Segir nauðsynlegt að breyta strúktúrnum í sauðfjárrækt Sveinn Arnarsson skrifar 6. janúar 2018 07:00 Fækka þarf sauðfé að mati rannsakanda. Engum dylst að staða sauðfjárbænda er grafalvarleg. vísir/vilhelm Bændum og fé þarf að fækka ef ekki finnast erlendir markaðir, starfsumhverfi sauðfjárbænda hvetur til offramleiðslu og ekkert sem ríkið getur gert til þess að koma stöðugleika á verð sem fæst fyrir kjöt erlendis. Þetta er niðurstaða Kára Gautasonar, sérfræðings hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins, sem skoðaði gaumgæfilega starfsumhverfi sauðfjárræktarinnar fyrir Landssamtök sauðfjárbænda (LS). „Ef það er markmið að menn hafi allar heimilistekjur úr sauðfjárrækt þá held ég að það þurfi að verða strúktúrbreyting á sauðfjárrækt eins og hefur verið í nautgriparækt. Það er að búin stækki verulega og til að það sé pláss til þess þurfa einhverjir að hætta,“ segir hann. Kári var fenginn af LS til að skoða rekstrarumhverfi sauðfjárræktarinnar og hvaða meðul aðrar þjóðir noti til sveiflujöfnunar fyrir bændur. Engum dylst að staða sauðfjárbænda er grafalvarleg þar sem rekstrargrundvöllur stórs hluta sauðfjárbúa er brostinn í landinu vegna verðfalls afurða erlendis.Oddný Steina Valsdóttir, varafofmaður Landssamtaka sauðfjárbændaKári bendir á að neysla á lambakjöti innanlands breytist ekki í bráð og með aukinni framleiðslu verði framleiðsla á lambakjöti viðkvæmari fyrir sveiflum erlendis. Ríkið geti lítið sem ekkert gert í að breyta verðlagi á lambakjöti á heimsmarkaði. Á fyrstu tíu mánuðum ársins hafa verið fluttar út sauðfjárafurðir fyrir rúmlega fimm hundruð krónur á hvert kíló að meðaltali. Kári segir það nærri helmingi lægra en framleiðslukostnað best reknu búa landsins. „Persónulega finnst mér mikil áhætta að byggja greinina að svo stórum hluta á útflutningi,“ segir Kári. „Raunveruleikinn er sá að það fæst ekki það verð fyrir vöruna sem þarf til að framleiða hana og þá er svarið að það sé framleitt of mikið.“ Oddný Steina Valsdóttir, formaður LS, segir stöðuna ekki góða og finna þurfi lausnir. „Við höfum bent á að sveiflujöfnun af einhverju tagi þurfi að koma á og sú aðferð er viðhöfð í fjölda landa. Við teljum, sérstaklega í grein með langa framleiðsluferla og fjölskyldubú sem þola ekki miklar ytri sveiflur, að það sé rökrétt að setja á útflutningsskyldu á lambakjöt,“ segir Oddný. „Samfélagslega er æskilegra að það verði fækkun á fé frekar en fækkun á búum. Því er hægt að búa til hvata fyrir bændur til að fækka fé og greiða til að mynda fyrir landbótaverkefni.“ Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Löggan keyrði mann í stéttina og skutlaði hrákapoka um höfuð hans Innlent „Ég er komin með gjörsamlega nóg af þessu“ Innlent Rífa íþróttahúsið Innlent Dæmi um að ökumenn slökkvi á skynjara sem bjargaði lífi hans Innlent McKellen heill á húfi Erlent Tæplega tvö hundruð úr sömu fjölskyldu drepin Erlent Tæplega fimmtíu leigubílstjórar eiga von á kæru Innlent Heilsaði upp á meint fórnarlömb sín Innlent Gagnrýnir viðbúnað lögreglu og takmarkað aðgengi almennings að Austurvelli Innlent Samfylkingin ætli ekki að „bara vera með upphrópanir“ Innlent Fleiri fréttir Fyrsti rampurinn vígður á Vestfjörðum í Römpum upp Ísland Heilsaði upp á meint fórnarlömb sín Tæplega fimmtíu leigubílstjórar eiga von á kæru Fjármálaráðherra hafi slátrað eigin samgönguáætlun Dæmi um að ökumenn slökkvi á skynjara sem bjargaði lífi hans Eldgosið stöðugt og gosmengun til norðurs Íslenskir unglingar undir pari í skapandi hugsun hins daglega lífs Aukin bjartsýni vegna hitaveituholunnar á Ísafirði Gagnrýnir viðbúnað lögreglu og takmarkað aðgengi almennings að Austurvelli Vantrauststillaga lögð fram Sá sæng sína upp reidda „Þetta setur okkur í svolítið einkennilega stöðu“ Stjórnarflokkarnir ekki enn komnir með forgangslista mála Umdeild öryggisgæsla á Austurvelli og deilt um bílastæði á flugvöllum Bein útsending: Kynna aðgerðir gegn gullhúðun Löggan keyrði mann í stéttina og skutlaði hrákapoka um höfuð hans Án rafmagns í tuttugu mínútur „Ég er komin með gjörsamlega nóg af þessu“ Rífa íþróttahúsið Samfylkingin ætli ekki að „bara vera með upphrópanir“ Brutust inn en gripu í tómt Hættulegar bikblæðingar víða á vegum landsins Kringlan lokuð til fimmtudags Uppsagnir hjá Icelandair og borgarstjóri í Parísarhjóli Borgarstjóri fór fyrstu ferð í nýju parísarhjóli Sextán sæmdir heiðursmerki hinnar íslensku fálkaorðu Ósammála Hæstarétti og telja brot Brynjars nauðgun Hvergi betra að búa en á Íslandi Palestínufánar í Mosfellsbæ vekja upp misgóð viðbrögð Efast um viðbrögð frá ráðherrum í ljósi „sjálfsmorðsmissjóns“ VG Sjá meira
Bændum og fé þarf að fækka ef ekki finnast erlendir markaðir, starfsumhverfi sauðfjárbænda hvetur til offramleiðslu og ekkert sem ríkið getur gert til þess að koma stöðugleika á verð sem fæst fyrir kjöt erlendis. Þetta er niðurstaða Kára Gautasonar, sérfræðings hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins, sem skoðaði gaumgæfilega starfsumhverfi sauðfjárræktarinnar fyrir Landssamtök sauðfjárbænda (LS). „Ef það er markmið að menn hafi allar heimilistekjur úr sauðfjárrækt þá held ég að það þurfi að verða strúktúrbreyting á sauðfjárrækt eins og hefur verið í nautgriparækt. Það er að búin stækki verulega og til að það sé pláss til þess þurfa einhverjir að hætta,“ segir hann. Kári var fenginn af LS til að skoða rekstrarumhverfi sauðfjárræktarinnar og hvaða meðul aðrar þjóðir noti til sveiflujöfnunar fyrir bændur. Engum dylst að staða sauðfjárbænda er grafalvarleg þar sem rekstrargrundvöllur stórs hluta sauðfjárbúa er brostinn í landinu vegna verðfalls afurða erlendis.Oddný Steina Valsdóttir, varafofmaður Landssamtaka sauðfjárbændaKári bendir á að neysla á lambakjöti innanlands breytist ekki í bráð og með aukinni framleiðslu verði framleiðsla á lambakjöti viðkvæmari fyrir sveiflum erlendis. Ríkið geti lítið sem ekkert gert í að breyta verðlagi á lambakjöti á heimsmarkaði. Á fyrstu tíu mánuðum ársins hafa verið fluttar út sauðfjárafurðir fyrir rúmlega fimm hundruð krónur á hvert kíló að meðaltali. Kári segir það nærri helmingi lægra en framleiðslukostnað best reknu búa landsins. „Persónulega finnst mér mikil áhætta að byggja greinina að svo stórum hluta á útflutningi,“ segir Kári. „Raunveruleikinn er sá að það fæst ekki það verð fyrir vöruna sem þarf til að framleiða hana og þá er svarið að það sé framleitt of mikið.“ Oddný Steina Valsdóttir, formaður LS, segir stöðuna ekki góða og finna þurfi lausnir. „Við höfum bent á að sveiflujöfnun af einhverju tagi þurfi að koma á og sú aðferð er viðhöfð í fjölda landa. Við teljum, sérstaklega í grein með langa framleiðsluferla og fjölskyldubú sem þola ekki miklar ytri sveiflur, að það sé rökrétt að setja á útflutningsskyldu á lambakjöt,“ segir Oddný. „Samfélagslega er æskilegra að það verði fækkun á fé frekar en fækkun á búum. Því er hægt að búa til hvata fyrir bændur til að fækka fé og greiða til að mynda fyrir landbótaverkefni.“
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Löggan keyrði mann í stéttina og skutlaði hrákapoka um höfuð hans Innlent „Ég er komin með gjörsamlega nóg af þessu“ Innlent Rífa íþróttahúsið Innlent Dæmi um að ökumenn slökkvi á skynjara sem bjargaði lífi hans Innlent McKellen heill á húfi Erlent Tæplega tvö hundruð úr sömu fjölskyldu drepin Erlent Tæplega fimmtíu leigubílstjórar eiga von á kæru Innlent Heilsaði upp á meint fórnarlömb sín Innlent Gagnrýnir viðbúnað lögreglu og takmarkað aðgengi almennings að Austurvelli Innlent Samfylkingin ætli ekki að „bara vera með upphrópanir“ Innlent Fleiri fréttir Fyrsti rampurinn vígður á Vestfjörðum í Römpum upp Ísland Heilsaði upp á meint fórnarlömb sín Tæplega fimmtíu leigubílstjórar eiga von á kæru Fjármálaráðherra hafi slátrað eigin samgönguáætlun Dæmi um að ökumenn slökkvi á skynjara sem bjargaði lífi hans Eldgosið stöðugt og gosmengun til norðurs Íslenskir unglingar undir pari í skapandi hugsun hins daglega lífs Aukin bjartsýni vegna hitaveituholunnar á Ísafirði Gagnrýnir viðbúnað lögreglu og takmarkað aðgengi almennings að Austurvelli Vantrauststillaga lögð fram Sá sæng sína upp reidda „Þetta setur okkur í svolítið einkennilega stöðu“ Stjórnarflokkarnir ekki enn komnir með forgangslista mála Umdeild öryggisgæsla á Austurvelli og deilt um bílastæði á flugvöllum Bein útsending: Kynna aðgerðir gegn gullhúðun Löggan keyrði mann í stéttina og skutlaði hrákapoka um höfuð hans Án rafmagns í tuttugu mínútur „Ég er komin með gjörsamlega nóg af þessu“ Rífa íþróttahúsið Samfylkingin ætli ekki að „bara vera með upphrópanir“ Brutust inn en gripu í tómt Hættulegar bikblæðingar víða á vegum landsins Kringlan lokuð til fimmtudags Uppsagnir hjá Icelandair og borgarstjóri í Parísarhjóli Borgarstjóri fór fyrstu ferð í nýju parísarhjóli Sextán sæmdir heiðursmerki hinnar íslensku fálkaorðu Ósammála Hæstarétti og telja brot Brynjars nauðgun Hvergi betra að búa en á Íslandi Palestínufánar í Mosfellsbæ vekja upp misgóð viðbrögð Efast um viðbrögð frá ráðherrum í ljósi „sjálfsmorðsmissjóns“ VG Sjá meira