Þegar niðurlæging og ofbeldi er fyndið og flott Kristín Linda Jónsdóttir skrifar 28. ágúst 2012 06:00 Hvernig getum við bætt samfélagið okkar? Hvernig getum við hvert og eitt lagt okkar lóð á vogarskálarnar til að samfélagið okkar temji sér siði, venjur, viðhorf og samskipti sem endurspegla ætíð jákvæð gildi? Gildi sem við erum öll sammála um á hátíðarstundum en virðast hreinlega afskrifuð við ákveðnar aðstæður eða atburði eins og þau eigi ekki við þar og þá sé bara eðlilegt og sjálfsagt að vaða fram með öðrum hætti. Þannig var það til dæmis þegar ungur drengur fór með föður sínum á sjóinn og komst þar að því að menn sem voru með þeim feðgum um borð töldu sjálfsagt og eðlilegt, já, bara fyndið og flott, að beita hann andlegu og líkamlegu ofbeldi. Þarna í bátnum væri í lagi að kasta gildum fyrir borð og sýna þeim yngsta, nýliðanum, framkomu sem annars er dæmd algjörlega óásættanleg og þessir menn hefðu ekki sýnt í götunni heima. Sagan segir frá ýmiss konar sviðsmyndum þar sem fólk er beitt ofbeldi og niðurlægingu, af því að það er sett í ákveðin hlutverk eða ákveðnar aðstæður eru settar upp, oft í skjóli einhvers konar hefða eða ómenningar. Svo er þetta líka allt svo sniðugt og fyndið og á eftir eru allir vinir, ja, nema kannski Sigga sem lenti á slysó og Gunni sem fór víst heim í ofsakvíðakasti og þjáist enn af alvarlegri fælni æ, þau gleymdu sér aðeins og héldu honum of lengi. Það tekur aðeins nokkrar sekúndur að finna frásagnir af busavígslum sem hafa farið úr böndunum hér á landi á síðustu árum, ofbeldis-, viðbjóðs- og niðurlægingarmyndir á veraldarvefnum þar sem börnin okkar eru fórnarlömbin. Einmitt núna er þetta skipulagða ferli niðurlægingar og jafnvel ofbeldis fram undan hér á landinu okkar. Settar eru upp aðstæður þar sem börn eru í besta falli útilokuð frá ákveðnum svæðum á eigin vinnustað, flokkuð óæðri, látin lúta höfði fyrir böðlum sínum, þjóna þeim og sýna þeim undirgefni, ganga innan þröngrar línu, skríða, ganga í bandi eða þau gerð að aðhlátursefni. Í versta falli er þeim misboðið með beinu ofbeldi, þvinguð til innbyrðingar, bundin saman eða við staur, ötuð ógeði, hífð upp í kös með krana í fiskineti og bleytt með háþrýstidælu, neydd ofan í kar með slori, kaffærð. Já, þetta hefur allt gerst síðustu ár á busatímabilum og í busavígslum hér á landi. Ofbeldi er bannað á Íslandi. Það er ólöglegt og siðlaust að leggja hendur á börn. Samt finnst enn mörgum sjálfsagt, fyndið og gaman að fullorðið fólk í efri bekkjum framhaldsskóla gangi fram í hlutverki böðla gegn 16 ára börnum sem eru nýliðar á nýjum vinnustað í skólanum sínum. Fyrirslátturinn er hefðir, ómenning og sú neikvæða siðvenja að til að verða fullgildur í hópi skuli einstaklingur niðurlægður til hlýðni og ótta við þá sem fyrir eru. Að ekki sé talað um rökleysuna að þetta hafi alltaf verið svona og að þeir sem hafi eitt sinn verið niðurlægðir sem busar hafi rétt á að vera böðlar og niðulægja aðra. Hvaða bull er þetta? Það jákvæða er að í samfélaginu okkar hefur stigið fram fólk sem hefur kjark og kraft til að stöðva neikvæða siði, hafna þeim og bjóða upp á jákvæða siði í staðinn. Við erum samfélagið, það er okkar að móta það á jákvæðan og ákjósanlega hátt á hverri einustu stundu, ekki að sitja þegjandi hjá þegar við vitum betur. Ekki að láta ferli sem hafa sannarlega valdið börnunum okkar sálrænum og líkamlegum skaða halda áfram af því að það er svo fyndið. Ekki að stökkva í varnarstöðu vegna fortíðar og hafna breytingum til batnaðar. Því betur hafa margir skólar leitast við að breyta busavígslum en það er einfaldlega ekki nóg að niðurlægja börn minna en áður. Það á einfaldlega ekki að sýna börnum annars flokks framkomu á neinn hátt, hvort sem þau eru nýnemar eða ekki. Það á aldrei að samþykkja veiðileyfi eins hóps á annan, neikvæð samskipti byggð á flokkun og merkingum, að einn hópur líti niður á annan, þvingi, hræði, sýni hroka eða ofbeldi. Því verðum við að hafna busavígslum og busadögum alfarið í samfélaginu okkar, það eru ótal aðrir valkostir til til að skapa tilbreytingu og viðburði. Í Verkmenntaskólanum á Akureyri er ekki busavígsla heldur nýnemahátíð og við setningu Framhaldsskóla Suðurlands nú í ágúst skýrði skólameistari frá því að ekki yrði busavígsla heldur tónleikar og veitingar fyrir nemendur. Stjórnendur þessara skóla og annarra sem hafa haft kjark og kraft til að hafna alfarið neikvæðri siðvenju sem ber í sér ofbeldi, niðurlægingu og skaða, eiga hrós, virðingu og þökk skilið. Þeir hafa lagt sín lóð á vogarskálarnar til að bæta samfélagið okkar. Aðrir hafa breytt til betri vegar en eiga enn eftir að stíga skrefið til fulls og leggja allt sem tengist busavígslum, böðum og busum af því að það er hvorki fyndið né flott að vera böðull eða busi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðanir Skoðun Mest lesið Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke Skoðun Við erum ekki eign annarra! Anna Lizzy Wichmann Skoðun Krafan sem kvennahreyfingin gleymdi Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun Skattaæfingar tengdar landbúnaðarstarfsemi Björn Bjarki Þorsteinsson Skoðun Afglæpavæðing veðmála Gunnar Pétur Haraldsson Skoðun Gleðilegan kvennafrídag og gleðilegt kvennaár Helena Hafþórsdóttir O’Connor Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir Skoðun Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson Skoðun Skoðun Skoðun Hver er að væla? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke skrifar Skoðun Skattaæfingar tengdar landbúnaðarstarfsemi Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Konan - Vinnan - Kjörin í 40 ár Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Íslenskur her og íslensk leyniþjónusta Steingrímur Jónsson skrifar Skoðun Er jafnrétti fyrir allar? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Ættu konur að fara í háskólanám? Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Íris Björk Ágústsdóttir skrifar Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpunarlaust haust Jón Gunnarsson skrifar Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar Skoðun Krafan sem kvennahreyfingin gleymdi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Einfaldar lausnir á vaxtamálavanda bankanna Guðmundur Ásgeirsson skrifar Skoðun Sættum okkur ekki við óbreytt ástand - tillögur Sjálfstæðisflokksins um úrbætur Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er sköpun í skólastarfi? Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Afglæpavæðing veðmála Gunnar Pétur Haraldsson skrifar Skoðun Gleðilegan kvennafrídag og gleðilegt kvennaár Helena Hafþórsdóttir O’Connor skrifar Skoðun Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Konur Íslands og alþjóðakerfið í takt Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er svona merkilegt við það? Hópur starfsfólks Jafnlaunastofu skrifar Skoðun Við erum ekki eign annarra! Anna Lizzy Wichmann skrifar Skoðun Sameinuðu þjóðirnar 80 ára: Framtíðin er okkar Eva Harðardóttir skrifar Skoðun Til hamingju með 24. október Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enn er verk að vinna – upprætum ofbeldi á vinnustöðum Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Einu sinni enn Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Skuggahliðar á þéttingu byggðar Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Skoðun Jöfn skipting skulda og eigna í sambúð Sævar Þór Jónsson skrifar Sjá meira
Hvernig getum við bætt samfélagið okkar? Hvernig getum við hvert og eitt lagt okkar lóð á vogarskálarnar til að samfélagið okkar temji sér siði, venjur, viðhorf og samskipti sem endurspegla ætíð jákvæð gildi? Gildi sem við erum öll sammála um á hátíðarstundum en virðast hreinlega afskrifuð við ákveðnar aðstæður eða atburði eins og þau eigi ekki við þar og þá sé bara eðlilegt og sjálfsagt að vaða fram með öðrum hætti. Þannig var það til dæmis þegar ungur drengur fór með föður sínum á sjóinn og komst þar að því að menn sem voru með þeim feðgum um borð töldu sjálfsagt og eðlilegt, já, bara fyndið og flott, að beita hann andlegu og líkamlegu ofbeldi. Þarna í bátnum væri í lagi að kasta gildum fyrir borð og sýna þeim yngsta, nýliðanum, framkomu sem annars er dæmd algjörlega óásættanleg og þessir menn hefðu ekki sýnt í götunni heima. Sagan segir frá ýmiss konar sviðsmyndum þar sem fólk er beitt ofbeldi og niðurlægingu, af því að það er sett í ákveðin hlutverk eða ákveðnar aðstæður eru settar upp, oft í skjóli einhvers konar hefða eða ómenningar. Svo er þetta líka allt svo sniðugt og fyndið og á eftir eru allir vinir, ja, nema kannski Sigga sem lenti á slysó og Gunni sem fór víst heim í ofsakvíðakasti og þjáist enn af alvarlegri fælni æ, þau gleymdu sér aðeins og héldu honum of lengi. Það tekur aðeins nokkrar sekúndur að finna frásagnir af busavígslum sem hafa farið úr böndunum hér á landi á síðustu árum, ofbeldis-, viðbjóðs- og niðurlægingarmyndir á veraldarvefnum þar sem börnin okkar eru fórnarlömbin. Einmitt núna er þetta skipulagða ferli niðurlægingar og jafnvel ofbeldis fram undan hér á landinu okkar. Settar eru upp aðstæður þar sem börn eru í besta falli útilokuð frá ákveðnum svæðum á eigin vinnustað, flokkuð óæðri, látin lúta höfði fyrir böðlum sínum, þjóna þeim og sýna þeim undirgefni, ganga innan þröngrar línu, skríða, ganga í bandi eða þau gerð að aðhlátursefni. Í versta falli er þeim misboðið með beinu ofbeldi, þvinguð til innbyrðingar, bundin saman eða við staur, ötuð ógeði, hífð upp í kös með krana í fiskineti og bleytt með háþrýstidælu, neydd ofan í kar með slori, kaffærð. Já, þetta hefur allt gerst síðustu ár á busatímabilum og í busavígslum hér á landi. Ofbeldi er bannað á Íslandi. Það er ólöglegt og siðlaust að leggja hendur á börn. Samt finnst enn mörgum sjálfsagt, fyndið og gaman að fullorðið fólk í efri bekkjum framhaldsskóla gangi fram í hlutverki böðla gegn 16 ára börnum sem eru nýliðar á nýjum vinnustað í skólanum sínum. Fyrirslátturinn er hefðir, ómenning og sú neikvæða siðvenja að til að verða fullgildur í hópi skuli einstaklingur niðurlægður til hlýðni og ótta við þá sem fyrir eru. Að ekki sé talað um rökleysuna að þetta hafi alltaf verið svona og að þeir sem hafi eitt sinn verið niðurlægðir sem busar hafi rétt á að vera böðlar og niðulægja aðra. Hvaða bull er þetta? Það jákvæða er að í samfélaginu okkar hefur stigið fram fólk sem hefur kjark og kraft til að stöðva neikvæða siði, hafna þeim og bjóða upp á jákvæða siði í staðinn. Við erum samfélagið, það er okkar að móta það á jákvæðan og ákjósanlega hátt á hverri einustu stundu, ekki að sitja þegjandi hjá þegar við vitum betur. Ekki að láta ferli sem hafa sannarlega valdið börnunum okkar sálrænum og líkamlegum skaða halda áfram af því að það er svo fyndið. Ekki að stökkva í varnarstöðu vegna fortíðar og hafna breytingum til batnaðar. Því betur hafa margir skólar leitast við að breyta busavígslum en það er einfaldlega ekki nóg að niðurlægja börn minna en áður. Það á einfaldlega ekki að sýna börnum annars flokks framkomu á neinn hátt, hvort sem þau eru nýnemar eða ekki. Það á aldrei að samþykkja veiðileyfi eins hóps á annan, neikvæð samskipti byggð á flokkun og merkingum, að einn hópur líti niður á annan, þvingi, hræði, sýni hroka eða ofbeldi. Því verðum við að hafna busavígslum og busadögum alfarið í samfélaginu okkar, það eru ótal aðrir valkostir til til að skapa tilbreytingu og viðburði. Í Verkmenntaskólanum á Akureyri er ekki busavígsla heldur nýnemahátíð og við setningu Framhaldsskóla Suðurlands nú í ágúst skýrði skólameistari frá því að ekki yrði busavígsla heldur tónleikar og veitingar fyrir nemendur. Stjórnendur þessara skóla og annarra sem hafa haft kjark og kraft til að hafna alfarið neikvæðri siðvenju sem ber í sér ofbeldi, niðurlægingu og skaða, eiga hrós, virðingu og þökk skilið. Þeir hafa lagt sín lóð á vogarskálarnar til að bæta samfélagið okkar. Aðrir hafa breytt til betri vegar en eiga enn eftir að stíga skrefið til fulls og leggja allt sem tengist busavígslum, böðum og busum af því að það er hvorki fyndið né flott að vera böðull eða busi.
Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun
Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson Skoðun
Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar
Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Sættum okkur ekki við óbreytt ástand - tillögur Sjálfstæðisflokksins um úrbætur Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Enn er verk að vinna – upprætum ofbeldi á vinnustöðum Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir skrifar
Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun
Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson Skoðun
Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson Skoðun