Tímabært að stokka spilin og gefa upp á nýtt Maarten Haijer skrifar 24. júlí 2024 07:01 Síðastliðinn sunnudag sagði Lárus Blöndal, forseti Íþrótta- og Ólympíusambands Íslands, sem er aðaleigandi umfangsmesta veðmálafyrirtækis Íslands, Íslenskra getrauna, í útvarpsþættinum Sprengisandur á Bylgjunni að Evrópulönd hefðu verið að loka því sem hann kallaði „ólöglegar“ fjárhættuspilasíðum á netinu, sem eru starfræktar af einkafyrirtækjum, og gaf í skyn að aðeins einokunarfyrirtæki hefðu starfsleyfi. Það er rangt. Staðreyndin er sú að í 27 af 31 Evrópuríki hefur á undanförnum árum umgjörð fjárhættuspila á netinu verið styrkt með því að marka þessari starfsemi lög og reglur þar sem einkafyrirtæki fá starfsleyfi ef þau uppfylla þær kröfur sem gerðar eru til þeirra. Um alla álfuna hafa lönd afnumið í áföngum þrönga einokun happdrættis- og veðmálafyrirtækja og innleitt leyfiskerfi sem er opið ábyrgum þjónustufyrirtækjum að uppfylltum ströngum skilyrðum. Breytingarnar taka ekki síst mið af því að um starfsemi á netinu gilda önnur lögmál en hefðbundin landamæri ná yfir. Núgildandi einokunarkerfi Íslands er ekki aðeins á skjön við stýringu málaflokksins í nánast öllum öðrum Evrópulöndum heldur einnig í andstöðu við hvernig Íslendingar sjálfir, sem hafa á áhuga á getraunum og öðrum fjárhættuspilum, kjósa að haga viðskiptum sínum. Það liggur í hlutarins eðli að einokunarstarfsemi takmarkar val neytenda. Fjárhættuspili á netinu er verðdrifnn markaður. Fólk spilar fyrir eigin fjármuni og vill eðlilega hámarka mögulega ávöxtun sína. Tilraunir til að takmarka val neytenda með einokun skapar því fleiri vandamál en það leysir. Þeir sem vilja veðja á úrslit íþróttaleikja eða stunda önnur fjárhættuspil leita uppi valkosti sem bjóða betur en einokunarfyrirtækin. Sú leit leiðir þá stundum á óöruggar vefsíður sem eru reknar af vafasömum fyrirtækjum. Bætt öryggi neytenda Þessi áhætta fyrir neytendur er raunveruleg og er ein meginástæða þess að mikilvægt er að innleiða leyfiskerfi á Íslandi. Það myndi hvetja fleiri spilara til að sækja í þjónustu traustra fyrirtækja sem leggja höfuðáherslu á öruggari fjárhættuspil og réttindi neytenda eins og er ávallt í forgangi meðal aðildarfélaga í viðskiptasamtökum okkar, The European Gaming and Betting Association (EGBA), sem saman hafa leyfi til að veita þjónustu í yfir tuttugu Evrópulöndum. Leyfiskerfi gerir íslenskum stjórnvöldum kleift að hafa betri stjórn á spilamarkaði sínum með því að skylda leyfishafa til að fylgja staðbundnu regluverki. Vafasamar vefsíður munu eiga erfiðara um vik að ná til sín viðskiptavinum og neytendavernd verða betri. Þá liggur fyrir að leyfiskerfi mun afla íslenska ríkinu meiri skatttekna af eftirlitsskyldum fjárhættuspilasíðum, og því fjárhagslegi ávinningurinn ótvíræður. Horfum til Danmerkur og Svíþjóðar Á undanförnum fimmtán árum hefur verið í áföngum komið á vel ígrunduðu og neytendamiðuðu regluverki í Danmörku og Svíþjóð. Reynslan frá báðum löndum sýnir að það hafði jákvæð áhrif á markaðinn að hætta einokun og taka upp leyfiskerfi og varð ekki til að auka óheilbrigð fjárhættuspil á netinu. Fyrirtækin sem höfðu áður einkaleyfi í þessum löndum hafa líka dafnað vel, sem sýnir sjálfsagt best hversu jákvæð áhrif samkeppni hefur á þessu sviði rétt eins og öðrum. Ísland getur náð sambærilegum árangri og Svíþjóð og Danmörk en það þarf pólitískan vilja og hugrekki til að breyta um stefnu. Upptaka leyfiskerfis snýst ekki um að hvetja fleiri til að stunda fjárhættuspil. Þvert á móti snýst slík breyting um að búa til reglusett umhverfi sem er öruggara fyrir spilara en núverandi umhverfi á Íslandi. Innleiðing leyfiskerfis er ekki án áskoranna eins og reynslan frá öðrum Evrópulöndum sýnir. Það mun krefjast vandaðrar vinnu sem metur neytenda-, reglugerðar- og efnahagslegan ávinning af innleiðingu nýs kerfis. Þessar áskoranir eru óumflýjanlegar en nánast öllum Evrópulöndum hefur tekist að leysa þær farsællega. Það er kominn tími til að Ísland stokki spilin og gefi upp á nýtt í nálgun sinni á regluverki um fjárhættuspil. Þannig getur landið fært sig inn í nútímann og lagað sig að því umhverfi sem tíðkast um alla Evrópu. Höfundur er Maarten Haijer, framkvæmdastjóri The European Gaming and Betting Association (EGBA) í Brussel. Betsson, Bet365, Entain, Evoke, Flutter, og Kindred eru meðal fyrirtækja í samtökunum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fjárhættuspil Mest lesið Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Sköpum störf við hæfi! Unnur Hrefna Jóhannsóttir skrifar Sjá meira
