Sannleikurinn er sagna bestur Tómas Guðbjartsson skrifar 4. nóvember 2022 07:01 Undanfarnar vikur hefur Ferðafélag Íslands verið mikið í fjölmiðlum þar sem m.a. hafa komið fram alvarlegar ásakanir í garð stjórnar, og félagið jafnvel kallað „skjallbandalag“ þar sem þöggun og meðvirkni ráði ríkjum”. Um leið hefur verið gert lítið úr niðurstöðum eins fjölmennasta fundar í sögu félagsins sem haldinn var í síðustu viku. Staðreyndin er sú að á fundinum kom skýrt fram, stutt staðreyndum, að kynferðisofbeldi innan félagsins hefur ekki verið þaggað niður af stjórn. Þótt vissulega geti Ferðafélagið, líkt og önnur félagasamtök og fyrirtæki, gert betur í þessum mikilvæga málaflokki, þá hefur þessum málum ávallt verið vísað í skilgreinda farvegi innan félagsins. Á heimasíðu FÍ má nálgast framsöguræður fundarins þar sem vel á annan tug af 300 fundargestum tóku til máls. Á fundinum var rakið hvernig fyrrverandi forseti og nánustu stuðningsmenn hennar reyndu að ná völdum í félaginu, með ólýðræðislegum og ómaklegum hætti þar sem nokkrum stjórnarmönnum var m.a. hótað opinberum ærumeiðingum. Í fjölmiðlum, þar á meðal í nýlegu helgarviðtali, var stjórnarfólki lögð ósönn orð í munn og það nafngreint, jafnvel í tengslum við mál sem trúnaður á að ríkja um. Slíkt er algjörlega á skjön við siða- og verklagsreglur slíkra mála, jafnt hjá félagasamtökum sem fyrirtækjum. Það er ekkert sem rökstyður fullyrðingar um að hylmt hafi verið yfir kynferðisofbeldi af stjórn félagsins. Fyrir það fyrsta fær stjórnin ekki slík mál á sitt borð auk þess sem stjórnin stóð einhuga með fyrrverandi forseta að því að innleiða nýjar og endurbættar starfsreglur varðandi einelti og kynferðisofbeldi í febrúar sl. Hefur öllum málum sem borist hafa félaginu síðan hefur verið vísað í þá farvegi sem þar eru tilgreindir. Um er að ræða tvö eineltismál og er annað þeirra kvörtun framkvæmdastjóra félagsins um einelti af hálfu forseta í sinn garð. Var það meðhöndlað samkvæmt áðurnefndum verklagsreglum sem fyrrverandi forseti hafði sjálf tekið þátt í að innleiða. Þar er m.a. kveðið á um að meintur gerandi stígi til hliðar tímabundið á meðan unnið er úr málinu. Allt tal um „þöggunarsamning“ stjórnar gagnvart henni á því ekki við, enda einfaldlega verið að fylgja verklagsreglum. Eineltiskvörtun framkvæmdastjóra var samkvæmt sömu verklagsreglum send til utanaðkomandi fagaðila, sem voru að vinna í málinu þegar fyrirspurn barst í lok sumars frá lögfræðingi fyrrverandi forseta. Sagðist hún þar vilja stíga til hliðar í sátt með hagsmuni FÍ að leiðarljósi og óskaði eftir að eineltisákæran væri felld niður. Þolandi ákvað eftir nokkra umhugsun að fella kæruna niður, en eins og flestum er ljóst efndi fyrrverandi forseti ekki sinn hluta samkomulagsins. Á félagsfundinum í sl. viku var lögð fram vantrauststillöga á stjórn FÍ en frávísunartillaga á hana var samþykkt með 85% greiddra atkvæða. Í kjölfarið var síðan borin upp og samþykkt traustsyfirlýsing á stjórn félagsins með svipuðum fjölda atkvæða. Öllum var frjálst að tala á þessum fundi og það er útúrsnúningur að gera lítið úr því félagsfólki sem sótti fundinn og afdráttarlausri niðurstöðu hans. Allir 11 þús. félagar FÍ áttu þess kost að mæta á fundinn, þ.m.t. stuðningsmenn fyrrverandi forseta, en dagana fyrir fundinn höfðu þónokkrir þeirra skráð sig aftur í félagið til að taka þátt í honum. Málflutningur af Ferðafélaginu