Trendin 2023: Hæfni en ekki starfsheiti eða prófgráður verður málið Rakel Sveinsdóttir skrifar 11. janúar 2023 07:00 Herdís Pála Pálsdóttir stjórnendaráðgjafi og annar stofnenda Opus Futura, segir að eitt sem muni einkenna áherslur í mannauðsmálum nýs árs er að hæfnisþættir verða miðjan í vinnunni, ekki starfsheiti eða prófgráður. Störf verði brotin niður í verkefni og endurhönnuð, til dæmis hvar og hvenær unnin og svo framvegis. Vísir/Vilhelm „Hæfniþættir verða miðjan í vinnunni, ekki starfsheiti eða prófgráður. Við munum gera spár um mannaflaþörf, ráðningar, skipulag fræðslu, starfsþróun og fleira út frá hæfniþáttum en ekki starfsheitum eða deildum,“ segir Herdís Pála Pálsdóttir stjórnunarráðgjafi og annar stofnenda Opus Futura meðal annars um áherslur í mannauðsmálum árið 2023. Herdís telur margt í trendum mannauðsmála á komandi ári verða svipað og var í fyrra. Þó þannig að ráðningaformin verða fjölbreyttari en áður og að meira verði farið í að endurhugsa og endurhanna vinnu og vinnuumhverfi. „Við munum nota meira af giggurum og taka bæði stjórnendur og sérfræðinga meira inn í tímabundin eða afmörkuð verkefni.“ Í dag og á morgun fjallar Atvinnulífið um þær áherslur sem sérfræðingar telja að verði einkennandi í mannauðsmálum árið 2023. Vinnan verður endurhönnuð Þótt margar áherslur verði á þessu ári sambærilegar og verið hafa síðustu misseri, segir Herdís að hún telji að á árinu 2023 verði þó nokkur atriði sem komi inn sem nýjar áherslur. Til dæmis að endurhugsa og endurhanna vinnu. Hvar og hvenær er unnið, hverjir vinna og hvernig er unnið. Brjóta störf upp í verkefni. Endurhugsa skipulag vinnustaða. Endurhanna vinnurými og vinnustaðarmenningu. Einnig að bjóða upp á innri vinnumarkað þannig að hæfni einstaklinga nýtist í fjölbreytt verkefni þvert á vinnustaðinn. Þannig nýtum við hæfni fólks betur, aukum sveigjanleika og fjölbreytni og drögum úr starfsmannaveltu.“ Þá segist hún telja að stjórnendur þurfi almennt að fara að taka meiri þátt í verkefnum sem áður voru talin mannauðsdeilda að leysa. Til dæmis þegar kemur að því að skapa góða upplifun starfsfólks, búa til heilbrigða og hvetjandi vinnustaðarmenningu, laða að og halda í gott fólk og þar fram eftir götunum. „Stjórnendur eru þeir sem eru, eða eiga að vera, í mestum samskiptum við sitt fólk, og því skiptir þetta mjög miklu máli, getur hjálpað mjög til við að efla tengsl, auka traust og fleira.“ Að öllu jöfnu segir Herdís þróunina vera sífellt meira í þá átt að leggja áherslu á upplifun starfsfólks, stjórnenda og umsækjenda. Þar sem starf er aðlagað að hverjum einstaklingi, nýting tækninnar og gagna. „En alls ekki síst, aukin áhersla á fjölbreytileika, jafnræði, gegnsæi og inngildingu, sem og velsæld og andlega heilsu fólks.“ Ótrúlega margt að breytast Herdís segir mikilvægt að stjórnendur og mannauðsfólk fylgist vel með trendum og nýjungum. „Vinnumódel og stjórnunaraðferðir þurfa að vera í stöðugri endurskoðun og það ætti aldrei að þykja spennandi að gera hlutina eins og þeir hafa alltaf verið gerðir,“ segir Herdís og minnir á orðatiltækið um að það sem kom okkur hingað er ekki endilega það sem kemur okkur þangað sem við viljum. Herdís segir margt skýra út hvers vegna breytingarnar eru svona miklar á vinnumarkaði eins og raun ber vitni. Aukin fjölmenning, langlífi, breyttar fjölskyldugerðir, tækniþróun, alþjóðavæðing og aukin áhersla á umhverfismál eru nokkur atriði. En ekkert síðar breyttar kröfur og væntingar vinnuaflsins: Sem í auknum mæli er farið að meta vinnuna miðað við það hvar það vill sjálft vinna eða hvernig og hefur sett hærri verðmiða á eigin tíma. „Ráðningar, hvatning, umbun, stjórnendaþjálfun og fleira eru allt dæmi um þætti sem laga þarf að þessum breytingum þannig að vinnustaðir og vinnuafl séu alltaf sem best undirbúin og stjórnun sé ávallt í takti við stöðugar breytingar.