Stórfengleiki mannshugans Böðvar Jónsson skrifar 17. september 2015 11:38 Við sem komin erum yfir miðjan aldur þurfum ekki annað en hugsa aftur til unglingsáranna til að gera okkur grein fyrir að heimurinn hefur gjörbreyst, við getum í raun sagt að við búum í algerlega nýjum heimi miðað við þá tíma. Tækni og vísindi hafa fært okkur þennan nýja heim og tækniframförum fleygir fram með vaxandi hraða ef eitthvað er. Um það vitna tveir pistlar sem bar fyrir augu fyrir stuttu. Báðir fjölluðu þeir um gervigreind. Önnur byggði á samtali Stephen Hawking við BBC. Hawking talar um nýja tækni sem þróuð hefur verið á sviði gervigreindar og hefur nýst honum vel til tjáskipta en eins og flestir vita er Hawhing nær alveg lamaður. Varðandi tjáninguna gengur þessi tækni svo langt að skynja hvernig prófessorinn hugsar og leggur til hvaða orð hann muni nota næst. Hawking er algerlega bundinn við hjólastól vegna hreyfitaugungahrörnunar. Þessi nýju vísindi hafa sem sagt gert honum kleift að lifa og starfa þrátt fyrir sjúkdóminn, og gefið mannkyninu kost á að njóta þess sem þessi mikli hugsuður og vísindamaður hefur fram að færa. Síðari greinin var ekki síður áhugaverð en í henni kemur fram að á okkar eigin landi er að finna Vitvélastofnun Íslands sem stundar rannsóknir á gervigreind og hermilíkönum. Dr. Kristinn R. Þórisson segir að gervigreind sé þegar farin að móta okkar daglega líf. Hún er notuð í símkerfum, leitarvélum, stjórn gatnakerfa og í háhraða viðskiptum þar sem fjárfestar höndla á ógnar hraða. Þegar maður les þetta fer ekki hjá því að manni detti í hug að rétt handan við hornið séu framfarir á öllum sviðum mannlegs lífs rétt eins og þegar tölvuöldin hélt innreið sína. Hvernig væru sjúkrahúsin stödd án tölvutækninnar. En ekki er allt sem sýnist. Meðan mannshugurinn svífur í hæstu hæðum og finnur upp tæki og tól til að gera lífið auðveldara og stórkostlegra bregður á skugga. Einhver eru þau öfl í heiminum sem sveigja með óhugnanlegum krafti vísindaframþróunina inn á óheillavænlegar brautir. Í viðtalinu við BBC viðrar Hawking þann ótta sinn að „þróun gervigreindar geti markað endalok mannkynsins“ Það er sannarlega ekki uppörvandi og prófessorinn er varla að skella þessu fram alveg út í loftið. Hvað varðar Vitvélastofnun Íslands þá hefur hún séð ástæðu til að setja sér siðastefnu en í henni felst meðal annars að stofnunin mun ekki taka þátt í rannsóknum á gerfigreind eða sjálfstýringu véla í hernaðarlegum tilgangi. Í greininni er bent á að gervigreind bjóði upp á aukna möguleika stjórnvalda vítt og breitt til að beita háþróaðri tækni til að njósna um löghlýðna þegna sína, og um leið fara á svig við rótgrónar reglur og lög sem eiga að vernda borgara fyrir rofi á friðhelgi einkalífsins og að það stefni í að þetta verði viðtekin venja. Dr. Kristinn segir í greininni varðandi þörf á siðareglum: „Fyrst og fremst eru þetta áhyggjur af þeirri stefnu sem gervigreind og rannsóknir á henni eru að taka í hernaðarlegu samhengi. Það þarf ekki að lesa nema nokkrar blaðsíður í mannkynssögunni til að sjá dæmi um misbeitingu vísindalegrar þekkingar... Við verðum að vera á varðbergi gagnvart möguleikum nýrrar þekkingar og þá sérstaklega misbeitingu hennar“ Samkvæmt grein hér á skoðun í visir.is undir yfirskriftinni „Ákall til aðalritara Sameinuðu þjóðanna“ kemur fram að staða heimsins hafi orðið til þess að hleypt var af stað heimsspannandi undirskriftasöfnun fyrir ákalli og hvatningu til aðalritara Sameinuðu þjóðanna, að kalla saman leiðtoga heimsins til tímamóta fundar til lausnar á þeim vanda sem við blasirog fer versnandi. Malala friðarverlaunahafi Nobels sagði í viðtalsþætti Operu Winfrey eitthvað á þá leið að hún væri óhrædd við að segja augliti til auglitis við Obama eða hvern annan þjóðarleiðtoga, að þeir bæru óskoraða ábyrgð á því ástandi heimsins sem við blasir. Að koma í veg fyrir frekari misbeitingu vísindalegrar þekkingar í þágu stríðsreksturs er einnig algerlega á þeirra ábyrgð. Ég hvet alla friðelskandi, bæði konur og karla, að taka þátt í umræddri undirskriftasöfnun. Slóðin er:https://secure.avaaz.org/en/petition/The_SecretaryGeneral_of_the_United_Nations_Call_an_urgent_meeting_of_world_leaders/?eEfyaab Mig langar að ljúka þessum pistli með því að vísa til Sevilla yfirlýsingarinnar frá 1986. Hún byggir á niðurstöðu hóps vísindamanna á alþjóðlegri ráðstefnu í Seville á Spáni – Niðurstaða okkar er að við (mennirnir) séum ekki dæmdir til hernaðarátaka og ofbeldis af líffræðilegum ástæðum. Þess í stað er okkur mögulegt að binda enda á stríð og þær þjáningar sem þau valda. Við getum það ekki ein og hvert í sínu lagi heldur aðeins með samvinnu. Það skiptir hins vegar gríðarlegu máli að við, hvert og eitt okkar, trúum því að við getum þetta. Án þeirrar trúar má vera að við reynum ekki einu sinni.Stríð voru fundin upp í fornöld og á sama hátt getum við fundið upp friðinn á okkar tímum. Það er í höndum hvers og eins okkar að leggja okkar lóð á vogarskálina.Sevilla yfirlýsingin:https://www.ppu.org.uk/learn/texts/doc_seville.html Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Böðvar Jónsson Mest lesið Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Skoðun Á að sameina ÍSÍ og UMFÍ? Ómar Stefánsson skrifar Skoðun Elsku ASÍ, bara… Nei Sunna Arnardóttir skrifar Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á norsku leiðinni Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Sósíalistar á vaktinni í átta ár Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Styðjum þá sem bjarga okkur Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Hver er viðskiptalegur ávinningur af EES-samningnum? Sigurbjörn Svavarsson skrifar Skoðun Embætti þitt geta allir séð Ragnheiður Davíðsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Sigursaga Evrópu í 21 ár Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin, Dagbjört og ESB Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Börnin á Gasa Ebba Margrét Magnúsdóttir skrifar Skoðun Myndir þú ráða fatlað fólk í vinnu? Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Hvað ert þú að gera? Eiður Welding skrifar Skoðun Rauðir sokkar á 1. maí Sveinn Ólafsson skrifar Skoðun 1. maí er líka fyrir fatlað fólk! Geirdís Hanna Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Verkalýðshreyfingin á næsta leik í Evrópuumræðunni Dagbjört Hákonardóttir skrifar Skoðun Á milli steins og sleggju Heinemann Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Heiðrum íslenska hestinn Berglind Margo Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Allir eiga rétt á virku lífi — líka fatlað fólk Anna Margrét Bjarnadóttir skrifar Skoðun Er kominn tími á Útlendingafrí? Marion Poilvez skrifar Skoðun Janus og jakkalakkarnir Óskar Guðmundsson skrifar Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað ætlar þú að vera þegar þú verður stór? Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Samtalið um dauðann veldur okkur óöryggi Ingrid Kuhlman skrifar Sjá meira
Við sem komin erum yfir miðjan aldur þurfum ekki annað en hugsa aftur til unglingsáranna til að gera okkur grein fyrir að heimurinn hefur gjörbreyst, við getum í raun sagt að við búum í algerlega nýjum heimi miðað við þá tíma. Tækni og vísindi hafa fært okkur þennan nýja heim og tækniframförum fleygir fram með vaxandi hraða ef eitthvað er. Um það vitna tveir pistlar sem bar fyrir augu fyrir stuttu. Báðir fjölluðu þeir um gervigreind. Önnur byggði á samtali Stephen Hawking við BBC. Hawking talar um nýja tækni sem þróuð hefur verið á sviði gervigreindar og hefur nýst honum vel til tjáskipta en eins og flestir vita er Hawhing nær alveg lamaður. Varðandi tjáninguna gengur þessi tækni svo langt að skynja hvernig prófessorinn hugsar og leggur til hvaða orð hann muni nota næst. Hawking er algerlega bundinn við hjólastól vegna hreyfitaugungahrörnunar. Þessi nýju vísindi hafa sem sagt gert honum kleift að lifa og starfa þrátt fyrir sjúkdóminn, og gefið mannkyninu kost á að njóta þess sem þessi mikli hugsuður og vísindamaður hefur fram að færa. Síðari greinin var ekki síður áhugaverð en í henni kemur fram að á okkar eigin landi er að finna Vitvélastofnun Íslands sem stundar rannsóknir á gervigreind og hermilíkönum. Dr. Kristinn R. Þórisson segir að gervigreind sé þegar farin að móta okkar daglega líf. Hún er notuð í símkerfum, leitarvélum, stjórn gatnakerfa og í háhraða viðskiptum þar sem fjárfestar höndla á ógnar hraða. Þegar maður les þetta fer ekki hjá því að manni detti í hug að rétt handan við hornið séu framfarir á öllum sviðum mannlegs lífs rétt eins og þegar tölvuöldin hélt innreið sína. Hvernig væru sjúkrahúsin stödd án tölvutækninnar. En ekki er allt sem sýnist. Meðan mannshugurinn svífur í hæstu hæðum og finnur upp tæki og tól til að gera lífið auðveldara og stórkostlegra bregður á skugga. Einhver eru þau öfl í heiminum sem sveigja með óhugnanlegum krafti vísindaframþróunina inn á óheillavænlegar brautir. Í viðtalinu við BBC viðrar Hawking þann ótta sinn að „þróun gervigreindar geti markað endalok mannkynsins“ Það er sannarlega ekki uppörvandi og prófessorinn er varla að skella þessu fram alveg út í loftið. Hvað varðar Vitvélastofnun Íslands þá hefur hún séð ástæðu til að setja sér siðastefnu en í henni felst meðal annars að stofnunin mun ekki taka þátt í rannsóknum á gerfigreind eða sjálfstýringu véla í hernaðarlegum tilgangi. Í greininni er bent á að gervigreind bjóði upp á aukna möguleika stjórnvalda vítt og breitt til að beita háþróaðri tækni til að njósna um löghlýðna þegna sína, og um leið fara á svig við rótgrónar reglur og lög sem eiga að vernda borgara fyrir rofi á friðhelgi einkalífsins og að það stefni í að þetta verði viðtekin venja. Dr. Kristinn segir í greininni varðandi þörf á siðareglum: „Fyrst og fremst eru þetta áhyggjur af þeirri stefnu sem gervigreind og rannsóknir á henni eru að taka í hernaðarlegu samhengi. Það þarf ekki að lesa nema nokkrar blaðsíður í mannkynssögunni til að sjá dæmi um misbeitingu vísindalegrar þekkingar... Við verðum að vera á varðbergi gagnvart möguleikum nýrrar þekkingar og þá sérstaklega misbeitingu hennar“ Samkvæmt grein hér á skoðun í visir.is undir yfirskriftinni „Ákall til aðalritara Sameinuðu þjóðanna“ kemur fram að staða heimsins hafi orðið til þess að hleypt var af stað heimsspannandi undirskriftasöfnun fyrir ákalli og hvatningu til aðalritara Sameinuðu þjóðanna, að kalla saman leiðtoga heimsins til tímamóta fundar til lausnar á þeim vanda sem við blasirog fer versnandi. Malala friðarverlaunahafi Nobels sagði í viðtalsþætti Operu Winfrey eitthvað á þá leið að hún væri óhrædd við að segja augliti til auglitis við Obama eða hvern annan þjóðarleiðtoga, að þeir bæru óskoraða ábyrgð á því ástandi heimsins sem við blasir. Að koma í veg fyrir frekari misbeitingu vísindalegrar þekkingar í þágu stríðsreksturs er einnig algerlega á þeirra ábyrgð. Ég hvet alla friðelskandi, bæði konur og karla, að taka þátt í umræddri undirskriftasöfnun. Slóðin er:https://secure.avaaz.org/en/petition/The_SecretaryGeneral_of_the_United_Nations_Call_an_urgent_meeting_of_world_leaders/?eEfyaab Mig langar að ljúka þessum pistli með því að vísa til Sevilla yfirlýsingarinnar frá 1986. Hún byggir á niðurstöðu hóps vísindamanna á alþjóðlegri ráðstefnu í Seville á Spáni – Niðurstaða okkar er að við (mennirnir) séum ekki dæmdir til hernaðarátaka og ofbeldis af líffræðilegum ástæðum. Þess í stað er okkur mögulegt að binda enda á stríð og þær þjáningar sem þau valda. Við getum það ekki ein og hvert í sínu lagi heldur aðeins með samvinnu. Það skiptir hins vegar gríðarlegu máli að við, hvert og eitt okkar, trúum því að við getum þetta. Án þeirrar trúar má vera að við reynum ekki einu sinni.Stríð voru fundin upp í fornöld og á sama hátt getum við fundið upp friðinn á okkar tímum. Það er í höndum hvers og eins okkar að leggja okkar lóð á vogarskálina.Sevilla yfirlýsingin:https://www.ppu.org.uk/learn/texts/doc_seville.html
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar
Skoðun Gigtarmaí 2025 – Stuðlum að forvörnum, fræðslu og vitundarvakningu Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty skrifar
Skoðun Hver á dómur að vera hjá ungmenni fyrir að fremja alvarlegt afbrot, jafnvel morð? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Jafnréttisbaráttan er brýnni en nokkru sinni fyrr Kolbrún Halldórsdóttir,Sunna Kristín Símonardóttir skrifar
Opið bréf til hæstvirts innviðaráðherra, Eyjólfs Ármannssonar, um íslensku og ábyrgð Nichole Leigh Mosty Skoðun
Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir Skoðun