Erfiðleikar mannsins Óttar Kolbeinsson Proppé skrifar 25. nóvember 2019 09:00 Kokkáll er fyrsta skáldsaga Dóra DNA. Stjörnur: *** 1/2 Kokkáll Dóri DNA Útgefandi: Bjartur Fjöldi síðna: 336 Fyrsta skáldsaga Halldórs Laxness Halldórssonar, eða Dóra DNA, er einstaklega vel heppnuð og fjallar um undarlegt tilfinningalíf mannskepnunnar á skemmtilegan og frumlegan hátt. Í Kokkál fáum við að kynnast einum slíkum; óöruggum, bældum, ungum karlmanni sem vinnur nokkuð litlaust og leiðinlegt starf á auglýsingastofu, Össa. Sagan tekur á erfiðum spurningum um lífið og tilveruna og hverfist öll um Össa sem neyðist til að horfast í augu við vandamál sín, sem hafa elt hann úr æsku, eftir afdrifaríka nótt í Chicago þegar hann leyfði öðrum karlmanni að sofa hjá kærustunni sinni. Viðfangsefnið er nýstárlegt og áhugavert að mörgu leyti og tekur höfundurinn þannig á grundvallarerfiðleikum fólks, í samskiptum við sjálft sig og aðra, í gegnum mann með nokkuð óhefðbundnar kenndir. Hvers vegna vill aðalpersónan að aðrir menn sængi hjá konunni hans? Endurspeglar það sjálfseyðingarhvöt hans og undirgefni eða er það kannski á einhvern hátt valdeflandi? Þetta eru hlutir sem lesandi spyr sig við lesturinn og aðalpersónan spyr sig jafnvel sjálf því hún virðist í mestu erfiðleikum með að átta sig á því hver hún raunverulega sé. Það er jafnvel gegnumgangandi þema bókarinnar; allar persónurnar virðast vera í stöðugri leit að sjálfum sér og framkvæma leitina á missmekklegan og árangursríkan hátt, að einni persónu undanskilinni. Andrea, æskuvinkona Össa, sker sig úr sem eina persónan sem virðist vera með allt sitt á hreinu og nær að njóta lífsins í botn en Andrea er með Downs-heilkenni. Höfundurinn skrifar skemmtilega og frásagan rennur óhindrað og nokkuð skipulega áfram. Húmor er ekki beint í fyrirrúmi en það má þó greina undirliggjandi háð hjá höfundinum sem ræðir erfiðleika mannsins á undarlega léttan og tilgerðarlausan hátt. Hugmyndin að sögunni er frumleg og skemmtileg og atburðarásin er fremur ófyrirsjáanleg sem heldur lesandanum við efnið. Persónusköpun Dóra stendur upp úr og lýsingar hans á hugmyndum og hugsjónum þeirra í formi skemmtilegra líkinga. Sumt hefði mátt fara betur, í seinni hluta bókarinnar sérstaklega, eins og eðlilegt er í fyrstu skáldsögu en hér er um að ræða höfund sem verður mjög spennandi að fylgjast með í framtíðinni.Niðurstaða: Frábær frumraun í skáldsagnagerð. Lauflétt frásögn sem tekur þó á stórum spurningum um eðli mannsins. Birtist í Fréttablaðinu Bókmenntir Gagnrýni Mest lesið Af vængjum fram: Búlgörsku mafíunni að mæta yrði Ásdísi dömpað Lífið Matti og tengdó selja 220 milljóna króna einbýlishús Lífið Endurtekið hvött til að hvíla bláa litinn Lífið „Eru endaþarmsmök hættuleg?“ Lífið Baltasar og Sunneva afhjúpa kynið Lífið Gleðitár hjá hundrað konum á Geysi Lífið Magnesíum potturinn í Laugardalslaug snýr aftur! Lífið samstarf Inga Lind selur íbúð við Valshlíð Lífið Fundu föt við hæfi á síðustu stundu fyrir Cannes Bíó og sjónvarp Magnús Scheving og Hrefna glæsileg á opnun Sjálands Lífið Fleiri fréttir Falleg tónlist GDRN hljómaði ekki nógu vel Love Lies Bleeding: Ekið af hraðbraut og út í skurð Mislukkuð sýning í Borgarleikhúsinu með góðum sprettum Knox Goes Away: Gamlir en ekki sigraðir Ripley: Listaverk Tom Ripleys fullkomnað Blue Lights: Fljúgandi start Sjá meira
Stjörnur: *** 1/2 Kokkáll Dóri DNA Útgefandi: Bjartur Fjöldi síðna: 336 Fyrsta skáldsaga Halldórs Laxness Halldórssonar, eða Dóra DNA, er einstaklega vel heppnuð og fjallar um undarlegt tilfinningalíf mannskepnunnar á skemmtilegan og frumlegan hátt. Í Kokkál fáum við að kynnast einum slíkum; óöruggum, bældum, ungum karlmanni sem vinnur nokkuð litlaust og leiðinlegt starf á auglýsingastofu, Össa. Sagan tekur á erfiðum spurningum um lífið og tilveruna og hverfist öll um Össa sem neyðist til að horfast í augu við vandamál sín, sem hafa elt hann úr æsku, eftir afdrifaríka nótt í Chicago þegar hann leyfði öðrum karlmanni að sofa hjá kærustunni sinni. Viðfangsefnið er nýstárlegt og áhugavert að mörgu leyti og tekur höfundurinn þannig á grundvallarerfiðleikum fólks, í samskiptum við sjálft sig og aðra, í gegnum mann með nokkuð óhefðbundnar kenndir. Hvers vegna vill aðalpersónan að aðrir menn sængi hjá konunni hans? Endurspeglar það sjálfseyðingarhvöt hans og undirgefni eða er það kannski á einhvern hátt valdeflandi? Þetta eru hlutir sem lesandi spyr sig við lesturinn og aðalpersónan spyr sig jafnvel sjálf því hún virðist í mestu erfiðleikum með að átta sig á því hver hún raunverulega sé. Það er jafnvel gegnumgangandi þema bókarinnar; allar persónurnar virðast vera í stöðugri leit að sjálfum sér og framkvæma leitina á missmekklegan og árangursríkan hátt, að einni persónu undanskilinni. Andrea, æskuvinkona Össa, sker sig úr sem eina persónan sem virðist vera með allt sitt á hreinu og nær að njóta lífsins í botn en Andrea er með Downs-heilkenni. Höfundurinn skrifar skemmtilega og frásagan rennur óhindrað og nokkuð skipulega áfram. Húmor er ekki beint í fyrirrúmi en það má þó greina undirliggjandi háð hjá höfundinum sem ræðir erfiðleika mannsins á undarlega léttan og tilgerðarlausan hátt. Hugmyndin að sögunni er frumleg og skemmtileg og atburðarásin er fremur ófyrirsjáanleg sem heldur lesandanum við efnið. Persónusköpun Dóra stendur upp úr og lýsingar hans á hugmyndum og hugsjónum þeirra í formi skemmtilegra líkinga. Sumt hefði mátt fara betur, í seinni hluta bókarinnar sérstaklega, eins og eðlilegt er í fyrstu skáldsögu en hér er um að ræða höfund sem verður mjög spennandi að fylgjast með í framtíðinni.Niðurstaða: Frábær frumraun í skáldsagnagerð. Lauflétt frásögn sem tekur þó á stórum spurningum um eðli mannsins.
Birtist í Fréttablaðinu Bókmenntir Gagnrýni Mest lesið Af vængjum fram: Búlgörsku mafíunni að mæta yrði Ásdísi dömpað Lífið Matti og tengdó selja 220 milljóna króna einbýlishús Lífið Endurtekið hvött til að hvíla bláa litinn Lífið „Eru endaþarmsmök hættuleg?“ Lífið Baltasar og Sunneva afhjúpa kynið Lífið Gleðitár hjá hundrað konum á Geysi Lífið Magnesíum potturinn í Laugardalslaug snýr aftur! Lífið samstarf Inga Lind selur íbúð við Valshlíð Lífið Fundu föt við hæfi á síðustu stundu fyrir Cannes Bíó og sjónvarp Magnús Scheving og Hrefna glæsileg á opnun Sjálands Lífið Fleiri fréttir Falleg tónlist GDRN hljómaði ekki nógu vel Love Lies Bleeding: Ekið af hraðbraut og út í skurð Mislukkuð sýning í Borgarleikhúsinu með góðum sprettum Knox Goes Away: Gamlir en ekki sigraðir Ripley: Listaverk Tom Ripleys fullkomnað Blue Lights: Fljúgandi start Sjá meira