Flestir barðir til bana með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu Ole Anton Bieltvedt skrifar 21. júlí 2024 17:00 Í nýlegri gein minni, 3.200 aumingjar (mín skoðun), fjallaði ég um þá menn, sem liggja í því, að drepa saklaus og varnarlaus dýr, hreindýr - líka kýr frá ósjálfbjarga kálfum, sem fyrir mér er versta hlið málsins - mikið að gamni sínu, án nokkurrar raunverulegrar þarfar. Nú vil ég fjalla um þá, sem drepa annað saklaust og varnarlaus dýr, íslenzka refinn, af ótrúlegri grimmd og miskunnarleysi, líka án nokkurrar raunverulegrar þarfar, mest af peningalegri græðgi. Fégirni. Við skulum byrjar á grenjaveiðum: Yrðlingar fæðast um mánaðamótin apríl/maí, og hefjast grenjaveiðar í byrjun júni. Læða og steggur búa saman ævilangt, ef bæði lifa, og er steggur í því á daginn að færa björg í bú, meðan læða gætir og fæðir hvolpana. Veiðimenn leggjast í felur við greni, bíða komu steggs og skjóta. Þegar matarbirgðir þrjóta í greni, neyðist læða til að yfirgefa yrðlinga í fæðuleit. Þá er hún skotin. Eftir eru þá litlir yrðlingar, 4-5 vikna gamlir, eins og litlir hundshvolpar, og þegar hungurinn sverfur að, freista þeir þess, að fara úr greni. Þá eru þeir handsamaðir og barðir til dauða með steini eða skotnir. Sumir yrðlingar þráast við í greni, þrátt fyrir kvöl hungurs og einsemdar, og læða þá veiðimenn fótaboga inn í greni, sem er festur á snæri, og þegar boginn smellur, limlestir, jafnvel brýtur litinn fót, kippir veiðimaður í og lemur svo þessa litlu og hrjáðu veru til bana eða skýtur. Lesandi góður, búum við í nútímalegu menningarþjóðfélaginu, eða erum við föst í kolsvartri grimmd og miskunnarleysi miðalda? Er það, sem hér gerist, hluti af því þjóðfélagi, þeirri „siðmenningu“, sem við viljum búa okkur? Við skulum skoða aðeins stöðu og sögu íslenzka refsins, pólarrefsins: Pólarrefurinn, er einstök tegund refs, minni og öðruvísi byggður en rauðrefurinn, og kom hann til Íslands á ísöld. Hann er því fyrsta náttúrulega spendýrið, frumbygginn, hér. Í dag eru ekki nema 200-300 pólarrefir á hinum Norðurlöndunum, og eru þeir alfriðaðir. Engin hætta er talin stafa af pólarrefi fyrir umhverfi, lífríki eða búfénað, enda er hann lítið dýr, 3 til 5 kg að þyngd. Er hann minnsta undirtegund „hunda“. Pólarrefurinn er alæta, lifir á berjum, þangi, dýrahræum í fjöru og á landi, eggjum, hagmúsum, nagdýrum og fuglum. Hann hefur verið eðlilegur hlekkur lífskeðjunnar hér í árþúsundir. Þegar ær voru látnar bera lömb sín úti, voru brögð að því, að pólarrefurinn réðist á nýfædd lömb, einkum í harðæri, þá glorsoltinn, og fékk hann á sig það óorð að vera grimmdarseggur, dýrbítur, sem þó í raun var einfaldlega lífsbarátta dýrsins, spurningin um að lifa af. Árum saman hafa bændur hins vegar látið ær sínar bera í húsi, og varð það endir þess, að pólarrefurinn kæmist í bjargarlaus lömb. Umhverfissofnun hefur haldið úti fyrirspurnum um skaða af völdum refs, hjá sveitarfélögum og bændasamtökunum, í 9 ár, og hafa tilkynningar um skaða af völdum refs nánast engar verið. Það er því ekkert samhengi milli þess veiðiæðis og þeirra ofsókna, sem pólarrefurinn sætir, og þess tjóns, sem hann veldur, enda hefur Umhverfisstofnun, sem veiðunum stýrir, löngu viðurkennt, að forsendur fyrir núverandi refaveiðum séu með öllu brostnar. En, ofsóknirnar gegn pólarrefnum halda áfram, eins og stjórnlaus drápsmaskína, í nafni Umhverfisstofnunar og umhverfisráðherra. Ráðherra, nú Gulaugur Þór, sjálfur veiðimaður, virðist ekkert með þetta gera. Á árunum 2000-2019 voru 113.563 refir