfærunum tækifæri til að njóta sín og hreinlega hvílast, endurhlaða sig, og róar taugakerfið. Hér talar konan af reynslu og ávinningurinn er undantekningar laust meiri einbeiting við frjálsan leik þegar heim er komið, minni skjátími ef nokkur, betri svefn, betri matarlyst og betri einbeiting við kvöld lesturinn. Markmið okkar eru misjöfn í lífinu og forsendur misjafnar. Markmið eru af hinu góða fyrir suma og forráðamenn margir hverjir með háleit markmið um svo og svo marga km, tinda og skref daglega. Sumir hafa ekki tíma fyrir slík markmið vegna anna í vinnu og ójöfnuðar í samfélagi okkar. Enn fleiri setja gæðastundir í öndvegi. Hvað sem öllu líður þá erum við öll alltaf að reyna okkar besta - vera nógu góðir forráðamenn og viljum verja tíma með börnunum okkar. Hvet ykkur til að setja gæðastundir í forgang barnanna vegna. Nýta tímann vel þegar þau eru ung því sá tími kemur ekki aftur. Gæðastund innandyra er frábær en úti í náttúrunni fáið þið stærra og meira áreiti fyrir skynfærin ykkar, fyrir heilsu barnanna. Til að breyta hegðun er betra að bæta við einhverju í stað þess að hætta öðru á einum degi. Tíu mínútur í náttúrunni á dag er æðisleg byrjun. Tuttugu mínútur annan hvern dag meiriháttar, 30 mínútur annan hvern dag vikuna þar eftir og þannig bæta í alveg þar til þið getið ekki án gæðasunda verið daglega. Tími er dýrmæt auðlind - munið að njóta en ekki þjóta;) M.ed. íþrótta- og heilsufræðingur með áherslu á heilsu barna. Eigandi Færni til framtíðar.