Veistu þitt skýjaspor? Hólmfríður Rut Einarsdóttir og Þóra Rut Jónsdóttir skrifa 18. janúar 2023 17:31 Hefur þú velt fyrir þér hvernig stafrænu lausnirnar sem þú notar daglega virka á bakvið tjöldin? Á heimsvísu hefur fjöldinn af þeim sem nota netið tvöfaldast og netumferð aukist tuttugufalt síðan árið 2010. Á bakvið allar stafrænar lausnir eru gagnaver sem hýsa gögnin og kerfin sem við notum. Öryggis, umhverfisins og kostnaðarins vegna skiptir máli að vita hjá hverjum gögnin og kerfin sem þitt fyrirtæki er að nota eru hýst. Orkuþörf vegna stafrænnar þróunar er sífellt að aukast. Samkvæmt Stockholm Resilience Center hafa stafrænar lausnir möguleika að hjálpa eða hindra skiptunum yfir í endurnýjanlega orku á heimsvísu og draga úr um 30% þeirri heimslosun gróðurhúsalofttegunda sem þarf fyrir 2030. Líklegt er að þitt fyrirtæki sé með rekstur í mörgum skýjum. Ef fyrirtækið er meðvitað um sín umhverfisáhrif eða er á sjálfbærnivegferð gæti verið tilefni til að skoða hvernig hýsingarumhverfið lítur út. Raforkuverð í heiminum hefur hækkað töluvert undanfarið sem er íþyngjandi fyrir einstaklinga og fyrirtæki. Fyrirtæki eru einnig í auknum mæli byrjuð að átta sig á umhverfisáhrifum sínum og þá sérstaklega að beina sjónum á að nýta endurnýjanlega orku til að draga úr losun vegna starfseminnar. Úr gagnaveri atNorth á Reykjanesi. Í almennu tali eru innviðir og gögn sem eru aðgengileg hvenær sem er í gegnum upplýsingatæknikerfi kölluð skýjalausnir (e. Cloud computing). Flest fyrirtæki blanda í dag saman ólíkum tegundum af þjónustum s.s. eigin hýsingu, hýsingu á vegum innlendra þjónustuaðila og gjarnan þjónustulausnum frá erlendum aðilum á borð við Microsoft og AWS. Ef skýjarekstur er rekinn í gegnum marga aðila getur kostnaður orðið umtalsverður, umhverfisáhrif neikvæð og utanumhald flókið sérstaklega m.t.t. öryggismála. Samhýsing í almennum skýjaþjónustum gerir fyrirtækjum kleift að hámarka orkunýtingu með því að skala rekstur eftir þörfum. Sem dæmi má nefna að oft er hægt að slökkva tímabundið á þjónustum sem ekki þarf að nálgast t.d. á næturnar og einfalt er að skala niður umhverfi þegar þjónustuþörf dregst saman. Með þessu má draga úr offjárfestingu í vélbúnaði og orkunotkun, sem hefur jákvæðar afleiðingar fyrir umhverfið. Það skiptir einnig máli hvernig orkunýting er hjá þeim gagnaverum sem átt er í viðskiptum við og hver uppruni orkunnar er. Tegund orkunnar sem gagnaverin nýta fer oft eftir því hvar þau eru staðsett í heiminum. Á Íslandi erum við í sérstöðu þar sem raforkuframleiðsla er af endurnýjanlegum uppruna og sú staðreynd gerir það að verkum að fyrirtæki sem eru með skýið sitt í hýsingu í gagnaverum á Íslandi spara verulega útblástur gróðurhúsalofttegunda vegna þess. Gagnaver atNorth á Reykjanesi. Í sumar var hitamet slegið í röðum um alla Evrópu, einnig á þeim stöðum sem gagnaver eru staðsett. Þetta leiddi til þess að mörg gagnaver í Evrópu þurftu að brúa bilið á milli hitans úti og hitastigs sem er ákjósanlegt fyrir öruggan rekstur á hýsingarbúnaði. Til þess að brúa þetta hitastigsbil þarf að nota búnað og tækni sem er í langflestum tilfellum orkufrekt og í sumum tilfellum þarf að nota vatn til kælingar, jafnvel á þeim stöðum þar sem vatn er af skornum skammti. Búnaðurinn í gagnaverum hitnar verulega við notkun og því þarf að kæla rýmin þar sem tölvubúnaðurinn er staðsettur. Kæling er bæði veigamikill og órjúfanlegur hluti af starfsemi gagnavera og er sumstaðar allt að 45% af heildarorkunotkun gagnavera sem bæði eykur orkuþörf, kostnað og umhverfisáhrif vegna starfseminnar. Á Íslandi ríkir kaldtemprað úthafsloftslag sem nýtist vel til kælingar á gagnaverum, allt árið um kring. Nýting á útilofti til kælingar er ein af ástæðunum hvers vegna hýsing á gögnum á Íslandi er umhverfisvænni en að hýsa gögn hjá gagnaverum sem staðsett eru í löndum með heitara loftslag. Samkvæmt greiningum atNorth losar hýsing á Íslandi upp að 98% minna af gróðurhúsalofttegundum heldur en meðal gagnaver í Evrópu sem nota allt að 50% meiri orku en gagnaver á Íslandi. Margar stofnanir og fyrirtæki leggja kapp á að minnka umfang losunar á gróðurhúsalofttegundum frá starfsemi sinni. Ein leið til þess að kanna hvar hægt er að draga úr losun er til dæmis að athuga hvar gögnin eru hýst og hvort ráð sé að koma þeim í umhverfisvænni hýsingu. Hvað getur þú gert til þess að komast að því hvar þín gögn eru hýst og hvernig orka er nýtt? Athugaðu eftirfarandi: Hjá hverjum og hvar er verið að reka kerfin/afrita- og geyma gögnin þín? Eru gagnaverin sem þú ert í viðskiptum við að nýta endurnýjanlega orku? Er möguleiki á að færa hýsinguna í gagnaver sem nýtir einungis endurnýjanleg orku? Höfundar eru starfsfólk Advania. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Tækni Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 20.04.2024 Halldór Laskað stýri, léleg vél og lekur bátur Sigurður Páll Jónsson Skoðun #Katrín er minn forseti Elín Hirst Skoðun Kjósum Helgu Þórisdóttur Ragnheiður Stefánsdóttir Skoðun Að skilja íslenskt félagslegt viðmið Valerio Gargiulo Skoðun Má brjóta lög? Sigríður Ólafsdóttir Skoðun Um sjálfstæði þjóðar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Áttu efnaða foreldra eða ekki? Thelma Lind Jóhannsdóttir Skoðun Af hverju Helgu Þórisdóttur? Haukur Arnþórsson Skoðun Gætum jafnræðis og látum ÖLL börn njóta gjaldfrjálsrar grunnmenntunar Erna Reynisdótir Skoðun Skoðun Skoðun Laskað stýri, léleg vél og lekur bátur Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun #Katrín er minn forseti Elín Hirst skrifar Skoðun Svart er það og yfirgangur mikill Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Um sjálfstæði þjóðar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Skapandi ónákvæmni tveggja hagfræðinga Sirrý Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Af hverju Helgu Þórisdóttur? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Kjósum Helgu Þórisdóttur Ragnheiður Stefánsdóttir skrifar Skoðun Má brjóta lög? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Að skilja íslenskt félagslegt viðmið Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Traust og gagnsæi Halldór Auðar Svansson skrifar Skoðun Framtíð Dalanna heillar Garðar Freyr Vilhjálmsson skrifar Skoðun Grunnskóli á krossgötum Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Árnadóttir,Þóra Geirlaug Bjartmarsdóttir skrifar Skoðun Öryggisógnir í breyttum heimi Jóhann Friðrik Friðriksson skrifar Skoðun Höfnum óeðlilegri hagnýtingu sjálfboðaliða Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Að skilja faglega Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Læknafélag Íslands skilar ekki auðu Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Áttu efnaða foreldra eða ekki? Thelma Lind Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Farsæl hagræðing í kjötiðnaði innan ramma samkeppnislaga Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Kennarar – á hraðbraut í kulnun Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands – horfum til framtíðar Egill Steinar Ágústsson skrifar Skoðun Er of mikill hiti í hleðslunni hjá þér? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Hvað felst í frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum? Hildur Ýr Viðarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju eru kaupin á TM ekki á dagskrá aðalfundar Landsbankans? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Varnargarðar utan um fólkið í Grindavík Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Meiri pening, takk Gunnar Úlfarsson skrifar Skoðun Gervigreind og máttur tungumálsins Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Sameinum 2. og 3. deild karla í knattspyrnu Bergvin Oddsson skrifar Skoðun Skynsamlegt að selja Íslandsbanka Teitur Björn Einarsson skrifar Skoðun Gleymdu börnin Kolbrún Pálsdóttir skrifar Sjá meira
Hefur þú velt fyrir þér hvernig stafrænu lausnirnar sem þú notar daglega virka á bakvið tjöldin? Á heimsvísu hefur fjöldinn af þeim sem nota netið tvöfaldast og netumferð aukist tuttugufalt síðan árið 2010. Á bakvið allar stafrænar lausnir eru gagnaver sem hýsa gögnin og kerfin sem við notum. Öryggis, umhverfisins og kostnaðarins vegna skiptir máli að vita hjá hverjum gögnin og kerfin sem þitt fyrirtæki er að nota eru hýst. Orkuþörf vegna stafrænnar þróunar er sífellt að aukast. Samkvæmt Stockholm Resilience Center hafa stafrænar lausnir möguleika að hjálpa eða hindra skiptunum yfir í endurnýjanlega orku á heimsvísu og draga úr um 30% þeirri heimslosun gróðurhúsalofttegunda sem þarf fyrir 2030. Líklegt er að þitt fyrirtæki sé með rekstur í mörgum skýjum. Ef fyrirtækið er meðvitað um sín umhverfisáhrif eða er á sjálfbærnivegferð gæti