Brot olíufélaganna var eins ófyrirleitið og hugsast getur 1. mars 2012 07:00 „Þetta myndi vera hluti af gögnum málsins,“ sagði Heimir Örn Herbertsson, hæstaréttarlögmaður, um möppurnar á vagni fyrir aftan hann í dómsal Héraðsdóms Reykjavíkur í gær. Hann ver Samkeppniseftirlitið og Ríkið í máli samráðsolíufélaganna þriggja sem vilja fá felldar niður sektir vegna samráðs síns. Fréttablaðið/GVA Tekist var á í Héraðsdómi Reykjavíkur í gær um sektargreiðslur vegna olíusamráðsins árin 1993 til 2001. „Um er að ræða langviðamesta og alvarlegasta brot gegn samkeppnislöggjöfinni sem nokkurn tímann hefur orðið upplýst um hér á landi,“ áréttaði Heimir Örn Herbertsson, lögmaður Samkeppniseftirlitsins, í upphafi málflutnings síns. Hann hafnar fyrir hönd umbjóðenda sinna öllum kröfum á hendur þeim og telur þær byggja á röngum forsendum. Heimir sagði samráð olíufélaganna hafa falið í sér „eins alvarlegt og ófyrirleitið brot á samkeppnislöggjöfinni“ og hægt væri að hugsa sér. Olíufélögin þrjú sem í samráðinu stóðu, Esso (Ker hf.), Skeljungur og Olís, reka sameiginlega mál á hendur Samkeppniseftirlitinu og ríkinu til að fá hnekkt sektargreiðslu vegna samráðsins. Eftir úrskurð áfrýjunarnefndar samkeppnismála í ársbyrjun 2005 greiddu félögin lækkaða sekt upp á ríflega 1,5 milljarða króna, með fyrirvara um lögmæti sektarinnar. Aðalkrafa olíufélaganna er að ákvörðun áfrýjunarnefndar samkeppnismála um sektargreiðslurnar verði ógilt vegna þess að farið hafi verið gegn lögum í málsmeðferð þegar félögin voru til rannsóknar hjá samkeppnisyfirvöldum og lögreglu um leið, rannsóknarregla hafi verið brotin og á andmælarétti félaganna. Varakrafa olíufélaganna snýr að því að brot félaganna hafi verið fyrnd þegar samkeppnisráð tók ákvörðun sína um þau árið 2004. Þrautavarakrafa félaganna er svo að lækka beri sektirnar verulega þar sem ekki hafi verið hægt að sýna fram á ávinningur þeirra af samráðinu hafi verið meiri en 40 milljónir króna, en það sé forsenda þess að nota megi ákvæði þágildandi laga um sektir sem hlutfall af veltu. Þá vitnuðu lögmenn olíufélaganna til matsgerða sem sýndu að ávinningur af samráði þeirra hafi verið takmarkaður og hafi jafnvel leitt til taps. Heimir Örn kvað yfirmatsgerð slá öll slík rök út af borðinu, enda hafi þessar niðurstöður verið fengnar í „hagfræðilegu tilraunaglasi“ án vísan til þeirrar staðreyndar að félögin hafi staðið í stórfelldu samráði. Vandlega hafi verið farið yfir aðferðafræði samkeppnisyfirvalda við mat á ágóða félaganna og hún staðist alla skoðun. Þá vísaði hann til þess að fallið hafi Hæstaréttardómar og dómsáttir þar sem einstaklingar, stofnanir og fyrirtæki hafi fengið bætur vegna beins skaða af samráðinu. Framreiknaðar bætur sem Sigurði Hreinssyni hafi verið dæmdar í Hæstarétti sýni að ólögmætur samráðsgróði af bensínsölu einni hafi numið 1.328 milljónum króna. Þá megi sýna fram á 900 milljóna króna hagnað vegna samráðs af skiptisölu, sem samanlagt telji 2.200 milljónir króna, hátt yfir sektargreiðslu félaganna. Heimir Örn benti jafnframt á að fyrirtæki eins og olíufélögin nytu ekki þagnarréttar þegar kæmi að rannsókn samkeppnisyfirvalda, hvað sem liði stöðu og brotum einstakra starfsmanna. Þá hafi brot félaganna verið samfellt og fyrningartími hafi bæði hafist og verið rofinn þegar rannsókn Samkeppniseftirlitsins hófst. Fráleitt væri að gera einhvern aðskilnað á eftirlitinu og Samkeppnisráði. „Brotið stóð yfir í níu ár. Það gerði það þegar samkeppnislög tóku gildi og stefnendur voru enn að hamast í samráðinu við húsleitina 18. desember 2001.“ olikr@frettabladid.is Mest lesið Frakkar þurfi mögulega að leita aðstoðar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins Viðskipti erlent Þrettán nýir veitingastaðir opna í Smáralind Viðskipti innlent „Áfengið þarf að vera erlendis þegar þú pantar það“ Viðskipti innlent Hætt hjá Íslenskri erfðagreiningu eftir sjö ára starf Viðskipti innlent Hermann tekur við söluarmi Samherja Viðskipti innlent Mun flytja í nýtt hús við Austurveg á Selfossi Viðskipti innlent Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Hvernig skipuleggjum við útgjöld heimilisins? Viðskipti innlent Nýr vefur Félags foreldra- og uppeldisfræðinga kominn í loftið Samstarf Risinn sem var of stór til að falla er fallinn Viðskipti erlent Fleiri fréttir Hermann tekur við söluarmi Samherja Hætt hjá Íslenskri erfðagreiningu eftir sjö ára starf Þrettán nýir veitingastaðir opna í Smáralind Mun flytja í nýtt hús við Austurveg á Selfossi Hvernig skipuleggjum við útgjöld heimilisins? Rekstrarhagnaðurinn þremur milljónum krónum hærri Umframeftirspurn eftir skuldabréfum Play Gunnar Ágúst til Dineout Vilhjálmur í Smáríkinu ákærður fyrir að selja eina hvítvínsbelju Þrjú ráðin til Landsbyggðar Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Melabúðarbræður með hálfan milljarð í fyrra Framkvæmdastjóri Smáríkisins ákærður Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna á mánudaginn Samherjahjónin fyrrverandi langtekjuhæst Kannast ekki við „lífróður“ Heimildarinnar sem fækkar útgáfudögum Skattakóngurinn flytur úr landi Setja tvo milljarða til í fiskeldið sem tapar hundruðum milljóna „Framboð á markaði er ekki það sem neytendur vilja kaupa“ Móðurfélag útgefanda Moggans tapaði hundruðum milljóna Segir háa stýrivexti bitna á ákveðnum hópi og boðar aðhald í fjárlagafrumvarpi Keyra á orkudrykkjamarkaðinn Kaupa Gompute „Ég bið almenning að hafa þolinmæði með okkur“ Ósáttir með ákvörðun peningastefnunefndar Muni ekki hika við að hækka vexti Sektað fyrir að auglýsa of mikið fyrir Áramótaskaupið Kristján og Leó kaupa fyrrverandi höfuðstöðvar Landsvirkjunar Endurbættur Kaffivagn opnar aftur í dag Gleðiefni að fjármálaráðherri tali um aðhald í ríkisfjármálum Sjá meira
Tekist var á í Héraðsdómi Reykjavíkur í gær um sektargreiðslur vegna olíusamráðsins árin 1993 til 2001. „Um er að ræða langviðamesta og alvarlegasta brot gegn samkeppnislöggjöfinni sem nokkurn tímann hefur orðið upplýst um hér á landi,“ áréttaði Heimir Örn Herbertsson, lögmaður Samkeppniseftirlitsins, í upphafi málflutnings síns. Hann hafnar fyrir hönd umbjóðenda sinna öllum kröfum á hendur þeim og telur þær byggja á röngum forsendum. Heimir sagði samráð olíufélaganna hafa falið í sér „eins alvarlegt og ófyrirleitið brot á samkeppnislöggjöfinni“ og hægt væri að hugsa sér. Olíufélögin þrjú sem í samráðinu stóðu, Esso (Ker hf.), Skeljungur og Olís, reka sameiginlega mál á hendur Samkeppniseftirlitinu og ríkinu til að fá hnekkt sektargreiðslu vegna samráðsins. Eftir úrskurð áfrýjunarnefndar samkeppnismála í ársbyrjun 2005 greiddu félögin lækkaða sekt upp á ríflega 1,5 milljarða króna, með fyrirvara um lögmæti sektarinnar. Aðalkrafa olíufélaganna er að ákvörðun áfrýjunarnefndar samkeppnismála um sektargreiðslurnar verði ógilt vegna þess að farið hafi verið gegn lögum í málsmeðferð þegar félögin voru til rannsóknar hjá samkeppnisyfirvöldum og lögreglu um leið, rannsóknarregla hafi verið brotin og á andmælarétti félaganna. Varakrafa olíufélaganna snýr að því að brot félaganna hafi verið fyrnd þegar samkeppnisráð tók ákvörðun sína um þau árið 2004. Þrautavarakrafa félaganna er svo að lækka beri sektirnar verulega þar sem ekki hafi verið hægt að sýna fram á ávinningur þeirra af samráðinu hafi verið meiri en 40 milljónir króna, en það sé forsenda þess að nota megi ákvæði þágildandi laga um sektir sem hlutfall af veltu. Þá vitnuðu lögmenn olíufélaganna til matsgerða sem sýndu að ávinningur af samráði þeirra hafi verið takmarkaður og hafi jafnvel leitt til taps. Heimir Örn kvað yfirmatsgerð slá öll slík rök út af borðinu, enda hafi þessar niðurstöður verið fengnar í „hagfræðilegu tilraunaglasi“ án vísan til þeirrar staðreyndar að félögin hafi staðið í stórfelldu samráði. Vandlega hafi verið farið yfir aðferðafræði samkeppnisyfirvalda við mat á ágóða félaganna og hún staðist alla skoðun. Þá vísaði hann til þess að fallið hafi Hæstaréttardómar og dómsáttir þar sem einstaklingar, stofnanir og fyrirtæki hafi fengið bætur vegna beins skaða af samráðinu. Framreiknaðar bætur sem Sigurði Hreinssyni hafi verið dæmdar í Hæstarétti sýni að ólögmætur samráðsgróði af bensínsölu einni hafi numið 1.328 milljónum króna. Þá megi sýna fram á 900 milljóna króna hagnað vegna samráðs af skiptisölu, sem samanlagt telji 2.200 milljónir króna, hátt yfir sektargreiðslu félaganna. Heimir Örn benti jafnframt á að fyrirtæki eins og olíufélögin nytu ekki þagnarréttar þegar kæmi að rannsókn samkeppnisyfirvalda, hvað sem liði stöðu og brotum einstakra starfsmanna. Þá hafi brot félaganna verið samfellt og fyrningartími hafi bæði hafist og verið rofinn þegar rannsókn Samkeppniseftirlitsins hófst. Fráleitt væri að gera einhvern aðskilnað á eftirlitinu og Samkeppnisráði. „Brotið stóð yfir í níu ár. Það gerði það þegar samkeppnislög tóku gildi og stefnendur voru enn að hamast í samráðinu við húsleitina 18. desember 2001.“ olikr@frettabladid.is
Mest lesið Frakkar þurfi mögulega að leita aðstoðar Alþjóðagjaldeyrissjóðsins Viðskipti erlent Þrettán nýir veitingastaðir opna í Smáralind Viðskipti innlent „Áfengið þarf að vera erlendis þegar þú pantar það“ Viðskipti innlent Hætt hjá Íslenskri erfðagreiningu eftir sjö ára starf Viðskipti innlent Hermann tekur við söluarmi Samherja Viðskipti innlent Mun flytja í nýtt hús við Austurveg á Selfossi Viðskipti innlent Fyrsta íslenska grænkera ostagerðin í hættu Viðskipti innlent Hvernig skipuleggjum við útgjöld heimilisins? Viðskipti innlent Nýr vefur Félags foreldra- og uppeldisfræðinga kominn í loftið Samstarf Risinn sem var of stór til að falla er fallinn Viðskipti erlent Fleiri fréttir Hermann tekur við söluarmi Samherja Hætt hjá Íslenskri erfðagreiningu eftir sjö ára starf Þrettán nýir veitingastaðir opna í Smáralind Mun flytja í nýtt hús við Austurveg á Selfossi Hvernig skipuleggjum við útgjöld heimilisins? Rekstrarhagnaðurinn þremur milljónum krónum hærri Umframeftirspurn eftir skuldabréfum Play Gunnar Ágúst til Dineout Vilhjálmur í Smáríkinu ákærður fyrir að selja eina hvítvínsbelju Þrjú ráðin til Landsbyggðar Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna: Geti ekki sett fimmtán prósenta toll á allt Melabúðarbræður með hálfan milljarð í fyrra Framkvæmdastjóri Smáríkisins ákærður Pósturinn hættir að senda til Bandaríkjanna á mánudaginn Samherjahjónin fyrrverandi langtekjuhæst Kannast ekki við „lífróður“ Heimildarinnar sem fækkar útgáfudögum Skattakóngurinn flytur úr landi Setja tvo milljarða til í fiskeldið sem tapar hundruðum milljóna „Framboð á markaði er ekki það sem neytendur vilja kaupa“ Móðurfélag útgefanda Moggans tapaði hundruðum milljóna Segir háa stýrivexti bitna á ákveðnum hópi og boðar aðhald í fjárlagafrumvarpi Keyra á orkudrykkjamarkaðinn Kaupa Gompute „Ég bið almenning að hafa þolinmæði með okkur“ Ósáttir með ákvörðun peningastefnunefndar Muni ekki hika við að hækka vexti Sektað fyrir að auglýsa of mikið fyrir Áramótaskaupið Kristján og Leó kaupa fyrrverandi höfuðstöðvar Landsvirkjunar Endurbættur Kaffivagn opnar aftur í dag Gleðiefni að fjármálaráðherri tali um aðhald í ríkisfjármálum Sjá meira