GAMMA: Vaxtakostnaður dýrkeyptur fyrir ríkissjóð 29. október 2010 13:08 Vaxtaákvarðanir eru í höndum Peningastefnunefndar Seðlabankans. „Að okkar mati leiða háir vextir Seðlabankansbankans til aukins þrýstings á krónuna þar sem útlendingar hafa haldið á bilinu 400-600 milljörðum kr. í skammtímaeignum í krónum sem hafa hlaðið upp á sig vöxtum og þar með ýtt undir vandann við að losa gjaldeyrishöftin." Þetta kemur fram í nýju áliti frá fjármálafyrirtækinu GAMMA en þar segir að það fari lítið fyrir umræðu um það hvort háir vextir seðlabankans séu ástæða styrkingar krónunnar á árinu. Það mátti vera ljóst um leið og hagkefið hrundi að hér þyrftu raunvextir að vera lágir, mjög lágir, en niðurstaðan er hins vegar þveröfug. Afleiðingarnar hafa verið miklar og dýrkeyptar og má þá einkum nefna: „ Eignir útlendinga hafa hlaðið á sig tugum milljarða af vöxtum í boði ríkis og seðlabankans, og þá skattgreiðenda á endanum, algerlega að óþörfu. Ríkissjóður hefur gefið út um 740 milljarða kr. af skuldabréfum í krónum eftir hrun, innlendar skuldir ríkissjóðs fóru úr 180 milljarða kr. í 920 milljarða kr. Þótt erfiðara sé að mæla raunkostnað ríkis við að fjármagna löng bréf á of háum vöxtum en styttri, ætti umfram kostnaður ríkisins vegna vaxtastigs Seðlabankans eftir hrun að hlaupa á bilinu 70-80 milljarða kr. samkvæmt okkar útreikningum, miðað við að raunvextir bankans hefðu verið núll. Auk þess er ríkissjóður að fjármagna í dag um 390 milljarða kr. í víxlum og ríkisbréfum með líftíma styttri en hálft ár. Hvert prósent í lægri vöxtum Seðlabankans minnkar því halla ríkissjóðs beint um 4 milljarða kr. á ári horft fram á veginn, svo ekki sé talað um jákvæð veltuáhrif á hagkerfið," segir í áliti GAMMA. „Seðlabankinn er í dag rekinn með miklum undirliggjandi halla í krónum. Seðlabankinn greiðir innlánsvexti og innistæðubréfavexti á um 140 milljarða kr. eign fjármálafyrirtækja, auk þess að greiða ríkissjóði vexti á um 160 milljarða kr. eign hans í Seðlabankanum. Á móti eru eignir Seðlabankans í krónum sem eru fyrst og fremst skuldabréf útgefið af ríkissjóði að upphæð 160 milljarða kr. á 2,5% verðtryggðum vöxtum og aðrar kröfur sem bankinn tók yfir og er eftir atvikum að fá vexti á, verðtryggða og óverðtryggða. Á seinasta ári leit þetta vel út þegar verðbólga var 7,5% en í ár stefnir í að verðbólga verði um 2% og því tap af rekstri Seðlabankans." Þá segir að ástæðan sé að Seðlabankinn lánar út veðlán á talsvert hærri vöxtum en en hann greiðir í formi innlánsvaxta. Eftir hrun hafa umsvif veðlána dregist mikið saman og því hefur Seðlabankinn einfaldlega ekki efni á að greiða þessa háu vexti þegar verðbólga hefur hjaðnað. Ef undirliggjandi taprekstur Seðlabankans verður langvinnur gæti afleiðingin verið sú að traust á bankanum þverri. „Aðrar afleiðingar munu verða skýrari á næstu misserum þegar erlend lán verða í auknum mæli færð yfir í íslenskar krónur, beintengdar við vexti Seðlabankans. Greiðslubyrði heimila og fyrirtækja með slík lán mun að óþörfu verða hærri en nauðsyn ber til og leiða til enn frekari samdráttar og uppsagna. Mesta lækkun væntingavísitölunnar frá hruni í s.l. mánuði slær vonandi á væntingar Seðlabankans um að jafnvægi sé að nást og að marktækur hagvöxtur sé að hefjast, því myndin sem gæti blasað við eftir áramót gæti sagt talsvert aðra sögu," segir í álitinu. Mest lesið Fjórar týpur af yfirmönnum sem eru sjálfir að drukkna í vinnu Atvinnulíf Tókst ekki að sýna fram á galla og situr uppi með körfuboltaskóna Neytendur Gera fjölmargar breytingar á kílómetragjaldinu Neytendur Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Viðskipti innlent Topplúgan kom á óvart á annars praktískum ferðatrukk Samstarf Yfir 20.000 viðskiptavinir og tíföldun gengis á fimm árum Samstarf Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Viðskipti innlent Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Viðskipti innlent Meðallaun 758 þúsund á mánuði Viðskipti innlent Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Viðskipti innlent Fleiri fréttir Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Hrefna stýrir Attentus SFF hafna ásökunum bifreiðaeigenda „Klárlega“ breytingar í ytra umhverfi sem ÁTVR þurfi að laga sig að Vilborg Arna og Auðbjörg til liðs við FranklinCovey Þorgerður skipuð forstjóri ÁTVR „Ég veit ekki alveg hvað er að fara að gerast“ Ríkið greiddi 25 milljarða í laun Skor flytur: „Ansi þreytt“ að þurfa að reka fólk út klukkan tíu Meðallaun 758 þúsund á mánuði Saka hagfræðing SFF um að reyna að draga úr samkeppni í tryggingum Bein útsending: Kynna yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar Sveiflujöfnunarauki helst óbreyttur Ráðinn framkvæmdastjóri Janusar heilsueflingar Fyrsta sinni í mörg herrans ár neftóbakslaust í Leifsstöð Mun stýra Starfsþróunarsetri BHM Tilfallandi neftóbaksskortur veldur skjálfta 134 sagt upp í þremur hópuppsögnum Ingvi Steinn frá Arion til Defend Iceland Ferjuleiðir taka við rekstri ferjunnar Baldurs Nýr verslunarkjarni opnaður á Selfossi Íslensk fyrirtæki geti endurheimt verulegar fjárhæðir Í hópi þeirra sem hlutu Viator Experience-verðlaunin Heiður Björk tekur við eftir brotthvarf Gunnars Egils GeoSilica hefur framleiðslu á Þeistareykjum Sigurður Jökull stýrir Cruise Iceland Taka við nýjum forstöðumannastöðum hjá Krónunni Sjá meira
„Að okkar mati leiða háir vextir Seðlabankansbankans til aukins þrýstings á krónuna þar sem útlendingar hafa haldið á bilinu 400-600 milljörðum kr. í skammtímaeignum í krónum sem hafa hlaðið upp á sig vöxtum og þar með ýtt undir vandann við að losa gjaldeyrishöftin." Þetta kemur fram í nýju áliti frá fjármálafyrirtækinu GAMMA en þar segir að það fari lítið fyrir umræðu um það hvort háir vextir seðlabankans séu ástæða styrkingar krónunnar á árinu. Það mátti vera ljóst um leið og hagkefið hrundi að hér þyrftu raunvextir að vera lágir, mjög lágir, en niðurstaðan er hins vegar þveröfug. Afleiðingarnar hafa verið miklar og dýrkeyptar og má þá einkum nefna: „ Eignir útlendinga hafa hlaðið á sig tugum milljarða af vöxtum í boði ríkis og seðlabankans, og þá skattgreiðenda á endanum, algerlega að óþörfu. Ríkissjóður hefur gefið út um 740 milljarða kr. af skuldabréfum í krónum eftir hrun, innlendar skuldir ríkissjóðs fóru úr 180 milljarða kr. í 920 milljarða kr. Þótt erfiðara sé að mæla raunkostnað ríkis við að fjármagna löng bréf á of háum vöxtum en styttri, ætti umfram kostnaður ríkisins vegna vaxtastigs Seðlabankans eftir hrun að hlaupa á bilinu 70-80 milljarða kr. samkvæmt okkar útreikningum, miðað við að raunvextir bankans hefðu verið núll. Auk þess er ríkissjóður að fjármagna í dag um 390 milljarða kr. í víxlum og ríkisbréfum með líftíma styttri en hálft ár. Hvert prósent í lægri vöxtum Seðlabankans minnkar því halla ríkissjóðs beint um 4 milljarða kr. á ári horft fram á veginn, svo ekki sé talað um jákvæð veltuáhrif á hagkerfið," segir í áliti GAMMA. „Seðlabankinn er í dag rekinn með miklum undirliggjandi halla í krónum. Seðlabankinn greiðir innlánsvexti og innistæðubréfavexti á um 140 milljarða kr. eign fjármálafyrirtækja, auk þess að greiða ríkissjóði vexti á um 160 milljarða kr. eign hans í Seðlabankanum. Á móti eru eignir Seðlabankans í krónum sem eru fyrst og fremst skuldabréf útgefið af ríkissjóði að upphæð 160 milljarða kr. á 2,5% verðtryggðum vöxtum og aðrar kröfur sem bankinn tók yfir og er eftir atvikum að fá vexti á, verðtryggða og óverðtryggða. Á seinasta ári leit þetta vel út þegar verðbólga var 7,5% en í ár stefnir í að verðbólga verði um 2% og því tap af rekstri Seðlabankans." Þá segir að ástæðan sé að Seðlabankinn lánar út veðlán á talsvert hærri vöxtum en en hann greiðir í formi innlánsvaxta. Eftir hrun hafa umsvif veðlána dregist mikið saman og því hefur Seðlabankinn einfaldlega ekki efni á að greiða þessa háu vexti þegar verðbólga hefur hjaðnað. Ef undirliggjandi taprekstur Seðlabankans verður langvinnur gæti afleiðingin verið sú að traust á bankanum þverri. „Aðrar afleiðingar munu verða skýrari á næstu misserum þegar erlend lán verða í auknum mæli færð yfir í íslenskar krónur, beintengdar við vexti Seðlabankans. Greiðslubyrði heimila og fyrirtækja með slík lán mun að óþörfu verða hærri en nauðsyn ber til og leiða til enn frekari samdráttar og uppsagna. Mesta lækkun væntingavísitölunnar frá hruni í s.l. mánuði slær vonandi á væntingar Seðlabankans um að jafnvægi sé að nást og að marktækur hagvöxtur sé að hefjast, því myndin sem gæti blasað við eftir áramót gæti sagt talsvert aðra sögu," segir í álitinu.
Mest lesið Fjórar týpur af yfirmönnum sem eru sjálfir að drukkna í vinnu Atvinnulíf Tókst ekki að sýna fram á galla og situr uppi með körfuboltaskóna Neytendur Gera fjölmargar breytingar á kílómetragjaldinu Neytendur Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Viðskipti innlent Topplúgan kom á óvart á annars praktískum ferðatrukk Samstarf Yfir 20.000 viðskiptavinir og tíföldun gengis á fimm árum Samstarf Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Viðskipti innlent Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Viðskipti innlent Meðallaun 758 þúsund á mánuði Viðskipti innlent Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Viðskipti innlent Fleiri fréttir Reon ræður inn hönnunarstjóra frá Spotify Kjarasamningar Play og ÍFF í höfn Greiddu 865 milljónir fyrir Herkastalann Löng röð myndaðist í Lágmúlanum á miðnætti Hrefna stýrir Attentus SFF hafna ásökunum bifreiðaeigenda „Klárlega“ breytingar í ytra umhverfi sem ÁTVR þurfi að laga sig að Vilborg Arna og Auðbjörg til liðs við FranklinCovey Þorgerður skipuð forstjóri ÁTVR „Ég veit ekki alveg hvað er að fara að gerast“ Ríkið greiddi 25 milljarða í laun Skor flytur: „Ansi þreytt“ að þurfa að reka fólk út klukkan tíu Meðallaun 758 þúsund á mánuði Saka hagfræðing SFF um að reyna að draga úr samkeppni í tryggingum Bein útsending: Kynna yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar Sveiflujöfnunarauki helst óbreyttur Ráðinn framkvæmdastjóri Janusar heilsueflingar Fyrsta sinni í mörg herrans ár neftóbakslaust í Leifsstöð Mun stýra Starfsþróunarsetri BHM Tilfallandi neftóbaksskortur veldur skjálfta 134 sagt upp í þremur hópuppsögnum Ingvi Steinn frá Arion til Defend Iceland Ferjuleiðir taka við rekstri ferjunnar Baldurs Nýr verslunarkjarni opnaður á Selfossi Íslensk fyrirtæki geti endurheimt verulegar fjárhæðir Í hópi þeirra sem hlutu Viator Experience-verðlaunin Heiður Björk tekur við eftir brotthvarf Gunnars Egils GeoSilica hefur framleiðslu á Þeistareykjum Sigurður Jökull stýrir Cruise Iceland Taka við nýjum forstöðumannastöðum hjá Krónunni Sjá meira