Engin afstaða til Finns og Halldórs 29. júní 2005 00:01 Minnisblað Ríkisendurskoðunar um hæfi Halldórs Ásgrímssonar forsætisráðherra er verulegum annmörkum háð. Þetta kemur fram í álitsgerð hæstaréttarlögmannanna Sifjar Konráðsdóttur og Björns L. Bergssonar, sem unnin var að beiðni þingflokka stjórnarandstöðunnar. Í álitsgerðinni er verulegum efasemdum lýst yfir minnisblaði ríkisendurskoðanda sem dreift var á fundi fjárlaganefndar um miðjan mánuðinn en sjö spurningar voru lagðar fyrir lögmennina að ósk stjórnarandstöðunnar sem hafa nú skilað áliti sínu. Lögmennirnir segja að með álitsgerðinni séu þeir þó ekki að leysa úr því álitaefni hvort Halldór Ásgrímsson hafi verið hæfur eða vanhæfur til að fjalla um sölu á hlut ríkisins í Búnaðarbankanum árið 2003. Þess hafi ekki verið óskað af álitsbeiðanda né heldur telja lögmennirnir að nægjanlega mikil gögn liggi fyrir í málinu til þess að hægt sé að kveða upp slíkan úrskurð. 1. Ríkisendurskoðandi sem málsaðili Ríkisendurskoðandi er ekki réttur aðili til að fjalla um hæfi eða vanhæfi stjórnvaldshafa að mati lögmannanna. Það sé einkum hlutverk umboðsmanns Alþingis að fjalla um vanhæfi stjórnvaldshafa. Á það er hins vegar fallist með Ríkisendurskoðun af lögmönnunum að það geti verið eðlilegt að Ríkisendurskoðun hugi að hæfi Halldórs í ljósi tengsla hans sjálfs við S-hópinn. Sé það þess vegna athyglisvert að Ríkisendurskoðun hafi ekki gert slíkt þegar það gerði úttekt á einkavæðingu ríkisfyrirtækja í desember 2003 enda hafði þá þegar verið fjallað um tengsl Skinneyjar-Þinganess hf. og Hesteyrar hf. á opinberum vettvangi. 2. Lögformleg staða Halldórs Ásgrímssonar Ótvírætt virðist að mati lögmannanna að reynt hafi getað á hæfi Halldórs Ásgrímssonar í störfum ríkisstjórnarinnar sjálfrar en ekki aðeins í störfum hans í ráðherranefnd um einkavæðingu. Þannig hafi allir sem hafi stjórnsýslu með höndum hlutverk starfsmanns í skilningi stjórnsýslulaganna. Þannig er hafnað þeirri skoðun Ríkisendurskoðunar að þar sem ráðherranefndin sé ekki lögformlega varin þá falli hún utan gildissviðs stjórnsýslulaganna. 3. Hvort Halldóri hafi borið að víkja Halldór hefur í störfum sínum sem varaformaður ráðherranefndar annast stjórnsýsluverkefni að mati lögmannanna. Bein lagaskylda hvíli á öllum þeim sem slíkum verkefnum sinna að gæta að hæfi sínu. Þeim beri að vekja athygli formanns stjórnsýslunefndar á því hvort hæfi þeirra orki tvímælis. Halldóri hafi borið eins og öðrum að gæta að hæfi sínu. 4. Tímamörk hæfisskilyrða Veikindaleyfi Halldórs frá 14. október til 26. nóvember 2002 hefur enga afgerandi þýðingu við úrlausn álitaefnis um hvort hann hafi verið hæfur til að fjalla um sölu hlutar ríkisins í Búnaðarbankanum til S-hópsins að mati lögmannanna. Spurning um vanhæfi hljóti að hafa vaknað strax og S-hópurinn skilaði inn tilkynningu um áhuga á kaupum á kjölfestuhlut í bönkunum. 5. Tímamörk við eigendaskipti Lögmennirnir eru ekki sammála þeirri túlkun Ríkisendurskoðunar að eigendaskipti á bréfum Hesteyrar ehf. í Keri hf. hafi verið 12. nóvember eða þann dag sem samningur var gerður. Segir í álitsgerðinni að ganga eigi út frá þeirri dagsetningu þegar öll skilyrði samnings milli aðilanna voru uppfyllt eða 19. nóvember. 