Takk fyrir mig Steinunn Gyðu- og Guðjónsdóttir skrifar 8. mars 2010 06:00 Í dag langar mig að þakka fyrir það að ég hef kosningarétt. Mig langar þakka fyrir það að hafa fengið að mennta mig í háskóla. Ég vil þakka konunum sem á undan komu fyrir alla þeirra vinnu sem hefur skilað árangri fyrir mig og kynsystur mínar. Takk fyrir réttinn til að stunda launaða vinnu og eiga mínar eigin eignir. Takk fyrir frelsið til að velja. Hetjurnar sem á undan komu Í dag eru alþjóðlegur baráttudagur kvenna. Hann er haldinn hátíðlegur um allan heim til að minnast þess árangurs sem hefur náðst í því að jafna rétt kvenna og karla en ekki síður til að minna á hvað á eftir að gera. Konurnar sem á undan mér komu og gerðu að veruleika þau mannréttindi og lífsgæði sem mér þykja sjálfsögð þurftu að leggja mikið á sig. Konur þurftu að berjast fyrir þeim með blóði, svita og tárum. Olympe de Gouges sem skrifaði yfirlýsingu um réttindi kvenna á tímum frönsku byltingarinnar var síðar líflátin. Bandarískar kvenfrelsiskonur í upphafi 20. aldarinnar voru fangelsaðar og fóru í hungurverkfall fyrir málstað sinn; það að konur fengju að kjósa. Íslenskar kvenréttindakonur þurftu að þola það að vera álitnar nornir, óhæfar mæður og haldnar einhverju óeðli þegar þær settu fram kröfur sínar um jafnrétti til náms og kjörgengis.Dauðans alvara Það að konur hætti lífi sínu fyrir málstaðinn er ekki eitthvað sem heyrir sögunni til. Í sumar hitti ég yfirkonu UNIFEM í Afganistan sem sagði mér að starfsfólkið hennar væri í stöðugri hættu. Þetta eru raunverulegar aðstæður kvenna víða um heim. Konur leggja þetta á sig vegna þess að baráttan er upp á líf og dauða. Ein af hverjum þremur konum verður fyrir ofbeldi á lífsleiðinni og kynbundið ofbeldi dregur jafnmargar konur til dauða og krabbamein ár hvert. Ofbeldi gegn konum er mun algengari ástæða fyrir heilsubresti kvenna en umferðarslys og malaría til samans. Aðalritari Sameinuðu þjóðanna hefur lýst ofbeldi gegn konum sem faraldri sem þurfi að stöðva. Hann segir þetta sé eitthvert útbreiddasta og algengasta mannréttindabrot í heimi. Á kvennaþingi Sameinuðu þjóðanna í síðustu viku sagði hann meðal annars að vinnu að friði, öryggi og sjálfbærri þróun í heiminum sé stefnt í voða ef ekki er sérstaklega unnið að því að frelsa konur og stúlkur undan misrétti og fátækt.Vikivaki jafnréttisins Í ár eru liðin 100 ár síðan konur úr verkalýðshreyfingunni komu saman í Ungdomshuset í Kaupmannahöfn og ákváðu að tileinka einn dag árlega alþjóðlegri baráttu fyrir jafnrétti kynjanna. Síðan þá hefur margt áunnist en engu að síður svipar þessari baráttu frekar til vikivaka en beinnar vegferðar þar sem stigin eru tvö skref fram og eitt til baka. Við sjáum jákvæðar breytingar með aukinni menntun kvenna, þátttöku á vinnumarkaði og í stjórnmálum. Þó að konur skipi aðeins 18% þingsæta í heiminum hafa þær nú réttinn til þátttöku í langflestum ríkjum heims. En á sama tíma verður umfang annarra vandamála eins og mansals stærra og alvarlegra. Í sumar fer fram heimsmeistaramótið í knattspyrnu í Suður-Afríku. Þess er beðið með mikilli eftirvæntingu og vona suður-afrískar konur og karlar að mótið muni færa landinu efnahagslega velmegun. Kvennahreyfingar í Afríku og alþjóðlega eru þó á nálum því nokkuð ljóst þykir að mansal frá fátækum nágrannaríkjum kemur til með að aukast í tengslum við keppnina.Krafturinn Á Íslandi eigum við enn langt í land með jafnréttið en það sem íslenskum konum þykir sjálfsagt mál eins og að geta menntað sig, valið sér sinn eigin maka og eignast börn með aðstoð læknis eða ljósmóður er fjarlægur veruleiki systra okkar víða um heim. Um allan heim starfa kvennahreyfingar af miklum krafti. Um allan heim er fjöldi fólks að vinna að því að binda endi á ofbeldi gegn konum. Leyfum þeim að njóta sín og blómstra. Nýtum alþjóðlegan baráttudag kvenna til að íhuga hvernig hægt er að leggja hönd á plóg og láta til sín taka í baráttunni fyrir jafnrétti og friði. Höfundur er framkvæmdastýra UNIFEM á Íslandi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Steinunn Gyðu- og Guðjónsdóttir Mest lesið Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Sjá meira