Síðastliðinn sunnudag sagði Lárus Blöndal, forseti Íþrótta- og Ólympíusambands Íslands, sem er aðaleigandi umfangsmesta veðmálafyrirtækis Íslands, Íslenskra getrauna, í útvarpsþættinum Sprengisandur á Bylgjunni að Evrópulönd hefðu verið að loka því sem hann kallaði „ólöglegar“ fjárhættuspilasíðum á netinu, sem eru starfræktar af einkafyrirtækjum, og gaf í skyn að aðeins einokunarfyrirtæki hefðu starfsleyfi. Það er rangt. Staðreyndin er sú að í 27 af 31 Evrópuríki hefur á undanförnum árum umgjörð fjárhættuspila á netinu verið styrkt með því að marka þessari starfsemi lög og reglur þar sem einkafyrirtæki fá starfsleyfi ef þau uppfylla þær kröfur sem gerðar eru til þeirra. Um alla álfuna hafa lönd afnumið í áföngum þrönga einokun happdrættis- og veðmálafyrirtækja og innleitt leyfiskerfi sem er opið ábyrgum þjónustufyrirtækjum að uppfylltum ströngum skilyrðum. Breytingarnar taka ekki síst mið af því að um starfsemi á netinu gilda önnur lögmál en hefðbundin landamæri ná yfir. Núgildandi einokunarkerfi Íslands er ekki aðeins á skjön við stýringu málaflokksins í nánast öllum öðrum Evrópulöndum heldur einnig í andstöðu við hvernig Íslendingar sjálfir, sem hafa á áhuga á getraunum og öðrum fjárhættuspilum, kjósa að haga viðskiptum sínum. Það liggur í hlutarins eðli að einokunarstarfsemi takmarkar val neytenda. Fjárhættuspili á netinu er verðdrifnn markaður. Fólk spilar fyrir eigin fjármuni og vill eðlilega hámarka mögulega ávöxtun sína. Tilraunir til að takmarka val neytenda með einokun skapar því fleiri vandamál en það leysir. Þeir sem vilja veðja á úrslit íþróttaleikja eða stunda önnur fjárhættuspil leita uppi valkosti sem bjóða betur en einokunarfyrirtækin. Sú leit leiðir þá stundum á óöruggar vefsíður sem eru reknar af vafasömum fyrirtækjum. Bætt öryggi neytenda Þessi áhætta fyrir neytendur er raunveruleg og er ein meginástæða þess að mikilvægt er að innleiða leyfiskerfi á Íslandi. Það myndi hvetja fleiri spilara til að sækja í þjónustu traustra fyrirtækja sem leggja höfuðáherslu á öruggari fjárhættuspil og réttindi neytenda eins og er ávallt í forgangi meðal aðildarfélaga í viðskiptasamtökum okkar, The European Gaming and Betting Association (EGBA), sem saman hafa leyfi til að veita þjónustu í yfir tuttugu Evrópulöndum. Leyfiskerfi gerir íslenskum stjórnvöldum kleift að hafa betri stjórn á spilamarkaði sínum með því að skylda leyfishafa til að fylgja staðbundnu regluverki. Vafasamar vefsíður munu eiga erfiðara um vik að ná til sín viðskiptavinum og neytendavernd verða betri. Þá liggur fyrir að leyfiskerfi mun afla íslenska ríkinu meiri skatttekna af eftirlitsskyldum fjárhættuspilasíðum, og því fjárhagslegi ávinningurinn ótvíræður. Horfum til Danmerkur og Svíþjóðar Á undanförnum fimmtán árum hefur verið í áföngum komið á vel ígrunduðu og neytendamiðuðu regluverki í Danmörku og Svíþjóð. Reynslan frá báðum löndum sýnir að það hafði jákvæð áhrif á markaðinn að hætta einokun og taka upp leyfiskerfi og varð ekki til að auka óheilbrigð fjárhættuspil á netinu. Fyrirtækin sem höfðu áður einkaleyfi í þessum löndum hafa líka dafnað vel, sem sýnir sjálfsagt best hversu jákvæð áhrif samkeppni hefur á þessu sviði rétt eins og öðrum. Ísland getur náð sambærilegum árangri og Svíþjóð og Danmörk en það þarf pólitískan vilja og hugrekki til að breyta um stefnu. Upptaka leyfiskerfis snýst ekki um að hvetja fleiri til að stunda fjárhættuspil. Þvert á móti snýst slík breyting um að búa til reglusett umhverfi sem er öruggara fyrir spilara en núverandi umhverfi á Íslandi. Innleiðing leyfiskerfis er ekki án áskoranna eins og reynslan frá öðrum Evrópulöndum sýnir. Það mun krefjast vandaðrar vinnu sem metur neytenda-, reglugerðar- og efnahagslegan ávinning af innleiðingu nýs kerfis. Þessar áskoranir eru óumflýjanlegar en nánast öllum Evrópulöndum hefur tekist að leysa þær farsællega. Það er kominn tími til að Ísland stokki spilin og gefi upp á nýtt í nálgun sinni á regluverki um fjárhættuspil. Þannig getur landið fært sig inn í nútímann og lagað sig að því umhverfi sem tíðkast um alla Evrópu. Höfundur er Maarten Haijer, framkvæmdastjóri The European Gaming and Betting Association (EGBA) í Brussel. Betsson, Bet365, Entain, Evoke, Flutter, og Kindred eru meðal fyrirtækja í samtökunum.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun