Að takast á við atvinnuleysi og næstu skref Rakel Sveinsdóttir skrifar 20. apríl 2020 11:00 Ýmiss atriði úr viðtölum við sérfræðinga sem Atvinnulífið á Vísir hefur leitað til síðustu vikur geta veitt góðan stuðning í atvinnuleysi og atvinnuleit. Efri frá vinstri: Haukur Sigurðsson sálfræðingur, Eyþór Eðvarðsson ráðgjafi hjá Þekkingarmiðlun. Neðri frá vinstri: Inga Steinunn Arnardóttir ráðgjafi hjá Hagvangi, Ragnheiður Dagsdóttir ráðgjafi hjá Capacent. Vísir/Vilhelm Það fylgir því flókinn tilfinningarússibani að missa vinnuna og mikilvægt fyrir fólk í þessari stöðu að skilja hvaða tilfinningar þetta eru, því þær eru eðlilegar. Í atvinnuleysi er líka ákveðin hætta á að fjárhagsáhyggjur yfirtaki allt, enda peningar það atriði sem fólk hefur hvað mest áhyggjur af almennt. En birtir upp um síðir og þjóðin sem reis með goskrafti uppúr bankahruninu mun rísa upp á ný. Það á við líka um alla þá sem nú upplifa ótta og áhyggjur vegna atvinnumissis eða eru í óvissu um að halda starfinu sínu. Hér eru nokkur atriði frá sérfræðingum sem Atvinnulífið á Vísir hefur leitað til og geta veitt góðan stuðning í atvinnuleysi og atvinnuleit. Að skilja tilfinningarússibanann Rannsóknir hafa gefið vísbendingar um að það er betra fyrir heilsu og líðan starfsfólks ef það er hluti af hópuppsögn. „En þó að um hópuppsögn sé að ræða slær hún hvern einstakling hart og er mikið högg,“ sagði Eyþór Eðvarðsson ráðgjafi hjá Þekkingarmiðlun í viðtali við Atvinnulífið á Vísi fyrir stuttu. Í því viðtali útskýrði Eyþór vel þann tilfinningarússibana sem fylgir uppsögnum. Í viðtalinu sagði Eyþór meðal annars: „Starfið er stór hluti af sjálfsmynd okkar og því tekur það sinn toll andlega að missa vinnuna.“ Í kjölfar atvinnumissis er algengt að fólk fari í gegnum fimm stig sorgarferils. Þessi fimm stig eru: Afneitun, reiði, samningar, sorg og samþykki. Um þessi fimm stig má lesa í viðtalinu við Eyþór, Af hverju ég? Að sporna við fjárhagsáhyggjum Peningar eru eitt þeirra atriða sem fólk hefur almennt miklar áhyggjur af og eðlilega magnast slíkar áhyggjur upp í árferði eins og nú. Í nýlegri könnun MMR kom fram að fleiri hafa fjárhagsáhyggjur en áhyggjur af smiti eða veikindum og í könnunum Gallup hefur komið fram að fjárhagsáhyggjur geta haft ýmsar alvarlegar afleiðingar. Til dæmis aukast líkurnar á að enda í kulnun og önnur áhrif geta verið allt frá svefnleysi, bakverkjum, höfuðverkjum, pirring og fleiru. Haukur Sigurðsson sálfræðingur tók saman fimm góð ráð til að sporna við þeim kvíða sem getur yfirtekið þegar fjárhagsáhyggjur eru miklar. Minntu þig á styrkleika þína og sjáðu sjálfa(n) þig fyrir þér komast í gegnum þetta. Þú hefur jafnvel komist í gegnum fjárhagsþrengingar áður. Rifjaðu upp hvernig þú gerðir það,“ er eitt af því sem Haukur segir í viðtalinu en góðu ráðin fimm má lesa um hér. Það eru alltaf einhverjar ráðningar í gangi og því getur það margborgað sig að vera virkur í atvinnuleit.Vísir/Getty Næstu skref Mörg störf eru ekki auglýst og þótt atvinnuleysi sé meira en nokkru sinni, er aldrei algjört frost í ráðningum. Að gera góða ferilskrá tekur tíma og til viðbótar við hana er gott að æfa sig fyrir ímyndað viðtal. „Gott er að velta fyrir sér hvaða spurningar maður gæti fengið og æfa svör við þeim. Umsækjandi þarf að geta útskýrt hvers vegna viðkomandi starf vekur áhuga hans og hvers vegna hann telur sig vera góðan kandídat í starfið,“ sagði Inga Steinunn Arnardóttir ráðgjafi hjá Hagvangi í viðtali við Atvinnulífið á Vísi fyrir stuttu. Í þessu viðtali gaf Inga Steinunn lesendum góð ráð fyrir atvinnuviðtal, en viðtalið við hana má sjá hér. Þá vilja mörg fyrirtæki vilja kynningarbréf til viðbótar við ferilskrá. Kynningarbréfin eiga ekki að endursegja ferilskránna og því um að gera að kynna sér hvað einkennir gott kynningarbréf. Að sögn Ragnheiðar Dagsdóttur hjá Capacent er kynningarbréfið oft algjört lykilatriði. Í viðtali við Atvinnulífið á Vísi fyrr í vetur sagði Ragnheiður meðal annars: „Kynningarbréfið getur verið lykill viðkomandi til þess að komast í viðtal og það er jú tilgangurinn. Vel skrifað kynningarbréf sem tilgreinir framsettar hæfniskröfum og svarar hæfni umsækjandans vegna þeirra ætti að vekja þann áhuga hjá lesandanum að hann vilji hitta viðkomandi.“ Góð ráð fyrir gerð kynningarbréfs má lesa um hér. Vinnumarkaður Starfsframi Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Krökkunum finnst hálf hallærislegt að mamman kunni Friends þættina utan að Atvinnulíf Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viðskipti innlent Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Viðskipti innlent Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Viðskipti innlent Dýrmætustu og sjaldgæfustu Mustang bílar landsins á afmælissýningu Mustang Samstarf Þarf að greiða kortareikninginn og meira til í málskostnað Neytendur „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Atvinnulíf Neytendur kunna að meta Landlaxinn og Landbleikjuna Samstarf Krónísk óstundvísi: Skýringar og góð ráð Atvinnulíf Tekjur Apple drógust saman enn eina ferðina Viðskipti erlent Fleiri fréttir Krónísk óstundvísi: Skýringar og góð ráð „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Ástin laðar að: Gott að vera kona á Íslandi, en ekki innflytjandi Forstjóri, snúsari, mótorhjólatöffari, veiðimaður og framúrskarandi á ryksugunni Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Ljúfustu stundirnar þegar allir eru saman í hjónarúminu Þrjú atriði til að auka á sjálfsöryggið okkar í vinnunni Tók fimm mánuði að byrja að tala íslensku Finnur þægilegu heimatilfinninguna þegar hann lendir í Keflavík „Einn mjög fárra karla á mínum aldri sem er ekki í golfi!“ Að vera bestur í teyminu er allt annað en að vera góður stjórnandi Kynslóðaskipti: Arftakaáætlunin virkjuð, vinnustaðaskóli og ný tækifæri fyrir starfsfólk 55-74 ára fjölgar hlutfallslega mest á vinnumarkaði „Ótrúlega vel gift honum Obba sem er A-manneskja“ Algengt að starfsfólk læri ekki af mistökum Hjón í nýsköpun: „Það er reyndar hún sem er Þjóðverjinn en ég Íslendingurinn“ Sjá meira
Það fylgir því flókinn tilfinningarússibani að missa vinnuna og mikilvægt fyrir fólk í þessari stöðu að skilja hvaða tilfinningar þetta eru, því þær eru eðlilegar. Í atvinnuleysi er líka ákveðin hætta á að fjárhagsáhyggjur yfirtaki allt, enda peningar það atriði sem fólk hefur hvað mest áhyggjur af almennt. En birtir upp um síðir og þjóðin sem reis með goskrafti uppúr bankahruninu mun rísa upp á ný. Það á við líka um alla þá sem nú upplifa ótta og áhyggjur vegna atvinnumissis eða eru í óvissu um að halda starfinu sínu. Hér eru nokkur atriði frá sérfræðingum sem Atvinnulífið á Vísir hefur leitað til og geta veitt góðan stuðning í atvinnuleysi og atvinnuleit. Að skilja tilfinningarússibanann Rannsóknir hafa gefið vísbendingar um að það er betra fyrir heilsu og líðan starfsfólks ef það er hluti af hópuppsögn. „En þó að um hópuppsögn sé að ræða slær hún hvern einstakling hart og er mikið högg,“ sagði Eyþór Eðvarðsson ráðgjafi hjá Þekkingarmiðlun í viðtali við Atvinnulífið á Vísi fyrir stuttu. Í því viðtali útskýrði Eyþór vel þann tilfinningarússibana sem fylgir uppsögnum. Í viðtalinu sagði Eyþór meðal annars: „Starfið er stór hluti af sjálfsmynd okkar og því tekur það sinn toll andlega að missa vinnuna.“ Í kjölfar atvinnumissis er algengt að fólk fari í gegnum fimm stig sorgarferils. Þessi fimm stig eru: Afneitun, reiði, samningar, sorg og samþykki. Um þessi fimm stig má lesa í viðtalinu við Eyþór, Af hverju ég? Að sporna við fjárhagsáhyggjum Peningar eru eitt þeirra atriða sem fólk hefur almennt miklar áhyggjur af og eðlilega magnast slíkar áhyggjur upp í árferði eins og nú. Í nýlegri könnun MMR kom fram að fleiri hafa fjárhagsáhyggjur en áhyggjur af smiti eða veikindum og í könnunum Gallup hefur komið fram að fjárhagsáhyggjur geta haft ýmsar alvarlegar afleiðingar. Til dæmis aukast líkurnar á að enda í kulnun og önnur áhrif geta verið allt frá svefnleysi, bakverkjum, höfuðverkjum, pirring og fleiru. Haukur Sigurðsson sálfræðingur tók saman fimm góð ráð til að sporna við þeim kvíða sem getur yfirtekið þegar fjárhagsáhyggjur eru miklar. Minntu þig á styrkleika þína og sjáðu sjálfa(n) þig fyrir þér komast í gegnum þetta. Þú hefur jafnvel komist í gegnum fjárhagsþrengingar áður. Rifjaðu upp hvernig þú gerðir það,“ er eitt af því sem Haukur segir í viðtalinu en góðu ráðin fimm má lesa um hér. Það eru alltaf einhverjar ráðningar í gangi og því getur það margborgað sig að vera virkur í atvinnuleit.Vísir/Getty Næstu skref Mörg störf eru ekki auglýst og þótt atvinnuleysi sé meira en nokkru sinni, er aldrei algjört frost í ráðningum. Að gera góða ferilskrá tekur tíma og til viðbótar við hana er gott að æfa sig fyrir ímyndað viðtal. „Gott er að velta fyrir sér hvaða spurningar maður gæti fengið og æfa svör við þeim. Umsækjandi þarf að geta útskýrt hvers vegna viðkomandi starf vekur áhuga hans og hvers vegna hann telur sig vera góðan kandídat í starfið,“ sagði Inga Steinunn Arnardóttir ráðgjafi hjá Hagvangi í viðtali við Atvinnulífið á Vísi fyrir stuttu. Í þessu viðtali gaf Inga Steinunn lesendum góð ráð fyrir atvinnuviðtal, en viðtalið við hana má sjá hér. Þá vilja mörg fyrirtæki vilja kynningarbréf til viðbótar við ferilskrá. Kynningarbréfin eiga ekki að endursegja ferilskránna og því um að gera að kynna sér hvað einkennir gott kynningarbréf. Að sögn Ragnheiðar Dagsdóttur hjá Capacent er kynningarbréfið oft algjört lykilatriði. Í viðtali við Atvinnulífið á Vísi fyrr í vetur sagði Ragnheiður meðal annars: „Kynningarbréfið getur verið lykill viðkomandi til þess að komast í viðtal og það er jú tilgangurinn. Vel skrifað kynningarbréf sem tilgreinir framsettar hæfniskröfum og svarar hæfni umsækjandans vegna þeirra ætti að vekja þann áhuga hjá lesandanum að hann vilji hitta viðkomandi.“ Góð ráð fyrir gerð kynningarbréfs má lesa um hér.
Vinnumarkaður Starfsframi Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Krökkunum finnst hálf hallærislegt að mamman kunni Friends þættina utan að Atvinnulíf Röntgen Domus og Orkuhúsið fá ekki að sameinast Viðskipti innlent Mun bjóða upp á sömu flugáætlun og Bláfugl áður Viðskipti innlent Viljinn tekinn til gjaldþrotaskipta Viðskipti innlent Dýrmætustu og sjaldgæfustu Mustang bílar landsins á afmælissýningu Mustang Samstarf Þarf að greiða kortareikninginn og meira til í málskostnað Neytendur „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Atvinnulíf Neytendur kunna að meta Landlaxinn og Landbleikjuna Samstarf Krónísk óstundvísi: Skýringar og góð ráð Atvinnulíf Tekjur Apple drógust saman enn eina ferðina Viðskipti erlent Fleiri fréttir Krónísk óstundvísi: Skýringar og góð ráð „Ég var skíthrædd að senda þessa tölvupósta“ Ástin laðar að: Gott að vera kona á Íslandi, en ekki innflytjandi Forstjóri, snúsari, mótorhjólatöffari, veiðimaður og framúrskarandi á ryksugunni Endurgjöf: Það sem þú átt ekki að gera Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Ljúfustu stundirnar þegar allir eru saman í hjónarúminu Þrjú atriði til að auka á sjálfsöryggið okkar í vinnunni Tók fimm mánuði að byrja að tala íslensku Finnur þægilegu heimatilfinninguna þegar hann lendir í Keflavík „Einn mjög fárra karla á mínum aldri sem er ekki í golfi!“ Að vera bestur í teyminu er allt annað en að vera góður stjórnandi Kynslóðaskipti: Arftakaáætlunin virkjuð, vinnustaðaskóli og ný tækifæri fyrir starfsfólk 55-74 ára fjölgar hlutfallslega mest á vinnumarkaði „Ótrúlega vel gift honum Obba sem er A-manneskja“ Algengt að starfsfólk læri ekki af mistökum Hjón í nýsköpun: „Það er reyndar hún sem er Þjóðverjinn en ég Íslendingurinn“ Sjá meira