Skoðun

Hóp aldraðra haldið utan samfélagsþátttöku

Björgvin Guðmundsson skrifar
Hvernig stendur á því, að hvorki ríkisstjórn né Alþingi hefur nokkurn áhuga á því að leiðrétta kjör aldraðra og öryrkja? Hvernig stendur á því, að þessir ráðamenn láta það afskiptalaust, að lægst launuðu aldraðir og öryrkjar hafi ekki nóg fyrir brýnustu útgjöldum? Þessir aðilar eiga jafnvel ekki fyrir mat síðustu daga mánaðarins. Þeir geta ekki átt eða rekið bíl; þeir geta ekki keypt tölvu og rekið hana; þeir verða oft að neita sér um að fara til læknis og geta ekki leyst út lyfin sín. Þessi hópur getur því ekki tekið fullan þátt í samfélaginu. Ríkisstjórn og Alþingi kemur í veg fyrir það. Það er mannréttindabrot.

Ég hef velt því fyrir mér, hvers vegna Alþingi og ríkisstjórn séu gersamlega áhugalaus um kjör og hag þess hóps, sem er á lægsta lífeyri almannatrygginga og hefur engar tekjur aðrar en lífeyri TR. Mér hefur komið eftirfarandi í hug: Sumir stjórnmálamannanna vita ekkert hvernig hagur þessara eldri borgara og öryrkja er í raun! Þeir telja, að umræddir lífeyrisþegar hafi nógu góð kjör. Þetta sást vel, þegar Ellert Schram, formaður Félags eldri borgara í Reykjavík, talaði við fyrrverandi alþingismann. Þessi fyrrverandi alþingismaður sagði eitthvað á þessa leið: Hvað eruð þið alltaf að væla. Eldri borgarar hafa það ágætt! Og ég hugsa að margir fleiri alþingismenn og jafnvel ráðherrar hugsi eins og telji hag verst launuðu aldraðra og öryrkja í lagi.

Engin leið að dæmið gangi upp

Er hagur þeirra ef til vill í lagi? Ég legg tölurnar fyrir lesendur svo þeir geti dæmt sjálfir: Aldraðir, sem hafa einungis tekjur frá TR, hafa 204 þúsund – 243 þúsund kr. á mánuði eftir skatt. Algengt er, að húsaleiga sé í kringum 200 þúsund kr. á mánuði. Ef um eignarhúsnæði er að ræða getur húsnæðiskostnaður verið nokkru minni en það munar þó ekki miklu. Fyrir það sem afgangs er þarf að greiða alla aðra útgjaldaliði, mat, fatnað, hreinlætisvörur, samgöngukostnað, lækniskostnað, lyf, gjafir, sjónvarp, síma og fleira. Það er engin leið, að þetta dæmi gangi upp. Stjórnmálamenn, sem hafa nú orðið mjög há laun ættu að skilja þetta. En það virðist þveröfugt. Það virðist svo sem eftir því, sem þeir hafa betri laun, átti þeir sig síður á því, að ekki er unnt að lifa af þeirri hungurlús, sem þeir skammta öldruðum og öryrkjum.

Þingmenn hafa í dag 1,1 milljón í laun fyrir skatt á mánuði. Síðan hafa flestir þeirra mörg hundruð þúsund til viðbótar í aukasporslur, fyrir að vera formenn í flokki (550 þús.), forseti Alþingis og varaforsetar, fyrir að vera formenn í nefndum og fyrir að sitja í nefndum. Þingmenn fá 1,1 milljón á mánuði þó þeir geri ekkert á Alþingi, flytji ekki eina einustu tillögu á Alþingi og sitji þegjandi. En um leið og þeir gera eitthvað fá þeir greitt sérstaklega fyrir það!



Bruðl og óhóf

Eins og frægt er orðið fá þingmenn mikla bílastyrki og þeir fá einnig mikla dagpeninga í utanlandsferðum. Þeir geta sent hótelreikninginn heim í Alþingi til greiðslu en fá þá helming dagpeninga. Hvort þeir geti skrifað kostnað á hótelreikningana veit ég ekki en kæmi það ekki á óvart. Miðað við bruðl og óhóf þeirra er óskiljanlegt, að þeir skuli ekki manna sig upp í að leiðrétta kjör lægst launuðu aldraðra og öryrkja og leiðrétta kjör þeirra allra.

Ráðherrarnir lifa við enn meira bruðl og óhóf. Þeir hafa fría bíla; þeir hafa nánast fríar utanferðir. Þeir fá miklu hærri dagpeninga en þingmenn; geta sent hótelreikningana heim í ráðuneytið og skrifað margs konar kostnað á hótelreikningana. Þeir þurfa varla að taka upp veskið.

Þetta eru mennirnir, sem eiga að ákveða hvað aldraðir og öryrkjar þurfi mikið í lífeyri sér til framfærslu. Þetta eru mennirnir, sem segja að hungurlúsin nægi öldruðum og öryrkjum. Er ekki tímabært, að þessir menn fari að borga eitthvað af sínum kostnaði af eigin launum eins og annað launafólk? Mættu þeir ekki greiða rekstur bíls af sínum eigin launum eins og aðrir? Það er tímabært að skera allt þetta bruðl og óhóf niður. Það fengjust þá peningar upp í kjarabætur aldraðra og öryrkja.

Kjör annarra eldri borgara eru betri en þó ekki til þess að hrópa húrra fyrir. Þeir sem hafa lágar greiðslur úr lífeyrissjóði eru lítið betur settir en þeir, sem hafa engan lífeyrissjóð vegna mikilla skatta og skerðinga ríkisins. Skerðing TR vegna 150 þús. kr. úr lífeyrissjóði er tæpur helmingur upphæðarinnar. Það er allt annað en lagt var upp með en þá var gert ráð fyrir, að lífeyrissjóður væri hrein viðbót við almannatryggingar. Það hefur verið svikið.

Höfundur er viðskiptafræðingur




Skoðun

Sjá meira


×