Er of mikill hiti í hleðslunni hjá þér? Ágúst Mogensen skrifar 18. apríl 2024 09:31 Við leiðum sjaldnast hugann að snúrum, en á hverju heimili má að jafnaði finna tugi metra af rafmagnssnúrum sem liggja flestar í leyni meðfram veggjum og undir húsgögnum. Þó þær þyki ekki mikið prýði er hlutverk þeirra mikilvægt, enda sjá þær til þess að rafmagn berist í þau fjölmörgu rafmagnstæki sem meðal fjölskylda þarf á að halda daglega í leik og starfi. En samhliða fjölgun heimilis- og farartækja sem ganga fyrir rafhlöðum hafa brunar vegna hleðslu raftækja færst í aukanna. Þekktustu tækin eru símar, fartölvur og rafmagnshjól af ýmsu tagi. Á síðasta ári var grunur um a.m.k tólf elda sem rekja mátti til hleðslu rafhlaupahjóla, en árin á undan voru þeir að meðaltali fimm skv. upplýsingum frá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins. Dæmi eru um rafmagnselda sem rekja má til hleðslu fartölva og rafmagnstækja eins og hleðsluborvéla. Hér eru ótalin þau skipti sem fólk kemur að tækinu sínu eftir hleðslu þegar snúran er byrjuð að bráðna og heppni að ekki fór verr. Af þessum sökum er mikilvægt að ítreka mikilvæg forvarna og umgengnisreglna við hleðslu rafmagnstækja. Ofhitnun hleðslutækja Þó framfarir í tækni hafi gert hleðslu hraðari og skilvirkari, hafa þær einnig getið af sér nýjar áhættur ef varúðarráðstafanir eru ekki gerðar. Ein helsta hættan sem tengist hleðslu er hættan á ofhitnun. Þegar tæki er tengt við hleðslu dregur það rafmagn frá aflgjafanum til að endurnýja rafhlöðuna. Í þessu ferli er orku breytt í hita sem getur valdið því að tækið verður hlýtt viðkomu. Þó að einhver hitamyndun sé eðlileg, getur of mikil hitauppsöfnun leitt til ofhitnunar, sem aftur eykur hættu á eldi. Er skemmd á rafhlöðunni? Ef það er sjáanleg skemmd á tækinu þínu/rafhlöðunni eftir t.d. að þú misstir það í gólfið þá er öruggast að fá nýja rafhlöðu. Skemmdar rafhlöður eru algeng ástæða eldsvoða og á þessu sviði eigum við ekki að spara við okkur. Ekki reyna að laga rafhlöðuna eða líma hana saman. Vinnueftirlitið í Bandaríkjunum (OSHA) hefur bent á þessa hættu þar sem mörg tæki sem við notum við vinnu eru með liþíum rafhlöðu. Þráðlausar myndavélar, talstöðvar og handverkfæri nota undantekningarlaust þessa gerð rafhlaðna. Ertu að ofhlaða? Með ofhleðslu er átt við þegar rafmagnstæki er áfram tengt við hleðslutæki eftir að það hefur náð fullri hleðslu. Ofhleðsla eyðir ekki aðeins orku heldur myndar einnig óþarfa hita, sem veldur auknu álagi á rafhlöðu og innri íhluti. Í sumum tilfellum getur þetta leitt til niðurbrots rafhlöðunnar, bólgu og, í versta falli rafhlöðuelda. Skoðaðu gæði hleðslutækis Það er alltaf öruggast að nota hleðslutæki frá framleiðanda tækisins sem er verið að hlaða. Notkun á fölsuðum eða lággæða hleðslutækjum og snúrum sem uppfylla ekki öryggisstaðla ber að varast. Þessir ódýrt framleiddu fylgihlutir eru ef til vill ekki með rétta einangrun eða öryggi sem eykur líkurnar á rafmagnsbilunum og skammhlaupum. Verið gagnrýnin á allar hleðslusnúrur og takið sjáanlega laskaðar eða viðgerðar snúrur úr umferð. Gætum þess að spara ekki aurinn með því að henda krónunum. Veldu vel staðinn til að hlaða Raftæki er best að hlaða á föstu, óeldfimu undirlagi þar sem loftar um þau. Flestir eru nokkuð grunlausir þegar kemur að hleðslu tækja sem nota liþíum rafhlöður enda treystum við því að varan sé örugg. Alla jafna eru vottuð raftæki örugg en við þurfum samt að fylgjast með ástandi þeirra af og til. Vörumst að hafa hleðslutæki í notkun innan um eldfimt undirlag eða yfirbreiðslur og hafið reykskynjara í svefnherbergjum. Hleðslu- og rafmagnstæki sem eru upp í rúmi, liggja á eða undir sæng, púða eða kodda, valda eldhættu. Ekki hengja föt á rafmagnshjól í hleðslu. Best er að rafhlaupahjól og hleðslutæki standi á steingólfi eða álíka fleti. Hvernig slekk ég eldinn? Ef þú metur stöðuna þannig að eldur og reykur sé of mikill þá lokar þú dyrunum, hringir í 112, aðvarar fólk í kringum þig og yfirgefur húsnæðið. Líf og heilsa er alltaf forgangsatriði. Efnahvörf geta verið öflug og gosið úr liþíum rafhlöðu eins og lítilli flugeldaköku. Haltu því fjarlægð og gættu að því að eldurinn getur gosið upp aftur. Höfundur er sérfræðingur í forvörnum hjá Verði tryggingum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ágúst Mogensen Slysavarnir Rafhlaupahjól Tryggingar Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson Skoðun Minni sóun, meiri verðmæti Heiða Björg Hilmisdóttir Skoðun Tími formanns Afstöðu liðinn Ólafur Ágúst Hraundal Skoðun Hvar á ég heima? Aðgengi fólks með POTS að heilbrigðisþjónustu Hugrún Vignisdóttir Skoðun Grímulaus aðför að landsbyggðinni Sigurður Ingi Jóhannsson Skoðun Hróplegt óréttlæti í lífeyrismálum Finnbjörn A. Hermansson Skoðun „Við getum ekki": Þrjú orð sem svíkja börn á hverjum degi Hjördís Eva Þórðardóttir Skoðun Hvað veit Hafró um verndun hafsvæða? Kjartan Páll Sveinsson Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason Skoðun Lærum af reynslunni Hlöðver Skúli Hákonarson Skoðun Skoðun Skoðun Hvað veit Hafró um verndun hafsvæða? Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun Ógnar stjórnleysi á landamærunum íslensku samfélagi? Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Grímulaus aðför að landsbyggðinni Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Menningarstríð í borginni Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Málfrelsið Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Austurland lykilhlekkur í varnarmálum Ragnar Sigurðsson skrifar Skoðun Áhyggjur af fyrirhugaðri sameiningu Hljóðbókasafns Íslands Snævar Ívarsson skrifar Skoðun Fjárfesting í færni Maj-Britt Hjördís Briem skrifar Skoðun Hvar á ég heima? Aðgengi fólks með POTS að heilbrigðisþjónustu Hugrún Vignisdóttir skrifar Skoðun Lærum af reynslunni Hlöðver Skúli Hákonarson skrifar Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason skrifar Skoðun „Við getum ekki": Þrjú orð sem svíkja börn á hverjum degi Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Hróplegt óréttlæti í lífeyrismálum Finnbjörn A. Hermansson skrifar Skoðun Tími formanns Afstöðu liðinn Ólafur Ágúst Hraundal skrifar Skoðun Þögnin sem mótar umræðuna Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Minni sóun, meiri verðmæti Heiða Björg Hilmisdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskennd tiltekt Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Konukot Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar – rolluþjóð með framtíð í hampi Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Við hvað erum við hrædd? Ingvi Hrafn Laxdal Victorsson skrifar Skoðun Höfuðborgin eftir fimmtíu ár, hvað erum við að tala um? Samúel Torfi Pétursson skrifar Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar Skoðun Einn pakki á dag Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Látum verkin tala! Victor Guðmundsson skrifar Skoðun Hörmungarnar sem heimurinn hunsar Ragnar Schram skrifar Skoðun Dýrasti staður í heimi Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Grafið undan grunnstoð ríka samfélagsins Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks skrifar Sjá meira
Við leiðum sjaldnast hugann að snúrum, en á hverju heimili má að jafnaði finna tugi metra af rafmagnssnúrum sem liggja flestar í leyni meðfram veggjum og undir húsgögnum. Þó þær þyki ekki mikið prýði er hlutverk þeirra mikilvægt, enda sjá þær til þess að rafmagn berist í þau fjölmörgu rafmagnstæki sem meðal fjölskylda þarf á að halda daglega í leik og starfi. En samhliða fjölgun heimilis- og farartækja sem ganga fyrir rafhlöðum hafa brunar vegna hleðslu raftækja færst í aukanna. Þekktustu tækin eru símar, fartölvur og rafmagnshjól af ýmsu tagi. Á síðasta ári var grunur um a.m.k tólf elda sem rekja mátti til hleðslu rafhlaupahjóla, en árin á undan voru þeir að meðaltali fimm skv. upplýsingum frá Slökkviliði höfuðborgarsvæðisins. Dæmi eru um rafmagnselda sem rekja má til hleðslu fartölva og rafmagnstækja eins og hleðsluborvéla. Hér eru ótalin þau skipti sem fólk kemur að tækinu sínu eftir hleðslu þegar snúran er byrjuð að bráðna og heppni að ekki fór verr. Af þessum sökum er mikilvægt að ítreka mikilvæg forvarna og umgengnisreglna við hleðslu rafmagnstækja. Ofhitnun hleðslutækja Þó framfarir í tækni hafi gert hleðslu hraðari og skilvirkari, hafa þær einnig getið af sér nýjar áhættur ef varúðarráðstafanir eru ekki gerðar. Ein helsta hættan sem tengist hleðslu er hættan á ofhitnun. Þegar tæki er tengt við hleðslu dregur það rafmagn frá aflgjafanum til að endurnýja rafhlöðuna. Í þessu ferli er orku breytt í hita sem getur valdið því að tækið verður hlýtt viðkomu. Þó að einhver hitamyndun sé eðlileg, getur of mikil hitauppsöfnun leitt til ofhitnunar, sem aftur eykur hættu á eldi. Er skemmd á rafhlöðunni? Ef það er sjáanleg skemmd á tækinu þínu/rafhlöðunni eftir t.d. að þú misstir það í gólfið þá er öruggast að fá nýja rafhlöðu. Skemmdar rafhlöður eru algeng ástæða eldsvoða og á þessu sviði eigum við ekki að spara við okkur. Ekki reyna að laga rafhlöðuna eða líma hana saman. Vinnueftirlitið í Bandaríkjunum (OSHA) hefur bent á þessa hættu þar sem mörg tæki sem við notum við vinnu eru með liþíum rafhlöðu. Þráðlausar myndavélar, talstöðvar og handverkfæri nota undantekningarlaust þessa gerð rafhlaðna. Ertu að ofhlaða? Með ofhleðslu er átt við þegar rafmagnstæki er áfram tengt við hleðslutæki eftir að það hefur náð fullri hleðslu. Ofhleðsla eyðir ekki aðeins orku heldur myndar einnig óþarfa hita, sem veldur auknu álagi á rafhlöðu og innri íhluti. Í sumum tilfellum getur þetta leitt til niðurbrots rafhlöðunnar, bólgu og, í versta falli rafhlöðuelda. Skoðaðu gæði hleðslutækis Það er alltaf öruggast að nota hleðslutæki frá framleiðanda tækisins sem er verið að hlaða. Notkun á fölsuðum eða lággæða hleðslutækjum og snúrum sem uppfylla ekki öryggisstaðla ber að varast. Þessir ódýrt framleiddu fylgihlutir eru ef til vill ekki með rétta einangrun eða öryggi sem eykur líkurnar á rafmagnsbilunum og skammhlaupum. Verið gagnrýnin á allar hleðslusnúrur og takið sjáanlega laskaðar eða viðgerðar snúrur úr umferð. Gætum þess að spara ekki aurinn með því að henda krónunum. Veldu vel staðinn til að hlaða Raftæki er best að hlaða á föstu, óeldfimu undirlagi þar sem loftar um þau. Flestir eru nokkuð grunlausir þegar kemur að hleðslu tækja sem nota liþíum rafhlöður enda treystum við því að varan sé örugg. Alla jafna eru vottuð raftæki örugg en við þurfum samt að fylgjast með ástandi þeirra af og til. Vörumst að hafa hleðslutæki í notkun innan um eldfimt undirlag eða yfirbreiðslur og hafið reykskynjara í svefnherbergjum. Hleðslu- og rafmagnstæki sem eru upp í rúmi, liggja á eða undir sæng, púða eða kodda, valda eldhættu. Ekki hengja föt á rafmagnshjól í hleðslu. Best er að rafhlaupahjól og hleðslutæki standi á steingólfi eða álíka fleti. Hvernig slekk ég eldinn? Ef þú metur stöðuna þannig að eldur og reykur sé of mikill þá lokar þú dyrunum, hringir í 112, aðvarar fólk í kringum þig og yfirgefur húsnæðið. Líf og heilsa er alltaf forgangsatriði. Efnahvörf geta verið öflug og gosið úr liþíum rafhlöðu eins og lítilli flugeldaköku. Haltu því fjarlægð og gættu að því að eldurinn getur gosið upp aftur. Höfundur er sérfræðingur í forvörnum hjá Verði tryggingum.
Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason Skoðun
Skoðun Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason skrifar
Skoðun Pólitískt ofbeldi, fasismi og tvískinnungur valdsins Davíð Aron Routley,Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Örugg heilbrigðisþjónusta fyrir öll börn frá upphafi - Alþjóðlegur dagur sjúklingaöryggis 2025 María Heimisdóttir skrifar
Skoðun Mennskan er fórnarlamb Menningarstríðsins! - Tilvist fólks er aldrei hugmyndafræði eða skoðun! Arna Magnea Danks skrifar
Hvítþvottur í skugga samstöðu – þegar lögreglan mótmælir því sem hún sjálf reynir að þagga niður Daníel Þór Bjarnason Skoðun