Aldar ógæfa Lára G. Sigurðardóttir skrifar 4. desember 2017 09:45 Árið er 1847. Ungverski læknirinn I.P. Semmelweis og nemendur hans byrja daginn á að kryfja lík kvenna sem létust úr barnsfarasótt. Síðan halda þeir á fæðingardeild og skoða sængurkonur. Í umsjá Semmelweis látast tífalt fleiri úr barnsfarasótt en í umsjá ljósmæðra. Bugaður af samviskubiti yfir að hann sé ábyrgur fyrir dauðsföllunum leitar hann að skýringu. Hann er við það að sturlast þegar hann uppgötvar að hann gæti verið að bera sjúkdóm af krufningastofunni í konurnar. Til að sannreyna kenningu sína hengir hann upp bréf, þar sem stendur að hverjum sem kemur inn á skurðstofuna beri skylda til að þvo hendur sínar með klórvatni. Margir kvarta og telja tilþrif læknisins eintóma þvælu og allt of mikla fyrirhöfn. Með handþvotti áttu fleiri konur sér lífsvon en margir læknar hunsuðu uppgötvunina og hæddust að Semmelweis. Þeir trúðu því að óheppni réði mestu um örlög sængurkvennanna. Smám saman jókst vitund lækna um hvernig þeir gætu borið smit manna á milli með óhreinum höndum. Þrátt fyrir að margar sannanir lægju fyrir því að hreinlæti forðaði sjúklingum frá líkkistunni liðu meira en hundrað ár frá því að Semmelweis gerði uppgötvun sína þar til einnota hanskar voru orðnir að staðalbúnaði á skurðstofum árið 1966. En þarf svona ferli að taka heila öld? Í dag búum við yfir vitneskju og rannsóknarniðurstöðum, svipað og Semmelweis forðum, sem ættu að leiðbeina okkur þegar alþingisfrumvörp sem snerta mikilvæg forvarna- og heilbrigðismál eru krufin til mergjar. Nú verður fróðlegt að fylgjast með hvort nýir þingmenn ætli að horfast í augu við vísindalegar staðreyndir eða hæðast að þeim. Höfundur er pistlahöfundur Fréttablaðsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Lára G. Sigurðardóttir Mest lesið Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson Skoðun Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson Skoðun Á uppgjör frá TR að koma eldri borgurum á óvart? Björn Snæbjörnsson Skoðun Frá, frá, frá. Fúsa liggur á Eiríkur Hjálmarsson Skoðun Borgarlína, barnleysi og bíllaus lífstíll – hentar það Kópavogi? Einar Jóhannes Guðnason Skoðun Við eigum allt. Af hverju finnst okkur samt vanta eitthvað? Valentina Klaas Skoðun
Árið er 1847. Ungverski læknirinn I.P. Semmelweis og nemendur hans byrja daginn á að kryfja lík kvenna sem létust úr barnsfarasótt. Síðan halda þeir á fæðingardeild og skoða sængurkonur. Í umsjá Semmelweis látast tífalt fleiri úr barnsfarasótt en í umsjá ljósmæðra. Bugaður af samviskubiti yfir að hann sé ábyrgur fyrir dauðsföllunum leitar hann að skýringu. Hann er við það að sturlast þegar hann uppgötvar að hann gæti verið að bera sjúkdóm af krufningastofunni í konurnar. Til að sannreyna kenningu sína hengir hann upp bréf, þar sem stendur að hverjum sem kemur inn á skurðstofuna beri skylda til að þvo hendur sínar með klórvatni. Margir kvarta og telja tilþrif læknisins eintóma þvælu og allt of mikla fyrirhöfn. Með handþvotti áttu fleiri konur sér lífsvon en margir læknar hunsuðu uppgötvunina og hæddust að Semmelweis. Þeir trúðu því að óheppni réði mestu um örlög sængurkvennanna. Smám saman jókst vitund lækna um hvernig þeir gætu borið smit manna á milli með óhreinum höndum. Þrátt fyrir að margar sannanir lægju fyrir því að hreinlæti forðaði sjúklingum frá líkkistunni liðu meira en hundrað ár frá því að Semmelweis gerði uppgötvun sína þar til einnota hanskar voru orðnir að staðalbúnaði á skurðstofum árið 1966. En þarf svona ferli að taka heila öld? Í dag búum við yfir vitneskju og rannsóknarniðurstöðum, svipað og Semmelweis forðum, sem ættu að leiðbeina okkur þegar alþingisfrumvörp sem snerta mikilvæg forvarna- og heilbrigðismál eru krufin til mergjar. Nú verður fróðlegt að fylgjast með hvort nýir þingmenn ætli að horfast í augu við vísindalegar staðreyndir eða hæðast að þeim. Höfundur er pistlahöfundur Fréttablaðsins.
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun
Um spretthóp og lestrarkennslu. Hvatning til mennta- og barnamálaráðherra um faglega starfshætti Auður Soffíu Björgvinsdóttir Skoðun