Ég er ísraleskur gyðingur – ég styð sniðgöngu gegn Ísrael Ilan Pappe skrifar 25. maí 2018 07:00 Ákallið um sniðgöngu Ísraels, ásamt viðskiptabanni og fjárlosun (e. Boycott, Divestment and Sanctions) átti uppruna sinn í samfélagi Palestínumanna (í gegnum hundruð frjálsra félagasamtaka) fyrir þrettán árum síðan. Ákallið barst víða að; frá palestínsku samfélagi, frá Ísrael, hinum hernumda Vesturbakka og umsetna Gazasvæðinu ásamt samfélagi palestínskra flóttamanna víðsvegar um heiminn. Ástæður ákallsins eru augljósar. Þjóðarhreyfing Palestínumanna fór í gegn um tvö stig í baráttu sinni fyrir frelsi og sjálfsákvörðunarrétti þjóðarinnar í kjölfar hörmunganna (Nakbah) eftir stríðið 1948, þar sem land Palestínumanna var tekið eignarnámi af hreyfingu Síonista og helmingur þjóðarinnar var hrakinn burt frá sínu heimalandi í kerfisbundnum þjóðernishreinsunum ásamt því að helmingur palestínskra þorpa voru þurrkuð út. Fyrsta skrefið var einkennandi fyrir baráttuna gegn nýlendustefnunni sem hófst um 1950-1960 og var það vopnuð andspyrna sem mistókst (nema í því að halda þjóðernishreyfingunni á lífi og beina kastljósi heimsins að málinu). PLO, Frelsissamtök Palestínu, tóku við kyndlinum á níunda áratugnum með diplómatískum aðferðum sem gáfu af sér Óslóarsamkomulagið árið 1993. Ekki einungis brást Óslóarsamkomulagið algjörlega, heldur reyndist það vera bragð Ísraelsstjórnarinnar til að koma á óbeinni herstjórn á Vesturbakkanum og Gaza. Í þessu friðarferli fengu Ísraelsmenn friðhelgi til að framkvæma nýlendustefnu sína á hernumdu svæðunum. Lífsgæði Palestínumanna, beggja vegna Grænu línunnar, versnuðu til muna eftir að friðarferlið mistókst. Staða flóttamanna var jafn slæm og lausnin varð enn fjarlægari eftir atburðina í Sýrlandi (palestínsku flóttamannabúðirnar í Yarmuk voru nánast þurrkaðar út). Palestínumenn á Gaza reyna enn að veita vopnaða mótspyrnu, og þar til nýlega jafnvel með sjálfsmorðssprengjum. Aftur á móti er trúin á sterka, óvopnaða og friðsama andspyrnu sterkari í palestínsku samfélagi, með sniðgönguna að vopni og að sú aðferð sé heillavænlegust til árangurs til að stöðva hörmungarnar (Nakbah) sem dynja á þjóð þeirra. Það er því gild ástæða til að styðja sniðgönguna, hún er rétta svarið við ákalli kúgaðs samfélags um alþjóðlega samstöðu og aðstoð í baráttunni.Stuðlar að óróa nær og fjær Önnur ástæðan er sú, að hernámið heldur ekki aðeins áfram, það versnar dag frá degi. Við verðum að stöðva eyðileggingu Palestínu og Palestínumanna, fyrst og fremst vegna Palestínumanna sjálfra en einnig vegna Ísraela og Miðausturlanda og alls heimsins í raun. Hinn skelfilegi raunveruleiki Palestínu veldur uppnámi í múslima- og arabaheiminum og stuðlar að óróa nær og fjær. Þriðja og síðasta ástæðan er að sniðganga er friðsöm aðgerð sem hver maður með sómakennd ætti að styðja, einnig þeir sem vilja ekki standa aðgerðalausir hjá og ósnortnir af þjáningum þjóðar sem hafa staðið í meira en eina öld. Við vitum of vel hvað er að gerast til að vera hlutlaus og láta sem við séum ómeðvituð um ástandið. Beiðnin til okkar er því sú að við notum sömu meðul sem gögnuðust suðurafrísku þjóðinni í baráttu hennar til að binda enda á aðskilnaðarstefnuna. Margir þeir sem upplifðu aðskilnaðarstefnuna í verki í Suður-Afríku, leiðtogar eins og Nelson Mandela og Desmond Tutu, hafa staðhæft að kerfislæg kúgun Ísraelsmanna sé mun skelfilegri en það sem þeir upplifðu á myrkustu tímum Apartheid. Sniðgangan bar árangur þar, hún ætti að bera árangur í Ísrael og Palestínu líka. Ég er ísraelskur gyðingur og geri mér fulla grein fyrir áhrifamætti þess að hvetja til sniðgöngu og viðskiptabanns gegn ríki mínu. Ég hef búið í Ísrael allt mitt líf og er sannfærður um að réttindamálin þrjú, sem sniðgönguáætlunin gengur út á og þrýstir á Ísraela um að virða og uppfylla, séu heilög hverjum heiðvirðum manni burtséð frá trú þeirra eða þjóðerni. Þetta er líka ástæða þess að svo margir gyðingar út um allan heim styðja sniðgönguáætlunina. Það verður að verja rétt Palestínumanna á Vesturbakkanum og Gaza til að losna undan hernaðarlegri ánauð og ofbeldi, rétt Palestínumanna í Ísrael til að öðlast sömu borgaraleg réttindi og aðrir þegnar Ísraels og rétt palestínskra flóttamanna til að snúa aftur heim. Við viljum því senda þau skilaboð að á meðan Ísrael virðir ekki þessi réttindi eru Ísraelar útilokaðir frá alþjóðasamfélaginu.Höfundur er prófessor í sagnfræði við háskólann í Exeter Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mið-Austurlönd Mest lesið 56.000 krónur í vasa Kópavogsbúa Ásdís Kristjánsdóttir Skoðun Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty Skoðun Af hverju byggjum við innan gróinna hverfa? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun NordAN: Vegið að norrænni forvarnarstefnu Siv Friðleifsdóttir Skoðun Hugleiðingar og skoðanaskipti um rasisma og útlendingahatur Ole Anton Bieltvedt Skoðun Er stríðsglæpamaður í rútunni? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir, Hrönn Guðmundsdóttir Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson Skoðun Halldór 31.05.2025 Halldór Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Skoðun Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar Skoðun Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hugleiðingar og skoðanaskipti um rasisma og útlendingahatur Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun 56.000 krónur í vasa Kópavogsbúa Ásdís Kristjánsdóttir skrifar Skoðun NordAN: Vegið að norrænni forvarnarstefnu Siv Friðleifsdóttir skrifar Skoðun Af hverju byggjum við innan gróinna hverfa? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Er stríðsglæpamaður í rútunni? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir, Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Til hamingju með sjómannadaginn Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Cardenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Sjá meira
Ákallið um sniðgöngu Ísraels, ásamt viðskiptabanni og fjárlosun (e. Boycott, Divestment and Sanctions) átti uppruna sinn í samfélagi Palestínumanna (í gegnum hundruð frjálsra félagasamtaka) fyrir þrettán árum síðan. Ákallið barst víða að; frá palestínsku samfélagi, frá Ísrael, hinum hernumda Vesturbakka og umsetna Gazasvæðinu ásamt samfélagi palestínskra flóttamanna víðsvegar um heiminn. Ástæður ákallsins eru augljósar. Þjóðarhreyfing Palestínumanna fór í gegn um tvö stig í baráttu sinni fyrir frelsi og sjálfsákvörðunarrétti þjóðarinnar í kjölfar hörmunganna (Nakbah) eftir stríðið 1948, þar sem land Palestínumanna var tekið eignarnámi af hreyfingu Síonista og helmingur þjóðarinnar var hrakinn burt frá sínu heimalandi í kerfisbundnum þjóðernishreinsunum ásamt því að helmingur palestínskra þorpa voru þurrkuð út. Fyrsta skrefið var einkennandi fyrir baráttuna gegn nýlendustefnunni sem hófst um 1950-1960 og var það vopnuð andspyrna sem mistókst (nema í því að halda þjóðernishreyfingunni á lífi og beina kastljósi