Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar 5. júlí 2025 18:02 Í dag, 5.júlí, varð að lögum á Alþingi frumvarp um breytingu á sviðslistalögum nr. 165 þar sem fjallað er um stofnun Óperu. Málefni óperu á Íslandi hafa margoft verið til umfjöllunar á þingi í gegnum áratugina, allt frá því að Ragnhildur Helgadóttir lagði fram þingsályktunartillögu þess efnis að söngvaraflokkur yrði ráðinn við Þjóðleikhúsið fyrir nær 70 árum síðan. Nú er þessi langþráði draumur orðinn að veruleika, frumvarpið samþykkt með miklum meirihluta á þingi og hægt að hefjast handa um framkvæmdina, auglýsa eftir óperustjóra og koma starfseminni fyrir í Hörpu þar sem þessa nýja framtaks er beðið. Eins og fram hefur komið mun Óperan starfa sem hluti af Þjóðleikhúsinu og njóta þannig samlegðar við stærstu sviðslistastofnun þjóðarinnar, m.a. með samnýtingu stoðdeilda. Hún mun engu að síður hafa fullt listrænt sjálfstæði. Heimili og aðsetur Óperunnar verður í okkar einstaka tónlistarhúsi Hörpu og sýnt verður í Hörpu, Þjóðleikhúsi, Hofi á Akureyri og víðar. Margar nefndir hafa starfað ötullega á síðustu árum við undirbúning þessa máls. Síðasta nefndin, sem Lilja Þ. Alfreðsdóttir, fyrrv. menningarráðherra, skipaði lauk störfum sl. áramót eftir að hafa skilað fullbúnu frumvarpi um þjóðaróperu. Nefndin hafði mikið af upplýsingum til að vinna úr, en fyrri nefndir höfðu safnað fjölda gagna og átt viðtöl við fjöldamarga aðila. Sem formaður þessarar síðustu nefndar hef ég því fylgt þessu máli eftir síðastliðin tvö ár með mínum samnefndarkonum, Þóru Einarsdóttur og Þórunni Grétu Sigurðardóttur, og verkefnisstjóra, Finni Bjarnasyni, sem hefur starfað að þessu máli í ráðuneyti Lilju og síðar Loga Einarssonar menningarráðherra. Málið komst fyrir þing í fyrri ríkisstjórn en komst ekki upp úr nefnd og síðar sprakk sú stjórn. Ný ríkisstjórn tók málið föstum tökum og Logi Einarsson lagði málið fram á vorþingi með smávægilegum breytingum. Öllu þessu fólki ber að þakka fyrir mikilvægt framlag til þessa máls. Þingmenn úr öllum flokkum hafa stutt málið í gegnum tíðina, en sérstaklega ber að þakka ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur fyrir að koma frumvarpinu í gegnum þingið nú á mjög annasömum vormánuðum. Mest ber þó að þakka hinum stóra stóra hópi íslenskra atvinnusöngvara er hefur unnið að málinu, sumir hverjir búsettir úti í heimi. Listamenn úr öðrum greinum hafa einnig verið ötulir stuðningsmenn, enda verða til ný atvinnutækifæri fyrir leikstjóra, hönnuði, hljómsveitarstjóra, kórsöngvara osfrv. með hinni nýju Óperu. Þá hefur Bandalag íslenskra listamanna, auk Sviðslistaráðs, Klassís og annara fagfélaga listamanna, stutt vel við bakið á okkur sem unnum við að koma saman frumvarpinu og vinna því brautargengi á þingi. Stjórnendur Þjóðleikhúss og Hörpu, þau Halldór Guðmundsson, form. Þjóðleikhúsráðs, Magnús Geir Þórðarson Þjóðleikhússtjóri, og Svanhildur Konráðsdóttir, forstjóri Hörpu, hafa unnið dyggilega með okkur að útfærslu samstarfsins, enda mikilvægt að það takist vel og verði farsælt. Þá ber að þakka Íslensku óperunni sitt áratugalanga og ötula starf og stjórn, starfsmönnum og fráfarandi óperustjóra, Steinunni Birnu Ragnarsdóttur fyrir þeirra framlag. Þótt Íslenska óperan hefði kosið önnur málalok þá hefur verið ómetanlegt að hafa aðgang að mikilvægum gögnum úr starfsemi hennar og sannarlega má segja að þetta frumvarp sé mótað og byggt á starfsemi Íslensku óperunnar. Einnig er byggt á óperustarfsemi á vegum Þjóðleikhússins á árum áður, á vegum Listahátíðar og síðast en ekki síst hinum kraftmikla hópi ungra söngvara sem hefur nú á síðustu misserum auðgað íslenska grasrót með fjölbreyttum og spennandi óperusýningum. Öll þessi mikilvæga starfsemi er grunnur að hinni nýju stofnun. Eins og svo oft áður hefur áratugalöng barátta listamanna og margra fleiri nú loksins skilað árangri. Samhugur og markviss vinna fjölda manns ásamt góðri samstöðu á þingi hefur siglt málinu í höfn og betri sumargjöf til íslensku þjóðarinnar er varla hægt að hugsa sér. Það eru sannarlega fjölbreytt og spennandi verkefni sem bíða hinnar nýju Óperu. Landsmenn fá nýja, nútímalega stofnun sem mun styrkja ímynd lands og þjóðar, veita fjölda manns atvinnu og gleðja áhorfendur og gesti um ókomna tíð. Til hamingju Íslendingar! Höfundur er formaður undirbúningsnefndar um þjóðaróperu Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þjóðaróperan Mest lesið Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Hver á að fá súrefnisgrímuna fyrst? Davíð Bergmann. skrifar Skoðun Baráttan um kjör eldra fólks Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Elsku Íslendingar, styðjum saman Grindavík Dagmar Valsdóttir skrifar Skoðun Svigrúm Eydísar á fölskum grunni Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Betri vegur til Þorlákshafnar er samkeppnismál Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Lík brennd í Grafarvogi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Er handahlaup valdeflandi? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Á jaðrinum með Jesú Daníel Ágúst Gautason skrifar Skoðun Þeir sem verja stórútgerðina – og heimsvaldastefnuna Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Gervigreindin beisluð Hanna Kristín Skaftadóttir,Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Kúnstin að vera ósammála sjálfum sér Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar Skoðun Geislameðferð sem lífsbjörg Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Sjá meira
Í dag, 5.júlí, varð að lögum á Alþingi frumvarp um breytingu á sviðslistalögum nr. 165 þar sem fjallað er um stofnun Óperu. Málefni óperu á Íslandi hafa margoft verið til umfjöllunar á þingi í gegnum áratugina, allt frá því að Ragnhildur Helgadóttir lagði fram þingsályktunartillögu þess efnis að söngvaraflokkur yrði ráðinn við Þjóðleikhúsið fyrir nær 70 árum síðan. Nú er þessi langþráði draumur orðinn að veruleika, frumvarpið samþykkt með miklum meirihluta á þingi og hægt að hefjast handa um framkvæmdina, auglýsa eftir óperustjóra og koma starfseminni fyrir í Hörpu þar sem þessa nýja framtaks er beðið. Eins og fram hefur komið mun Óperan starfa sem hluti af Þjóðleikhúsinu og njóta þannig samlegðar við stærstu sviðslistastofnun þjóðarinnar, m.a. með samnýtingu stoðdeilda. Hún mun engu að síður hafa fullt listrænt sjálfstæði. Heimili og aðsetur Óperunnar verður í okkar einstaka tónlistarhúsi Hörpu og sýnt verður í Hörpu, Þjóðleikhúsi, Hofi á Akureyri og víðar. Margar nefndir hafa starfað ötullega á síðustu árum við undirbúning þessa máls. Síðasta nefndin, sem Lilja Þ. Alfreðsdóttir, fyrrv. menningarráðherra, skipaði lauk störfum sl. áramót eftir að hafa skilað fullbúnu frumvarpi um þjóðaróperu. Nefndin hafði mikið af upplýsingum til að vinna úr, en fyrri nefndir höfðu safnað fjölda gagna og átt viðtöl við fjöldamarga aðila. Sem formaður þessarar síðustu nefndar hef ég því fylgt þessu máli eftir síðastliðin tvö ár með mínum samnefndarkonum, Þóru Einarsdóttur og Þórunni Grétu Sigurðardóttur, og verkefnisstjóra, Finni Bjarnasyni, sem hefur starfað að þessu máli í ráðuneyti Lilju og síðar Loga Einarssonar menningarráðherra. Málið komst fyrir þing í fyrri ríkisstjórn en komst ekki upp úr nefnd og síðar sprakk sú stjórn. Ný ríkisstjórn tók málið föstum tökum og Logi Einarsson lagði málið fram á vorþingi með smávægilegum breytingum. Öllu þessu fólki ber að þakka fyrir mikilvægt framlag til þessa máls. Þingmenn úr öllum flokkum hafa stutt málið í gegnum tíðina, en sérstaklega ber að þakka ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur fyrir að koma frumvarpinu í gegnum þingið nú á mjög annasömum vormánuðum. Mest ber þó að þakka hinum stóra stóra hópi íslenskra atvinnusöngvara er hefur unnið að málinu, sumir hverjir búsettir úti í heimi. Listamenn úr öðrum greinum hafa einnig verið ötulir stuðningsmenn, enda verða til ný atvinnutækifæri fyrir leikstjóra, hönnuði, hljómsveitarstjóra, kórsöngvara osfrv. með hinni nýju Óperu. Þá hefur Bandalag íslenskra listamanna, auk Sviðslistaráðs, Klassís og annara fagfélaga listamanna, stutt vel við bakið á okkur sem unnum við að koma saman frumvarpinu og vinna því brautargengi á þingi. Stjórnendur Þjóðleikhúss og Hörpu, þau Halldór Guðmundsson, form. Þjóðleikhúsráðs, Magnús Geir Þórðarson Þjóðleikhússtjóri, og Svanhildur Konráðsdóttir, forstjóri Hörpu, hafa unnið dyggilega með okkur að útfærslu samstarfsins, enda mikilvægt að það takist vel og verði farsælt. Þá ber að þakka Íslensku óperunni sitt áratugalanga og ötula starf og stjórn, starfsmönnum og fráfarandi óperustjóra, Steinunni Birnu Ragnarsdóttur fyrir þeirra framlag. Þótt Íslenska óperan hefði kosið önnur málalok þá hefur verið ómetanlegt að hafa aðgang að mikilvægum gögnum úr starfsemi hennar og sannarlega má segja að þetta frumvarp sé mótað og byggt á starfsemi Íslensku óperunnar. Einnig er byggt á óperustarfsemi á vegum Þjóðleikhússins á árum áður, á vegum Listahátíðar og síðast en ekki síst hinum kraftmikla hópi ungra söngvara sem hefur nú á síðustu misserum auðgað íslenska grasrót með fjölbreyttum og spennandi óperusýningum. Öll þessi mikilvæga starfsemi er grunnur að hinni nýju stofnun. Eins og svo oft áður hefur áratugalöng barátta listamanna og margra fleiri nú loksins skilað árangri. Samhugur og markviss vinna fjölda manns ásamt góðri samstöðu á þingi hefur siglt málinu í höfn og betri sumargjöf til íslensku þjóðarinnar er varla hægt að hugsa sér. Það eru sannarlega fjölbreytt og spennandi verkefni sem bíða hinnar nýju Óperu. Landsmenn fá nýja, nútímalega stofnun sem mun styrkja ímynd lands og þjóðar, veita fjölda manns atvinnu og gleðja áhorfendur og gesti um ókomna tíð. Til hamingju Íslendingar! Höfundur er formaður undirbúningsnefndar um þjóðaróperu
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun
Skoðun Menntamál íslenskra grunnskólabarna hafa verið til umfjöllunar – sem er vel. Miklu verra er tilefnið Karen Rúnarsdóttir skrifar
Skoðun Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson skrifar
Skoðun Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson skrifar
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Óvirðing við lýðræðislegar hefðir, gegn stjórnarskrá, trúnaðarbrot gagnvart kjósendum Arnar Þór Jónsson Skoðun
Óboðlegt ástand á Landspítala – okkar sjónarhorn Hildur Jónsdóttir,Einar Freyr Ingason,Þórir Bergsson Skoðun