Fréttir sem heyrst hafa um Menntamálastofnun síðastliðin ár hafa ekki verið stofnuninni til framdráttar. Ástandið þar er grafalvarlegt, enda fer stofnunin alfarið með gerð námsefnis, eftirlit og mat með skólastarfi. Menntun barnanna okkar liggur hreinlega undir.
Ógnarstjórnun
Nú síðast vegna nýlegrar álytkunar starfsmanna stofnunarinnar um afsögn forstjóra, Arnórs Guðmundssonar. En ríflega 80% starfsmanna greiddu atkvæði með vandtrausti á forstjórann.
Augljóst er að mikil krísa er innan stofnunarinnar en helmingur starfsfólks telur sig hafa orðið vitni að eða upplifað einelti, kynferðislega eða kynbundna áreitni, eða ofbeldi á vinnustað. Þetta fer þvert gegn opinberri stefnu stofnunarinnar, en á heimasíðu hennar kemur fram að Einelti, kynferðisleg áreitni, kynbundin áreitni eða ofbeldi sé ekki liðið innan stofnunarinnar og að strax skuli taka á slíkum málum sem koma upp. Augljóst er að forstjóri fer ekki eftir eigin starfsreglum en fyrsta eineltismál kom upp 2015. Sama ár og stofnunin tók til starfa.
Hlutverk stofnunarinnar forstjóranum óljós
Vandinn er þó miklu dýpri, svo virðist sem að forstjóri stofnunarinnar þekki ekki sitt eigið hlutverk en í viðtali sem birt er að hluta til í Tíufréttum þann 8. september síðastliðin segir forstjóri orðrétt ,,Ríkið er líka svolítið að draga lappirnar. Hefur að mínu mati ekki sinnt sinni skyldu að hlúa að þeim verkefnum sem því ber. Ríkið á að sjá um náms og gæðamat, fylgja því eftir. Það á að sjá grunnskólum fyrir námsgögnum og byggja upp þessa grunn innviði”.
Samkvæmt 5. grein laga um Menntamálastofnun (91/2015) er það nákvæmlega þau verkefni sem Menntamálastofnun á að sjá um fyrir hönd ríkisins. Það sama kemur fram á heimasíðu stofnunarinnar, undir skilgreindu hlutverki hennar. Grafalvarlegt er að sjá að forstjóri stofnunarinnar geri sér ekki grein fyrir hlutverki stofnunarinnar.
Einnig kemur fram í sömu frétt að forstjóri telji að það vanti matskerfi sem meti fjölbreyttari hæfni nemenda í samræmdu prófunum. Ástæðan þar liggi hjá úreltu rafrænu kerfi. Ætla mætti að um væri að ræða áratuga gamalt kerfi en svo er ekki. Samræmdu prófin voru þreytt í fyrsta sinn rafræn árið 2016. Því er aðeins fimm ár síðan Menntamálastofnun valdi umrætt prófakerfi sem hefur valdið vandræðum alla tíð síðan. Slíkum vandræðum að leggja þurfti eina íslenska árlega mat sem lagt er fyrir nemendur. Ekki er því hægt að bera lengur saman árangur íslenskra barna í skólakerfinu á milli ára.
Stofnunin stendur í veg fyrir eðlilegri þróun námsgagna
Menntamálastofnun hefur ekki staðið undir breyttu umhverfi skóla. Íslenskir skólar hafa staðið framarlega í að nútímavæða nám með innleiðingu upplýsingatækni, sem byggst hefur þó að nær öllu leiti á frumkvæði og elju kennara sem hafa þurft að leggjast yfir hvernig kenna megi með slíkum hætti þar sem mikil vöntun er á íslensku efni fyrir kennslu í gegnum upplýsingatækni.
Námsefnið sem notast er við í kennslu í gegnum spjaldtölvur og aðrar gerðir kennslu með upplýsingatækni er að miklu leiti ekki á íslensku. Algengast er að námsefnið sé á ensku en einnig á öðrum tungumálum. Íslenskir nemendur þreyta til að mynda stærðfræðiefni á norsku með námsbókunum sem Menntamálastofnun gefur út.
Mikið hefur hallað undir fæti hvað varðar gæði íslenskunnar sem börnin okkar tala. Þau tala oft saman frekar á ensku en íslensku. Það gefur börnunum okkur skakka mynd af mikilvægi íslensku. Birtingarmynd þeirra af upplýsingatækni, sem er framtíðin, er sú að íslenska er óþörf og frekar ónytsamleg. Ef við viljum að íslenska haldi velli er nauðsynlegt að ýta undir aukna grósku íslenskrar menntatækni.
Menntatækni í örum vexti allstaðar nema hér
Menntatækni er einn mest vaxandi markaður á alþjóðavísu. Geirinn er álíka stór og tölvuleikjamarkaðurinn, en sérfræðingar telja að stutt sé þangað til að menntatækni vaxi fram úr tölvuleikjunum. Áætlað er að menntatæknimarkaðurinn muni vaxa um 17% á ársgrundvelli næstu ár. Ekki að það sé að sjá hér á landi. Aðeins örfáir fyrirtæki eru til á þessum markaði hér á landi.
Menntamálastofnun stendur hreinlega beint í veg fyrir eðlilegri þróun menntatæknimarkaðar hér á landi þar sem skólarnir fá ekki fjármagnið til sín til að velja hvaða námsgögn þeir vilja nota. Allt fjármagn ríkisins fyrir námsgögn rennur til Menntamálastofnunar.
Ólíklegt er að stór alþjóðleg fyrirtæki sjái hag sinn í að framleiða sínar vörur á íslensku, en íslensk fyrirtæki geta selt sínar vörur á alþjóðlegum markaði. Því er mjög mikilvægt er að auka framboð á íslenskri menntatækni hér á landi þar sem að lítið úrval er af menntatækni á íslensku.
Björgum íslenska menntakerfinu
Við verðum að sjá breytingar á þessu ástandi. Endurskoða þarf alla starfsemi Menntamálastofnunar þar sem stofnunin er hreinlega með menntun barna okkar í gíslingu. Leysum framtíð barna okkar undan þessari ógnarstjórn.
Höfundur er stofnandi menntatæknisprotans Evolytes.
