Af kaffivél skuluð þið læra Kári Stefánsson skrifar 3. september 2019 07:00 Það er kýrskýrt hvað þingmenn eru að gera þegar þeir greiða atkvæði á Alþingi. Þeir eru annaðhvort að styðja framgang máls eða að reyna að hefta hann. Það er líka deginum ljósara í langflestum tilfellum hvers vegna þeir greiða atkvæði eins og þeir gera. Þeir greiða atkvæði eins og aðrir í sama stjórnmálaflokki. Þeir fylgja flokkslínum þótt þær liggi fram af hamrinum. Þess vegna veita atkvæðagreiðslur á Alþingi okkur litla möguleika á því að skilja hvaða afstöðu hver þingmaður út af fyrir sig hefur til mála. Meðal alþingismanna er mjög hæfileikaríkt fólk og flinkt en í hjörðum eins og stjórnmálaflokkarnir eru í dag hafa hæfileikar þeirra sjaldnast áhrif vegna þess að þar ræður samnefnari þess sem smæst er í mannssálinni. Sá samnefnari á erfitt með að þola aðrar skoðanir en eigin og alls ekki þeirra sem hafa eitthvað skynsamlegt til málanna að leggja. Orkupakki númer þrjú er gott dæmi um mál sem er umdeilt að því marki að það er ólíklegt að allir innan sama þingflokks hafi á honum sömu skoðun. Engu að síður féllu atkvæði um hann með einni undantekningu nákvæmlega eftir flokkslínum. Undantekningin er Ásmundur Friðriksson sem er einfaldlega illa upplýstur um sinn flokk, vegna þess að hann er sífellt úti að aka á svæðum þar sem er lítið símasamband. Mín kenning er sú að mannkostur á Alþingi sé nokkurn veginn sá sem þjóðin eigi skilið, en hann nýtist illa vegna þess að stjórnmálaflokkarnir í núverandi mynd gegni fyrst og fremst því hlutverki að kæfa nýjar hugsanir og takmarka skoðanafrelsi. Þess vegna er knýjandi þörf á því að breyta stjórnmálaflokkunum og bæta, setja þeim nýjar reglur. Það er ekki auðvelt að sjá fyrir sér hvernig best væri að standa að slíkum bótum, en ég á kaffivél frá Siemens sem hefur nú þegar lagt töluvert af mörkum til hugmyndafræðilegs undirbúnings að tillögum mínum. Þetta er kaffivélin sem býr til kaffið sem ég drekk á morgnana áður en ég fer í vinnuna, og er býsna gott. Það þýðir einfaldlega að hún vinnur sitt verk með prýði sem stjórnmálaflokkarnir gera ekki. Oft á tíðum talar kaffivélin við mig þegar ég stend fyrir framan hana og segir til dæmis: „watertank almost empty“, eða vatnstankurinn nær tómur, og þá stendur mér ekki annað til boða en að fylla hann af vatni. Þessi kaffivél ætlast nefnilega til skilyrðislausrar hlýðni og ef hún fær ekki vatnið beitir hún fantaskap og neitar mér um kaffi. Stundum segir hún líka: „fill bean container“, eða fylltu kaffibaunatrogið, og það sama gildir hér, ef ég hlýði ekki fæ ég ekki kaffi. Nokkrum sinnum þegar ég hef verið sérstaklega geðvondur eins og hendir mig þegar ég er nývaknaður hef ég svarað henni með: „Ef þú ert með svona frekju er lágmark að þú talir móðurmálið þitt.“ En það býttar engu, vatn og baunir eða ég fæ ekkert kaffi og hún segir ekki orð á þýsku. Þetta virkar fyrir hana og kaffivélin fær alltaf það sem hún vill. Af þessu má draga lærdóm og setja þá reglu að ef alþingismenn greiða atkvæði með málefnum sem stangast beint á við þá grundvallarstefnu sem þeir segja kjósendum fyrir kosningar að þeir ætli að styðja þá fái þeir ekkert kaffi það sem eftir er kjörtímabilsins. Gott dæmi um slíkt var þegar þingmenn Vinstri grænna og Samfylkingar greiddu atkvæði með þriðja orkupakkanum, sem miðast við að einkavæða orkusölu sem gengur í berhögg við hugmyndafræði félagshyggjunnar. Þingmenn Sjálfstæðisflokksins sem greiddu atkvæði með orkupakkanum þriðja fengju hins vegar kaffið sitt og eins margar ábætur og þeir gætu í sig látið. Þetta væri að vísu ekki meiri háttar regla, menn hafa oft lifað vel og lengi án kaffis. Það er í þriðju tilskipun kaffivélarinnar sem ég held að lykillinn að betra lífi stjórnmálaflokkanna felist og hún hljómar svona: „empty drip tray“, eða tæmdu skítaskúffuna, og þá er eins gott að sturta korginum sem einu sinni var baunir og síðan nýmalað kaffi og núna gagnslaust drasl ofan í vask eða ruslafötu. Ímyndið ykkur ef stjórnmálaflokkarnir hefðu það aðhald sem kaffivélin veitir og það yrði sagt við þá þegar þörf krefur: empty drip tray eða tæmið skítaskúffuna. Ef þannig kerfi væri til staðar er öruggt að Steingrímur J. Sigfússon myndi ekki verma sæti alþingisforseta heldur væri hann órofa partur af urðuðum alþingiskorgi. Hann stofnsetti nefnilega stjórnmálaflokk sem átti að vera félagshyggjuflokkur með áherslu á umhverfismál, en yljar sér nú við hitann frá sex þúsund tonnum af kolum sem eru brennd ár hvert á Bakka til dýrðar auðhyggjunni. Segir eitt við kjósendur og gerir hitt. Empty drip tray. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Kári Stefánsson Mest lesið Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Halldór 02.08.2025 Halldór Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Áform um að eyðileggja Ísland! Jóna Imsland Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun Fólkið í flokknum Helgi Áss Grétarsson Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hefur ítrekað hótað okkur áður Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar Skoðun Bandaríkin voru alltaf vondi kallinn Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Erum við á leiðinni í hnífavesti? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar Skoðun Kæfandi klámhögg sveitarstjóra Jón Trausti Reynisson skrifar Skoðun Klár fyrir Verslunarmannahelgina? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Vegið að börnum í pólitískri aðför að ferðaþjónustunni skrifar Skoðun Hið tæra illa Gunnar Hólmsteinn Ársælsson skrifar Skoðun Ferðamannaiðnaður? Nei, ferðaþjónusta! Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Hæðarveiki og lyf Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Landsvirkjun hafin yfir lög Björg Eva Erlendsdóttir skrifar Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar Skoðun Þau eru framtíðin – en fá ekki að njóta nútímans Sigurður Kári skrifar Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hvers vegna þegir kristin, vestræn menning? Ómar Torfason skrifar Skoðun Trump les tölvupóstinn þinn Mörður Áslaugarson skrifar Skoðun „Já, hvað með bara að skjóta hann!“ Þórhildur Hjaltadóttir skrifar Skoðun Heimar sem þurfa nýja umræðu! Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Sársauki annarra og samúðarþreyta Guðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar Skoðun Alþjóðalög eða lögleysa? Urður Hákonardóttir skrifar Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar Skoðun GPT‑5 kemur í ágúst – áskoranir og tækifæri fyrir Ísland Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Við tölum um vöxt — en gleymum því sem vex Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Verri framkoma en hjá Trump Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Landið talar Davíð Arnar Oddgeirsson skrifar Skoðun Ætla þau að halda áfram að grafa sína eigin gröf? Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Ísrael – brostnir draumar og lygar Ingibjörg Þóra Haraldsdóttir skrifar Skoðun Ein af hverjum fjórum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Sjá meira
Það er kýrskýrt hvað þingmenn eru að gera þegar þeir greiða atkvæði á Alþingi. Þeir eru annaðhvort að styðja framgang máls eða að reyna að hefta hann. Það er líka deginum ljósara í langflestum tilfellum hvers vegna þeir greiða atkvæði eins og þeir gera. Þeir greiða atkvæði eins og aðrir í sama stjórnmálaflokki. Þeir fylgja flokkslínum þótt þær liggi fram af hamrinum. Þess vegna veita atkvæðagreiðslur á Alþingi okkur litla möguleika á því að skilja hvaða afstöðu hver þingmaður út af fyrir sig hefur til mála. Meðal alþingismanna er mjög hæfileikaríkt fólk og flinkt en í hjörðum eins og stjórnmálaflokkarnir eru í dag hafa hæfileikar þeirra sjaldnast áhrif vegna þess að þar ræður samnefnari þess sem smæst er í mannssálinni. Sá samnefnari á erfitt með að þola aðrar skoðanir en eigin og alls ekki þeirra sem hafa eitthvað skynsamlegt til málanna að leggja. Orkupakki númer þrjú er gott dæmi um mál sem er umdeilt að því marki að það er ólíklegt að allir innan sama þingflokks hafi á honum sömu skoðun. Engu að síður féllu atkvæði um hann með einni undantekningu nákvæmlega eftir flokkslínum. Undantekningin er Ásmundur Friðriksson sem er einfaldlega illa upplýstur um sinn flokk, vegna þess að hann er sífellt úti að aka á svæðum þar sem er lítið símasamband. Mín kenning er sú að mannkostur á Alþingi