“ Hvað í stöðunni í dag finnst þér persónulega athyglisverðast eða hefur komið þér á óvart? Mér finnst persónulega athyglisverðast að skoða öll þau tækifæri sem blasa við, til að gera hlutina á nýjan hátt, ekki síst núna þegar við förum að búa okkur undir 5. iðnbyltinguna, þá er eiginlega alveg galið að vinna eftir vinnumódelum sem komu til á tímum 2. iðnbyltingar,“ segir Herdís og bætir við: „Mér finnst spennandi tilhugsun um að brjóta störf upp í verkefni, horfa meira á hæfni og möguleika hvers einstaklings en prófgráður og starfsheiti. Innri vinnumarkaður, gigg, blönduð vinna og sveigjanlegur vinnutími getur líka skapað ánægju og ávinning, bæði fyrir vinnuveitendur og vinnuafl.“ Með þessu segist Herdís ekki vera að tala um að slá eitthvað af kröfum um frammistöðu og framleiðni. Þvert á móti sé tekið tillit til þessara þátta þegar störf eru endurhönnuð og endurskipulögð. „Við þurfum að vera viss um að allir viti til hvers er ætlast og hver markmiðin eru. Við þurfum að hugsa um sameiginlega hagsmuni og að allir fái sem mest út úr vinnusambandinu, til lengri tíma litið.“ Þá segir Herdís mikilvægt að hræðast ekki tækniþróunina. „Við þurfum að þora að nýta tæknina og huga enn betur að góðri stjórnun; stjórnun sem er mannleg, hvetjandi og styðjandi, sem byggir á samkennd og aðlögun allra, stjórnenda og vinnuafls.“ Mannauðsmál Stjórnun Vinnustaðurinn Fjarvinna Vinnumarkaður Starfsframi Góðu ráðin Tækni Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Það tók mig fimm mánuði að læra íslenskuna“ Atvinnulíf FÍB vill að Neytendastofa grípi til aðgerða vegna ófremdarástands í bílastæðamálum Neytendur Ritskoðaður bjór fær blessun ÁTVR Viðskipti innlent Villta vestrið í gjaldtöku bílastæða Neytendur Eyjólfur vill halda formennsku áfram Viðskipti innlent Tekur við stöðu forstjóra Securitas Viðskipti innlent Guðbjörg orðin pítsudrottning Viðskipti innlent Finnur þægilegu heimatilfinninguna þegar hann lendir í Keflavík Atvinnulíf Mamman ítrekað læst úti en fær engar skaðabætur Neytendur Toyota sýnir úrvals fyrirtækjabíla á Verk og vit Samstarf Fleiri fréttir „Það tók mig fimm mánuði að læra íslenskuna“ Finnur þægilegu heimatilfinninguna þegar hann lendir í Keflavík „Einn mjög fárra karla á mínum aldri sem er ekki í golfi!“ Að vera bestur í teyminu er allt annað en að vera góður stjórnandi Kynslóðaskipti: Arftakaáætlunin virkjuð, vinnustaðaskóli og ný tækifæri fyrir starfsfólk 55-74 ára fjölgar hlutfallslega mest á vinnumarkaði „Ótrúlega vel gift honum Obba sem er A-manneskja“ Algengt að starfsfólk læri ekki af mistökum Hjón í nýsköpun: „Það er reyndar hún sem er Þjóðverjinn en ég Íslendingurinn“ Vandræðalega kvöldsvæfur framkvæmdastjóri Öfund í vinnu og afbrýðisamir vinnufélagar Gæðasamtöl við dótturina, mömmu eða vinkonu á leið í vinnu Sex einkenni um að þú sért í miðaldrakrísu í vinnunni Plankavinir, kaka fyrir vinnufélaga, leika sér með börnum og hafa gaman Spennuþrungin sigling Mottumarssokkana til Íslands dæmi um hvað margt getur komið upp „What do you mean by shit-mix, are you mixing the shit?“ Sofnar í leikhúsi, á tónleikum, í kirkjum og fleiri stöðum Deilur og leiðindi við vinnufélaga og góð ráð Fögnum fjölbreytileikanum: Pólverjar flestir, síðan Litháar, síðan Íslendingar Eiga ekki bara að vera Íslendingar í betur launuðu störfunum „Menn trúðu því um tíma að hægt væri að semja við skrattann“ Nú er hægt að kúra og slappa af á morgnana „Karlarnir segja konur of reynslulausar“ Eðlilegt að starfsmenn og stjórnendur skipti um vinnu reglulega „Stjórnendur átta sig ekki alltaf á því að starfslýsing er ekki nóg“ „Þau vildu ræða við kempurnar þrjár: Katrínu Jak, Elízu Reid og mig!“ „Það er fátt skemmtilegra en að taka einn Tene dag“ Leiðtogaþjálfun: „Þetta er eins og taka til í geymslunni“ Sjá meira
Herdís telur margt í trendum mannauðsmála á komandi ári verða svipað og var í fyrra. Þó þannig að ráðningaformin verða fjölbreyttari en áður og að meira verði farið í að endurhugsa og endurhanna vinnu og vinnuumhverfi. „Við munum nota meira af giggurum og taka bæði stjórnendur og sérfræðinga meira inn í tímabundin eða afmörkuð verkefni.“ Í dag og á morgun fjallar Atvinnulífið um þær áherslur sem sérfræðingar telja að verði einkennandi í mannauðsmálum árið 2023. Vinnan verður endurhönnuð Þótt margar áherslur verði á þessu ári sambærilegar og verið hafa síðustu misseri, segir Herdís að hún telji að á árinu 2023 verði þó nokkur atriði sem komi inn sem nýjar áherslur. Til dæmis að endurhugsa og endurhanna vinnu. Hvar og hvenær er unnið, hverjir vinna og hvernig er unnið. Brjóta störf upp í verkefni. Endurhugsa skipulag vinnustaða. Endurhanna vinnurými og vinnustaðarmenningu. Einnig að bjóða upp á innri vinnumarkað þannig að hæfni einstaklinga nýtist í fjölbreytt verkefni þvert á vinnustaðinn. Þannig nýtum við hæfni fólks betur, aukum sveigjanleika og fjölbreytni og drögum úr starfsmannaveltu.“ Þá segist hún telja að stjórnendur þurfi almennt að fara að taka meiri þátt í verkefnum sem áður voru talin mannauðsdeilda að leysa. Til dæmis þegar kemur að því að skapa góða upplifun starfsfólks, búa til heilbrigða og hvetjandi vinnustaðarmenningu, laða að og halda í gott fólk og þar fram eftir götunum. „Stjórnendur eru þeir sem eru, eða eiga að vera, í mestum samskiptum við sitt fólk, og því skiptir þetta mjög miklu máli, getur hjálpað mjög til við að efla tengsl, auka traust og fleira.“ Að öllu jöfnu segir Herdís þróunina vera sífellt meira í þá átt að leggja áherslu á upplifun starfsfólks, stjórnenda og umsækjenda. Þar sem starf er aðlagað að hverjum einstaklingi, nýting tækninnar og gagna. „En alls ekki síst, aukin áhersla á fjölbreytileika, jafnræði, gegnsæi og inngildingu, sem og velsæld og andlega heilsu fólks.“ Ótrúlega margt að breytast Herdís segir mikilvægt að stjórnendur og mannauðsfólk fylgist vel með trendum og nýjungum. „Vinnumódel og stjórnunaraðferðir þurfa að vera í stöðugri endurskoðun og það ætti aldrei að þykja spennandi að gera hlutina eins og þeir hafa alltaf verið gerðir,“ segir Herdís og minnir á orðatiltækið um að það sem kom okkur hingað er ekki endilega það sem kemur okkur þangað sem við viljum. Herdís segir margt skýra út hvers vegna breytingarnar eru svona miklar á vinnumarkaði eins og raun ber vitni. Aukin fjölmenning, langlífi, breyttar fjölskyldugerðir, tækniþróun, alþjóðavæðing og aukin áhersla á umhverfismál eru nokkur atriði. En ekkert síðar breyttar kröfur og væntingar vinnuaflsins: Sem í auknum mæli er farið að meta vinnuna miðað við það hvar það vill sjálft vinna eða hvernig og hefur sett hærri verðmiða á eigin tíma. „Ráðningar, hvatning, umbun, stjórnendaþjálfun og fleira eru allt dæmi um þætti sem laga þarf að þessum breytingum þannig að vinnustaðir og vinnuafl séu alltaf sem best undirbúin og stjórnun sé ávallt í takti við stöðugar breytingar.“ Hvað í stöðunni í dag finnst þér persónulega athyglisverðast eða hefur komið þér á óvart? Mér finnst persónulega athyglisverðast að skoða öll þau tækifæri sem blasa við, til að gera hlutina á nýjan hátt, ekki síst núna þegar við förum að búa okkur undir 5. iðnbyltinguna, þá er eiginlega alveg galið að vinna eftir vinnumódelum sem komu til á tímum 2. iðnbyltingar,“ segir Herdís og bætir við: „Mér finnst spennandi tilhugsun um að brjóta störf upp í verkefni, horfa meira á hæfni og möguleika hvers einstaklings en prófgráður og starfsheiti. Innri vinnumarkaður, gigg, blönduð vinna og sveigjanlegur vinnutími getur líka skapað ánægju og ávinning, bæði fyrir vinnuveitendur og vinnuafl.“ Með þessu segist Herdís ekki vera að tala um að slá eitthvað af kröfum um frammistöðu og framleiðni. Þvert á móti sé tekið tillit til þessara þátta þegar störf eru endurhönnuð og endurskipulögð. „Við þurfum að vera viss um að allir viti til hvers er ætlast og hver markmiðin eru. Við þurfum að hugsa um sameiginlega hagsmuni og að allir fái sem mest út úr vinnusambandinu, til lengri tíma litið.“ Þá segir Herdís mikilvægt að hræðast ekki tækniþróunina. „Við þurfum að þora að nýta tæknina og huga enn betur að góðri stjórnun; stjórnun sem er mannleg, hvetjandi og styðjandi, sem byggir á samkennd og aðlögun allra, stjórnenda og vinnuafls.“
Mannauðsmál Stjórnun Vinnustaðurinn Fjarvinna Vinnumarkaður Starfsframi Góðu ráðin Tækni Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Það tók mig fimm mánuði að læra íslenskuna“ Atvinnulíf FÍB vill að Neytendastofa grípi til aðgerða vegna ófremdarástands í bílastæðamálum Neytendur Ritskoðaður bjór fær blessun ÁTVR Viðskipti innlent Villta vestrið í gjaldtöku bílastæða Neytendur Eyjólfur vill halda formennsku áfram Viðskipti innlent Tekur við stöðu forstjóra Securitas Viðskipti innlent Guðbjörg orðin pítsudrottning Viðskipti innlent Finnur þægilegu heimatilfinninguna þegar hann lendir í Keflavík Atvinnulíf Mamman ítrekað læst úti en fær engar skaðabætur Neytendur Toyota sýnir úrvals fyrirtækjabíla á Verk og vit Samstarf Fleiri fréttir „Það tók mig fimm mánuði að læra íslenskuna“ Finnur þægilegu heimatilfinninguna þegar hann lendir í Keflavík „Einn mjög fárra karla á mínum aldri sem er ekki í golfi!“ Að vera bestur í teyminu er allt annað en að vera góður stjórnandi Kynslóðaskipti: Arftakaáætlunin virkjuð, vinnustaðaskóli og ný tækifæri fyrir starfsfólk 55-74 ára fjölgar hlutfallslega mest á vinnumarkaði „Ótrúlega vel gift honum Obba sem er A-manneskja“ Algengt að starfsfólk læri ekki af mistökum Hjón í nýsköpun: „Það er reyndar hún sem er Þjóðverjinn en ég Íslendingurinn“ Vandræðalega kvöldsvæfur framkvæmdastjóri Öfund í vinnu og afbrýðisamir vinnufélagar Gæðasamtöl við dótturina, mömmu eða vinkonu á leið í vinnu Sex einkenni um að þú sért í miðaldrakrísu í vinnunni Plankavinir, kaka fyrir vinnufélaga, leika sér með börnum og hafa gaman Spennuþrungin sigling Mottumarssokkana til Íslands dæmi um hvað margt getur komið upp „What do you mean by shit-mix, are you mixing the shit?“ Sofnar í leikhúsi, á tónleikum, í kirkjum og fleiri stöðum Deilur og leiðindi við vinnufélaga og góð ráð Fögnum fjölbreytileikanum: Pólverjar flestir, síðan Litháar, síðan Íslendingar Eiga ekki bara að vera Íslendingar í betur launuðu störfunum „Menn trúðu því um tíma að hægt væri að semja við skrattann“ Nú er hægt að kúra og slappa af á morgnana „Karlarnir segja konur of reynslulausar“ Eðlilegt að starfsmenn og stjórnendur skipti um vinnu reglulega „Stjórnendur átta sig ekki alltaf á því að starfslýsing er ekki nóg“ „Þau vildu ræða við kempurnar þrjár: Katrínu Jak, Elízu Reid og mig!“ „Það er fátt skemmtilegra en að taka einn Tene dag“ Leiðtogaþjálfun: „Þetta er eins og taka til í geymslunni“ Sjá meira