hefur oft á tíðum undanfarið verið einhliða og byggir oftar en ekki á sögusögnum, t.d. að fyrrverandi stjórnarmaður, sem sagði sig úr stjórn fyrir ári síðan, hafi eftir það verið aðstoðarfararstjóri í ferðum félagsins. Þetta er ósatt líkt og sú fullyrðing að ég hafi barist fyrir endurkomu hans í stjórn félagsins, enda annar aðili kosinn í stjórn í hans stað á síðasta aðalfundi. Þessi fyrrverandi stjórnarmaður hefur hins vegar tekið þátt í ferðum félagsins, enda hafði fyrrverandi forseti sagt við hann og aðra að slíkt væri sjálfsagt og þau tvö m.a. tekið þátt í sömu skíðaferð um hálendið sl. vetur. Ferðafélag Íslands er ekki hafið yfir gagnrýni og félagið getur klárlega gert betur í ofbeldis- og eineltismálum. Gagnrýni verður þó að vera málefnaleg og byggja á staðreyndum. Það er ömurlegt að þurfa sífellt að sitja undir röngum ásökunum, falsfréttum sem fólk fer að trúa séu þær endurteknar nógu oft. Afsögn fyrrverandi forseta kom ekki til vegna aðgerðaleysis stjórnar í eineltis- og kynferðisofbeldismálum, heldur var hún sorgleg afleiðing ólýðræðislegra stjórnarhátta og eineltistilburða hennar sem aðrir í stjórn félagsins gátu engan veginn sætt sig við og bar að bregðast við. Nú er mikilvægt að við félagsmenn í FÍ snúum bökum saman og vinnum áfram af krafti að því að efla félagið okkar og gera það enn betra. Við vitum að með jákvæðu samtali og samvinnu okkar á milli okkar getum við fundið leiðir til að laga það sem þarf að laga og efla félagið enn frekar til framtíðar. Höfundur er læknir og náttúruverndarsinni sem á sæti í stjórn Ferðafélagi Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólga innan Ferðafélags Íslands Tómas Guðbjartsson Ferðamennska á Íslandi Mest lesið Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Skoðun Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Sjá meira
Undanfarnar vikur hefur Ferðafélag Íslands verið mikið í fjölmiðlum þar sem m.a. hafa komið fram alvarlegar ásakanir í garð stjórnar, og félagið jafnvel kallað „skjallbandalag“ þar sem þöggun og meðvirkni ráði ríkjum”. Um leið hefur verið gert lítið úr niðurstöðum eins fjölmennasta fundar í sögu félagsins sem haldinn var í síðustu viku. Staðreyndin er sú að á fundinum kom skýrt fram, stutt staðreyndum, að kynferðisofbeldi innan félagsins hefur ekki verið þaggað niður af stjórn. Þótt vissulega geti Ferðafélagið, líkt og önnur félagasamtök og fyrirtæki, gert betur í þessum mikilvæga málaflokki, þá hefur þessum málum ávallt verið vísað í skilgreinda farvegi innan félagsins. Á heimasíðu FÍ má nálgast framsöguræður fundarins þar sem vel á annan tug af 300 fundargestum tóku til máls. Á fundinum var rakið hvernig fyrrverandi forseti og nánustu stuðningsmenn hennar reyndu að ná völdum í félaginu, með ólýðræðislegum og ómaklegum hætti þar sem nokkrum stjórnarmönnum var m.a. hótað opinberum ærumeiðingum. Í fjölmiðlum, þar á meðal í nýlegu helgarviðtali, var stjórnarfólki lögð ósönn orð í munn og það nafngreint, jafnvel í tengslum við mál sem trúnaður á að ríkja um. Slíkt er algjörlega á skjön við siða- og verklagsreglur slíkra mála, jafnt hjá félagasamtökum sem fyrirtækjum. Það er ekkert sem rökstyður fullyrðingar um að hylmt hafi verið yfir kynferðisofbeldi af stjórn félagsins. Fyrir það fyrsta fær stjórnin ekki slík mál á sitt borð auk þess sem stjórnin stóð einhuga með fyrrverandi forseta að því að innleiða nýjar og endurbættar starfsreglur varðandi einelti og kynferðisofbeldi í febrúar sl. Hefur öllum málum sem borist hafa félaginu síðan hefur verið vísað í þá farvegi sem þar eru tilgreindir. Um er að ræða tvö eineltismál og er annað þeirra kvörtun framkvæmdastjóra félagsins um einelti af hálfu forseta í sinn garð. Var það meðhöndlað samkvæmt áðurnefndum verklagsreglum sem fyrrverandi forseti hafði sjálf tekið þátt í að innleiða. Þar er m.a. kveðið á um að meintur gerandi stígi til hliðar tímabundið á meðan unnið er úr málinu. Allt tal um „þöggunarsamning“ stjórnar gagnvart henni á því ekki við, enda einfaldlega verið að fylgja verklagsreglum. Eineltiskvörtun framkvæmdastjóra var samkvæmt sömu verklagsreglum send til utanaðkomandi fagaðila, sem voru að vinna í málinu þegar fyrirspurn barst í lok sumars frá lögfræðingi fyrrverandi forseta. Sagðist hún þar vilja stíga til hliðar í sátt með hagsmuni FÍ að leiðarljósi og óskaði eftir að eineltisákæran væri felld niður. Þolandi ákvað eftir nokkra umhugsun að fella kæruna niður, en eins og flestum er ljóst efndi fyrrverandi forseti ekki sinn hluta samkomulagsins. Á félagsfundinum í sl. viku var lögð fram vantrauststillöga á stjórn FÍ en frávísunartillaga á hana var samþykkt með 85% greiddra atkvæða. Í kjölfarið var síðan borin upp og samþykkt traustsyfirlýsing á stjórn félagsins með svipuðum fjölda atkvæða. Öllum var frjálst að tala á þessum fundi og það er útúrsnúningur að gera lítið úr því félagsfólki sem sótti fundinn og afdráttarlausri niðurstöðu hans. Allir 11 þús. félagar FÍ áttu þess kost að mæta á fundinn, þ.m.t. stuðningsmenn fyrrverandi forseta, en dagana fyrir fundinn höfðu þónokkrir þeirra skráð sig aftur í félagið til að taka þátt í honum. Málflutningur af Ferðafélaginu hefur oft á tíðum undanfarið verið einhliða og byggir oftar en ekki á sögusögnum, t.d. að fyrrverandi stjórnarmaður, sem sagði sig úr stjórn fyrir ári síðan, hafi eftir það verið aðstoðarfararstjóri í ferðum félagsins. Þetta er ósatt líkt og sú fullyrðing að ég hafi barist fyrir endurkomu hans í stjórn félagsins, enda annar aðili kosinn í stjórn í hans stað á síðasta aðalfundi. Þessi fyrrverandi stjórnarmaður hefur hins vegar tekið þátt í ferðum félagsins, enda hafði fyrrverandi forseti sagt við hann og aðra að slíkt væri sjálfsagt og þau tvö m.a. tekið þátt í sömu skíðaferð um hálendið sl. vetur. Ferðafélag Íslands er ekki hafið yfir gagnrýni og félagið getur klárlega gert betur í ofbeldis- og eineltismálum. Gagnrýni verður þó að vera málefnaleg og byggja á staðreyndum. Það er ömurlegt að þurfa sífellt að sitja undir röngum ásökunum, falsfréttum sem fólk fer að trúa séu þær endurteknar nógu oft. Afsögn fyrrverandi forseta kom ekki til vegna aðgerðaleysis stjórnar í eineltis- og kynferðisofbeldismálum, heldur var hún sorgleg afleiðing ólýðræðislegra stjórnarhátta og eineltistilburða hennar sem aðrir í stjórn félagsins gátu engan veginn sætt sig við og bar að bregðast við. Nú er mikilvægt að við félagsmenn í FÍ snúum bökum saman og vinnum áfram af krafti að því að efla félagið okkar og gera það enn betra. Við vitum að með jákvæðu samtali og samvinnu okkar á milli okkar getum við fundið leiðir til að laga það sem þarf að laga og efla félagið enn frekar til framtíðar. Höfundur er læknir og náttúruverndarsinni sem á sæti í stjórn Ferðafélagi Íslands.
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun