Samskipti og dagbækur 21. ágúst 2008 08:55 Eitt sinn sagði mér sagnfræðingur sem hafði sérhæft sig í dagbókum að fyrsta staðreyndin um slíkar bækur væri sú að þær væru yfirleitt ekki til. Flestar þeirra væru jú eyðilagðar af eigendum sínum þar sem þeir kærðu sig ekki um að aðrir gægðust inn í þeirra hugarheim. Einhverjir kynnu að furða sig á slíkri skemmdarverkastarfsemi. Jafnvel gæti einhver haldið því fram að fólk nú á tímum sé mun opnara með tilfinningar sínar, óteljandi bloggfærslur séu skýrt dæmi um það. Það tel ég þó ekki vera enda mikill munur á því hvernig við skrifum fyrir okkur sjálf um eigin hugsanir, samskipti við aðra eða skoðanir okkar á mönnum eða málefnum líðandi stundar og svo því hvernig við skrifum fyrir alþjóð. Það segir sig sjálft að síðari skrifin eru leikstýrðari. Sagnfræðingurinn sagði mér einnig að í dagbókum bænda frá 19. öld mætti aðallega finna veðurfarslýsingar. Því næst skrifuðu þeir um ærnar og heilsufar hjúa. Flest allt væri í tengslum við aðalatvinnuveg þess tíma; búskapinn. Tilfinningalega útrás þeirra mætti svo sjá í bundnu máli svo sem í kvæðum um soninn sem lést um veturinn eða annað sem ekki þótti við hæfi að vera lausmálgur um. Til dæmis ástina. í bókinni Átakadagar ræðir Kolbrún Bergþórsdóttir við Elínu Torfadóttur, ekkju Guðmundar Jaka, en hún starfaði lengi sem fóstra. Hún skráði samskipti sín við margan manninn og börn þeirra skilmerkilega niður. Hún sagði til dæmis frá tilraunum hennar við að hressa Markús Örn Antonsson við eftir að litla dóttir hans hafði kvartað við þær um að hann væri leiðinlegur. Löngu síðar, í ræðu á afmæli leikskólans, sagði hann svo: „Í þessu húsi var mér kennd samskiptaumgengni sem hefur komið mér mjög vel í pólitíkinni.“ Varla hefur Markús Örn orðið Elínu reiður fyrir frásögnina. Sjálfur hefði hann lýst samskiptum sínum við Elínu á allt aðra lund. Eina dagbókarfærsla mín var skráð með tengiskrift í fallega bók með litlum hengilás á í byrjun tíunda áratugarins. Hún innihélt svæsnar lýsingar á því hve mjög mér fannst ég hlunnfarin af systur minni við fóðurgjöf í bernsku. Mér fannst ég nefnilega þurfa að gefa hænunum mun oftar en hún vegna leti hennar og ómennsku. Þess má geta að þessi bók er nú löngu glötuð og þarf systir mín því ekki að kvíða opinberun. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal Skoðun
Eitt sinn sagði mér sagnfræðingur sem hafði sérhæft sig í dagbókum að fyrsta staðreyndin um slíkar bækur væri sú að þær væru yfirleitt ekki til. Flestar þeirra væru jú eyðilagðar af eigendum sínum þar sem þeir kærðu sig ekki um að aðrir gægðust inn í þeirra hugarheim. Einhverjir kynnu að furða sig á slíkri skemmdarverkastarfsemi. Jafnvel gæti einhver haldið því fram að fólk nú á tímum sé mun opnara með tilfinningar sínar, óteljandi bloggfærslur séu skýrt dæmi um það. Það tel ég þó ekki vera enda mikill munur á því hvernig við skrifum fyrir okkur sjálf um eigin hugsanir, samskipti við aðra eða skoðanir okkar á mönnum eða málefnum líðandi stundar og svo því hvernig við skrifum fyrir alþjóð. Það segir sig sjálft að síðari skrifin eru leikstýrðari. Sagnfræðingurinn sagði mér einnig að í dagbókum bænda frá 19. öld mætti aðallega finna veðurfarslýsingar. Því næst skrifuðu þeir um ærnar og heilsufar hjúa. Flest allt væri í tengslum við aðalatvinnuveg þess tíma; búskapinn. Tilfinningalega útrás þeirra mætti svo sjá í bundnu máli svo sem í kvæðum um soninn sem lést um veturinn eða annað sem ekki þótti við hæfi að vera lausmálgur um. Til dæmis ástina. í bókinni Átakadagar ræðir Kolbrún Bergþórsdóttir við Elínu Torfadóttur, ekkju Guðmundar Jaka, en hún starfaði lengi sem fóstra. Hún skráði samskipti sín við margan manninn og börn þeirra skilmerkilega niður. Hún sagði til dæmis frá tilraunum hennar við að hressa Markús Örn Antonsson við eftir að litla dóttir hans hafði kvartað við þær um að hann væri leiðinlegur. Löngu síðar, í ræðu á afmæli leikskólans, sagði hann svo: „Í þessu húsi var mér kennd samskiptaumgengni sem hefur komið mér mjög vel í pólitíkinni.“ Varla hefur Markús Örn orðið Elínu reiður fyrir frásögnina. Sjálfur hefði hann lýst samskiptum sínum við Elínu á allt aðra lund. Eina dagbókarfærsla mín var skráð með tengiskrift í fallega bók með litlum hengilás á í byrjun tíunda áratugarins. Hún innihélt svæsnar lýsingar á því hve mjög mér fannst ég hlunnfarin af systur minni við fóðurgjöf í bernsku. Mér fannst ég nefnilega þurfa að gefa hænunum mun oftar en hún vegna leti hennar og ómennsku. Þess má geta að þessi bók er nú löngu glötuð og þarf systir mín því ekki að kvíða opinberun.
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir Skoðun
Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir Skoðun