sé nokkurn veginn sá sem þjóðin eigi skilið, en hann nýtist illa vegna þess að stjórnmálaflokkarnir í núverandi mynd gegni fyrst og fremst því hlutverki að kæfa nýjar hugsanir og takmarka skoðanafrelsi. Þess vegna er knýjandi þörf á því að breyta stjórnmálaflokkunum og bæta, setja þeim nýjar reglur. Það er ekki auðvelt að sjá fyrir sér hvernig best væri að standa að slíkum bótum, en ég á kaffivél frá Siemens sem hefur nú þegar lagt töluvert af mörkum til hugmyndafræðilegs undirbúnings að tillögum mínum. Þetta er kaffivélin sem býr til kaffið sem ég drekk á morgnana áður en ég fer í vinnuna, og er býsna gott. Það þýðir einfaldlega að hún vinnur sitt verk með prýði sem stjórnmálaflokkarnir gera ekki. Oft á tíðum talar kaffivélin við mig þegar ég stend fyrir framan hana og segir til dæmis: „watertank almost empty“, eða vatnstankurinn nær tómur, og þá stendur mér ekki annað til boða en að fylla hann af vatni. Þessi kaffivél ætlast nefnilega til skilyrðislausrar hlýðni og ef hún fær ekki vatnið beitir hún fantaskap og neitar mér um kaffi. Stundum segir hún líka: „fill bean container“, eða fylltu kaffibaunatrogið, og það sama gildir hér, ef ég hlýði ekki fæ ég ekki kaffi. Nokkrum sinnum þegar ég hef verið sérstaklega geðvondur eins og hendir mig þegar ég er nývaknaður hef ég svarað henni með: „Ef þú ert með svona frekju er lágmark að þú talir móðurmálið þitt.“ En það býttar engu, vatn og baunir eða ég fæ ekkert kaffi og hún segir ekki orð á þýsku. Þetta virkar fyrir hana og kaffivélin fær alltaf það sem hún vill. Af þessu má draga lærdóm og setja þá reglu að ef alþingismenn greiða atkvæði með málefnum sem stangast beint á við þá grundvallarstefnu sem þeir segja kjósendum fyrir kosningar að þeir ætli að styðja þá fái þeir ekkert kaffi það sem eftir er kjörtímabilsins. Gott dæmi um slíkt var þegar þingmenn Vinstri grænna og Samfylkingar greiddu atkvæði með þriðja orkupakkanum, sem miðast við að einkavæða orkusölu sem gengur í berhögg við hugmyndafræði félagshyggjunnar. Þingmenn Sjálfstæðisflokksins sem greiddu atkvæði með orkupakkanum þriðja fengju hins vegar kaffið sitt og eins margar ábætur og þeir gætu í sig látið. Þetta væri að vísu ekki meiri háttar regla, menn hafa oft lifað vel og lengi án kaffis. Það er í þriðju tilskipun kaffivélarinnar sem ég held að lykillinn að betra lífi stjórnmálaflokkanna felist og hún hljómar svona: „empty drip tray“, eða tæmdu skítaskúffuna, og þá er eins gott að sturta korginum sem einu sinni var baunir og síðan nýmalað kaffi og núna gagnslaust drasl ofan í vask eða ruslafötu. Ímyndið ykkur ef stjórnmálaflokkarnir hefðu það aðhald sem kaffivélin veitir og það yrði sagt við þá þegar þörf krefur: empty drip tray eða tæmið skítaskúffuna. Ef þannig kerfi væri til staðar er öruggt að Steingrímur J. Sigfússon myndi ekki verma sæti alþingisforseta heldur væri hann órofa partur af urðuðum alþingiskorgi. Hann stofnsetti nefnilega stjórnmálaflokk sem átti að vera félagshyggjuflokkur með áherslu á umhverfismál, en yljar sér nú við hitann frá sex þúsund tonnum af kolum sem eru brennd ár hvert á Bakka til dýrðar auðhyggjunni. Segir eitt við kjósendur og gerir hitt. Empty drip tray.
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun
Skoðun Þjóðaratkvæðagreiðsla vegna umsóknar um aðild að ESB er stjórnsýslugrín! Júlíus Valsson skrifar
Skoðun Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier skrifar
Skoðun Fjárskipti við slit óvígðrar sambúðar: Meginreglur og frávik Sveinn Ævar Sveinsson skrifar
Skoðun Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Í minningu sonar – og allra þeirra sem aldrei komu heim Kristín Dýrfjörð,Friðrik Þór Guðmundsson skrifar
Skoðun Truman-ríkið: Tilraunir raunheimsins að komast í gegnum gervihvelfinguna Svala Magnea Ásdísardóttir skrifar
Ákall til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra að standa við gefin loforð Laura Sólveig Lefort Scheefer,Snorri Hallgrímsson,Sigurlaug Eir Beck Þórsdóttir,Jóhanna Malen Skúladóttir,Ida Karólína Harris,Antonia Hamann,Julien Nayet-Pelletier Skoðun
Greiðsla með Vísakorti tryggir ekki endurgreiðslu – forfallatryggingar gagnslausar þegar mest á reynir Erna Guðmundsdóttir Skoðun