Fréttablaðið birti um síðustu helgi frétt um að Róbert R. Spanó, prófessor og forseti lagadeildar, kæmist að þeirri niðurstöðu í nýrri bók um meginregluna um tvöfalt refsinæmi Ne bis in idem að Fjármálaeftirlitinu (FME) hafi verið óheimilt að taka aftur til rannsóknar innherjasvik Baldurs Guðlaugssonar eftir að hafa tilkynnt honum um niðurfellingu málsins vorið 2009.
Þessi frétt vakti mikla athygli, enda var Baldur sakfelldur í Héraðsdómi og dæmdur í tveggja ára fangelsi fyrir innherjasvik og var málinu áfrýjað til Hæstaréttar.
Flestir fréttamiðlar tóku fréttina upp og nokkur umræða skapaðist um málið í fjölmiðlum. Það sem kom hins vegar ekki fram var að Róbert hafði veitt verjendum Baldurs ráðgjöf í málinu eftir útgáfu ákæru. Í þeim fréttum sem birst hafa um málið hefur þess ekki verið getið en við Róbert er ekki að sakast í þeim efnum.
Upplýsti um tengsl sín
Róbert hefur aldrei leynt því að hafa veitt ráðgjöf í málinu því í undirmálsgrein í bókinni hans á bls. 105 við umfjöllun um dóm Hæstaréttar í máli þar sem Baldur krafðist þess að rannsókn í máli hans yrði felld niður, segir orðrétt: „Það skal upplýst að höfundur þessa rits hefur veitt verjanda X ráðgjöf um ákveðna þætti málsins við meðferð þess fyrir dómi eftir að gefin var út ákæra í því 13. október 2010."
Þarna er upplýsir Róbert um tengslin í samræmi við siðareglur Háskóla Íslands.
Í tímayfirliti verjanda Baldurs sem lagt var fram í héraðsdómi koma jafnframt fram skýringar á hverjum seldum tíma sem fór í vörnina. Þar koma fram upplýsingar um fundi sem lögmenn sem komu að vörninni áttu með Róberti.
Ekki jafn afdráttarlausar niðurstöður og látið er í veðri vaka
En það sem er kannski athyglisverðast í málinu er að niðurstöður Róberts eru ekki jafn afdráttarlausar og ráða má af umfjöllun sumra fjölmiðla um niðurstöður hans. Af lestri ritsins sést að hann slær varnagla á allar ályktanir sínar í bókinni en sá hluti hennar er fjallar um niðurstöður um mál Baldurs á rannsóknarstigi er fyrst og fremst fræðileg gagnrýni á rökstuðning Hæstaréttar þar sem niðurfellingu málsins var hafnað af réttinum, en í bókinni segir Róbert m.a á bls. 118:
„Því verður ekki talið að framangreind afstaða Hæstaréttar sé reist á nægilega sterkum rökum, þ.e að á hafi skort að ákvörðun Fjármálaeftirlitsins 7. maí 2009 hafi eins og atvikum var háttað falið í sér „ígildi lokaafgreiðslu í merkingu 1. mgr. 4.gr. 7. viðauka" (...) Er því ekki loku fyrir það skotið að dómstóllinn hafi í reynd talið að ákvörðun Fjármálaeftirlitsins um að taka mál X til nýrrar umfjöllunar hafi falið í sér endurupptöku á fyrri ákvörðun og verið heimil á grundvelli 2.mgr. 4.gr. 7. viðauka..."
Hér er vitnað til 7. viðauka við Mannréttindasáttmála Evrópu.
Og á bls. 198 segir: „Með vísan til alls framangreinds verður hér talið að draga megi í efa réttmæti þeirrar niðurstöðu Hæstaréttar í dóminum frá 3. febrúar 2010 að Fjármálaeftirlitið hafi á grundvelli almennra reglna stjórnsýsluréttar um skilyrtar stjórnvaldsákvarðanir verið heimilt að endurupptaka mál X með þeim hætti sem gert var." (leturbreyting blaðam.)
Baldur var sakfelldur í Héraðsdómi eins og áður segir. Mál hans verður flutt í Hæstarétti hinn 25. janúar næstkomandi. thorbjorn@stod2.is
