Áskorun frá áhugafólki um sjálfstæði dómstóla

„Vafi ríkir um sjálfstæði íslenskra dómstóla í kjölfar skipan dómara við Héraðsdóm Norðurlands eystra og Héraðsdóm Austurlands," segir í yfirlýsingu frá áhugafólki um sjálfstæði dómstóla.

Áhugafólkið hefur komið sér upp heimasíðu þar sem hægt er að skrá sig og styðja málstað fólksins. Áskorunin í heild sinni er hér að neðan en síðuna má finna hér.

Vafi ríkir um sjálfstæði íslenskra dómstóla í kjölfar skipan dómara við Héraðsdóm Norðurlands eystra og Héraðsdóm Austurlands.

Við skipan héraðsdómarans var ekki tekið tillit til umsagnar dómnefndar sem taldi þrjá aðra umsækjendur hæfari til að gegna stöðunni. Tilgangur löggjafans með að leiða skipan umræddrar nefndar í lög var að styrkja sjálfstæði dómstóla og auka traust almennings á því að dómarar séu óháðir handhöfum framkvæmdarvaldsins.

Það er ekki að ástæðulausu sem löggjafinn leggur slíka áherslu á að dómstólar séu sjálfstæðir. Mörk framkvæmdarvalds og dómsvalds verða að vera skýr. Sjálfstæði dómstóla er grundvöllur þrískiptingar ríkisvaldsins og réttarríkisins. Hlutlægni dómara, hæfni og sjálfstæði verður því að vera hafið yfir allan vafa.

Fulltrúar Hæstaréttar Íslands, Dómarafélags Íslands og Lögmannafélags Íslands skipa áðurnefnda dómnefnd. Í greinargerð sem nefndin sendi frá sér í kjölfar umræddrar skipan héraðsdómara segir að framkvæmdarvaldið hafi farið langt út fyrir mörk sín og tekið ómálefnalega ákvörðun. Með því hafi verið gengið í berhögg við það yfirlýsta markmið löggjafans með stofnun dómnefndarinnar að styrkja sjálfstæði dómstólanna.

Það má öllum ljóst vera að umrædd skipan er líkleg til að grafa undan trausti almennings á íslenskum dómstólum. Við það verður ekki unað.

Í ljósi þessa skorum við á Alþingismenn að breyta lögum um skipan Hæstaréttar- og héraðsdómara á þann veg að sjálfstæði dómstóla verði betur tryggt.