Réttlæti, raunsæi og jöfnuður Ingibjörg Sólrún Gísladóttir skrifar 31. desember 2007 00:01 Umræðan Áramótaávarp IÞau tímamót urðu í íslenskum stjórnmálum á árinu að mynduð var ríkisstjórn með þátttöku Samfylkingarinnar. Sú frjálslynda umbótastjórn hefur einsett sér að vinna að kraftmiklu efnahagslífi, öflugri velferðarþjónustu, bættum hag heimilanna og aukinni samkeppnishæfni atvinnulífsins. IIVið ríkisstjórninni blasti þegar erfitt verkefni: Að bregðast við minnkandi fiskistofnum með þriðjungs niðurskurði þorskkvótans á næsta fiskveiðiári. Þetta var sársaukafull ákvörðun, en það er til marks um styrk íslensks efnahagslífs að þessi ótíðindi kölluðu ekki fram kreppu í þjóðarbúskapnum eins og gerst hefði á árum áður. Áhrif samdráttarins á einstök byggðalög eru engu að síður umtalsverð. Því ákvað ríkisstjórnin að bregðast við af festu með mótvægisaðgerðum sem geta treyst undirstöður byggðar í landinu þegar til framtíðar er litið. Ríkisstjórnin hefur nú þegar hrint í framkvæmd áætlunum um viðamiklar samgöngubætur, markvissa sókn í menntamálum og uppbyggingu fjarskiptaþjónustu. Þetta er grunnþjónusta sem landsbyggðinni er nauðsynleg til að takast á við framtíðina. IIIFramundan eru fleiri krefjandi verkefni, ekki síst að tryggja jafnvægi í efnahagsmálum. Almenn samstaða er í þjóðfélaginu um markmiðið um jafnvægi og áframhaldandi hagsæld. Atvinnulífið og verkalýðshreyfingin gera sér grein fyrir að verðbólga og viðvarandi spenna í efnahags- og atvinnulífi eru engum til góðs. Málflutningur forystumanna samningsaðila við gerð komandi kjarasamninga gefur fyrirheit um að þar verði þessi sjónarmið höfð að leiðarljósi, en einnig leitað leiða til að leiðrétta kjör þeirra sem minnst hafa borið úr býtum á undanförnum árum. Ríkisstjórnin hefur sýnt vilja sinn í verki með ábyrgum fjárlögum og aðrir hafa sýnt vilja til samstarfs á sömu braut. Það er sameiginlegt viðfangsefni aðila vinnumarkaðarins og ríkisstjórnar að hér skapist aðstæður til þess að fara megi saman efnahagslegt jafnvægi, velmegun og aukinn jöfnuður. IVÞess sjást glögg merki víða í samfélaginu að Samfylkingin er orðin burðarstoð í íslenskum stjórnmálum, sem svo margir Íslendingar líta til um framsýna forystu á komandi árum. Flokkurinn situr í ríkisstjórn og er í meirihluta, einn eða með öðrum, í mörgum stærstu sveitarfélögum landsins. Samfylkingin gerir sér grein fyrir ábyrgðinni sem þessu fylgir og mun fylgja orðum eftir með verkum. En flokkurinn tekur ekki við völdum til að viðhalda óbreyttu óstandi. Ráðherrar Samfylkingarinnar hafa ekki setið auðum höndum. Í utanríkisráðuneytinu er unnið að gagngerri stefnumörkun sem breytt heimsmynd kallar á. Þar verður áfram byggt á traustu samstarfi við lýðræðisþjóðir í nágrenni okkar, en stóraukin áhersla lögð á mannréttindi og þróunarsamvinnu enda löngu kominn tími til að Íslendingar verði ábyrgir gerendur fremur en óvirkir þiggjendur í alþjóðasamstarfi. Samfylkingin hefur lagt megináherslu á velferðarmálin og þá einkum umtalsverðar kjarabætur fyrir lífeyrisþega og öryrkja, aðgerðir í þágu barna og sókn í jafnréttismálum. Þá er hafin löngu tímabær vinna við heildarendurskoðun almannatryggingakerfisins. Á næstum mánuðum verður einnig gripið til aðgerða til að tryggja félagsleg úrræði í húsnæðismálum, þar sem staðan er algerlega óviðunandi fyrir ungt fólk og lágtekjuhópa. Í viðskiptaráðuneytinu eru neytenda- og samkeppnismál nú í forgangi og má vænta tillagna frá viðskiptaráðherra um aðgerðir til að auka neytendavernd, samkeppni, gegnsæi og réttlátar leikreglur á markaði. Ábyrgð Íslendinga í umhverfismálum er mikil, bæði innan lands og utan, sem vörslumanna ómetanlegrar náttúru og ábyrgra þátttakenda í alþjóðsamstarfi. Loftslagsmál og vernd verðmætra náttúrusvæða eru mikilvæg verkefni ríkisstjórnarinnar og er afar brýnt að standa þar vörð um hagsmuni komandi kynslóða. Unnið er að stefnumörkun í orkumálum sem byggist á þeirri meginreglu að auðlindir þjóðarinnar skuli vera í almannaeigu og nýtingarréttur einungis framseljanlegur eftir skýrum reglum. Það fellur í hlut samgönguráðherra að hrinda í framkvæmd forgangsverkefnum í samgöngubótum og fjarskiptavæðingu. Þessa mun sjá stað víða um land á næstu misserum enda um að ræða einhver brýnustu viðfangsefni okkar sem einnar þjóðar í einu landi. VMikill meirihluti þeirra verkefna sem getið er um í stjórnarsáttmálanum er þegar kominn á góðan rekspöl. Framundan eru kjarasamningar og verkefni eins og skilgreining á eignarhaldi náttúruauðlinda, mótun aðgerðaáætlunar í loftslagsmálum, endurskoðun landbúnaðarkerfis, úttekt á kvótakerfinu - allt mikilvæg viðfangsefni sem munu hafa afgerandi þýðingu fyrir Ísland framtíðarinnar. En þessi ríkisstjórn var mynduð til að takast á við stór verkefni og ætlar sér að leiða þau til farsællar niðurstöðu. Ríkisstjórnin hefur þegar sýnt styrk sinn í verki og mun ekki víkja sér undan vandasömum verkum. Ég óska landsmönnum öllum farsældar á nýju ári og þakka samfylgd og stuðning á árinu sem nú er á enda.Höfundur er utanríkisráðherra og formaður Samfylkingarinnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ingibjörg Sólrún Gísladóttir Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Umræðan Áramótaávarp IÞau tímamót urðu í íslenskum stjórnmálum á árinu að mynduð var ríkisstjórn með þátttöku Samfylkingarinnar. Sú frjálslynda umbótastjórn hefur einsett sér að vinna að kraftmiklu efnahagslífi, öflugri velferðarþjónustu, bættum hag heimilanna og aukinni samkeppnishæfni atvinnulífsins. IIVið ríkisstjórninni blasti þegar erfitt verkefni: Að bregðast við minnkandi fiskistofnum með þriðjungs niðurskurði þorskkvótans á næsta fiskveiðiári. Þetta var sársaukafull ákvörðun, en það er til marks um styrk íslensks efnahagslífs að þessi ótíðindi kölluðu ekki fram kreppu í þjóðarbúskapnum eins og gerst hefði á árum áður. Áhrif samdráttarins á einstök byggðalög eru engu að síður umtalsverð. Því ákvað ríkisstjórnin að bregðast við af festu með mótvægisaðgerðum sem geta treyst undirstöður byggðar í landinu þegar til framtíðar er litið. Ríkisstjórnin hefur nú þegar hrint í framkvæmd áætlunum um viðamiklar samgöngubætur, markvissa sókn í menntamálum og uppbyggingu fjarskiptaþjónustu. Þetta er grunnþjónusta sem landsbyggðinni er nauðsynleg til að takast á við framtíðina. IIIFramundan eru fleiri krefjandi verkefni, ekki síst að tryggja jafnvægi í efnahagsmálum. Almenn samstaða er í þjóðfélaginu um markmiðið um jafnvægi og áframhaldandi hagsæld. Atvinnulífið og verkalýðshreyfingin gera sér grein fyrir að verðbólga og viðvarandi spenna í efnahags- og atvinnulífi eru engum til góðs. Málflutningur forystumanna samningsaðila við gerð komandi kjarasamninga gefur fyrirheit um að þar verði þessi sjónarmið höfð að leiðarljósi, en einnig leitað leiða til að leiðrétta kjör þeirra sem minnst hafa borið úr býtum á undanförnum árum. Ríkisstjórnin hefur sýnt vilja sinn í verki með ábyrgum fjárlögum og aðrir hafa sýnt vilja til samstarfs á sömu braut. Það er sameiginlegt viðfangsefni aðila vinnumarkaðarins og ríkisstjórnar að hér skapist aðstæður til þess að fara megi saman efnahagslegt jafnvægi, velmegun og aukinn jöfnuður. IVÞess sjást glögg merki víða í samfélaginu að Samfylkingin er orðin burðarstoð í íslenskum stjórnmálum, sem svo margir Íslendingar líta til um framsýna forystu á komandi árum. Flokkurinn situr í ríkisstjórn og er í meirihluta, einn eða með öðrum, í mörgum stærstu sveitarfélögum landsins. Samfylkingin gerir sér grein fyrir ábyrgðinni sem þessu fylgir og mun fylgja orðum eftir með verkum. En flokkurinn tekur ekki við völdum til að viðhalda óbreyttu óstandi. Ráðherrar Samfylkingarinnar hafa ekki setið auðum höndum. Í utanríkisráðuneytinu er unnið að gagngerri stefnumörkun sem breytt heimsmynd kallar á. Þar verður áfram byggt á traustu samstarfi við lýðræðisþjóðir í nágrenni okkar, en stóraukin áhersla lögð á mannréttindi og þróunarsamvinnu enda löngu kominn tími til að Íslendingar verði ábyrgir gerendur fremur en óvirkir þiggjendur í alþjóðasamstarfi. Samfylkingin hefur lagt megináherslu á velferðarmálin og þá einkum umtalsverðar kjarabætur fyrir lífeyrisþega og öryrkja, aðgerðir í þágu barna og sókn í jafnréttismálum. Þá er hafin löngu tímabær vinna við heildarendurskoðun almannatryggingakerfisins. Á næstum mánuðum verður einnig gripið til aðgerða til að tryggja félagsleg úrræði í húsnæðismálum, þar sem staðan er algerlega óviðunandi fyrir ungt fólk og lágtekjuhópa. Í viðskiptaráðuneytinu eru neytenda- og samkeppnismál nú í forgangi og má vænta tillagna frá viðskiptaráðherra um aðgerðir til að auka neytendavernd, samkeppni, gegnsæi og réttlátar leikreglur á markaði. Ábyrgð Íslendinga í umhverfismálum er mikil, bæði innan lands og utan, sem vörslumanna ómetanlegrar náttúru og ábyrgra þátttakenda í alþjóðsamstarfi. Loftslagsmál og vernd verðmætra náttúrusvæða eru mikilvæg verkefni ríkisstjórnarinnar og er afar brýnt að standa þar vörð um hagsmuni komandi kynslóða. Unnið er að stefnumörkun í orkumálum sem byggist á þeirri meginreglu að auðlindir þjóðarinnar skuli vera í almannaeigu og nýtingarréttur einungis framseljanlegur eftir skýrum reglum. Það fellur í hlut samgönguráðherra að hrinda í framkvæmd forgangsverkefnum í samgöngubótum og fjarskiptavæðingu. Þessa mun sjá stað víða um land á næstu misserum enda um að ræða einhver brýnustu viðfangsefni okkar sem einnar þjóðar í einu landi. VMikill meirihluti þeirra verkefna sem getið er um í stjórnarsáttmálanum er þegar kominn á góðan rekspöl. Framundan eru kjarasamningar og verkefni eins og skilgreining á eignarhaldi náttúruauðlinda, mótun aðgerðaáætlunar í loftslagsmálum, endurskoðun landbúnaðarkerfis, úttekt á kvótakerfinu - allt mikilvæg viðfangsefni sem munu hafa afgerandi þýðingu fyrir Ísland framtíðarinnar. En þessi ríkisstjórn var mynduð til að takast á við stór verkefni og ætlar sér að leiða þau til farsællar niðurstöðu. Ríkisstjórnin hefur þegar sýnt styrk sinn í verki og mun ekki víkja sér undan vandasömum verkum. Ég óska landsmönnum öllum farsældar á nýju ári og þakka samfylgd og stuðning á árinu sem nú er á enda.Höfundur er utanríkisráðherra og formaður Samfylkingarinnar.