Djúpir vasar skattgreiðenda Páll Steingrímsson skrifar 7. nóvember 2023 10:00 Á haustmánuðum boðaði ríkisstjórnin aðhald í ríkisfjármálum og skýra forgangsröðun verkefna til að nýta fjármuni þjóðarinnar sem best. Því er forvitnilegt að skoða hvernig forgangsröðunin og aðhaldið birtist í meðförum einstaka ráðherra, það er ráðherra fjölmiðla. Alls hlutu 25 fjölmiðlar stuðning. Ekki kemur á óvart að þeir fjölmiðlar sem bera höfuð og herðar yfir aðra hlutu mest, Árvakur og Sýn. Báðir halda úti metnaðarfullri dagskrá, Árvakur á vefmiðlum og prentmiðlum en Sýn á vefmiðlum, útvarpi og sjónvarpi. Ef aðeins er rýnt í vikulega vefmiðlanotkun þeirra sést að báðir hafa á þriðja hundrað þúsund notendur, um hálfa milljón innlita og um tvær milljónir flettinga. Með jafn fjölbreytta fjölmiðlun er fjöldi blaðamanna og annarra starfsmanna á hvorum miðli eðlilega þónokkur og fjölmiðlastyrkurinn þetta árið því allhár eða rúmlega 100 milljónir til hvors um sig. Það er þó einn fjölmiðill sem sker sig úr þegar rýnt er í tölfræði – og raunar á alla aðra vegu ef út í það er farið: Missögn, afsakið, Heimildin. Samkvæmt ársreikningi rekstrarfélags Heimildarinnar er fjórði hver blaðamaður á miðlinum með stöðu sakbornings. Líklega er það einsdæmi á heimsvísu. En skoðum aðeins tölfræðina þegar kemur að fjölmiðlastyrknum. Vil ég því bera Heimildina saman við Mannlíf, Árvakur og Sýn. Vert er að taka fram að samanburðurinn er heldur ósanngjarn í garð Árvakurs og Sýnar þar sem þeir fjölmiðlar nýta fjölmiðlastyrkinn ekki eingöngu í vefmiðil sinn heldur einnig í starfsemi sem snýr að prentmiðlum, útvarpi og sjónvarpi. Það er því varla hægt að segja að eftirfarandi samanburður sé á kostnað Heimildarinnar. Heimildir til samanburðarins eru fengnar af Topplista vefmiðla Gallup í nýliðinni viku og tilkynningu Fjölmiðlanefndar um úthlutun fjölmiðlastyrkja vegna ársins 2023. Skoðaði ég fjölmiðlastyrkinn miðað við fjölda notenda, innlita og flettinga á mbl.is, visir.is, mannlif.is og heimildin.is. Vissulega er um vikulegar tölur að ræða en þær eru engu að síður upplýsandi: 1) Styrkur per notanda a. Árvakur 510 kr. b. Sýn 502 kr. c. Mannlíf 417 kr. d. Heimildin 3299 kr. 2) Styrkur per innlit a. Árvakur 222 kr. b. Sýn 233 kr. c. Mannlíf 309 kr. d. Heimildin 2616 kr. 3) Styrkur per flettingu a. Árvakur 50 kr. b. Sýn 60 kr. c. Mannlíf 169 kr. d. Heimildin 1402 kr. Samkvæmt heimasíðu Heimildarinnar starfa 16 blaðamenn á ritstjórn auk 11 manns í margmiðlun, áskrift og sölu. Mikið held ég að einn ónefndur bloggari í Garðabæ væri sáttur ef hann fengi viðlíka stuðning fyrir að upplýsa um stærstu spillingarmál í íslenskum fjölmiðlaheimi sem styrkþegar keppast um að þagga niður. Til gamans má geta að notendur bloggsins hans eru 75% af vikulegum notendum Heimildarinnar og innlit nema tæplega 70%. Ekki nýtur hann stuðnings 11 manna söluteymis eða 16 manna ritstjórnar. Þrátt fyrir heilan her blaða- og sölumanna, sterkefnaða bakhjarla og samanlagt 37 milljón króna fjölmiðlastyrk árið 2022, töpuðu forverar Heimildarinnar tæplega 50 milljónum króna fyrir skatta samkvæmt ársreikningi 2022. Það er hverjum manni deginum ljósara að reksturinn er eins fjarri því að vera sjálfbær eða traustur og hugsast getur, fjölmiðillinn ofmannaður og neikvæðar og í mörgum tilfellum rangar fréttir þeirra ekki eftirsóknarverðar hjá íslensku þjóðinni. Er það nema von að samkvæmt glænýrri skýrslu um traust í íslensku samfélagi treysta innan við 30% íslenskum fjölmiðlum og fleiri vantreysta þeim heldur en ókunnugu fólki! Þegar rýnt er í framangreindar tölur: ósjálfbæran rekstur Heimildarinnar, lítið traust og mikið vantraust til íslenskra fjölmiðla, er þá lausnin að kasta á sjötta tug milljóna í slíka hít? Væri þá ekki nær að kalla fjölmiðlastyrkinn sínu rétta nafni? Styrk til góðgerðarmála. Höfundur er skipstjóri hjá Samherja. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Páll Steingrímsson Fjölmiðlar Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist Skoðun Ísland hástökkvari í málefnum hinsegin fólks Guðmundur Ingi Guðbrandsson Skoðun Skoðun Skoðun Þörfin fyrir heimilislækna Bjarni Jónsson skrifar Skoðun Um lýðræði — Þrjár spurningar til forsetaframbjóðenda Hjörtur Hjartarson skrifar Skoðun 30% kaupmáttaraukning með evru Guðmundur Ragnarsson skrifar Skoðun Halla Tómasdóttir yrði góður forseti Rannveig Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn má ekki fara á taugum Gísli Jökull Gíslason skrifar Skoðun „Brandarinn er búinn!“ María Heba Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Katrín kann sig Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Menntamorð Ingólfur Gíslason skrifar Skoðun Náttúruminjasafn Íslands má sinna sýningahaldi! Hilmar J. Malmquist skrifar Skoðun Hvers vegna þurfti að farga bókinni? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hjarta umhverfismála Margrét Júlía Rafnsdóttir skrifar Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar Skoðun Ísland hástökkvari í málefnum hinsegin fólks Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Banvænt aðgerðarleysi Tómas A. Tómasson skrifar Skoðun Viltu koma í ferðalag? Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun „Ég kýs homma“ Óli Gunnar Gunnarsson skrifar Skoðun Forseti sem svarar á mannamáli Erna Ástþórsdóttir skrifar Skoðun Hugrekki Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Afvegaleiðing SFS? Friðleifur Egill Guðmundsson skrifar Skoðun Jón Gnarr fyrir dýraverndina Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Mannréttindastofnun verður að veruleika Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Samstarf við landsbyggðina Sævar Þór Halldórsson skrifar Skoðun Lausnin út í mýri? Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Sigþórsdóttir skrifar Skoðun Takk Ísland fyrir upplýsandi kosningabaráttu! Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Forseti sem gefur kjark og von Mamiko Dís Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Við unga fólkið viljum fá sæti við borðið Selma Rós Axelsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands - Tími fyrir lausnir! Victor Gudmundsson skrifar Skoðun Offita er langvinnur sjúkdómur Hópur fólks í stjórn Félags fagfólks um offitu skrifar Skoðun Reykjavíkurborg svíkur íbúa Laugardals Grétar Már Axelsson skrifar Sjá meira
Á haustmánuðum boðaði ríkisstjórnin aðhald í ríkisfjármálum og skýra forgangsröðun verkefna til að nýta fjármuni þjóðarinnar sem best. Því er forvitnilegt að skoða hvernig forgangsröðunin og aðhaldið birtist í meðförum einstaka ráðherra, það er ráðherra fjölmiðla. Alls hlutu 25 fjölmiðlar stuðning. Ekki kemur á óvart að þeir fjölmiðlar sem bera höfuð og herðar yfir aðra hlutu mest, Árvakur og Sýn. Báðir halda úti metnaðarfullri dagskrá, Árvakur á vefmiðlum og prentmiðlum en Sýn á vefmiðlum, útvarpi og sjónvarpi. Ef aðeins er rýnt í vikulega vefmiðlanotkun þeirra sést að báðir hafa á þriðja hundrað þúsund notendur, um hálfa milljón innlita og um tvær milljónir flettinga. Með jafn fjölbreytta fjölmiðlun er fjöldi blaðamanna og annarra starfsmanna á hvorum miðli eðlilega þónokkur og fjölmiðlastyrkurinn þetta árið því allhár eða rúmlega 100 milljónir til hvors um sig. Það er þó einn fjölmiðill sem sker sig úr þegar rýnt er í tölfræði – og raunar á alla aðra vegu ef út í það er farið: Missögn, afsakið, Heimildin. Samkvæmt ársreikningi rekstrarfélags Heimildarinnar er fjórði hver blaðamaður á miðlinum með stöðu sakbornings. Líklega er það einsdæmi á heimsvísu. En skoðum aðeins tölfræðina þegar kemur að fjölmiðlastyrknum. Vil ég því bera Heimildina saman við Mannlíf, Árvakur og Sýn. Vert er að taka fram að samanburðurinn er heldur ósanngjarn í garð Árvakurs og Sýnar þar sem þeir fjölmiðlar nýta fjölmiðlastyrkinn ekki eingöngu í vefmiðil sinn heldur einnig í starfsemi sem snýr að prentmiðlum, útvarpi og sjónvarpi. Það er því varla hægt að segja að eftirfarandi samanburður sé á kostnað Heimildarinnar. Heimildir til samanburðarins eru fengnar af Topplista vefmiðla Gallup í nýliðinni viku og tilkynningu Fjölmiðlanefndar um úthlutun fjölmiðlastyrkja vegna ársins 2023. Skoðaði ég fjölmiðlastyrkinn miðað við fjölda notenda, innlita og flettinga á mbl.is, visir.is, mannlif.is og heimildin.is. Vissulega er um vikulegar tölur að ræða en þær eru engu að síður upplýsandi: 1) Styrkur per notanda a. Árvakur 510 kr. b. Sýn 502 kr. c. Mannlíf 417 kr. d. Heimildin 3299 kr. 2) Styrkur per innlit a. Árvakur 222 kr. b. Sýn 233 kr. c. Mannlíf 309 kr. d. Heimildin 2616 kr. 3) Styrkur per flettingu a. Árvakur 50 kr. b. Sýn 60 kr. c. Mannlíf 169 kr. d. Heimildin 1402 kr. Samkvæmt heimasíðu Heimildarinnar starfa 16 blaðamenn á ritstjórn auk 11 manns í margmiðlun, áskrift og sölu. Mikið held ég að einn ónefndur bloggari í Garðabæ væri sáttur ef hann fengi viðlíka stuðning fyrir að upplýsa um stærstu spillingarmál í íslenskum fjölmiðlaheimi sem styrkþegar keppast um að þagga niður. Til gamans má geta að notendur bloggsins hans eru 75% af vikulegum notendum Heimildarinnar og innlit nema tæplega 70%. Ekki nýtur hann stuðnings 11 manna söluteymis eða 16 manna ritstjórnar. Þrátt fyrir heilan her blaða- og sölumanna, sterkefnaða bakhjarla og samanlagt 37 milljón króna fjölmiðlastyrk árið 2022, töpuðu forverar Heimildarinnar tæplega 50 milljónum króna fyrir skatta samkvæmt ársreikningi 2022. Það er hverjum manni deginum ljósara að reksturinn er eins fjarri því að vera sjálfbær eða traustur og hugsast getur, fjölmiðillinn ofmannaður og neikvæðar og í mörgum tilfellum rangar fréttir þeirra ekki eftirsóknarverðar hjá íslensku þjóðinni. Er það nema von að samkvæmt glænýrri skýrslu um traust í íslensku samfélagi treysta innan við 30% íslenskum fjölmiðlum og fleiri vantreysta þeim heldur en ókunnugu fólki! Þegar rýnt er í framangreindar tölur: ósjálfbæran rekstur Heimildarinnar, lítið traust og mikið vantraust til íslenskra fjölmiðla, er þá lausnin að kasta á sjötta tug milljóna í slíka hít? Væri þá ekki nær að kalla fjölmiðlastyrkinn sínu rétta nafni? Styrk til góðgerðarmála. Höfundur er skipstjóri hjá Samherja.
Skoðun Löggæsla er mikilvæg grunnþjónusta við fólkið í landinu Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar
Skoðun Hugsjónir og fræðimennska – einstakt veganesti Baldurs í embætti forseta Íslands Rannveig Traustadóttir skrifar