Hvernig má nýta betur fé til að byggja upp heilbrigðisþjónustuna? Sigrún Gunnarsdóttir skrifar 25. október 2016 00:00 Auka þarf framlög til heilbrigðisþjónustu og um leið þarf að nýta betur það fé sem þegar er varið til þjónustunnar. Tækifæri eru til að gera skýrari samninga um þjónustu sem ríkið kaupir af stofnunum og sérfræðingum og tryggja hagkvæmari nýtingu fjár. Nýleg dæmi um verulega háar upphæðir sem dregnar eru út úr rekstri heilbrigðisfyrirtækja eru sláandi og kalla á viðbrögð heilbrigðisyfirvalda. Björt framtíð leggur áherslu á ábyrga ákvarðanatöku byggða á vandaðri áætlanagerð. Auka þarf eftirlit með ákveðnum þáttum þjónustunnar varðandi meðferð fjár og um hugsanlega ofnýtingu ákveðinnar heilbrigðisþjónustu samanber nýlegar fréttir og áætlun landlæknis um rannsókn á fjölda ákveðinna læknisaðgerða hér á landi miðað við önnur lönd. Björt framtíð telur brýnt að heilbrigðisþjónusta fylgi bestu leiðbeiningum og þekkingu og flokkurinn leggst eindregið gegn því að heilbrigðisþjónusta sé rekin í gróðaskyni.Þverfagleg samvinna Björt framtíð leggur áherslu á að haldið verið áfram uppbyggingu Landspítala við Hringbraut. Mikilvægur hluti uppbyggingar sjúkrahússins er stuðningur við starfsumhverfi og aðbúnað starfsfólks. Stærsti kostnaðarliður heilbrigðisstofnana er laun starfsfólks. Mikivægt er að tryggja fullnægjandi mannafla þjónustunnar, nýta sérþekkingu hverrar starfstéttar á markvissan hátt, draga úr kostnaði vegna yfirvinnu og standa vörð um heilsu, starfsgetu og starfsánægju allra starfsmanna. Árangursrík mannauðsstjórnun er mikilvægur liður í hagkvæmum rekstri heilbrigðisþjónustunnar. Með því að efla enn frekar þverfaglega samvinnu heilbrigðisstétta og endurskoða skipulag í takt við þróun þekkingar og sérhæfingu heilbrigðisstétta má auka starfsánægju, bæta gæði þjónustunnar og stuðla þar með að hagkvæmri nýtingu fjár.Fjölbreytt þjónusta heilsugæslu Um land allt blasir við að bæta þarf aðgengi einstaklinga að þverfaglegri heilsugæsluþjónustu. Með því að nýta betur þekkingu heilbrigðisstétta má bæta aðgengi og jafnvel stuðla að markvissari þjónustu t.d. varðandi sálræna þjónustu, stoðkerfisvanda, hreyfingu og heilnæma næringu. Fjarheilbrigðisþjónusta getur verið mjög hagkvæm viðbót við heilsugæsluþjónustu, bætt aðgengi og aukið öryggi íbúanna. Bætt aðgengi að heilsugæslu og heimaþjónustu kemur í veg fyrir að einstaklingar þurfi að leita dýrari úrræða. Til dæmis getur heimaþjónusta og endurhæfing aldraða eflt lífsgæði og dregið úr þörf fyrir þjónustu á hjúkrunarheimili.Forvarnir og snemmtæk íhlutun Með því að efla forvarnir t.d. í tengslum við lífsstílssjúkdóma má draga úr kostnaði heilbrigðisþjónustunnar og úr kostnaði einstaklinga t.d. vegna lyfjanotkunar og langvarandi heilsufarsvanda. Aukning sjúkdóma sem rekja má til lífsstíls, svo sem vegna mataræðis og hreyfingarleysis, getur haft í för með sér gríðarlegan kostnað fyrir heilbrigðiskerfið og einstaklingana sjálfa. Mjög brýnt er að efla forvarnir og snemmtæka íhlutun og þannig draga úr þörf fyrir flókin úrræði og dýr lyf. Í Lyfjastefnu til ársins 2020 er m.a. fjallað um mikilvægi forvarna sem lið í því að minnka lyfjanotkun. Þar segir orðrétt: „Sem dæmi má nefna að ef tækist að fækka sjúklingum með sykursýki II um 10% (þ.e. um 1.500 sjúklinga) með hreyfingu og breyttu mataræði myndi beinn kostnaður lækka um 750 millj. kr. á ári. Svipuð dæmi er hægt að nefna um aðra sjúkdóma, s.s. hjarta- og æðasjúkdóma, offitu og þunglyndi. Á sama hátt er mikilvægt að draga úr tíðni stoðkerfisvanda og með því draga úr líkum á minnkaðri starfsgetu til hagsbóta fyrir einstaklingana og samfélagið allt.Hvaðan getur féð komið? Sanngjarnt gjald fyrir aðgang að auðlindum landsins þarf að renna í auknum mæli til þjóðarinnar og þar með til að mæta þörf hennar fyrir uppbyggingu heilbrigðisþjónustunnar. Hér er einkum átt við auðlindir sjávar, orku jarðarinnar og náttúruperlur landsins. Bætt skattheimta og eftirlit dregur úr skattaundanskotum sem nema hér á landi verulegum upphæðum sem nýtast munu til uppbyggingar heilbrigðisþjónustunnar. Björt framtíð leggur áherslu á heildræna nálgun og betri samþættingu heilbrigðisþjónustunnar. Þannig má auka skilvirkni og draga úr sóun. Vísbendingar eru um víða séu tækifæri til að einfalda skipulag heilbrigðisþjónustunnar og ná fram aukinni hagræðingu. Höfundur er hjúkrunarfræðingur með doktorspróf í stjórnun og skipulagi heilbrigðisþjónustunnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kosningar 2016 Skoðun Mest lesið Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Tökum Viktor á þetta og enn lengra Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Núll prósent skynsemi Lára G. Sigurðardóttir Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn Skoðun Hvers eiga Vestfirðingar að gjalda? Ingólfur Ásgeirsson Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Áhugaverðar ákvarðanir Sigurður Ingi Friðleifsson Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Tökum Viktor á þetta og enn lengra Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Er mörgum lesendum Vísis slétt sama um afkomu sína og velferð? Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Til hamingju með daginn! Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Vetur að vori - stuðningur eftir óveður Bjarkey Olsen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skömm stjórnvalda - íslensk börn með erlendan bakgrunn Birna Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Að fórna hamingju fyrir verslunarfrelsi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Er þensla vegna íbúðauppbyggingar? Jónas Atli Gunnarsson skrifar Skoðun Birgir Þórarinsson er enn að Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Viðurkennum þjóðarmorð á Armenum Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Þegar kvíðinn tekur völdin Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Atvinnulífið og fíkniefnasalan Ólafur Kjartansson skrifar Skoðun Drasl Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Er lýðræðinu viðbjargandi? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Forsetapróf Auður Guðna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Aukin sala áfengis ógnar grundvallarmarkmiðum lýðheilsu Aðalsteinn Gunnarsson skrifar Skoðun Svik VG í jafnréttismálum Jana Salóme Ingibjargar Jósepsdóttir skrifar Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ingólfur krítar liðugt Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Fáu spáð en vel fylgst með Ari Trausti Guðmundsson skrifar Skoðun Armæða um íslenska tungu Hermann Stefánsson skrifar Skoðun Það eru lög í landinu Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Svar við bréfi Ingós: 3.233.700.000 krónur Runólfur Ágústsson skrifar Skoðun Úr buffi í klút Gunnhildur Birna Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Málsvari minksins Lárus Karl Arnbjarnarson skrifar Skoðun Skuldum við 17 þúsund íbúðir á höfuðborgarsvæðinu? Sigurður Stefánsson skrifar Skoðun Förum vel með byggingarvörur Eyþór Bjarki Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Gerum betur Kristín B. Jónsdóttir skrifar Skoðun Á tæpustu tungu Eiríkur Örn Norðdahl skrifar Sjá meira
Auka þarf framlög til heilbrigðisþjónustu og um leið þarf að nýta betur það fé sem þegar er varið til þjónustunnar. Tækifæri eru til að gera skýrari samninga um þjónustu sem ríkið kaupir af stofnunum og sérfræðingum og tryggja hagkvæmari nýtingu fjár. Nýleg dæmi um verulega háar upphæðir sem dregnar eru út úr rekstri heilbrigðisfyrirtækja eru sláandi og kalla á viðbrögð heilbrigðisyfirvalda. Björt framtíð leggur áherslu á ábyrga ákvarðanatöku byggða á vandaðri áætlanagerð. Auka þarf eftirlit með ákveðnum þáttum þjónustunnar varðandi meðferð fjár og um hugsanlega ofnýtingu ákveðinnar heilbrigðisþjónustu samanber nýlegar fréttir og áætlun landlæknis um rannsókn á fjölda ákveðinna læknisaðgerða hér á landi miðað við önnur lönd. Björt framtíð telur brýnt að heilbrigðisþjónusta fylgi bestu leiðbeiningum og þekkingu og flokkurinn leggst eindregið gegn því að heilbrigðisþjónusta sé rekin í gróðaskyni.Þverfagleg samvinna Björt framtíð leggur áherslu á að haldið verið áfram uppbyggingu Landspítala við Hringbraut. Mikilvægur hluti uppbyggingar sjúkrahússins er stuðningur við starfsumhverfi og aðbúnað starfsfólks. Stærsti kostnaðarliður heilbrigðisstofnana er laun starfsfólks. Mikivægt er að tryggja fullnægjandi mannafla þjónustunnar, nýta sérþekkingu hverrar starfstéttar á markvissan hátt, draga úr kostnaði vegna yfirvinnu og standa vörð um heilsu, starfsgetu og starfsánægju allra starfsmanna. Árangursrík mannauðsstjórnun er mikilvægur liður í hagkvæmum rekstri heilbrigðisþjónustunnar. Með því að efla enn frekar þverfaglega samvinnu heilbrigðisstétta og endurskoða skipulag í takt við þróun þekkingar og sérhæfingu heilbrigðisstétta má auka starfsánægju, bæta gæði þjónustunnar og stuðla þar með að hagkvæmri nýtingu fjár.Fjölbreytt þjónusta heilsugæslu Um land allt blasir við að bæta þarf aðgengi einstaklinga að þverfaglegri heilsugæsluþjónustu. Með því að nýta betur þekkingu heilbrigðisstétta má bæta aðgengi og jafnvel stuðla að markvissari þjónustu t.d. varðandi sálræna þjónustu, stoðkerfisvanda, hreyfingu og heilnæma næringu. Fjarheilbrigðisþjónusta getur verið mjög hagkvæm viðbót við heilsugæsluþjónustu, bætt aðgengi og aukið öryggi íbúanna. Bætt aðgengi að heilsugæslu og heimaþjónustu kemur í veg fyrir að einstaklingar þurfi að leita dýrari úrræða. Til dæmis getur heimaþjónusta og endurhæfing aldraða eflt lífsgæði og dregið úr þörf fyrir þjónustu á hjúkrunarheimili.Forvarnir og snemmtæk íhlutun Með því að efla forvarnir t.d. í tengslum við lífsstílssjúkdóma má draga úr kostnaði heilbrigðisþjónustunnar og úr kostnaði einstaklinga t.d. vegna lyfjanotkunar og langvarandi heilsufarsvanda. Aukning sjúkdóma sem rekja má til lífsstíls, svo sem vegna mataræðis og hreyfingarleysis, getur haft í för með sér gríðarlegan kostnað fyrir heilbrigðiskerfið og einstaklingana sjálfa. Mjög brýnt er að efla forvarnir og snemmtæka íhlutun og þannig draga úr þörf fyrir flókin úrræði og dýr lyf. Í Lyfjastefnu til ársins 2020 er m.a. fjallað um mikilvægi forvarna sem lið í því að minnka lyfjanotkun. Þar segir orðrétt: „Sem dæmi má nefna að ef tækist að fækka sjúklingum með sykursýki II um 10% (þ.e. um 1.500 sjúklinga) með hreyfingu og breyttu mataræði myndi beinn kostnaður lækka um 750 millj. kr. á ári. Svipuð dæmi er hægt að nefna um aðra sjúkdóma, s.s. hjarta- og æðasjúkdóma, offitu og þunglyndi. Á sama hátt er mikilvægt að draga úr tíðni stoðkerfisvanda og með því draga úr líkum á minnkaðri starfsgetu til hagsbóta fyrir einstaklingana og samfélagið allt.Hvaðan getur féð komið? Sanngjarnt gjald fyrir aðgang að auðlindum landsins þarf að renna í auknum mæli til þjóðarinnar og þar með til að mæta þörf hennar fyrir uppbyggingu heilbrigðisþjónustunnar. Hér er einkum átt við auðlindir sjávar, orku jarðarinnar og náttúruperlur landsins. Bætt skattheimta og eftirlit dregur úr skattaundanskotum sem nema hér á landi verulegum upphæðum sem nýtast munu til uppbyggingar heilbrigðisþjónustunnar. Björt framtíð leggur áherslu á heildræna nálgun og betri samþættingu heilbrigðisþjónustunnar. Þannig má auka skilvirkni og draga úr sóun. Vísbendingar eru um víða séu tækifæri til að einfalda skipulag heilbrigðisþjónustunnar og ná fram aukinni hagræðingu. Höfundur er hjúkrunarfræðingur með doktorspróf í stjórnun og skipulagi heilbrigðisþjónustunnar.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar forréttindafólk í valdastöðu skerðir mannréttindi jaðarsettra hópa Sema Erla Serdaroglu skrifar
Skoðun Spennandi tímar fyrir ungt fólk í Hafnarfirði Kristín Thoroddsen,Margrét Vala Marteinsdóttir skrifar
Skoðun Rétturinn til heilnæms umhverfis vs bæjaryfirvöld Hafnarfjarðar Björg Sveinsdóttir skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun