ESA til hjálpar neytendum hér Óli Kristján Ármannsson skrifar 19. febrúar 2016 07:00 Fagnaðarefni er fyrir íslenska neytendur, sem fram kom á fundi Samkeppniseftirlitsins í gærmorgun, að ESA, eftirlitsstofnun EFTA, komi eftirleiðis í auknum mæli til með að láta til sín taka í íslenskum samkeppnismálum. Hér hefur leiðin í átt til eðlilegra viðskiptahátta verið löng og viðvarandi sú tilfinning að stöðugt sé verið að snuða neytendur. Verð ýmissa vörutegunda virðist í fjölda tilvika hátt í samanburði við það sem gerist í öðrum löndum, án þess að augljósar séu einhverjar ástæður sem skýrt geti muninn. Þá hafa brotamál sem hér hafa komið upp tekið ógnartíma og álitamál hvort sektir hafi verið þannig að fæli fyrirtæki frá frekari brotum. Í blaðinu í dag er haft eftir Páli Gunnari Pálssyni, forstjóra Samkeppniseftirlitsins, að Síminn hafi til að mynda verið sektaður sex sinnum fyrir brot og að sex fyrirtæki hafi verið sektuð oftar en einu sinni. Núna á að auka samræmingu í reglum samkeppniseftirlitsstofnana Evrópulanda sem þýðir að sektir fyrir samkeppnislagabrot komi til með að hækka hér, en þær hafa til dæmis verið lágar í samanburði við þau viðmið sem ESA hefur notast við. Eins er haft eftir Gjermund Mathiesen, yfirmanni samkeppnismála hjá ESA, að búast mætti við að meira bæri á ESA við rannsókn samkeppnismála hér. Búast mætti við að ESA færi af stað með eigin rannsóknir og húsleitir, með fulltingi stofnana á borð við Samkeppniseftirlit og lögreglu hér innanlands. Stofnunin gæti þá lagt á sínar eigin sektir. Í umfjöllun Félags atvinnurekenda um fundinn kemur jafnframt fram að tæki ESA ákvörðun í samkeppnismálum sem varði íslensk fyrirtæki þá sé áfrýjunarferlið styttra en hjá Samkeppniseftirlitinu hér. „Í stað þess að mál færu í gegn um áfrýjunarnefnd samkeppnismála, héraðsdóm og Hæstarétt, færu þau eingöngu til EFTA-dómstólsins, sem væri fyrsta og síðasta stjórnvaldið sem hægt væri að áfrýja til,“ segir þar. Í blaðinu kemur líka fram að ESA hafi til skoðunar hvort undanþágur sem mjólkuriðnaðurinn hefur notið standist evrópska samkeppnislöggjöf. Verði niðurstaðan sú þá geta bæði Samkeppniseftirlitið og ESA beitt sér fyrir úrbótum á þeim markaði, svo sem með álagningu sekta, þrátt fyrir ákvæði búvörulaga. Hvort sú staðreynd að íslensk stjórnvöld hafi ekki skilað svörum til ESA um málið innan tilskilins tímafrests, sem rann út í byrjun þessarar viku, sýni að hér á landi viti menn upp á sig skömmina skal aftur ósagt látið. Í vegferð í átt til heilbrigðara viðskiptaumhverfis veitir neytendum og Samkeppniseftirlitinu íslenska ekki af bandamönnum. Vonandi verður aukin athygli frá ESA til þess að þegar verði hugað að úrbótum þar sem þeirra er þörf. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Óli Kr. Ármannsson Mest lesið Ríkissjóður snuðaður um stórar fjárhæðir Sigurjón Þórðarson Skoðun Lágkúrulegur hversdagsleiki illskunnar Guðný Gústafsdóttir Skoðun Áfengi og íþróttir eiga enga samleið – áskorun til þingfulltrúa UMFÍ Árni Guðmundsson Skoðun Fögur fyrirheit sem urðu að engu Sigurður Eyjólfur Sigurjónsson Skoðun Lífsskoðunarfélagið Farsæld tekur upp slitinn þráð siðmenntunar Svanur Sigurbjörnsson Skoðun Aðskilnaðurinn hlær Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Landbúnaðarrúnk Hlédís Sveinsdóttir Skoðun Eru Bændasamtökin á móti valdeflingu bænda? Ólafur Stephensen Skoðun Glerþakið brotið á alþjóðlega sjónverndardaginn Sigþór U. Hallfreðsson Skoðun Er verið að blekkja almenning og sjómenn? Einar Hannes Harðarson Skoðun
Fagnaðarefni er fyrir íslenska neytendur, sem fram kom á fundi Samkeppniseftirlitsins í gærmorgun, að ESA, eftirlitsstofnun EFTA, komi eftirleiðis í auknum mæli til með að láta til sín taka í íslenskum samkeppnismálum. Hér hefur leiðin í átt til eðlilegra viðskiptahátta verið löng og viðvarandi sú tilfinning að stöðugt sé verið að snuða neytendur. Verð ýmissa vörutegunda virðist í fjölda tilvika hátt í samanburði við það sem gerist í öðrum löndum, án þess að augljósar séu einhverjar ástæður sem skýrt geti muninn. Þá hafa brotamál sem hér hafa komið upp tekið ógnartíma og álitamál hvort sektir hafi verið þannig að fæli fyrirtæki frá frekari brotum. Í blaðinu í dag er haft eftir Páli Gunnari Pálssyni, forstjóra Samkeppniseftirlitsins, að Síminn hafi til að mynda verið sektaður sex sinnum fyrir brot og að sex fyrirtæki hafi verið sektuð oftar en einu sinni. Núna á að auka samræmingu í reglum samkeppniseftirlitsstofnana Evrópulanda sem þýðir að sektir fyrir samkeppnislagabrot komi til með að hækka hér, en þær hafa til dæmis verið lágar í samanburði við þau viðmið sem ESA hefur notast við. Eins er haft eftir Gjermund Mathiesen, yfirmanni samkeppnismála hjá ESA, að búast mætti við að meira bæri á ESA við rannsókn samkeppnismála hér. Búast mætti við að ESA færi af stað með eigin rannsóknir og húsleitir, með fulltingi stofnana á borð við Samkeppniseftirlit og lögreglu hér innanlands. Stofnunin gæti þá lagt á sínar eigin sektir. Í umfjöllun Félags atvinnurekenda um fundinn kemur jafnframt fram að tæki ESA ákvörðun í samkeppnismálum sem varði íslensk fyrirtæki þá sé áfrýjunarferlið styttra en hjá Samkeppniseftirlitinu hér. „Í stað þess að mál færu í gegn um áfrýjunarnefnd samkeppnismála, héraðsdóm og Hæstarétt, færu þau eingöngu til EFTA-dómstólsins, sem væri fyrsta og síðasta stjórnvaldið sem hægt væri að áfrýja til,“ segir þar. Í blaðinu kemur líka fram að ESA hafi til skoðunar hvort undanþágur sem mjólkuriðnaðurinn hefur notið standist evrópska samkeppnislöggjöf. Verði niðurstaðan sú þá geta bæði Samkeppniseftirlitið og ESA beitt sér fyrir úrbótum á þeim markaði, svo sem með álagningu sekta, þrátt fyrir ákvæði búvörulaga. Hvort sú staðreynd að íslensk stjórnvöld hafi ekki skilað svörum til ESA um málið innan tilskilins tímafrests, sem rann út í byrjun þessarar viku, sýni að hér á landi viti menn upp á sig skömmina skal aftur ósagt látið. Í vegferð í átt til heilbrigðara viðskiptaumhverfis veitir neytendum og Samkeppniseftirlitinu íslenska ekki af bandamönnum. Vonandi verður aukin athygli frá ESA til þess að þegar verði hugað að úrbótum þar sem þeirra er þörf.