Ofhitnun hagkerfisins mesti skaðvaldurinn Ingvar Haraldsson skrifar 1. apríl 2015 07:00 Þórarinn G. Pétursson segir brýnt að hagkerfið sé vel undirbúið þegar áföll ríði yfir. fréttablaðið/pjetur Ofhitnun hagkerfisins er algengasti fyrirboði fjármálakreppa hér á landi. Þetta er meðal niðurstaðna greiningar Seðlabankans á fjármálakreppum frá 1875-2013. „Það birtist helst í því að efnahagsleg umsvif eru of mikil. Of hraður hagvöxtur, of mikill viðskiptahalli og of mikil aukning eftirspurnar sem þá er orðin ósjálfbær og leiðréttist með snörpum hætti,“ segir Þórarinn G. Pétursson, aðalhagfræðingur Seðlabankans og einn rannsakenda. „Einn af lærdómunum er að leyfa þessu ekki að gerast eins og hefur því miður allt of oft gerst,“ bætir hann við. Skýrt dæmi um ástandið þá var fram að bankahruninu 2008, sem Þórarinn sagði að væri „móðir allra fjármálakreppa“. Öll viðvörunarljós hafi verið byrjuð að blikka nokkrum árum fyrir hrunið. Fimm af sex „fjölþættum“ fjármálakreppum sem urðu á tímabilinu á Íslandi gerðust samhliða kreppum í alþjóðlega fjármálakerfinu. Þórarinn segir að Íslendingar geti gert ýmislegt til að vera undirbúnir þegar slík áföll verði erlendis. „Það er ekkert náttúrulögmál þótt það verði fjármálakreppa í útlöndum að það verði hér. Því þurfum við að búa til kerfi sem getur staðið af sér áföll. Við þurfum að draga úr áhættutöku og styrkja eiginfjárgrunn fjármálakerfisins,“ segir Þórarinn. Þá þurfi einnig að koma í veg fyrir að bankakerfið sé fjármagnað í of miklum mæli erlendis. Þórarinn býst ekki við að hægt verði að koma alfarið í veg fyrir fjármálakreppur. „Ég held að þetta sé eitthvað að við verðum að búa við,“ segir Þórarinn. Eina leiðin að hans mati til að koma í veg fyrir fjármálakreppur sé að vera ekki með fjármálakerfi. Mest lesið Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Viðskipti innlent „Hann eyðileggur alltaf alla stemningu um leið og hann kemur“ Atvinnulíf Sögðu upp 82 starfsmönnum Viðskipti innlent Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Viðskipti innlent Landvörðurinn sem endaði í píparanum Samstarf Umferðareiður kjötiðnaðarmaður tilnefndur Samstarf Velur brauðtertu fram yfir heitan rétt - Gunnar Þór er tilnefndur í Iðnaðarmanni ársins Samstarf Kaldvík skráð á markað Viðskipti innlent Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Viðskipti innlent Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Viðskipti innlent Fleiri fréttir Sögðu upp 82 starfsmönnum Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Kaldvík skráð á markað Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Bein útsending: Framtíð EES til umræðu á þrjátíu ára afmæli Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Gerður ráðin til BBA//Fjeldco Þjóðin hafi tekið rétta ákvörðun í Icesave málinu Úr tveggja milljarða tekjum í fimm en töpuðu þrjátíu Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Eignast Securitas að fullu Netflix, Stöð2+, Prime og Disney greiði til menningar Segja markaðstorg blóðmjólka fyrirtæki Sjá meira
Ofhitnun hagkerfisins er algengasti fyrirboði fjármálakreppa hér á landi. Þetta er meðal niðurstaðna greiningar Seðlabankans á fjármálakreppum frá 1875-2013. „Það birtist helst í því að efnahagsleg umsvif eru of mikil. Of hraður hagvöxtur, of mikill viðskiptahalli og of mikil aukning eftirspurnar sem þá er orðin ósjálfbær og leiðréttist með snörpum hætti,“ segir Þórarinn G. Pétursson, aðalhagfræðingur Seðlabankans og einn rannsakenda. „Einn af lærdómunum er að leyfa þessu ekki að gerast eins og hefur því miður allt of oft gerst,“ bætir hann við. Skýrt dæmi um ástandið þá var fram að bankahruninu 2008, sem Þórarinn sagði að væri „móðir allra fjármálakreppa“. Öll viðvörunarljós hafi verið byrjuð að blikka nokkrum árum fyrir hrunið. Fimm af sex „fjölþættum“ fjármálakreppum sem urðu á tímabilinu á Íslandi gerðust samhliða kreppum í alþjóðlega fjármálakerfinu. Þórarinn segir að Íslendingar geti gert ýmislegt til að vera undirbúnir þegar slík áföll verði erlendis. „Það er ekkert náttúrulögmál þótt það verði fjármálakreppa í útlöndum að það verði hér. Því þurfum við að búa til kerfi sem getur staðið af sér áföll. Við þurfum að draga úr áhættutöku og styrkja eiginfjárgrunn fjármálakerfisins,“ segir Þórarinn. Þá þurfi einnig að koma í veg fyrir að bankakerfið sé fjármagnað í of miklum mæli erlendis. Þórarinn býst ekki við að hægt verði að koma alfarið í veg fyrir fjármálakreppur. „Ég held að þetta sé eitthvað að við verðum að búa við,“ segir Þórarinn. Eina leiðin að hans mati til að koma í veg fyrir fjármálakreppur sé að vera ekki með fjármálakerfi.
Mest lesið Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Viðskipti innlent „Hann eyðileggur alltaf alla stemningu um leið og hann kemur“ Atvinnulíf Sögðu upp 82 starfsmönnum Viðskipti innlent Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Viðskipti innlent Landvörðurinn sem endaði í píparanum Samstarf Umferðareiður kjötiðnaðarmaður tilnefndur Samstarf Velur brauðtertu fram yfir heitan rétt - Gunnar Þór er tilnefndur í Iðnaðarmanni ársins Samstarf Kaldvík skráð á markað Viðskipti innlent Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Viðskipti innlent Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Viðskipti innlent Fleiri fréttir Sögðu upp 82 starfsmönnum Hvetja fólk til að taka verðmerkingum í Hagkaup með fyrirvara Fjölda fólks sagt upp hjá Icelandair Kaldvík skráð á markað Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Bein útsending: Framtíð EES til umræðu á þrjátíu ára afmæli Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Gerður ráðin til BBA//Fjeldco Þjóðin hafi tekið rétta ákvörðun í Icesave málinu Úr tveggja milljarða tekjum í fimm en töpuðu þrjátíu Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Eignast Securitas að fullu Netflix, Stöð2+, Prime og Disney greiði til menningar Segja markaðstorg blóðmjólka fyrirtæki Sjá meira