drepnir, þar af 38.420 litlir tófuhvolpar, yrðlingar. Flestir barðir til dauða með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu. Á árunum 2011-2020 greiddu sveitarfélög 983 milljónir, tæpan milljarð, til veiðimanna fyrir drápið á refum. Auðvitað eru það veiðimennirnir, drápspremían til þeirra, sem halda þessari stjórnlausu drápsmaskínu gangandi. Í júní 2021 átti undirritaður fund með forsvarsmönnum UST (Umhverfisstofunar), Sigrúnu Ágústsdóttur, forstjóra, og Skúla Þórðarsyni, sviðsstjóra, um þessar veiðar. Var ekki annað á þessu ágæta fólki að heyra, en, að þau væru mér sammála; þessar veiðar stæðust ekki með nokkru móti lengir. Það hefur þó ekkert gerzt; stjórnlaus drápsmaskínan malar áfram. Ein raka veiðimanna, sem UST virðist gleypa nokkuð, er, að, ef pólarrefurinn væri ekki veiddur með þeim hætti, sem nú er, myndi honum fjölga gífurlega; að um offjölgun stofnsins yrði að ræða. Varðandi þessa staðlausu stafi skirfaði ég UST eftirfarandi bréf í í marz 2023: Ég sendi ykkur ... skýrslu, Ester Rutar Unnsteinsdóttur, „Íslenzki melrakkinn“, ...frá 2021. Ef þið skoðið bls. ..., sjáið þið, að ref hefur ekki fjölgað í þeim tveimur friðlöndum, sem fyrir hendi eru, 1. á Hornströndum, 2. í Snæfellsjökulsþjóðgarinum, þrátt fyrir friðun, stofninn hefur frekast dregist saman, síðustu 2 áratugina!! Náttúran stýrir sér sjálf. Þegar ekki er veitt, fá ekki öll dýr aðgang að óðali, til að tímgast. Fleiri dýr verða geld... Pólarrefnum hefur, sem sagt, ekki fjölgða, þrátt fyrir áratuga friðun! Honum hefur fækkað í friðlöndum! Önnur bábilja veiðimanna er, að refurinn eyði mófugli, og því þurfi að halda stofni niðri með veiðum. Hér vantar nokkuð á skýra hugsun: Hvernig má það þá vera, að landið var fullt af mófugli, þegar land byggðist; menn settust hér fyrst að? Gott er jafnan að hugsa aðeins. Ég verð að lýsa yfir djúpum vonbrigðum og heykslan á því, að forráðamenn UST skuli ekkert hafa gert, í allan þennan tíma, til að leiðrétta og laga það mikla órétti, sem þau vita vel af og íslenzki refurinn sætir; stöðva þær ómannúðlegu, grimmilegu og óréttmætu ofsóknir, sem hann verður fyrir. Hvar er þeirra ábyrgðartilfinning og samvizka? Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Mest lesið Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Alvarleg staða í umhverfi fréttamiðla Rósa Guðbjartsdóttir skrifar Skoðun Stéttarkerfi Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum Hamas. Einungis þannig getum við stöðvað hryllinginn á Gaza BIrgir Finnsson skrifar Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Æfingin skapar meistarann! Sigurjón Már Fox Gunnarsson skrifar Skoðun 140 sinnum líklegra að verða fyrir eldingu Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Traust í húfi Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Verðmætasköpun án virðingar Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Daði Már týnir sjálfum sér Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur við náttúruna og sjálfbæra þróun Anna María Ágústsdóttir skrifar Skoðun Aðgerðir gegn mansali í forgangi Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Framtíðin fær húsnæði Ingunn Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Börnin sem deyja á Gaza Elín Pjetursdóttir skrifar Skoðun Brýr, sýkingar og börn Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er lýðskóli eiginlega? Margrét Gauja Magnúsdóttir skrifar Skoðun Búum til pláss fyrir framtíðina Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Hættuleg ofnotkun svefnlyfja á Íslandi Drífa Sigfúsdóttir skrifar Skoðun Kveikjum neistann um allt land Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ætlar Ísland að fara sömu leið og Evrópa í útlendingamálum? Kári Allansson skrifar Skoðun Samtökin 78 verðlauna sögufölsun Böðvar Björnsson skrifar Skoðun Afstaða – á vaktinni í 20 ár Arndís Vilhjálmsdóttir,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Varað við embætti sérstaks saksóknara Gestur Jónsson skrifar Skoðun Út af sporinu en ekki týnd að eilífu María Helena Mazul skrifar Skoðun Meira að segja formaður Viðreisnar Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Steypuklumpablætið í borginni Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar Sjá meira
Í nýlegri gein minni, 3.200 aumingjar (mín skoðun), fjallaði ég um þá menn, sem liggja í því, að drepa saklaus og varnarlaus dýr, hreindýr - líka kýr frá ósjálfbjarga kálfum, sem fyrir mér er versta hlið málsins - mikið að gamni sínu, án nokkurrar raunverulegrar þarfar. Nú vil ég fjalla um þá, sem drepa annað saklaust og varnarlaus dýr, íslenzka refinn, af ótrúlegri grimmd og miskunnarleysi, líka án nokkurrar raunverulegrar þarfar, mest af peningalegri græðgi. Fégirni. Við skulum byrjar á grenjaveiðum: Yrðlingar fæðast um mánaðamótin apríl/maí, og hefjast grenjaveiðar í byrjun júni. Læða og steggur búa saman ævilangt, ef bæði lifa, og er steggur í því á daginn að færa björg í bú, meðan læða gætir og fæðir hvolpana. Veiðimenn leggjast í felur við greni, bíða komu steggs og skjóta. Þegar matarbirgðir þrjóta í greni, neyðist læða til að yfirgefa yrðlinga í fæðuleit. Þá er hún skotin. Eftir eru þá litlir yrðlingar, 4-5 vikna gamlir, eins og litlir hundshvolpar, og þegar hungurinn sverfur að, freista þeir þess, að fara úr greni. Þá eru þeir handsamaðir og barðir til dauða með steini eða skotnir. Sumir yrðlingar þráast við í greni, þrátt fyrir kvöl hungurs og einsemdar, og læða þá veiðimenn fótaboga inn í greni, sem er festur á snæri, og þegar boginn smellur, limlestir, jafnvel brýtur litinn fót, kippir veiðimaður í og lemur svo þessa litlu og hrjáðu veru til bana eða skýtur. Lesandi góður, búum við í nútímalegu menningarþjóðfélaginu, eða erum við föst í kolsvartri grimmd og miskunnarleysi miðalda? Er það, sem hér gerist, hluti af því þjóðfélagi, þeirri „siðmenningu“, sem við viljum búa okkur? Við skulum skoða aðeins stöðu og sögu íslenzka refsins, pólarrefsins: Pólarrefurinn, er einstök tegund refs, minni og öðruvísi byggður en rauðrefurinn, og kom hann til Íslands á ísöld. Hann er því fyrsta náttúrulega spendýrið, frumbygginn, hér. Í dag eru ekki nema 200-300 pólarrefir á hinum Norðurlöndunum, og eru þeir alfriðaðir. Engin hætta er talin stafa af pólarrefi fyrir umhverfi, lífríki eða búfénað, enda er hann lítið dýr, 3 til 5 kg að þyngd. Er hann minnsta undirtegund „hunda“. Pólarrefurinn er alæta, lifir á berjum, þangi, dýrahræum í fjöru og á landi, eggjum, hagmúsum, nagdýrum og fuglum. Hann hefur verið eðlilegur hlekkur lífskeðjunnar hér í árþúsundir. Þegar ær voru látnar bera lömb sín úti, voru brögð að því, að pólarrefurinn réðist á nýfædd lömb, einkum í harðæri, þá glorsoltinn, og fékk hann á sig það óorð að vera grimmdarseggur, dýrbítur, sem þó í raun var einfaldlega lífsbarátta dýrsins, spurningin um að lifa af. Árum saman hafa bændur hins vegar látið ær sínar bera í húsi, og varð það endir þess, að pólarrefurinn kæmist í bjargarlaus lömb. Umhverfissofnun hefur haldið úti fyrirspurnum um skaða af völdum refs, hjá sveitarfélögum og bændasamtökunum, í 9 ár, og hafa tilkynningar um skaða af völdum refs nánast engar verið. Það er því ekkert samhengi milli þess veiðiæðis og þeirra ofsókna, sem pólarrefurinn sætir, og þess tjóns, sem hann veldur, enda hefur Umhverfisstofnun, sem veiðunum stýrir, löngu viðurkennt, að forsendur fyrir núverandi refaveiðum séu með öllu brostnar. En, ofsóknirnar gegn pólarrefnum halda áfram, eins og stjórnlaus drápsmaskína, í nafni Umhverfisstofnunar og umhverfisráðherra. Ráðherra, nú Gulaugur Þór, sjálfur veiðimaður, virðist ekkert með þetta gera. Á árunum 2000-2019 voru 113.563 refir drepnir, þar af 38.420 litlir tófuhvolpar, yrðlingar. Flestir barðir til dauða með steini eða skotnir í tætlur með haglabyssu. Á árunum 2011-2020 greiddu sveitarfélög 983 milljónir, tæpan milljarð, til veiðimanna fyrir drápið á refum. Auðvitað eru það veiðimennirnir, drápspremían til þeirra, sem halda þessari stjórnlausu drápsmaskínu gangandi. Í júní 2021 átti undirritaður fund með forsvarsmönnum UST (Umhverfisstofunar), Sigrúnu Ágústsdóttur, forstjóra, og Skúla Þórðarsyni, sviðsstjóra, um þessar veiðar. Var ekki annað á þessu ágæta fólki að heyra, en, að þau væru mér sammála; þessar veiðar stæðust ekki með nokkru móti lengir. Það hefur þó ekkert gerzt; stjórnlaus drápsmaskínan malar áfram. Ein raka veiðimanna, sem UST virðist gleypa nokkuð, er, að, ef pólarrefurinn væri ekki veiddur með þeim hætti, sem nú er, myndi honum fjölga gífurlega; að um offjölgun stofnsins yrði að ræða. Varðandi þessa staðlausu stafi skirfaði ég UST eftirfarandi bréf í í marz 2023: Ég sendi ykkur ... skýrslu, Ester Rutar Unnsteinsdóttur, „Íslenzki melrakkinn“, ...frá 2021. Ef þið skoðið bls. ..., sjáið þið, að ref hefur ekki fjölgað í þeim tveimur friðlöndum, sem fyrir hendi eru, 1. á Hornströndum, 2. í Snæfellsjökulsþjóðgarinum, þrátt fyrir friðun, stofninn hefur frekast dregist saman, síðustu 2 áratugina!! Náttúran stýrir sér sjálf. Þegar ekki er veitt, fá ekki öll dýr aðgang að óðali, til að tímgast. Fleiri dýr verða geld... Pólarrefnum hefur, sem sagt, ekki fjölgða, þrátt fyrir áratuga friðun! Honum hefur fækkað í friðlöndum! Önnur bábilja veiðimanna er, að refurinn eyði mófugli, og því þurfi að halda stofni niðri með veiðum. Hér vantar nokkuð á skýra hugsun: Hvernig má það þá vera, að landið var fullt af mófugli, þegar land byggðist; menn settust hér fyrst að? Gott er jafnan að hugsa aðeins. Ég verð að lýsa yfir djúpum vonbrigðum og heykslan á því, að forráðamenn UST skuli ekkert hafa gert, í allan þennan tíma, til að leiðrétta og laga það mikla órétti, sem þau vita vel af og íslenzki refurinn sætir; stöðva þær ómannúðlegu, grimmilegu og óréttmætu ofsóknir, sem hann verður fyrir. Hvar er þeirra ábyrgðartilfinning og samvizka? Höfundur er samfélagsrýnir og dýraverndarsinni.
Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson skrifar
Skoðun Konum í afplánun fjölgar: Með flókin áföll á bakinu Tinna Eyberg Örlygsdóttir,Sigríður Ella Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntun sem mannréttindi – ekki forréttindi París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Gaza sveltur til dauða - Tími bréfaskrifta er löngu liðinn Magnús Magnússon,Hjálmtýr Heiðdal skrifar
Enginn á verðinum – um ábyrgð, framtíðarsýn og mikilvægi forvirkrar stjórnsýslu Guðjón Heiðar Pálsson Skoðun
Dagur líffræðilegrar fjölbreytni 2025 Rannveig Magnúsdóttir,Ole Sandberg,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Rebecca Thompson,Skúli Skúlason,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun