Sögulegt mikilvægi þess að Sólveig Anna verði næsti formaður Eflingar! Júlíus Valdimarsson skrifar 12. febrúar 2022 22:31 Flestallir Íslendingar vita að með kosningu Sólveigar Önnu sem formanns Eflingar 2018 hófust nýir tímar í sögu verkalýðshreyfingarinnar og það kom „Vor í Verkó“! Nýleg saga segir okkur að með þessum tímamótum hófst bylting sem þegar hefur náð þeim árangri að að vekja þann sofandi risa sem Efling var orðin að og endurvekja félagið sem forystuafl í verkalýðsbaráttunni eins og forveri þess var undir nafni Verkamannafélagsins Dagsbrúnar fram yfir miðja síðustu öld. Svefnpillan sem svæfði hreyfinguna þessum langa svefni var gefin með samningsgerð verkalýðsfélaganna um stofnun almennu lífeyrissjóðina í maí 1969. Í þessum samningum gáfu verkalýðsfélagfélögin eftir upphaflega kröfu sína um að verkafólk skyldi hafa stjórn á sínum eigin sjóðum í skiptum fyrir jafna aðild að stjórn lífeyrissjóðanna á við atvinnurekendur. Með þessum afdrifaríku samningum voru örlögin ráðin. Verkalýðshreyfingin steig þarna sitt fyrsta skref í þá átt að breytast úr baráttusamtökum með hagsmuni verkafólksins að leiðarljósi yfir í að verða einn af aðaleigendum fyrirtækjanna, þessara sömu fyrirtækja og verkalýðsfélögin þurftu að semja við og berjast þannig sífellt við sinn eigin skugga við samningaborðið. Ég tók þátt í samningunum um lífeyrissjóðina 1969, þá 23ja ára gamall og nýorðinn framkvæmdastjóri Vinnumálasambands samvinnufélaganna, sem var samningsaðili við verkalýðsfélögin fyrir hönd SÍS – Sambands íslenskra samvinnufélaga og dótturfélaga þess, sem og fyrir hönd kaupfélaganna og atvinnureksturs á vegum þeirra um allt land. Ég var upplýstur um það þegar almennu lífeyrissjóðirnir héldu upp á 50 ára afmæli sitt 2019 að ég væri eini núlifandi fulltrúi atvinnurekenda sem hefðu skrifað upp á þennan samning. Af þessum ástæðum get ég upplýst frá fyrstu hendi að sú sögufölsun sem höfð hefur verið eftir Gylfa Arnbjörnssyni og fleirum í gegnum tíðina að verkalýðsfélögin hefðu samið um aðild atvinnurekenda að stjórnum lífeyrissjóðanna, vegna færni þeirra og þekkinar á fjármálum sem verkalýðsfélögin skorti, er einfaldlega ekki sönn. Verkalýðsfélögin settu fram skýra kröfu í samningunum 1969 um að verkafólkið hefði fulla stjórn yfir lífeyrisssjóðunum og fjármagni þeirra, enda höfðu verkalýðsfélögin ákveðið í þessum samningum að setja ekki fram neinar launakröfur en semja þess í stað um lífeyrissjóði í þágu félagsmanna sinna. Helsti talsmaður verkalýðsfélaganna og baráttumaður fyrir þessari kröfu var Eðvarð Sigurðsson, formaður verkamannafélagsins Dagsbrúnar eins og félagið hét þá og er forveri Eflingar. Eðvarð var gegnheill maður í verkalýðsbaráttunni auk þess að vera ógleymanlegur mannvinur og húmanisti. Hann útskýrði á sinn rólega og rökfasta hátt að þegar atvinnurekendur hefðu samið við verkalýðsfélögin um sjóðina í stað launahækkana þá þýddi það að þeir afsöluðu þesssu fjármagni í hendur verkalýðsfélaganna og félagsmanna þeirra sem ættu að sjá um ráðstöfun þess enda sjóðirnir ætlaðir í þágu þeirra. Mér eru sérstaklega minnistæð orð Eðvarðs Sigurðssonar sem hann lét falla í þessu sambandi í hita leiksins á göngunum þar sem samningarnir fóru fram. Þá sagði Eðvarð í heyranda hljóði og var mikið niðri fyrir: „Ef það er eitthvað atriði sem ég mun aldrei gefa eftir í þessum samningum þá er það krafan um að lífeyrissjóðirnir verði undir stjórn verkalýðsfélaganna.“ Samningarnir voru langir og strangir og ég veit ekki hvað endanlega gerðist innan stóru samninganefndar ASÍ þar þar sem öll verkalýðsfélögin tóku þátt, en svo fór að lokum að samkomulag náðist um að fjöldi stjórnarmanna i lífeyrissjóðunum yrði jafn eins og raunin varð þannig að viðhorf Eðvarðs hefur þar verið borið ofurliði.“ Ég nefni þennan pistil minn; „Sögulegt mikilvægi þess að Sólveig Anna verði næsti formaður Eflingar.“ Skýringin á því að ég staðhæfi um þetta „sögulega mikilvægi“ er að í Sólveigu Önnu sé ég þann eldmóð og baráttustyrk sem maður skynjaði hjá Eðvarði og ýmsum öðrum af þeim baráttujöxlum verkalýðshreyfingarinnar sem ég kynntist í starfi mínu fyrir Vinnumálasambandið fyrr á árum. Eins og ég nefndi í upphafi tókst henni í formannstíð sinni eftir kosningarnar í Eflingu 2018 ásamt harðsnúnum félagsmönnum Eflingar að snúa leiknum við og gera félagið að raunverulegu baráttutæki fyrir hagsmunum í þágu félagsfólksins. Ef það var nauðsynlegt 2018 þá er sú nauðsyn jafnvel enn brýnni núna. Ég hvet því félagsfólk Eflingar að taka þátt í yfirstandandi kosningum innan félagsins og kjósa Baráttulistann X-B!! Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólga innan Eflingar Stéttarfélög Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr. Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Flestallir Íslendingar vita að með kosningu Sólveigar Önnu sem formanns Eflingar 2018 hófust nýir tímar í sögu verkalýðshreyfingarinnar og það kom „Vor í Verkó“! Nýleg saga segir okkur að með þessum tímamótum hófst bylting sem þegar hefur náð þeim árangri að að vekja þann sofandi risa sem Efling var orðin að og endurvekja félagið sem forystuafl í verkalýðsbaráttunni eins og forveri þess var undir nafni Verkamannafélagsins Dagsbrúnar fram yfir miðja síðustu öld. Svefnpillan sem svæfði hreyfinguna þessum langa svefni var gefin með samningsgerð verkalýðsfélaganna um stofnun almennu lífeyrissjóðina í maí 1969. Í þessum samningum gáfu verkalýðsfélagfélögin eftir upphaflega kröfu sína um að verkafólk skyldi hafa stjórn á sínum eigin sjóðum í skiptum fyrir jafna aðild að stjórn lífeyrissjóðanna á við atvinnurekendur. Með þessum afdrifaríku samningum voru örlögin ráðin. Verkalýðshreyfingin steig þarna sitt fyrsta skref í þá átt að breytast úr baráttusamtökum með hagsmuni verkafólksins að leiðarljósi yfir í að verða einn af aðaleigendum fyrirtækjanna, þessara sömu fyrirtækja og verkalýðsfélögin þurftu að semja við og berjast þannig sífellt við sinn eigin skugga við samningaborðið. Ég tók þátt í samningunum um lífeyrissjóðina 1969, þá 23ja ára gamall og nýorðinn framkvæmdastjóri Vinnumálasambands samvinnufélaganna, sem var samningsaðili við verkalýðsfélögin fyrir hönd SÍS – Sambands íslenskra samvinnufélaga og dótturfélaga þess, sem og fyrir hönd kaupfélaganna og atvinnureksturs á vegum þeirra um allt land. Ég var upplýstur um það þegar almennu lífeyrissjóðirnir héldu upp á 50 ára afmæli sitt 2019 að ég væri eini núlifandi fulltrúi atvinnurekenda sem hefðu skrifað upp á þennan samning. Af þessum ástæðum get ég upplýst frá fyrstu hendi að sú sögufölsun sem höfð hefur verið eftir Gylfa Arnbjörnssyni og fleirum í gegnum tíðina að verkalýðsfélögin hefðu samið um aðild atvinnurekenda að stjórnum lífeyrissjóðanna, vegna færni þeirra og þekkinar á fjármálum sem verkalýðsfélögin skorti, er einfaldlega ekki sönn. Verkalýðsfélögin settu fram skýra kröfu í samningunum 1969 um að verkafólkið hefði fulla stjórn yfir lífeyrisssjóðunum og fjármagni þeirra, enda höfðu verkalýðsfélögin ákveðið í þessum samningum að setja ekki fram neinar launakröfur en semja þess í stað um lífeyrissjóði í þágu félagsmanna sinna. Helsti talsmaður verkalýðsfélaganna og baráttumaður fyrir þessari kröfu var Eðvarð Sigurðsson, formaður verkamannafélagsins Dagsbrúnar eins og félagið hét þá og er forveri Eflingar. Eðvarð var gegnheill maður í verkalýðsbaráttunni auk þess að vera ógleymanlegur mannvinur og húmanisti. Hann útskýrði á sinn rólega og rökfasta hátt að þegar atvinnurekendur hefðu samið við verkalýðsfélögin um sjóðina í stað launahækkana þá þýddi það að þeir afsöluðu þesssu fjármagni í hendur verkalýðsfélaganna og félagsmanna þeirra sem ættu að sjá um ráðstöfun þess enda sjóðirnir ætlaðir í þágu þeirra. Mér eru sérstaklega minnistæð orð Eðvarðs Sigurðssonar sem hann lét falla í þessu sambandi í hita leiksins á göngunum þar sem samningarnir fóru fram. Þá sagði Eðvarð í heyranda hljóði og var mikið niðri fyrir: „Ef það er eitthvað atriði sem ég mun aldrei gefa eftir í þessum samningum þá er það krafan um að lífeyrissjóðirnir verði undir stjórn verkalýðsfélaganna.“ Samningarnir voru langir og strangir og ég veit ekki hvað endanlega gerðist innan stóru samninganefndar ASÍ þar þar sem öll verkalýðsfélögin tóku þátt, en svo fór að lokum að samkomulag náðist um að fjöldi stjórnarmanna i lífeyrissjóðunum yrði jafn eins og raunin varð þannig að viðhorf Eðvarðs hefur þar verið borið ofurliði.“ Ég nefni þennan pistil minn; „Sögulegt mikilvægi þess að Sólveig Anna verði næsti formaður Eflingar.“ Skýringin á því að ég staðhæfi um þetta „sögulega mikilvægi“ er að í Sólveigu Önnu sé ég þann eldmóð og baráttustyrk sem maður skynjaði hjá Eðvarði og ýmsum öðrum af þeim baráttujöxlum verkalýðshreyfingarinnar sem ég kynntist í starfi mínu fyrir Vinnumálasambandið fyrr á árum. Eins og ég nefndi í upphafi tókst henni í formannstíð sinni eftir kosningarnar í Eflingu 2018 ásamt harðsnúnum félagsmönnum Eflingar að snúa leiknum við og gera félagið að raunverulegu baráttutæki fyrir hagsmunum í þágu félagsfólksins. Ef það var nauðsynlegt 2018 þá er sú nauðsyn jafnvel enn brýnni núna. Ég hvet því félagsfólk Eflingar að taka þátt í yfirstandandi kosningum innan félagsins og kjósa Baráttulistann X-B!!