heimsins að málinu). PLO, Frelsissamtök Palestínu, tóku við kyndlinum á níunda áratugnum með diplómatískum aðferðum sem gáfu af sér Óslóarsamkomulagið árið 1993. Ekki einungis brást Óslóarsamkomulagið algjörlega, heldur reyndist það vera bragð Ísraelsstjórnarinnar til að koma á óbeinni herstjórn á Vesturbakkanum og Gaza. Í þessu friðarferli fengu Ísraelsmenn friðhelgi til að framkvæma nýlendustefnu sína á hernumdu svæðunum. Lífsgæði Palestínumanna, beggja vegna Grænu línunnar, versnuðu til muna eftir að friðarferlið mistókst. Staða flóttamanna var jafn slæm og lausnin varð enn fjarlægari eftir atburðina í Sýrlandi (palestínsku flóttamannabúðirnar í Yarmuk voru nánast þurrkaðar út). Palestínumenn á Gaza reyna enn að veita vopnaða mótspyrnu, og þar til nýlega jafnvel með sjálfsmorðssprengjum. Aftur á móti er trúin á sterka, óvopnaða og friðsama andspyrnu sterkari í palestínsku samfélagi, með sniðgönguna að vopni og að sú aðferð sé heillavænlegust til árangurs til að stöðva hörmungarnar (Nakbah) sem dynja á þjóð þeirra. Það er því gild ástæða til að styðja sniðgönguna, hún er rétta svarið við ákalli kúgaðs samfélags um alþjóðlega samstöðu og aðstoð í baráttunni.Stuðlar að óróa nær og fjær Önnur ástæðan er sú, að hernámið heldur ekki aðeins áfram, það versnar dag frá degi. Við verðum að stöðva eyðileggingu Palestínu og Palestínumanna, fyrst og fremst vegna Palestínumanna sjálfra en einnig vegna Ísraela og Miðausturlanda og alls heimsins í raun. Hinn skelfilegi raunveruleiki Palestínu veldur uppnámi í múslima- og arabaheiminum og stuðlar að óróa nær og fjær. Þriðja og síðasta ástæðan er að sniðganga er friðsöm aðgerð sem hver maður með sómakennd ætti að styðja, einnig þeir sem vilja ekki standa aðgerðalausir hjá og ósnortnir af þjáningum þjóðar sem hafa staðið í meira en eina öld. Við vitum of vel hvað er að gerast til að vera hlutlaus og láta sem við séum ómeðvituð um ástandið. Beiðnin til okkar er því sú að við notum sömu meðul sem gögnuðust suðurafrísku þjóðinni í baráttu hennar til að binda enda á aðskilnaðarstefnuna. Margir þeir sem upplifðu aðskilnaðarstefnuna í verki í Suður-Afríku, leiðtogar eins og Nelson Mandela og Desmond Tutu, hafa staðhæft að kerfislæg kúgun Ísraelsmanna sé mun skelfilegri en það sem þeir upplifðu á myrkustu tímum Apartheid. Sniðgangan bar árangur þar, hún ætti að bera árangur í Ísrael og Palestínu líka. Ég er ísraelskur gyðingur og geri mér fulla grein fyrir áhrifamætti þess að hvetja til sniðgöngu og viðskiptabanns gegn ríki mínu. Ég hef búið í Ísrael allt mitt líf og er sannfærður um að réttindamálin þrjú, sem sniðgönguáætlunin gengur út á og þrýstir á Ísraela um að virða og uppfylla, séu heilög hverjum heiðvirðum manni burtséð frá trú þeirra eða þjóðerni. Þetta er líka ástæða þess að svo margir gyðingar út um allan heim styðja sniðgönguáætlunina. Það verður að verja rétt Palestínumanna á Vesturbakkanum og Gaza til að losna undan hernaðarlegri ánauð og ofbeldi, rétt Palestínumanna í Ísrael til að öðlast sömu borgaraleg réttindi og aðrir þegnar Ísraels og rétt palestínskra flóttamanna til að snúa aftur heim. Við viljum því senda þau skilaboð að á meðan Ísrael virðir ekki þessi réttindi eru Ísraelar útilokaðir frá alþjóðasamfélaginu.Höfundur er prófessor í sagnfræði við háskólann í Exeter
Skoðun Það ætti ekki vera í boði að útskifa fólk úr viðtalstímum hjá geðlæknum Atli Már Haraldsson Zebitz skrifar
Skoðun Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar