Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar 8. júní 2025 06:02 Nú hafa margir keppst við að klambra saman skilgreiningu á „woke“ og úr hefur orðið mikill hrærigrautur, útúrsnúningar, eftiráskýringar og bla-dí-bla með örfáum mætum undantekningum. Það kemur ekki á óvart þegar betur er að gáð. „Woke“ eins og um það er talað víðast hvar annars staðar en á Íslandi árið 2025, á rætur sínar að rekja til u.þ.b. 50-60 ára gamalla póstmódernískra jaðarkenninga (yfirheiti e. Critical Social Justice) sem enginn átti á sínum tíma von á að slyppu út úr bakherbergjum í félagsfræðideildum bandarískrar akademíu. Þær náðu fótfestu með undraverðum hætti, flæddu yfir heimsbyggðina og hafa síðan stökkbreyst hratt, sér í lagi síðustu 10–15 ár með dyggum stuðningi samfélagsmiðla, yfir í marghöfða forynju sem sveipar útvalda dýrðarljóma en skilur víða eftir sig sviðna jörð. Það er bjartsýni að halda að þessi hugmyndafræði sé í andarslitrunum, einmitt vegna hæfni hennar til að aðlagast með ringulreið og orðhengilshætti. Þeir sem enn ríghalda í eldgömlu skilgreininguna á „woke“ og segjast vera vakandi fyrir félagslegu óréttlæti túlka gjarnan alla mótstöðu við hugmyndunum sem beina árás á kynjafræðilega hluta fræðanna, þar helst Hinsegin-fræði (e. Queer Theory) og ákveðna tegund femínisma (e. Intersectional feminism) en hugmyndafræðin inniheldur margar kenningar sem eiga það sameiginlegt að afstæðishyggja (e. relativism) og afbygging (e. deconstruction) mynda leiðarstefið. Eitt afsprengi hugmyndafræðinnar er DEI (e. Diversity, Equity, Inclusion) eða fjölbreytileiki, jöfnuður og inngilding sem líkt og önnur er viðsjárverðari á borði en í orði. Það geta allir sem vilja fundið mýmörg dæmi um skelfilega óreiðu og varhugaverðar afleiðingar þegar þessi hugmyndir fara að stýra samfélaginu. Má þar t.d. nefna nýlegt dæmi sem New York Post fjallaði um en þar átti sér stað alvarleg vanræksla ungra barna þar sem sjúklegt umburðarlyndi og hræðsla við að vera sökuð um rasisma komu í veg fyrir að barnaverndaryfirvöld ynnu vinnuna sína. Og þá komum við að tungumálinu. Afbygging tungumáls og ný hugtök Afbygging á uppruna sinn í bókmenntafræði þar sem hún er notuð til þess að túlka texta óheft; tæta allt sundur og byggja upp aftur, ef vill. Þetta er skemmtileg nálgun og skapandi því hún gefur frelsi til að láta ímyndunaraflið leika lausum hala og ekkert er eins og það er, ef viljinn er fyrir hendi. „Öllu er á rönguna snúið, öllu virðist vera á botninn hvolft“ eins og segir í dægurlagatextanum. En við búum ekki í skáldskap eða ljóðum. Þessi afbygging tungumálsins er notuð í dag (meðvitað af sumum en ómeðvitað af mörgu ágætu og velmeinandi fólki) til þess að endurskilgreina, afvegaleiða og á einhvern hátt stýra umræðunni og þar með umhverfinu. Það er gert í nafni góðmennsku, réttlætis og umburðarlyndis í átt að útópískri næsheita-paradís þar sem staðreyndir, mannlegt eðli, vísindi og blákaldur veruleikinn mega helst ekki þvælast fyrir. Þessari afbyggingu á tungumálinu fylgja ný hugtök, oft illskiljanleg eða ógagnsæ, sem breytast stöðugt eftir því hvernig vindar blása og ekki fyrir Jón og Gunnu að halda réttum dampi í samfélagslegri umræðu. Þannig fara ákveðin orð á bannlista, verða óæskileg og önnur koma í staðinn um leið og þau nýjustu fá á sig eitthvað (og það gera þau alltaf) sem hinir vökulu telja að beri keim af einhverju sem gæti talist móðgandi fyrir einhvern sem þeir telja of minni máttar til geta sjálfur björg sér veitt. Látum liggja á milli hluta hversu niðrandi það kann að vera í einhverjum tilfellum. Öll þessi orða- og skilgreiningarsúpa hefur jafnframt deyfandi áhrif á almenning og hamlar skýrri og gagnrýnni hugsun. Stjórnlyndisleg valdboðun Af því að meginþorri fólks vill vera vinsamlegt og ekki troða neinum um tær taka flestir ágætlega í allar þessar hugmyndir, í það minnsta til að byrja með. Flest fólk er aukinheldur verulega upptekið í daglegu lífi og brauðstriti og fæstir hafa tíma til að leggjast yfir þróun samfélagsmála, hvað þá skoða erlenda strauma og hvað kann að leynast í farvatninu. Það er ekki því fyrr en suðan er komin upp í pottinum sem margir froskar vakna upp við vondan draum. (Vísa ég hér í froskinn í pottinum og er myndlíkingin ekki ætluð neinum til minnkunar.) Afleiðingarnar eru þögul en alltumlykjandi stjórnlyndisleg valdboðun sem teygir anga sína um allt samfélagið, inn í stofnanir og fjölmiðla sem hefur áhrif á hvernig fólk talar og tjáir sig um raunveruleikann og tilfinningin er sú að einungis forskrifaðar skoðanir séu leyfðar. Þetta gerist ekki með grasrót eins og einhverjir vilja halda fram, heldur ofan frá fyrir tilstilli háværs minnihluta og það gjarnan með miklu offorsi. Á tímabili var það svo að ef þú marseraðir ekki alveg í takt, máttirðu í besta falli eiga yfir höfði þér að vera álitinn forpokaður, jafnvel fáfróður afturhaldsseggur en þegar verst lét lá ógnin af félagslegri bannfæringu í loftinu. Við sjáum núna kröftugt andsvar úti í heimi við hugmyndafræðinni og ekki er gott að segja hversu illa það kann að fara en það er vissara að spenna beltin. Víst má telja að það sé eins þar og annars staðar; ásetningur ekki alltaf til fyrirmyndar og allar líkur á að einhverjir gangi of langt. Frelsi til að tjá óvinsælar skoðanir Hófstilltari meirihlutinn er enn þögull og hættir sér ekki út á svellið. Hann er með varann á sér einkum og sér í lagi vegna þess að hliðverðir góðmennskunnar eru oft sprenglærðir, verulega mælskir, með afbrigðum ritfærir og með svarta beltið í klækjabrögðum tungumálsins. Þegar allt er orðið gildishlaðið, óhlutbundið tilfinningatal þar sem hægt er að stilla öllu upp hingað og þangað án nokkurra raka, staðreynda eða innihalds og allir orðnir kolruglaðir í því hvað sé rétt og hvað sé rangt – er hægt að sannfæra fólk um hvað sem er, jafnvel að trúa ekki eigin augum eða fyrri sannfæringu. Auðveldast er að spila inn á góðmennsku, ótta eða skömm sem flest okkar bera í einhverju magni. Nái fólk sem er áberandi í samfélagsumræðu, fjölmiðlar eða stjórnvöld valdi á þessu og því hvað má og má ekki segja eru þeim flestir vegir færir í að þagga niður öll andmæli eða „jarm“ í fólki með málflutning sem ekki er þóknanlegur. Þegar almenningi, í leik og starfi, finnst hann ekki lengur frjáls til að tjá „óvinsælar“ skoðanir, getur ekki talað skýrt eða lýst raunveruleikanum eins og hann er vegna réttmætrar hræðslu við að vera kallaður öllum illum nöfnum eða spyrt við einstaklinga sem í samfélagsumræðu teljast fyrirlitlegir hverju sinni, erum við komin á hálan ís. Ekki bætir heldur úr skák að það er eins með óþokkana og nýju orðin. Um leið og einn ljótu-karla-stimpill er orðinn bitlaus, er rykið dustað af næsta „ómenni“. Enn varhugaverðara er andrúmsloftið þegar við er að eiga uppsafnaða gremju til margra ára og fólki er með fyrirlitningu skipað í hóp með einstaklingum sem því kannski finnst bara hafa ýmislegt til síns máls, a.m.k í einhverjum málum. Með þessari þöggun á allri umræðu og eðlilegum skoðanaskiptum er hætta á að allt sjóði yfir með vaxandi bókstafshyggju og rétttrúnaði á hinn veginn og slíkt ástand geta valdaöfl víða um heim nýtt sér til eigin ábata þar sem nærtækasta birtingarmyndin verður spáný öfgahyggja. Hugmyndafræði sem átti að vera akademísk æfing í því að endurhugsa kerfi, lyfta ákveðnum hópum og lofta um gömul valdamynstur er orðin verðlaunauppskrift að grafalvarlegri heftingu tjáningarfrelsis, vafasamri löggjöf hér og þar, sundrungu, óvild, heift, dálkadrætti, nýjum átakalínum og keppni í lækum og hjörtum í netheimum. Það sem helst situr eftir þegar orðagjálfrið er flysjað utan af hugmyndafræðinni er prinsippleysi, óteljandi þversagnir, hræsni, yfirborðsmennska, verkstol, raunveruleikafirring, barnaskapur og þegar verst lætur; mannfyrirlitning og siðleysi. Allra grátlegast er að þegar hugmyndafræðin hefur spilað sig út að fullu í raunheimum verða fórnarlömbin sem verst verða úti þau sem minnst mega sín í samfélaginu. Þar með er óskapnaðurinn fullkaraður með stærstu þversögninni af þeim öllum. Höfundur er MPM í verkefnastjórn, skjalaþýðandi og grúskari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Íslensk tunga Mest lesið Snorri Másson er ekki vandinn – hann er viðvörun Helen Ólafsdóttir Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson Skoðun Samstarf um loftslagsmál og grænar lausnir Sigurður Hannesson,Nótt Thorberg Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman Skoðun Grunnstoðir sveitarfélagsins efldar til muna Sandra Sigurðardóttir Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Að láta mata sig er svo þægilegt Björn Ólafsson skrifar Skoðun Nýjar reglur um réttindi fólks í ráðningarsambandi Ingvar Sverrisson skrifar Skoðun Ofbeldi í skólum: Áskoranir og leiðir til lausna Soffía Ámundadóttir skrifar Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson skrifar Skoðun Eplin í andlitshæð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Bataskólinn – fyrir þig? Guðný Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar Skoðun Boðsferð Landsvirkjunar Stefán Georgsson skrifar Skoðun Samstarf um loftslagsmál og grænar lausnir Sigurður Hannesson,Nótt Thorberg skrifar Skoðun Ástin er falleg Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Grunnstoðir sveitarfélagsins efldar til muna Sandra Sigurðardóttir skrifar Skoðun Laugarnestangi - til allrar framtíðar Líf Magneudóttir skrifar Skoðun Að vera séður og heyrður getur bjargað lífi – Gulur september minnir okkur á að hlúa að hjartanu Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun Rangfærslur um atburðina á Gaza Egill Þ. Einarsson skrifar Skoðun Öryggi geðheilbrigðis Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Mjóddin og pólitík pírata Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Okkar eigin Don Kíkóti Kjartan Jónsson skrifar Skoðun Sýnum í verki að okkur er ekki sama Anna Sigga Jökuls Ragnheiðardóttir skrifar Skoðun Snorri Másson er ekki vandinn – hann er viðvörun Helen Ólafsdóttir skrifar Skoðun Drúsar og hörmungarnar í Suwayda Armando Garcia skrifar Skoðun Hjarta samfélagsins í Þorlákshöfn slær við höfnina Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Marserum fyrir jafnrétti í íþróttum Willum Þór Þórsson skrifar Skoðun Tímamóta umbætur í nýju kerfi almannatrygginga Huld Magnúsdóttir,Sigríður Dóra Magnúsdóttir,Unnur Sverrisdóttir,Vigdís Jónsdóttir skrifar Skoðun Öflugt atvinnulíf í Hafnarfirði Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Persónudýrkun vinstrisins Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Menntamorð – um gjöreyðingu menntakerfisins á Gaza sem liður í allsherjar þjóðarmorði Ísrael á Palestínumönnum Kristján Þór Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavík - barnvæn höfuðborg? Einar Þorsteinsson,Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Magnús og hálfsannleikurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Það sem gerist þegar formúlur og fordómar hafa of mikil áhrif Matthildur Björnsdóttir skrifar Sjá meira
Nú hafa margir keppst við að klambra saman skilgreiningu á „woke“ og úr hefur orðið mikill hrærigrautur, útúrsnúningar, eftiráskýringar og bla-dí-bla með örfáum mætum undantekningum. Það kemur ekki á óvart þegar betur er að gáð. „Woke“ eins og um það er talað víðast hvar annars staðar en á Íslandi árið 2025, á rætur sínar að rekja til u.þ.b. 50-60 ára gamalla póstmódernískra jaðarkenninga (yfirheiti e. Critical Social Justice) sem enginn átti á sínum tíma von á að slyppu út úr bakherbergjum í félagsfræðideildum bandarískrar akademíu. Þær náðu fótfestu með undraverðum hætti, flæddu yfir heimsbyggðina og hafa síðan stökkbreyst hratt, sér í lagi síðustu 10–15 ár með dyggum stuðningi samfélagsmiðla, yfir í marghöfða forynju sem sveipar útvalda dýrðarljóma en skilur víða eftir sig sviðna jörð. Það er bjartsýni að halda að þessi hugmyndafræði sé í andarslitrunum, einmitt vegna hæfni hennar til að aðlagast með ringulreið og orðhengilshætti. Þeir sem enn ríghalda í eldgömlu skilgreininguna á „woke“ og segjast vera vakandi fyrir félagslegu óréttlæti túlka gjarnan alla mótstöðu við hugmyndunum sem beina árás á kynjafræðilega hluta fræðanna, þar helst Hinsegin-fræði (e. Queer Theory) og ákveðna tegund femínisma (e. Intersectional feminism) en hugmyndafræðin inniheldur margar kenningar sem eiga það sameiginlegt að afstæðishyggja (e. relativism) og afbygging (e. deconstruction) mynda leiðarstefið. Eitt afsprengi hugmyndafræðinnar er DEI (e. Diversity, Equity, Inclusion) eða fjölbreytileiki, jöfnuður og inngilding sem líkt og önnur er viðsjárverðari á borði en í orði. Það geta allir sem vilja fundið mýmörg dæmi um skelfilega óreiðu og varhugaverðar afleiðingar þegar þessi hugmyndir fara að stýra samfélaginu. Má þar t.d. nefna nýlegt dæmi sem New York Post fjallaði um en þar átti sér stað alvarleg vanræksla ungra barna þar sem sjúklegt umburðarlyndi og hræðsla við að vera sökuð um rasisma komu í veg fyrir að barnaverndaryfirvöld ynnu vinnuna sína. Og þá komum við að tungumálinu. Afbygging tungumáls og ný hugtök Afbygging á uppruna sinn í bókmenntafræði þar sem hún er notuð til þess að túlka texta óheft; tæta allt sundur og byggja upp aftur, ef vill. Þetta er skemmtileg nálgun og skapandi því hún gefur frelsi til að láta ímyndunaraflið leika lausum hala og ekkert er eins og það er, ef viljinn er fyrir hendi. „Öllu er á rönguna snúið, öllu virðist vera á botninn hvolft“ eins og segir í dægurlagatextanum. En við búum ekki í skáldskap eða ljóðum. Þessi afbygging tungumálsins er notuð í dag (meðvitað af sumum en ómeðvitað af mörgu ágætu og velmeinandi fólki) til þess að endurskilgreina, afvegaleiða og á einhvern hátt stýra umræðunni og þar með umhverfinu. Það er gert í nafni góðmennsku, réttlætis og umburðarlyndis í átt að útópískri næsheita-paradís þar sem staðreyndir, mannlegt eðli, vísindi og blákaldur veruleikinn mega helst ekki þvælast fyrir. Þessari afbyggingu á tungumálinu fylgja ný hugtök, oft illskiljanleg eða ógagnsæ, sem breytast stöðugt eftir því hvernig vindar blása og ekki fyrir Jón og Gunnu að halda réttum dampi í samfélagslegri umræðu. Þannig fara ákveðin orð á bannlista, verða óæskileg og önnur koma í staðinn um leið og þau nýjustu fá á sig eitthvað (og það gera þau alltaf) sem hinir vökulu telja að beri keim af einhverju sem gæti talist móðgandi fyrir einhvern sem þeir telja of minni máttar til geta sjálfur björg sér veitt. Látum liggja á milli hluta hversu niðrandi það kann að vera í einhverjum tilfellum. Öll þessi orða- og skilgreiningarsúpa hefur jafnframt deyfandi áhrif á almenning og hamlar skýrri og gagnrýnni hugsun. Stjórnlyndisleg valdboðun Af því að meginþorri fólks vill vera vinsamlegt og ekki troða neinum um tær taka flestir ágætlega í allar þessar hugmyndir, í það minnsta til að byrja með. Flest fólk er aukinheldur verulega upptekið í daglegu lífi og brauðstriti og fæstir hafa tíma til að leggjast yfir þróun samfélagsmála, hvað þá skoða erlenda strauma og hvað kann að leynast í farvatninu. Það er ekki því fyrr en suðan er komin upp í pottinum sem margir froskar vakna upp við vondan draum. (Vísa ég hér í froskinn í pottinum og er myndlíkingin ekki ætluð neinum til minnkunar.) Afleiðingarnar eru þögul en alltumlykjandi stjórnlyndisleg valdboðun sem teygir anga sína um allt samfélagið, inn í stofnanir og fjölmiðla sem hefur áhrif á hvernig fólk talar og tjáir sig um raunveruleikann og tilfinningin er sú að einungis forskrifaðar skoðanir séu leyfðar. Þetta gerist ekki með grasrót eins og einhverjir vilja halda fram, heldur ofan frá fyrir tilstilli háværs minnihluta og það gjarnan með miklu offorsi. Á tímabili var það svo að ef þú marseraðir ekki alveg í takt, máttirðu í besta falli eiga yfir höfði þér að vera álitinn forpokaður, jafnvel fáfróður afturhaldsseggur en þegar verst lét lá ógnin af félagslegri bannfæringu í loftinu. Við sjáum núna kröftugt andsvar úti í heimi við hugmyndafræðinni og ekki er gott að segja hversu illa það kann að fara en það er vissara að spenna beltin. Víst má telja að það sé eins þar og annars staðar; ásetningur ekki alltaf til fyrirmyndar og allar líkur á að einhverjir gangi of langt. Frelsi til að tjá óvinsælar skoðanir Hófstilltari meirihlutinn er enn þögull og hættir sér ekki út á svellið. Hann er með varann á sér einkum og sér í lagi vegna þess að hliðverðir góðmennskunnar eru oft sprenglærðir, verulega mælskir, með afbrigðum ritfærir og með svarta beltið í klækjabrögðum tungumálsins. Þegar allt er orðið gildishlaðið, óhlutbundið tilfinningatal þar sem hægt er að stilla öllu upp hingað og þangað án nokkurra raka, staðreynda eða innihalds og allir orðnir kolruglaðir í því hvað sé rétt og hvað sé rangt – er hægt að sannfæra fólk um hvað sem er, jafnvel að trúa ekki eigin augum eða fyrri sannfæringu. Auðveldast er að spila inn á góðmennsku, ótta eða skömm sem flest okkar bera í einhverju magni. Nái fólk sem er áberandi í samfélagsumræðu, fjölmiðlar eða stjórnvöld valdi á þessu og því hvað má og má ekki segja eru þeim flestir vegir færir í að þagga niður öll andmæli eða „jarm“ í fólki með málflutning sem ekki er þóknanlegur. Þegar almenningi, í leik og starfi, finnst hann ekki lengur frjáls til að tjá „óvinsælar“ skoðanir, getur ekki talað skýrt eða lýst raunveruleikanum eins og hann er vegna réttmætrar hræðslu við að vera kallaður öllum illum nöfnum eða spyrt við einstaklinga sem í samfélagsumræðu teljast fyrirlitlegir hverju sinni, erum við komin á hálan ís. Ekki bætir heldur úr skák að það er eins með óþokkana og nýju orðin. Um leið og einn ljótu-karla-stimpill er orðinn bitlaus, er rykið dustað af næsta „ómenni“. Enn varhugaverðara er andrúmsloftið þegar við er að eiga uppsafnaða gremju til margra ára og fólki er með fyrirlitningu skipað í hóp með einstaklingum sem því kannski finnst bara hafa ýmislegt til síns máls, a.m.k í einhverjum málum. Með þessari þöggun á allri umræðu og eðlilegum skoðanaskiptum er hætta á að allt sjóði yfir með vaxandi bókstafshyggju og rétttrúnaði á hinn veginn og slíkt ástand geta valdaöfl víða um heim nýtt sér til eigin ábata þar sem nærtækasta birtingarmyndin verður spáný öfgahyggja. Hugmyndafræði sem átti að vera akademísk æfing í því að endurhugsa kerfi, lyfta ákveðnum hópum og lofta um gömul valdamynstur er orðin verðlaunauppskrift að grafalvarlegri heftingu tjáningarfrelsis, vafasamri löggjöf hér og þar, sundrungu, óvild, heift, dálkadrætti, nýjum átakalínum og keppni í lækum og hjörtum í netheimum. Það sem helst situr eftir þegar orðagjálfrið er flysjað utan af hugmyndafræðinni er prinsippleysi, óteljandi þversagnir, hræsni, yfirborðsmennska, verkstol, raunveruleikafirring, barnaskapur og þegar verst lætur; mannfyrirlitning og siðleysi. Allra grátlegast er að þegar hugmyndafræðin hefur spilað sig út að fullu í raunheimum verða fórnarlömbin sem verst verða úti þau sem minnst mega sín í samfélaginu. Þar með er óskapnaðurinn fullkaraður með stærstu þversögninni af þeim öllum. Höfundur er MPM í verkefnastjórn, skjalaþýðandi og grúskari.
Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun
Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman Skoðun
Skoðun Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir skrifar
Skoðun Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Að vera séður og heyrður getur bjargað lífi – Gulur september minnir okkur á að hlúa að hjartanu Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar
Skoðun Tímamóta umbætur í nýju kerfi almannatrygginga Huld Magnúsdóttir,Sigríður Dóra Magnúsdóttir,Unnur Sverrisdóttir,Vigdís Jónsdóttir skrifar
Skoðun Menntamorð – um gjöreyðingu menntakerfisins á Gaza sem liður í allsherjar þjóðarmorði Ísrael á Palestínumönnum Kristján Þór Sigurðsson skrifar
Skoðun Það sem gerist þegar formúlur og fordómar hafa of mikil áhrif Matthildur Björnsdóttir skrifar
Sanna er rödd félagshyggju, réttlætis og jöfnuðar! Laufey Líndal Ólafsdóttir,Sara Stef. Hildardóttir Skoðun
Líknarmeðferð og dánaraðstoð eru ekki andstæður heldur nauðsynleg umræðuefni Ingrid Kuhlman Skoðun