Í dag langar mig að þakka fyrir það að ég hef kosningarétt. Mig langar þakka fyrir það að hafa fengið að mennta mig í háskóla. Ég vil þakka konunum sem á undan komu fyrir alla þeirra vinnu sem hefur skilað árangri fyrir mig og kynsystur mínar. Takk fyrir réttinn til að stunda launaða vinnu og eiga mínar eigin eignir. Takk fyrir frelsið til að velja. Hetjurnar sem á undan komu Í dag eru alþjóðlegur baráttudagur kvenna. Hann er haldinn hátíðlegur um allan heim til að minnast þess árangurs sem hefur náðst í því að jafna rétt kvenna og karla en ekki síður til að minna á hvað á eftir að gera. Konurnar sem á undan mér komu og gerðu að veruleika þau mannréttindi og lífsgæði sem mér þykja sjálfsögð þurftu að leggja mikið á sig. Konur þurftu að berjast fyrir þeim með blóði, svita og tárum. Olympe de Gouges sem skrifaði yfirlýsingu um réttindi kvenna á tímum frönsku byltingarinnar var síðar líflátin. Bandarískar kvenfrelsiskonur í upphafi 20. aldarinnar voru fangelsaðar og fóru í hungurverkfall fyrir málstað sinn; það að konur fengju að kjósa. Íslenskar kvenréttindakonur þurftu að þola það að vera álitnar nornir, óhæfar mæður og haldnar einhverju óeðli þegar þær settu fram kröfur sínar um jafnrétti til náms og kjörgengis.Dauðans alvara Það að konur hætti lífi sínu fyrir málstaðinn er ekki eitthvað sem heyrir sögunni til. Í sumar hitti ég yfirkonu UNIFEM í Afganistan sem sagði mér að starfsfólkið hennar væri í stöðugri hættu. Þetta eru raunverulegar aðstæður kvenna víða um heim. Konur leggja þetta á sig vegna þess að baráttan er upp á líf og dauða. Ein af hverjum þremur konum verður fyrir ofbeldi á lífsleiðinni og kynbundið ofbeldi dregur jafnmargar konur til dauða og krabbamein ár hvert. Ofbeldi gegn konum er mun algengari ástæða fyrir heilsubresti kvenna en umferðarslys og malaría til samans. Aðalritari Sameinuðu þjóðanna hefur lýst ofbeldi gegn konum sem faraldri sem þurfi að stöðva. Hann segir þetta sé eitthvert útbreiddasta og algengasta mannréttindabrot í heimi. Á kvennaþingi Sameinuðu þjóðanna í síðustu viku sagði hann meðal annars að vinnu að friði, öryggi og sjálfbærri þróun í heiminum sé stefnt í voða ef ekki er sérstaklega unnið að því að frelsa konur og stúlkur undan misrétti og fátækt.Vikivaki jafnréttisins Í ár eru liðin 100 ár síðan konur úr verkalýðshreyfingunni komu saman í Ungdomshuset í Kaupmannahöfn og ákváðu að tileinka einn dag árlega alþjóðlegri baráttu fyrir jafnrétti kynjanna. Síðan þá hefur margt áunnist en engu að síður svipar þessari baráttu frekar til vikivaka en beinnar vegferðar þar sem stigin eru tvö skref fram og eitt til baka. Við sjáum jákvæðar breytingar með aukinni menntun kvenna, þátttöku á vinnumarkaði og í stjórnmálum. Þó að konur skipi aðeins 18% þingsæta í heiminum hafa þær nú réttinn til þátttöku í langflestum ríkjum heims. En á sama tíma verður umfang annarra vandamála eins og mansals stærra og alvarlegra. Í sumar fer fram heimsmeistaramótið í knattspyrnu í Suður-Afríku. Þess er beðið með mikilli eftirvæntingu og vona suður-afrískar konur og karlar að mótið muni færa landinu efnahagslega velmegun. Kvennahreyfingar í Afríku og alþjóðlega eru þó á nálum því nokkuð ljóst þykir að mansal frá fátækum nágrannaríkjum kemur til með að aukast í tengslum við keppnina.Krafturinn Á Íslandi eigum við enn langt í land með jafnréttið en það sem íslenskum konum þykir sjálfsagt mál eins og að geta menntað sig, valið sér sinn eigin maka og eignast börn með aðstoð læknis eða ljósmóður er fjarlægur veruleiki systra okkar víða um heim. Um allan heim starfa kvennahreyfingar af miklum krafti. Um allan heim er fjöldi fólks að vinna að því að binda endi á ofbeldi gegn konum. Leyfum þeim að njóta sín og blómstra. Nýtum alþjóðlegan baráttudag kvenna til að íhuga hvernig hægt er að leggja hönd á plóg og láta til sín taka í baráttunni fyrir jafnrétti og friði. Höfundur er framkvæmdastýra UNIFEM á Íslandi
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun