Draugagangur Fanney Birna Jónsdóttir skrifar 25. júlí 2014 07:00 Fréttablaðið greindi frá því í vikunni að innanríkisráðherra, sem er jafnframt ráðherra neytendamála, svari ekki fyrir neytendamál þegar kemur að innflutningi á landbúnaðarvörum. Þess í stað gegnir landbúnaðarherra hlutverki neytendaráðherra í þeim málaflokki. Formaður Neytendasamtakanna segir þetta dæmi um íslenska stjórnsýslu í hnotskurn; landbúnaðarráðherra líti á það sem sitt helsta hlutverk að vernda landbúnað en hafi ekki hagsmuni neytenda að leiðarljósi. Fréttablaðið hefur undanfarið fjallað ítrekað um agnúa á landbúnaðarkerfinu. Eftirspurn sem ekki er mætt með innlendri framleiðslu, háa tolla á innfluttum vörum sem bitna á verði til neytenda, vanbúnað á merkingum á innfluttum landbúnaðarvörum og fleira. Allir sem lagt hafa orð í belg um neytendavernd í þessum málaflokki hafa sömu sögu að segja; kerfið sem við búum við er úr sér gengið og verulega hallar á neytendur. Í stefnuyfirlýsingu núverandi ríkisstjórnar er hvergi minnst á neytendur, hvorki þegar kemur að landbúnaði né almennt og er engu líkara en að þeirra hagsmunir hafi þótt of lítilfjörlegir til að komast í yfirlýsinguna, sem var þó heilar tólf blaðsíður að lengd. Þar er þó að sjálfsögðu að finna langan kafla um fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar í landbúnaðarmálum, til að mynda að bæta kjör bænda meðfram vaxandi alþjóðlegri eftirspurn eftir matvælum. Hagsmunir íslensks landbúnaðar eru vissulega miklir og vel hægt að færa fyrir því sannfærandi rök að þá skuli verja og vernda tryggilega. En á sama tíma eru hagsmunir neytenda í málaflokknum gríðarlegir og þar með íslenskra heimila sem er mikið í mun að verð á matarkörfunni sé sem hagstæðast. Þarna mætast tvö hlutverk sem eðli málsins samkvæmt fara ekki saman. Einn og sami ráðherrann getur ekki sinnt báðum hlutverkum á sannfærandi hátt þar sem viðkomandi er þá beggja vegna borðsins að gæta hagsmuna tveggja andstæðra sjónarmiða. Slíkt getur aldrei annað en stuðlað að vantrausti, jafnvel þótt viðkomandi geri sitt besta. Fyrir 30 árum hefði þetta líklega þótt sjálfsagt en í dag eiga menn að vita betur. Svona ákvörðun um verkaskiptingu getur eiginlega bara verið tilkomin af ótrúlegum barnaskap, nostalgíu eftir gamla spillta bitlingakerfinu eða, sem er mun líklegra, vanvirðingu gagnvart öðrum málaflokknum. Því miður virðist vanvirðingin beinast að hagsmunum neytenda. Það er ljóst að íslenskir neytendur eiga ekki von á góðu á meðan þetta hugarfar er ríkjandi innan ríkisstjórnarinnar. Núverandi kerfi gengur út á að vernda framleiðendur með öllum tiltækum ráðum. Eini tilgangur neytenda í þessu kerfi er að kaupa vörur þessara aðila, sama hversu dýrar, óhollar, óhagkvæmar og illa merktar þær eru. Til að tryggja þetta kemur ríkið í veg fyrir samkeppni, úrval og lágt vöruverð með háum tollum á landbúnaðarvörum. Þetta heitir að snúa lögmálinu um framboð og eftirspurn á hvolf. Neytendur stjórna ekki markaðnum með neyslu sinni heldur fá eingöngu að versla óhagkvæma ríkisvarða framleiðslu. Það ber ekki vott um frjálslyndi í neinni merkingu þess orðs heldur miklu frekar draugagang úreltrar hugmyndafræði og sjónarmiða. Þá drauga ætti fyrir löngu að vera búið að særa í burtu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fanney Birna Jónsdóttir Mest lesið Halldór 31.05.2025 Halldór Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir Skoðun Til hamingju með sjómannadaginn Sigurjón Þórðarson Skoðun Er stríðsglæpamaður í rútunni? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir, Hrönn Guðmundsdóttir Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun
Fréttablaðið greindi frá því í vikunni að innanríkisráðherra, sem er jafnframt ráðherra neytendamála, svari ekki fyrir neytendamál þegar kemur að innflutningi á landbúnaðarvörum. Þess í stað gegnir landbúnaðarherra hlutverki neytendaráðherra í þeim málaflokki. Formaður Neytendasamtakanna segir þetta dæmi um íslenska stjórnsýslu í hnotskurn; landbúnaðarráðherra líti á það sem sitt helsta hlutverk að vernda landbúnað en hafi ekki hagsmuni neytenda að leiðarljósi. Fréttablaðið hefur undanfarið fjallað ítrekað um agnúa á landbúnaðarkerfinu. Eftirspurn sem ekki er mætt með innlendri framleiðslu, háa tolla á innfluttum vörum sem bitna á verði til neytenda, vanbúnað á merkingum á innfluttum landbúnaðarvörum og fleira. Allir sem lagt hafa orð í belg um neytendavernd í þessum málaflokki hafa sömu sögu að segja; kerfið sem við búum við er úr sér gengið og verulega hallar á neytendur. Í stefnuyfirlýsingu núverandi ríkisstjórnar er hvergi minnst á neytendur, hvorki þegar kemur að landbúnaði né almennt og er engu líkara en að þeirra hagsmunir hafi þótt of lítilfjörlegir til að komast í yfirlýsinguna, sem var þó heilar tólf blaðsíður að lengd. Þar er þó að sjálfsögðu að finna langan kafla um fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar í landbúnaðarmálum, til að mynda að bæta kjör bænda meðfram vaxandi alþjóðlegri eftirspurn eftir matvælum. Hagsmunir íslensks landbúnaðar eru vissulega miklir og vel hægt að færa fyrir því sannfærandi rök að þá skuli verja og vernda tryggilega. En á sama tíma eru hagsmunir neytenda í málaflokknum gríðarlegir og þar með íslenskra heimila sem er mikið í mun að verð á matarkörfunni sé sem hagstæðast. Þarna mætast tvö hlutverk sem eðli málsins samkvæmt fara ekki saman. Einn og sami ráðherrann getur ekki sinnt báðum hlutverkum á sannfærandi hátt þar sem viðkomandi er þá beggja vegna borðsins að gæta hagsmuna tveggja andstæðra sjónarmiða. Slíkt getur aldrei annað en stuðlað að vantrausti, jafnvel þótt viðkomandi geri sitt besta. Fyrir 30 árum hefði þetta líklega þótt sjálfsagt en í dag eiga menn að vita betur. Svona ákvörðun um verkaskiptingu getur eiginlega bara verið tilkomin af ótrúlegum barnaskap, nostalgíu eftir gamla spillta bitlingakerfinu eða, sem er mun líklegra, vanvirðingu gagnvart öðrum málaflokknum. Því miður virðist vanvirðingin beinast að hagsmunum neytenda. Það er ljóst að íslenskir neytendur eiga ekki von á góðu á meðan þetta hugarfar er ríkjandi innan ríkisstjórnarinnar. Núverandi kerfi gengur út á að vernda framleiðendur með öllum tiltækum ráðum. Eini tilgangur neytenda í þessu kerfi er að kaupa vörur þessara aðila, sama hversu dýrar, óhollar, óhagkvæmar og illa merktar þær eru. Til að tryggja þetta kemur ríkið í veg fyrir samkeppni, úrval og lágt vöruverð með háum tollum á landbúnaðarvörum. Þetta heitir að snúa lögmálinu um framboð og eftirspurn á hvolf. Neytendur stjórna ekki markaðnum með neyslu sinni heldur fá eingöngu að versla óhagkvæma ríkisvarða framleiðslu. Það ber ekki vott um frjálslyndi í neinni merkingu þess orðs heldur miklu frekar draugagang úreltrar hugmyndafræði og sjónarmiða. Þá drauga ætti fyrir löngu að vera búið að særa í burtu.
Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir Skoðun
Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir Skoðun