Flokkur fólksins útilokar ekki að setja tímabundið leiguþak Kolbrún Baldursdóttir og Helga Þórðardóttir skrifa 7. maí 2022 22:01 Við í Flokki fólksins skiljum vel þann alvarlega vanda sem leigjendur eru í. Á leigjendamarkaði er neyðarástand. Í raun má segja að sveitarfélögin uppfylli ekki 14. gr. laga um húsnæðismál. Flokkur fólksins vill efna til stórátaks í framboði á lóðum. Fái flokkurinn framgang í kosningum 14. maí munum við berjast fyrir því að byggt verði í hverfum þar sem nóg rými er og innviðir sem þola fjölgun íbúa. Sem dæmi eru einir 7 skólar í Grafarvogi sem geta bætt við nemendum. Flokkur fólksins telur að skoða þurfi alvarlega að brjóta land undir nýja byggð og gæti það t.d. orðið í suðurhlíðum Úlfarsfells og svæðinu austur af Úlfarsárdal. Reykjavík á nóg land undir lóðir og við í Flokki fólksins viljum nýta það og hafa lóðirnar á kostnaðarverði. Við viljum tryggja óhagnaðardrifnum íbúða- og leigufélögum aðgang aðhagkvæmum lóðumþannigað þau geti nýtt sér stofnfjárframlög ríkisins. Sú er því miður ekki raunin í dag. Með því að stórauka framboð á leiguíbúðum og búseturéttaríbúðum í húsnæðis-samvinnufélögum má draga úr sveiflum á húsnæðismarkaði. Aukið framboð og aukin fjölbreytni á rekstrarformi dregur úr vægi fjárfesta og spákaupmanna á íbúðamarkaðnum. Hvað þýðir „óhagnaðardrifinn“ rekstur og hvernig tryggjum við sanngjarna húsaleigu? Óhagnaðardrifinn rekstur stendur undir kostnaði og ef einhver afgangur verður þá rennur hann til neytendanna en ekki til fjárfesta eða eigenda. Þannig myndi hagnaður í óhagnaðardrifnu leigufélagi nýtast til lækkunar húsaleigu. Sú hugmynd hefur verið rædd á meðal okkar í Flokki fólksins að lögfesta sams konar kröfur um greiðslumat vegna leigusamninga og gilda vegna lánasamninga. Þannig yrði tryggt að enginn þyrfti að búa við íþyngjandi húsnæðiskostnaði í formi leigu. Þar sem stór hluti leigjenda býr nú þegar við íþyngjandi húsnæðiskostnað myndi það jafnframt skapa hvata fyrir leigusala til að stilla leiguverði í hóf því annars myndu þeir ekki fá neina leigjendur sem stæðust greiðslumat. Okkur finnst þetta skemmtileg hugmynd og langar að kasta henni fram hér til hugleiðingar. Gaman væri að heyra skoðun leigjenda á henni og sem flestum öðrum einnig. Tryggja þarf öryggi leigjenda og réttindi þeirra Réttindi leigjenda, sem ætlað er að tryggja húsnæðisöryggi þeirra, eru lögbundin. Til að efla þau réttindi þyrfti að gera lagabreytingar á Alþingi. Flokkur fólksins er í stjórnarandstöðu á Alþingi og berst fyrir réttindum leigjenda á þeim vettvangi. Ásamt því að tryggja verður sanngjarnt leiguverð í samræmi við greiðslugetu leigjenda útilokar Flokkur fólksins ekki að setja á leiguþak tímabundið meðan ástandið á húsnæðismarkaði er sem verst. Flokkur fólksins er með frumvarp á Alþingi um að frysta verðtryggingu á húsnæðislánum og leigusamningum í eitt ár. Í raun má segja að það frumvarp gangi út á að setja á tímabundið leiguþak enda eru langflestir leigusamningar verðtryggðir. Margir leigjendur berjast í bökkum. Leigjendur greiða allt að 70% af ráðstöfunartekjum sínum í leigu. Á meðan ástandið er svo slæmt þarf að auka beinan stuðning við leigjendur í formi húsnæðisbóta. AirBnb-væðing Hægt er að takmarka „AirBnb-væðingu“ og það hefur nú þegar verið gert að nokkru leyti. Hversu langt skuli ganga í því er svo önnur spurning, en erlendis frá eru fordæmi fyrir því að hreinlega banna slíka starfsemi á svæðum þar sem er skortur á húsnæði fyrir almenna borgara. Að húsnæði standi tómt getur verið af mismunandi ástæðum. Oft er um að ræða húsnæði sem þarfnast mikilla og kostnaðarsamra endurbóta svo það verði íbúðarhæft og þá bætir ekki úr skák að leggja sektir eða aðrar refsingar á eigendur ef þeir eiga nú þegar erfitt með að fjármagna nauðsynlegar endurbætur. Að því sögðu er þó ekkert því til fyrirstöðu að setja skilyrði um búsetu eða leggja gjöld á eigendur fasteigna sem láta þær standa tómar án lögmætrar ástæðu. Flokkur fólksins er opinn fyrir því að skoða slíkar hugmyndir. Að lokum er áréttuð sú áhersla Flokks fólksins að helst ætti enginn að þurfa að hírast óviljugur á erfiðum leigumarkaði, eins og á við um langflesta leigjendur. Þess vegna þarf ekki aðeins að horfa til lausna sem snúa að hagsmunum leigjenda til lengri tíma heldur á líka að gera þeim sem vilja ekki vera á leigumarkaði kleift að komast þaðan í eigið húsnæði. Flokkur fólksins hefur lagt fram fjölda frumvarpa og tillagna á Alþingi sem þjóna þeim tilgangi og mun gera allt sem í hans valdi stendur í borgarstjórn fái hann umboð kjósanda í komandi kosningum 14. maí. Höfundar skipa 1. og 2. sæti Flokks fólksins fyrir komandi borgarstjórnarkosningar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Reykjavík Sveitarstjórnarkosningar 2022 Húsnæðismál Leigumarkaður Airbnb Helga Þórðardóttir Kolbrún Baldursdóttir Skoðun: Kosningar 2022 Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir Skoðun Sögufölsun eytt í kyrrþey Hjörtur Hjartarson Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir Skoðun Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan Skoðun Hvar er eldhúsglugginn? Elsa Ævarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson skrifar Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir skrifar Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Vopn, sprengjur og annað eins Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Hvar er eldhúsglugginn? Elsa Ævarsdóttir skrifar Skoðun Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir skrifar Skoðun Tímaskekkja á 21. öldinni Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason skrifar Skoðun Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík skrifar Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir skrifar Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Sjá meira
Við í Flokki fólksins skiljum vel þann alvarlega vanda sem leigjendur eru í. Á leigjendamarkaði er neyðarástand. Í raun má segja að sveitarfélögin uppfylli ekki 14. gr. laga um húsnæðismál. Flokkur fólksins vill efna til stórátaks í framboði á lóðum. Fái flokkurinn framgang í kosningum 14. maí munum við berjast fyrir því að byggt verði í hverfum þar sem nóg rými er og innviðir sem þola fjölgun íbúa. Sem dæmi eru einir 7 skólar í Grafarvogi sem geta bætt við nemendum. Flokkur fólksins telur að skoða þurfi alvarlega að brjóta land undir nýja byggð og gæti það t.d. orðið í suðurhlíðum Úlfarsfells og svæðinu austur af Úlfarsárdal. Reykjavík á nóg land undir lóðir og við í Flokki fólksins viljum nýta það og hafa lóðirnar á kostnaðarverði. Við viljum tryggja óhagnaðardrifnum íbúða- og leigufélögum aðgang aðhagkvæmum lóðumþannigað þau geti nýtt sér stofnfjárframlög ríkisins. Sú er því miður ekki raunin í dag. Með því að stórauka framboð á leiguíbúðum og búseturéttaríbúðum í húsnæðis-samvinnufélögum má draga úr sveiflum á húsnæðismarkaði. Aukið framboð og aukin fjölbreytni á rekstrarformi dregur úr vægi fjárfesta og spákaupmanna á íbúðamarkaðnum. Hvað þýðir „óhagnaðardrifinn“ rekstur og hvernig tryggjum við sanngjarna húsaleigu? Óhagnaðardrifinn rekstur stendur undir kostnaði og ef einhver afgangur verður þá rennur hann til neytendanna en ekki til fjárfesta eða eigenda. Þannig myndi hagnaður í óhagnaðardrifnu leigufélagi nýtast til lækkunar húsaleigu. Sú hugmynd hefur verið rædd á meðal okkar í Flokki fólksins að lögfesta sams konar kröfur um greiðslumat vegna leigusamninga og gilda vegna lánasamninga. Þannig yrði tryggt að enginn þyrfti að búa við íþyngjandi húsnæðiskostnaði í formi leigu. Þar sem stór hluti leigjenda býr nú þegar við íþyngjandi húsnæðiskostnað myndi það jafnframt skapa hvata fyrir leigusala til að stilla leiguverði í hóf því annars myndu þeir ekki fá neina leigjendur sem stæðust greiðslumat. Okkur finnst þetta skemmtileg hugmynd og langar að kasta henni fram hér til hugleiðingar. Gaman væri að heyra skoðun leigjenda á henni og sem flestum öðrum einnig. Tryggja þarf öryggi leigjenda og réttindi þeirra Réttindi leigjenda, sem ætlað er að tryggja húsnæðisöryggi þeirra, eru lögbundin. Til að efla þau réttindi þyrfti að gera lagabreytingar á Alþingi. Flokkur fólksins er í stjórnarandstöðu á Alþingi og berst fyrir réttindum leigjenda á þeim vettvangi. Ásamt því að tryggja verður sanngjarnt leiguverð í samræmi við greiðslugetu leigjenda útilokar Flokkur fólksins ekki að setja á leiguþak tímabundið meðan ástandið á húsnæðismarkaði er sem verst. Flokkur fólksins er með frumvarp á Alþingi um að frysta verðtryggingu á húsnæðislánum og leigusamningum í eitt ár. Í raun má segja að það frumvarp gangi út á að setja á tímabundið leiguþak enda eru langflestir leigusamningar verðtryggðir. Margir leigjendur berjast í bökkum. Leigjendur greiða allt að 70% af ráðstöfunartekjum sínum í leigu. Á meðan ástandið er svo slæmt þarf að auka beinan stuðning við leigjendur í formi húsnæðisbóta. AirBnb-væðing Hægt er að takmarka „AirBnb-væðingu“ og það hefur nú þegar verið gert að nokkru leyti. Hversu langt skuli ganga í því er svo önnur spurning, en erlendis frá eru fordæmi fyrir því að hreinlega banna slíka starfsemi á svæðum þar sem er skortur á húsnæði fyrir almenna borgara. Að húsnæði standi tómt getur verið af mismunandi ástæðum. Oft er um að ræða húsnæði sem þarfnast mikilla og kostnaðarsamra endurbóta svo það verði íbúðarhæft og þá bætir ekki úr skák að leggja sektir eða aðrar refsingar á eigendur ef þeir eiga nú þegar erfitt með að fjármagna nauðsynlegar endurbætur. Að því sögðu er þó ekkert því til fyrirstöðu að setja skilyrði um búsetu eða leggja gjöld á eigendur fasteigna sem láta þær standa tómar án lögmætrar ástæðu. Flokkur fólksins er opinn fyrir því að skoða slíkar hugmyndir. Að lokum er áréttuð sú áhersla Flokks fólksins að helst ætti enginn að þurfa að hírast óviljugur á erfiðum leigumarkaði, eins og á við um langflesta leigjendur. Þess vegna þarf ekki aðeins að horfa til lausna sem snúa að hagsmunum leigjenda til lengri tíma heldur á líka að gera þeim sem vilja ekki vera á leigumarkaði kleift að komast þaðan í eigið húsnæði. Flokkur fólksins hefur lagt fram fjölda frumvarpa og tillagna á Alþingi sem þjóna þeim tilgangi og mun gera allt sem í hans valdi stendur í borgarstjórn fái hann umboð kjósanda í komandi kosningum 14. maí. Höfundar skipa 1. og 2. sæti Flokks fólksins fyrir komandi borgarstjórnarkosningar.