verið tilefni til að skoða hvernig hýsingarumhverfið lítur út. Raforkuverð í heiminum hefur hækkað töluvert undanfarið sem er íþyngjandi fyrir einstaklinga og fyrirtæki. Fyrirtæki eru einnig í auknum mæli byrjuð að átta sig á umhverfisáhrifum sínum og þá sérstaklega að beina sjónum á að nýta endurnýjanlega orku til að draga úr losun vegna starfseminnar. Úr gagnaveri atNorth á Reykjanesi. Í almennu tali eru innviðir og gögn sem eru aðgengileg hvenær sem er í gegnum upplýsingatæknikerfi kölluð skýjalausnir (e. Cloud computing). Flest fyrirtæki blanda í dag saman ólíkum tegundum af þjónustum s.s. eigin hýsingu, hýsingu á vegum innlendra þjónustuaðila og gjarnan þjónustulausnum frá erlendum aðilum á borð við Microsoft og AWS. Ef skýjarekstur er rekinn í gegnum marga aðila getur kostnaður orðið umtalsverður, umhverfisáhrif neikvæð og utanumhald flókið sérstaklega m.t.t. öryggismála. Samhýsing í almennum skýjaþjónustum gerir fyrirtækjum kleift að hámarka orkunýtingu með því að skala rekstur eftir þörfum. Sem dæmi má nefna að oft er hægt að slökkva tímabundið á þjónustum sem ekki þarf að nálgast t.d. á næturnar og einfalt er að skala niður umhverfi þegar þjónustuþörf dregst saman. Með þessu má draga úr offjárfestingu í vélbúnaði og orkunotkun, sem hefur jákvæðar afleiðingar fyrir umhverfið. Það skiptir einnig máli hvernig orkunýting er hjá þeim gagnaverum sem átt er í viðskiptum við og hver uppruni orkunnar er. Tegund orkunnar sem gagnaverin nýta fer oft eftir því hvar þau eru staðsett í heiminum. Á Íslandi erum við í sérstöðu þar sem raforkuframleiðsla er af endurnýjanlegum uppruna og sú staðreynd gerir það að verkum að fyrirtæki sem eru með skýið sitt í hýsingu í gagnaverum á Íslandi spara verulega útblástur gróðurhúsalofttegunda vegna þess. Gagnaver atNorth á Reykjanesi. Í sumar var hitamet slegið í röðum um alla Evrópu, einnig á þeim stöðum sem gagnaver eru staðsett. Þetta leiddi til þess að mörg gagnaver í Evrópu þurftu að brúa bilið á milli hitans úti og hitastigs sem er ákjósanlegt fyrir öruggan rekstur á hýsingarbúnaði. Til þess að brúa þetta hitastigsbil þarf að nota búnað og tækni sem er í langflestum tilfellum orkufrekt og í sumum tilfellum þarf að nota vatn til kælingar, jafnvel á þeim stöðum þar sem vatn er af skornum skammti. Búnaðurinn í gagnaverum hitnar verulega við notkun og því þarf að kæla rýmin þar sem tölvubúnaðurinn er staðsettur. Kæling er bæði veigamikill og órjúfanlegur hluti af starfsemi gagnavera og er sumstaðar allt að 45% af heildarorkunotkun gagnavera sem bæði eykur orkuþörf, kostnað og umhverfisáhrif vegna starfseminnar. Á Íslandi ríkir kaldtemprað úthafsloftslag sem nýtist vel til kælingar á gagnaverum, allt árið um kring. Nýting á útilofti til kælingar er ein af ástæðunum hvers vegna hýsing á gögnum á Íslandi er umhverfisvænni en að hýsa gögn hjá gagnaverum sem staðsett eru í löndum með heitara loftslag. Samkvæmt greiningum atNorth losar hýsing á Íslandi upp að 98% minna af gróðurhúsalofttegundum heldur en meðal gagnaver í Evrópu sem nota allt að 50% meiri orku en gagnaver á Íslandi. Margar stofnanir og fyrirtæki leggja kapp á að minnka umfang losunar á gróðurhúsalofttegundum frá starfsemi sinni. Ein leið til þess að kanna hvar hægt er að draga úr losun er til dæmis að athuga hvar gögnin eru hýst og hvort ráð sé að koma þeim í umhverfisvænni hýsingu. Hvað getur þú gert til þess að komast að því hvar þín gögn eru hýst og hvernig orka er nýtt? Athugaðu eftirfarandi: Hjá hverjum og hvar er verið að reka kerfin/afrita- og geyma gögnin þín? Eru gagnaverin sem þú ert í viðskiptum við að nýta endurnýjanlega orku? Er möguleiki á að færa hýsinguna í gagnaver sem nýtir einungis endurnýjanleg orku? Höfundar eru starfsfólk Advania.
Skoðun Grunnskóli á krossgötum Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Árnadóttir,Þóra Geirlaug Bjartmarsdóttir skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Læknafélag Íslands skilar ekki auðu Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Hvað felst í frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum? Hildur Ýr Viðarsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju eru kaupin á TM ekki á dagskrá aðalfundar Landsbankans? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar
Skoðun Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman skrifar