Tilraunadýr Seðlabankans Þorsteinn Sæmundsson skrifar 4. september 2023 10:30 Seðlabankastjóri hefur líkt 14 stýrivaxtahækkunum bankans við n.k. tilraun. Í hartnær tvö ár hef ég ásamt tugþúsundum annarra Íslendinga verið í óumbeðnu ólaunuðu aukastarfi sem tilraunadýr seðlabankastjórans og peningastefnunefndar. Á þeim tíma sem liðinn er af tilrauninni hafa afborganir af lánum heimilisins hækkað svo um munar og er greinarhöfundur þó skuldnettur. Nú er það svo með tilraunir að beri þær ekki árangur leita menn gjarnan annarra lausna. Það gerir ekki íslenski Seðlabankinn (SÍ) og peningastefnunefnd. Ekkert er gert til að hafa hemil á bönkum s.s. með útlánakvóta heldur er hamast á almenningi og smáum fyrirtækjum sem eru útsettust fyrir tilraunastarfseminni. Tilraunin skal halda áfram þó árangur sé lítill sem enginn. Þó ein verðbólgumæling hafi bent til lækkunar er hún frá þeim mánuði sem útsölur eru hvað útbreiddastar. Langtímaverðbólguhorfur eru dekkri ekki síst vegna vaxtahækkana SÍ. Hugur minn er hjá þeim eru verulega skuldsett og mega illa við áföllum Allmargir hafa breytt lánum sínum úr óverðtryggðum í verðtryggð sem reyndar dregur mjög úr áhrifum stýrivaxtahækkana. Seðlabankastjóri og peningastefnunefnd eru þannig að skjóta sjálf sig í fætur. Við nýjustu vaxtaákvörðun var rætt um auknar verðbólguvæntingar. Jú, undirritaður gengst við því að vænta meiri verðbólgu nú en fyrr eftir kynnta vaxtahækkun. Þessi ráðstöfun SÍ slær ekki á þær væntingar nema síður sé. Seðlabankinn er eins og áður hefur verið lýst líkt og hundur sem eltir skottið á sjálfum sér. Þær vaxtahækkanir sem þegar hafa komið fram hafa flestar verið sem olía á eld og eru bein tengsl milli þeirra og verðhækkana. Verðhækkanir vegna ytri aðstæðna eins og stríðsátökum eru að mestu komnar fram og sumar hafa gengið til baka þó þess sjáist lítil merki hér í fákeppnislandinu. Viðskiptaráðherra virðist hafa vaknað af værum blundi og komist að því hvaða málefni tilheyra ráðuneyti hennar og er það löngu tímabært. Alvarlegast er þó að með síendurteknum stýrivaxtahækkunum sem munu hafa áhrif nokkur misseri fram í tímann er einkum hert að heimilum og smáum fyrirtækjum. Áhrif þegar framkominna vaxtahækkana leyna sér ekki á húsnæðismarkaði. Vaxtahækkanir hækka byggingakostnað sem aftur eykur verðbólgu vegna áhrifa húsnæðisliðar í vísitölugrunni. Skortur á framboði íbúða veldur einnig því að fasteignaverð hækkar þvert á spár SÍ. Þær íbúðir sem nú eru í smíðum á Höfuðborgarsvæðinu eru hvorttveggja of fáar og of dýrar til þess að vinna á skortinum. Engar íbúðir eru á markaði þar sem nýst gætu fyrstu kaupendum og tekjulágum. Í skýringum SÍ á vaxtahækkunarfundinum um daginn kom fram að bankinn telur atvinnuleysi hér á landi of lítið. Einnig kom fram að núverandi hagvöxtur truflar seðlabankamenn og hamast þeir við að reyna að minnka hann sem mest þeir geta. Það mátti gæta sérstakrar ánægju í framlagi aðalhagfræðings SÍ á síðasta kynningarfundi vegna kólnunar á húsnæðismarkaði. Seðlabankinn er greinilega að stuðla að kreppuástandi á Íslandi með tilraunum sínum. Á sama tíma og hernaður SÍ gegn almenningi og smærri fyrirtækjum stendur er ekki hróflað við fjármálakerfinu með nokkrum hætti. Skilaboð seðlabankastjóra eru að fólk ,,ræði við bankann sinn.” Á sama tíma hefur fjármálaráðherra gefið skýrt til kynna að seðlabankastjóri rói ekki í sömu átt og ríkisstjórnin. Augljós trúnaðarbrestur er milli ráðherrans og seðlabankastjóra. Allt framansagt vekur ekki bjartsýni heldur eykur óvissu og veldur kvíða hjá almenningi sem enn er brenndur eftir síðustu eignaupptöku í kjölfar fjármálahrunsins. Lítil von er til þess að verðbólga lækki hér á næstunni enda lauk fundinum með hefðbundinni kveðju Seðlabankastjóra: ,,Við gætum þurft að hækka vexti meira.” Tilrauninni er sem sagt hvergi nærri lokið. Höfundur situr í stjórn Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Miðflokkurinn Seðlabankinn Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Baldur fýkur ekki eftir vindi Hjördís Rut Sigurjónsdóttir Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Í tilefni af Alþjóðlega safnadeginum Dagrún Ósk Jónsdóttir Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu Skoðun Ástþór Magnússon í spádómum? Gunnar Karl Halldórsson Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Baldur fýkur ekki eftir vindi Hjördís Rut Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Í tilefni af Alþjóðlega safnadeginum Dagrún Ósk Jónsdóttir skrifar Skoðun Ástþór Magnússon í spádómum? Gunnar Karl Halldórsson skrifar Skoðun Athugasemdir við grein um samgöngumál Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Riðulaust Ísland! Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun „Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur skrifar Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu skrifar Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Þrír dæmigerðir dagar skemmtiferðaskipafarþega í júlí Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Minnisleysi eða þekkingarskortur? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dáin og deyjandi dýr en engin neyð? Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Dagur til umhugsunar Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Að leysa vandann með quick fix Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Var upplýsingagjöf í covidfaraldrinum upplýsingaóreiða? Steingrímur Atlason skrifar Skoðun Mikilvægi íþróttafélaga Lárus Sigurðsson skrifar Skoðun Sumargjafir Gunnar Ingi Björnsson skrifar Skoðun Þar sem er reykur þar er… Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Betur má ef duga skal Kristinn Árni L. Hróbjartsson skrifar Skoðun Menningarlegur og sáttfús forseti Aldís Aðalbjarnardóttir skrifar Skoðun Leið að hraðari innviðauppbyggingu Sölvi Sturluson skrifar Skoðun Viltu bjarga heiminum? Samfélagsdrifnar loftslagslausnir Inga Rós Antoníusdóttir skrifar Skoðun Hugleiðingar í aðdraganda kosninga Þuríður Helga Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Lýðskrum eða minnisleysi? Þorvaldur Þorvaldsson skrifar Skoðun Stuðningur við langtímakjarasamninga Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Baldur er minn forseti Hjalti Vignisson skrifar Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Að læra nýtt tungumál og sýna þolinmæði Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Að rækta garðinn sinn Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Sjá meira
Seðlabankastjóri hefur líkt 14 stýrivaxtahækkunum bankans við n.k. tilraun. Í hartnær tvö ár hef ég ásamt tugþúsundum annarra Íslendinga verið í óumbeðnu ólaunuðu aukastarfi sem tilraunadýr seðlabankastjórans og peningastefnunefndar. Á þeim tíma sem liðinn er af tilrauninni hafa afborganir af lánum heimilisins hækkað svo um munar og er greinarhöfundur þó skuldnettur. Nú er það svo með tilraunir að beri þær ekki árangur leita menn gjarnan annarra lausna. Það gerir ekki íslenski Seðlabankinn (SÍ) og peningastefnunefnd. Ekkert er gert til að hafa hemil á bönkum s.s. með útlánakvóta heldur er hamast á almenningi og smáum fyrirtækjum sem eru útsettust fyrir tilraunastarfseminni. Tilraunin skal halda áfram þó árangur sé lítill sem enginn. Þó ein verðbólgumæling hafi bent til lækkunar er hún frá þeim mánuði sem útsölur eru hvað útbreiddastar. Langtímaverðbólguhorfur eru dekkri ekki síst vegna vaxtahækkana SÍ. Hugur minn er hjá þeim eru verulega skuldsett og mega illa við áföllum Allmargir hafa breytt lánum sínum úr óverðtryggðum í verðtryggð sem reyndar dregur mjög úr áhrifum stýrivaxtahækkana. Seðlabankastjóri og peningastefnunefnd eru þannig að skjóta sjálf sig í fætur. Við nýjustu vaxtaákvörðun var rætt um auknar verðbólguvæntingar. Jú, undirritaður gengst við því að vænta meiri verðbólgu nú en fyrr eftir kynnta vaxtahækkun. Þessi ráðstöfun SÍ slær ekki á þær væntingar nema síður sé. Seðlabankinn er eins og áður hefur verið lýst líkt og hundur sem eltir skottið á sjálfum sér. Þær vaxtahækkanir sem þegar hafa komið fram hafa flestar verið sem olía á eld og eru bein tengsl milli þeirra og verðhækkana. Verðhækkanir vegna ytri aðstæðna eins og stríðsátökum eru að mestu komnar fram og sumar hafa gengið til baka þó þess sjáist lítil merki hér í fákeppnislandinu. Viðskiptaráðherra virðist hafa vaknað af værum blundi og komist að því hvaða málefni tilheyra ráðuneyti hennar og er það löngu tímabært. Alvarlegast er þó að með síendurteknum stýrivaxtahækkunum sem munu hafa áhrif nokkur misseri fram í tímann er einkum hert að heimilum og smáum fyrirtækjum. Áhrif þegar framkominna vaxtahækkana leyna sér ekki á húsnæðismarkaði. Vaxtahækkanir hækka byggingakostnað sem aftur eykur verðbólgu vegna áhrifa húsnæðisliðar í vísitölugrunni. Skortur á framboði íbúða veldur einnig því að fasteignaverð hækkar þvert á spár SÍ. Þær íbúðir sem nú eru í smíðum á Höfuðborgarsvæðinu eru hvorttveggja of fáar og of dýrar til þess að vinna á skortinum. Engar íbúðir eru á markaði þar sem nýst gætu fyrstu kaupendum og tekjulágum. Í skýringum SÍ á vaxtahækkunarfundinum um daginn kom fram að bankinn telur atvinnuleysi hér á landi of lítið. Einnig kom fram að núverandi hagvöxtur truflar seðlabankamenn og hamast þeir við að reyna að minnka hann sem mest þeir geta. Það mátti gæta sérstakrar ánægju í framlagi aðalhagfræðings SÍ á síðasta kynningarfundi vegna kólnunar á húsnæðismarkaði. Seðlabankinn er greinilega að stuðla að kreppuástandi á Íslandi með tilraunum sínum. Á sama tíma og hernaður SÍ gegn almenningi og smærri fyrirtækjum stendur er ekki hróflað við fjármálakerfinu með nokkrum hætti. Skilaboð seðlabankastjóra eru að fólk ,,ræði við bankann sinn.” Á sama tíma hefur fjármálaráðherra gefið skýrt til kynna að seðlabankastjóri rói ekki í sömu átt og ríkisstjórnin. Augljós trúnaðarbrestur er milli ráðherrans og seðlabankastjóra. Allt framansagt vekur ekki bjartsýni heldur eykur óvissu og veldur kvíða hjá almenningi sem enn er brenndur eftir síðustu eignaupptöku í kjölfar fjármálahrunsins. Lítil von er til þess að verðbólga lækki hér á næstunni enda lauk fundinum með hefðbundinni kveðju Seðlabankastjóra: ,,Við gætum þurft að hækka vexti meira.” Tilrauninni er sem sagt hvergi nærri lokið. Höfundur situr í stjórn Miðflokksins.
Skoðun „Fyrstur kemur fyrstur fær“: Börnum mismunað í aðgengi að sumarnámskeiðum á vegum Reykjavíkurborgar Foreldrar barna á starfsstöð í Vesturbæ Reykjavíkur skrifar
Skoðun Siðferðileg heilindi Háskóla Íslands á tímum þjóðarmorðs Háskólafólk fyrir Palestínu skrifar
Skoðun Stórhættulegir ágallar á örorkufrumvarpi ríkisstjórnarinnar Jóhann Páll Jóhannsson skrifar
Skoðun Vits er þörf þeim er víða ratar- um gagnsemi og glapræði gervigreindar Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Það er mikill munur á þeim sem vanda sig og hinum sem vanda sig ekki Sigurður G. Guðjónsson skrifar
Skoðun Það sem spurt var um - en svörin þunn og kom kannski ekki á óvart Sigurður Páll Jónsson skrifar