6. Prósentuhlutfall við hagsmunamat Í álitinu segir að ekki sé almennt augljóst að við þær aðstæður sem um ræðir varðandi hagsmuni Halldórs þegar meta á prósentu-hlutfall eignarhluta fjölskyldu hans í Skinney-Þinganesi, hafi ómálefnaleg sjónarmið haft áhrif á ákvörðunina. Ekki beri aðeins að líta til hlutfalls heldur einnig þess að um viðskipti fyrir um tvö hundruð milljónir hafi verið að ræða. 7. Vanhæfi á grundvelli tengsla við S-hópinn Einn helsti forsvarsmaður S-hópsins var Finnur Ingólfsson, forstjóri VÍS, sem var náinn samstarfsmaður Halldórs um langt árabil. Lögmennirnir telja að óhjákvæmilegt hafi verið vegna tengsla Halldórs við Finn að taka afstöðu til þess að þeir höfðu starfað náið saman í gegnum árin. Ríkisendurskoðun bar að setja fyrirvara Í niðurstöðu álitsgerðarinnar segir að umfjöllun um hæfi Halldórs Ásgrímssonar í minnisblaði Ríkisendurskoðunar hafi verið mjög takmörkuð án þess að skýrt sé kveðið á um hvers vegna svo sé. Einnig kemur fram að Ríkisendurskoðun hafi borið að setja þá fyrirvara að umfjöllun hennar hafi aðeins beinst að afmörkuðum þætti álitaefnis og spurningum um hæfi Halldórs hafi verið haldið utan við athugunina að öðru leyti en varðar eignatengsl hans og vandamanna. Álitsgerð lögfræðinga stjórnarandstöðu.doc Fréttir Innlent Salan á Búnaðarbankanum Stj.mál Viðskipti Mest lesið Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn Innlent Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Innlent Leynileg neyðarfjárveiting Dana til flugvallagerðar á Grænlandi Erlent Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Innlent Elon Musk stofnar nýjan stjórnmálaflokk Erlent Fjörutíu og þrír látnir og umfangsmiklar leitarðagerðir standa yfir Erlent Hiti nær tuttugu stigum víða á morgun Veður Leitar að eiganda trúlofunarhrings sem fannst í fjöru Innlent „Býsna margt orðið grænmerkt“ Innlent Konan er fundin Innlent Fleiri fréttir Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn „Býsna margt orðið grænmerkt“ Fjarlægðu sprengju við Keflavíkurflugvöll Leitar að eiganda trúlofunarhrings sem fannst í fjöru Á þriðja tug látnir í Texas og netþrjótar herja á flugfélög Nikkurnar þandar á Reyðarfirði alla helgina Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Konan er fundin Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Björguðu göngukonu í sjálfheldu við Hrafntinnusker Mótorhjólakappi fluttur á sjúkrahús eftir að hafa fipast við akstur Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Búið að boða til nýs fundar Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Inga mundaði skófluna við Sóltún „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Sósíalistum bolað úr Bolholti Sýknaður af kæru Samtakanna 78 um hatursorðræðu Lokametrar, bútasaumur og Starbucks Veiðigjaldið aftur í nefnd og viðræður komnar á lokametra Lára snýr sér að kynningarstörfum fyrir HR Bætti þúsund tonnum í strandveiðipottinn Skellt upp úr í þingsal þegar ráðherra reyndi að mynda hjarta Rúv vildi Ísraelsmenn burt en þeir sluppu með skrekkinn í bili Sjá meira
Minnisblað Ríkisendurskoðunar um hæfi Halldórs Ásgrímssonar forsætisráðherra er verulegum annmörkum háð. Þetta kemur fram í álitsgerð hæstaréttarlögmannanna Sifjar Konráðsdóttur og Björns L. Bergssonar, sem unnin var að beiðni þingflokka stjórnarandstöðunnar. Í álitsgerðinni er verulegum efasemdum lýst yfir minnisblaði ríkisendurskoðanda sem dreift var á fundi fjárlaganefndar um miðjan mánuðinn en sjö spurningar voru lagðar fyrir lögmennina að ósk stjórnarandstöðunnar sem hafa nú skilað áliti sínu. Lögmennirnir segja að með álitsgerðinni séu þeir þó ekki að leysa úr því álitaefni hvort Halldór Ásgrímsson hafi verið hæfur eða vanhæfur til að fjalla um sölu á hlut ríkisins í Búnaðarbankanum árið 2003. Þess hafi ekki verið óskað af álitsbeiðanda né heldur telja lögmennirnir að nægjanlega mikil gögn liggi fyrir í málinu til þess að hægt sé að kveða upp slíkan úrskurð. 1. Ríkisendurskoðandi sem málsaðili Ríkisendurskoðandi er ekki réttur aðili til að fjalla um hæfi eða vanhæfi stjórnvaldshafa að mati lögmannanna. Það sé einkum hlutverk umboðsmanns Alþingis að fjalla um vanhæfi stjórnvaldshafa. Á það er hins vegar fallist með Ríkisendurskoðun af lögmönnunum að það geti verið eðlilegt að Ríkisendurskoðun hugi að hæfi Halldórs í ljósi tengsla hans sjálfs við S-hópinn. Sé það þess vegna athyglisvert að Ríkisendurskoðun hafi ekki gert slíkt þegar það gerði úttekt á einkavæðingu ríkisfyrirtækja í desember 2003 enda hafði þá þegar verið fjallað um tengsl Skinneyjar-Þinganess hf. og Hesteyrar hf. á opinberum vettvangi. 2. Lögformleg staða Halldórs Ásgrímssonar Ótvírætt virðist að mati lögmannanna að reynt hafi getað á hæfi Halldórs Ásgrímssonar í störfum ríkisstjórnarinnar sjálfrar en ekki aðeins í störfum hans í ráðherranefnd um einkavæðingu. Þannig hafi allir sem hafi stjórnsýslu með höndum hlutverk starfsmanns í skilningi stjórnsýslulaganna. Þannig er hafnað þeirri skoðun Ríkisendurskoðunar að þar sem ráðherranefndin sé ekki lögformlega varin þá falli hún utan gildissviðs stjórnsýslulaganna. 3. Hvort Halldóri hafi borið að víkja Halldór hefur í störfum sínum sem varaformaður ráðherranefndar annast stjórnsýsluverkefni að mati lögmannanna. Bein lagaskylda hvíli á öllum þeim sem slíkum verkefnum sinna að gæta að hæfi sínu. Þeim beri að vekja athygli formanns stjórnsýslunefndar á því hvort hæfi þeirra orki tvímælis. Halldóri hafi borið eins og öðrum að gæta að hæfi sínu. 4. Tímamörk hæfisskilyrða Veikindaleyfi Halldórs frá 14. október til 26. nóvember 2002 hefur enga afgerandi þýðingu við úrlausn álitaefnis um hvort hann hafi verið hæfur til að fjalla um sölu hlutar ríkisins í Búnaðarbankanum til S-hópsins að mati lögmannanna. Spurning um vanhæfi hljóti að hafa vaknað strax og S-hópurinn skilaði inn tilkynningu um áhuga á kaupum á kjölfestuhlut í bönkunum. 5. Tímamörk við eigendaskipti Lögmennirnir eru ekki sammála þeirri túlkun Ríkisendurskoðunar að eigendaskipti á bréfum Hesteyrar ehf. í Keri hf. hafi verið 12. nóvember eða þann dag sem samningur var gerður. Segir í álitsgerðinni að ganga eigi út frá þeirri dagsetningu þegar öll skilyrði samnings milli aðilanna voru uppfyllt eða 19. nóvember. 6. Prósentuhlutfall við hagsmunamat Í álitinu segir að ekki sé almennt augljóst að við þær aðstæður sem um ræðir varðandi hagsmuni Halldórs þegar meta á prósentu-hlutfall eignarhluta fjölskyldu hans í Skinney-Þinganesi, hafi ómálefnaleg sjónarmið haft áhrif á ákvörðunina. Ekki beri aðeins að líta til hlutfalls heldur einnig þess að um viðskipti fyrir um tvö hundruð milljónir hafi verið að ræða. 7. Vanhæfi á grundvelli tengsla við S-hópinn Einn helsti forsvarsmaður S-hópsins var Finnur Ingólfsson, forstjóri VÍS, sem var náinn samstarfsmaður Halldórs um langt árabil. Lögmennirnir telja að óhjákvæmilegt hafi verið vegna tengsla Halldórs við Finn að taka afstöðu til þess að þeir höfðu starfað náið saman í gegnum árin. Ríkisendurskoðun bar að setja fyrirvara Í niðurstöðu álitsgerðarinnar segir að umfjöllun um hæfi Halldórs Ásgrímssonar í minnisblaði Ríkisendurskoðunar hafi verið mjög takmörkuð án þess að skýrt sé kveðið á um hvers vegna svo sé. Einnig kemur fram að Ríkisendurskoðun hafi borið að setja þá fyrirvara að umfjöllun hennar hafi aðeins beinst að afmörkuðum þætti álitaefnis og spurningum um hæfi Halldórs hafi verið haldið utan við athugunina að öðru leyti en varðar eignatengsl hans og vandamanna. Álitsgerð lögfræðinga stjórnarandstöðu.doc
Fréttir Innlent Salan á Búnaðarbankanum Stj.mál Viðskipti Mest lesið Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn Innlent Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Innlent Leynileg neyðarfjárveiting Dana til flugvallagerðar á Grænlandi Erlent Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Innlent Elon Musk stofnar nýjan stjórnmálaflokk Erlent Fjörutíu og þrír látnir og umfangsmiklar leitarðagerðir standa yfir Erlent Hiti nær tuttugu stigum víða á morgun Veður Leitar að eiganda trúlofunarhrings sem fannst í fjöru Innlent „Býsna margt orðið grænmerkt“ Innlent Konan er fundin Innlent Fleiri fréttir Tilkynnt um hóp pilta í grunsamlegum erindagjörðum Skæður hakkarahópur herjar á framlínustarfsmenn „Býsna margt orðið grænmerkt“ Fjarlægðu sprengju við Keflavíkurflugvöll Leitar að eiganda trúlofunarhrings sem fannst í fjöru Á þriðja tug látnir í Texas og netþrjótar herja á flugfélög Nikkurnar þandar á Reyðarfirði alla helgina Íbúðin í rúst eftir Airbnb-gesti Konan er fundin Þriggja leitað vegna stunguárásar í miðbænum Björguðu göngukonu í sjálfheldu við Hrafntinnusker Mótorhjólakappi fluttur á sjúkrahús eftir að hafa fipast við akstur Tuttugu þingmenn mættu ekki á þingfund Vilja að nemendur borgi allt að 180 þúsund til að skrá sig Búið að boða til nýs fundar Kerecis bjargaði lífi skallaarnar í tæka tíð fyrir fjórða júlí Lögregla hleypti manni inn sem hafði læst sig úti Lítill munur á bitum bitmýs og lúsmýs Sex fluttir á sjúkrahús eftir umferðarslys í Hörgársveit Inga mundaði skófluna við Sóltún „Þá fylgir það börnum í gegnum skólakerfið og út í samfélagið“ Nýtt bankaráð Seðlabankans skipað Sósíalistum bolað úr Bolholti Sýknaður af kæru Samtakanna 78 um hatursorðræðu Lokametrar, bútasaumur og Starbucks Veiðigjaldið aftur í nefnd og viðræður komnar á lokametra Lára snýr sér að kynningarstörfum fyrir HR Bætti þúsund tonnum í strandveiðipottinn Skellt upp úr í þingsal þegar ráðherra reyndi að mynda hjarta Rúv vildi Ísraelsmenn burt en þeir sluppu með skrekkinn í bili Sjá meira