Innlent

Helmingur laxa í Mjólká reyndist úr eldi

Árni Sæberg og Óttar Kolbeinsson Proppé skrifa
Jón Kaldal er talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins. Hann segir tíðindin stað­festa að sjó­kvía­eldi fylgi skaði.
Jón Kaldal er talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins. Hann segir tíðindin stað­festa að sjó­kvía­eldi fylgi skaði. Vísir/Vilhelm

Helmingur þeirra laxa sem Fiskistofa veiddi í Mjólká í Arnarfirði til rannsóknar í síðasta mánuði reyndust vera eldislaxar.

Alls voru 32 laxar teknir úr ánni til skoðunar en sextán þeirra reyndust eldislaxar. Þetta kemur fram í tilkynningu Matvælastofnunar en samkvæmt bráðabirgðaniðurstöðum DNA-greininga á fiskunum virðast þeir koma frá sjókví Arnarlax í firðinum. 

Stórt gat kom á kvína í ágúst í fyrra og eru vísbendingar um að fiskarnir sem veiddust í ánni hafi sloppið úr henni þá. Jón Kaldal, talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins, segir málið sýna hættuna sem steðjar að villta laxastofninum. Stofninn telji í dag um fimmtíu til sextíu þúsund fiska en í eldisstofninum í kvíum landsins séu um sextán milljónir fiska.

„Þetta er fyrst og fremst að staðfesta það að þessum sjókvíaeldisiðnaði fylgir nákvæmlega þessi skaði. Fiskur mun alltaf sleppa úr netum. Það á bæði við stór sleppislys, þegar net rofna og sleppur út mikill fjöldi eldislaxa en það er líka stöðugur leki úr þessum kvíum,“ segir hann í samtali við fréttastofu.

Ekki einu sinni toppurinn á ísjakanum

„Frá hverju tonni sem er alið í sjókví er gert ráð fyrir að einn fiskur sleppi - það er talan í Noregi, hérna í áhættumati er talað um 0,8 fiska. Þannig við bara getum gert ráð fyrir því að hérna hafi sloppið þrjátíu eða fjörutíu þúsund laxar úr eldiskvíum á síðasta ári. Þannig að þessir eldislaxar sem finnast í Mjólká, þeir eru ekki einu sinni toppurinn af ísjakanum sem við sjáum ekki undir yfirborðinu,“ segir Jón.

Hann segist þó ekki muna til þess að svo margir eldislaxar finnist í einu lagi í greiningu. Hann segir töluna vera mjög athyglisverða, annars vegar vegna þess mikla fjölda eldislaxa sem fannst og hins vegar að sextán villtir laxar hafi fundist.

„Þegar sjókvíeldið var heimilað á Vestfjörðum, þá var því haldið fram að það væru nánast engir villtir laxastofnar á þessum slóðum og því væri óhætt að ala eldislax í þessum fjörðum. Við vitum miklu betur núna að laxastofninn á Vestfjörðum er með tíu þúsund ára þróunarsögu, sem er núna verið að eyðileggja með því að leyfa þar sjókvíaeldi. Þar sem húsdýr blandast þessum villtu stofnum og munu þurrka þá út á endanum,“ segir Jón.

Þjóðin sé að vakna

Jón segir að honum finnist þjóðin hafa verið að vakna mjög hressilega upp á síðustu árum og gera sér grein fyrir þeim skaða sem sjókvíaeldi veldur umhverfinu og lífríkinu.

„Ég myndi hreinlega vilja sjá stofnanirnar fylgja þar eftir. Mér hefur fundist vanta viðbrögð þar. Bæði af hálfu MAST og líka af hálfu Hafrannsóknarstofnunar í uppfærðu áhættumati. Með réttu ætti, eins og sérfræðingar sem sjávarútvegsráðherra skipaði fyrir fimm árum bentu á, að herða áhættumatið nákvæmlega á þessum svæðum þar sem eru minni og viðkvæmari villtir stofnar. Það á við um Vestfirði,“ segir Jón að lokum.


Tengdar fréttir

Tekist á um laxeldi í Pallborðinu

Þeir Jón Kaldal, talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins, og Sigurður Pétursson, einn stofnanda Arctic Fish, takast á um laxeldi á Íslandi í beinni útsendingu í Pallborðinu á Vísi klukkan 14 í dag. Óttar Kolbeinsson Proppé stýrir umræðum.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×